< John 11 >
1 Now a certain man was sick, Lazarus from Bethany, of the village of Mary and her sister, Martha.
Karon adunay usa ka tawo nga ginganlan ug Lazaro nga nagsakit. Siya gikan sa Betania, ang baryo ni Maria ug sa iyang igsoon nga si Marta.
2 It was that Mary who had anointed the Lord with ointment and wiped his feet with her hair, whose brother Lazarus was sick.
Si Maria mao ang nagdihog sa Ginoo ug mira ug nagpahid sa tiil uban sa iyang buhok, ang iyang igsoon nga si Lazaro nagsakit.
3 The sisters therefore sent to him, saying, “Lord, behold, he for whom you have great affection is sick.”
Ang managsoong babaye nagpadala ngadto kang Jesus, nga nag-ingon, “Ginoo, tan-awa, ang imong hinigugma nagsakit.”
4 But when Jesus heard it, he said, “This sickness is not to death, but for the glory of God, that God’s Son may be glorified by it.”
Sa dihang si Jesus nakadungog niini, siya miingon, “Kining sakita dili alang sa kamatayon, apan alang hinuon kini sa kahimayaan sa Dios aron nga ang Anak sa Dios mahimaya pinaagi niini.”
5 Now Jesus loved Martha, and her sister, and Lazarus.
Karon gihigugma ni Jesus si Marta ug ang iyang igsoon nga babaye ug si Lazaro.
6 When therefore he heard that he was sick, he stayed two days in the place where he was.
Busa sa dihang nadungog niya nga si Lazaro nagsakit, si Jesus nagpabilin pa ug duha ka adlaw sa dapit kung asa siya.
7 Then after this he said to the disciples, “Let’s go into Judea again.”
Unya human niini, siya miingon sa mga disipulo, “Mangadto kita sa Judea pag-usab.”
8 The disciples asked him, “Rabbi, the Jews were just trying to stone you. Are you going there again?”
Ang mga disipulo miingon kaniya, “Rabbi, sa pagkakaron ang mga Judio nagasulay sa pagbato kanimo, ug buot gihapon ka mobalik pag-usab didto?”
9 Jesus answered, “Aren’t there twelve hours of daylight? If a man walks in the day, he doesn’t stumble, because he sees the light of this world.
Si Jesus mitubag, “Dili ba dose ka oras ang usa ka adlaw? Kung adunay usa nga molakaw panahon sa adlaw, siya dili mapandol, tungod kay siya makakita pinaagi sa kahayag niining kalibotan.
10 But if a man walks in the night, he stumbles, because the light isn’t in him.”
Apan, kung siya molakaw sa kangitngit, siya mapandol tungod kay wala kaniya ang kahayag.
11 He said these things, and after that, he said to them, “Our friend Lazarus has fallen asleep, but I am going so that I may awake him out of sleep.”
Siya misulti niining mga butanga, ug human niining mga butanga, siya miingon kanila, “Ang atong higala nga si Lazaro natulog, apan ako moadto aron nga ako siyang pukawon sa pagkatulog.”
12 The disciples therefore said, “Lord, if he has fallen asleep, he will recover.”
Busa ang mga disipulo miingon kaniya, “Ginoo, kung natulog lang siya, siya maulian.”
13 Now Jesus had spoken of his death, but they thought that he spoke of taking rest in sleep.
Karon si Jesus naghisgot sa iyang kamatayon, apan sila naghunahuna nga siya naghisgot mahitungod sa pagpahulay nga pagkatulog.
14 So Jesus said to them plainly then, “Lazarus is dead.
Unya si Jesus miingon kanila sa klaro, “Patay na si Lazaro.
15 I am glad for your sakes that I was not there, so that you may believe. Nevertheless, let’s go to him.”
Ako nalipay, alang sa inyong kaayohan, nga ako wala didto aron kamo motuo. Mangadto kita kaniya.”
16 Thomas therefore, who is called Didymus, said to his fellow disciples, “Let’s also go, that we may die with him.”
Si Tomas, nga gitawag nga Didymus, miingon sa iyang kauban nga mga disipulo, “Mangadto usab kita aron nga mamatay kita uban kang Jesus.”
17 So when Jesus came, he found that he had been in the tomb four days already.
Sa dihang miabot si Jesus, nasayran niya nga si Lazaro gilubong upat na kaadlaw ang milabay.
18 Now Bethany was near Jerusalem, about fifteen stadia away.
Ang Betania duol sa Jerusalem, 15 ka estadya ang gilay-on.
19 Many of the Jews had joined the women around Martha and Mary, to console them concerning their brother.
Daghan ang mga Judio nga miadto kang Marta ug kang Maria, alang sa paghupay kanila mahitungod sa ilang igsoon.
20 Then when Martha heard that Jesus was coming, she went and met him, but Mary stayed in the house.
Unya si Marta, sa dihang nakadungog siya nga si Jesus moabot, miadto aron sa pagpakigkita kaniya, apan si Maria naglingkod didto sa balay.
21 Therefore Martha said to Jesus, “Lord, if you would have been here, my brother wouldn’t have died.
Unya si Marta miingon kang Jesus, “Ginoo, kung ania ka pa unta dinhi, ang akong igsoon dili unta namatay.
22 Even now I know that whatever you ask of God, God will give you.”
Bisan karon, ako nasayod nga bisan unsa nga imong pangayuon gikan sa Dios, iyang igahatag kanimo.”
23 Jesus said to her, “Your brother will rise again.”
Si Jesus miingon kaniya, “Ang imong igsoon mabuhi pag-usab.”
24 Martha said to him, “I know that he will rise again in the resurrection at the last day.”
Si Marta miingon kaniya, “Ako nasayod nga siya mabuhi pag-usab panahon sa pagbanhaw sa kataposang adlaw.”
25 Jesus said to her, “I am the resurrection and the life. He who believes in me will still live, even if he dies.
Si Jesus miingon kaniya, “Ako ang pagkabanhaw ug ang kinabuhi; siya nga nagatuo kanako, bisan pa kung siya mamatay, mabuhi;
26 Whoever lives and believes in me will never die. Do you believe this?” (aiōn )
ug si bisan kinsa nga buhi ug motuo kanako dili gayod mamatay. Nagatuo kaba niini?” (aiōn )
27 She said to him, “Yes, Lord. I have come to believe that you are the Christ, God’s Son, he who comes into the world.”
Siya miingon ngadto kaniya, “Oo, Ginoo, nagtuo ako nga ikaw ang Cristo, ang Anak sa Dios, nga moabot sa kalibotan.”
28 When she had said this, she went away and called Mary, her sister, secretly, saying, “The Teacher is here and is calling you.”
Sa dihang siya miingon niini, siya mipalayo ug gitawag ang iyang igsoon nga si Maria sa tago. Siya miingon, “Ang magtutudlo ania ug siya nagtawag kanimo.”
29 When she heard this, she arose quickly and went to him.
Sa dihang nadungog niya kini, siya mitindog dayon ug miadto kaniya.
30 Now Jesus had not yet come into the village, but was in the place where Martha met him.
Karon wala pa moadto si Jesus sa baryo apan anaa pa gihapon diin si Marta nakigkita kaniya.
31 Then the Jews who were with her in the house and were consoling her, when they saw Mary, that she rose up quickly and went out, followed her, saying, “She is going to the tomb to weep there.”
Busa sa dihang ang mga Judio, nga uban kaniya sa iyang balay ug kadtong naghupay kaniya, nakakita kang Maria nga nagdali ug tindog ug migawas, sila misunod kaniya, nga naghunahuna nga moadto siya sa lubong aron magbakho didto.
32 Therefore when Mary came to where Jesus was and saw him, she fell down at his feet, saying to him, “Lord, if you would have been here, my brother wouldn’t have died.”
Unya sa dihang si Maria, miabot ug nakakita kang Jesus, miluhod siya sa iyang tiilan ug miingon kaniya, “Ginoo, kung ania ka pa unta dinhi, dili unta mamatay ang akong igsoon.”
33 When Jesus therefore saw her weeping, and the Jews weeping who came with her, he groaned in the spirit and was troubled,
Sa dihang nakita siya ni Jesus nga naghilak, ug ang mga Judio nga mikuyog kaniya naghilak usab, natandog pag-ayo ang iyang espiritu ug nabalaka;
34 and said, “Where have you laid him?” They told him, “Lord, come and see.”
siya miingon, “Asa ninyo siya gibutang?” Sila miingon kaniya, “Ginoo, anhi ug tan-awa.”
36 The Jews therefore said, “See how much affection he had for him!”
Unya ang mga Judio miingon, “Tan-awa unsa kadako ang iyang paghigugma kang Lazaro!”
37 Some of them said, “Couldn’t this man, who opened the eyes of him who was blind, have also kept this man from dying?”
Apan ang pipila kanila miingon, “Dili ba kining tawhana nga maoy nag-abli sa mga mata sa usa ka buta nga tawo, makahimo usab niining tawhana nga dili mamatay?”
38 Jesus therefore, again groaning in himself, came to the tomb. Now it was a cave, and a stone lay against it.
Unya si Jesus usab, natandog pag-ayo ang iyang kaugalingon, miadto sa lubnganan. Usa kini ka langob, ug usa ka bato ang nakaali niini.
39 Jesus said, “Take away the stone.” Martha, the sister of him who was dead, said to him, “Lord, by this time there is a stench, for he has been dead four days.”
Si Jesus miingon, “Kuhaa kanang bato.” Si Marta, nga igsoon ni Lazaro, nga namatay, miingon kang Jesus, “Ginoo, niining higayona ang lawas nalata na, kay siya upat naman kaadlaw nga namatay.”
40 Jesus said to her, “Didn’t I tell you that if you believed, you would see God’s glory?”
Si Jesus miingon kaniya, “Wala ba ako nag-ingon kanimo nga, kung ikaw motuo, ikaw makakita sa himaya sa Dios?”
41 So they took away the stone from the place where the dead man was lying. Jesus lifted up his eyes and said, “Father, I thank you that you listened to me.
Busa ilang gikuha ang bato. Naghangad si Jesus ug miingon, “Amahan, ako nagpasalamat kanimo nga ikaw naminaw kanako.
42 I know that you always listen to me, but because of the multitude standing around I said this, that they may believe that you sent me.”
Ako nasayod nga ikaw kanunay gayod nagapaminaw kanako, apan tungod ug alang sa mga panon nga nagtindog palibot kanako nga ako maga-ingon niini, aron nga sila motuo nga ikaw nagpadala kanako.”
43 When he had said this, he cried with a loud voice, “Lazarus, come out!”
Human kini niya gisulti, misinggit siya uban ang kusog nga tingog, “Lazaro, gawas!”
44 He who was dead came out, bound hand and foot with wrappings, and his face was wrapped around with a cloth. Jesus said to them, “Free him, and let him go.”
Ang patay nga tawo migawas; ang iyang mga tiil ug mga kamot nagapos sa panapton, ang iyang nawong halos naputos ug panapton. Si Jesus miingon kanila, “Badbari ug palakawa siya.”
45 Therefore many of the Jews who came to Mary and saw what Jesus did believed in him.
Unya daghan sa mga Judio nga miadto kang Maria ug nakakita kung unsa ang gibuhat ni Jesus, mituo kaniya;
46 But some of them went away to the Pharisees and told them the things which Jesus had done.
apan ang pipila kanila miadto sa mga Pariseo ug nag-ingon kanila sa mga butang nga gibuhat ni Jesus.
47 The chief priests therefore and the Pharisees gathered a council, and said, “What are we doing? For this man does many signs.
Unya ang pangulong pari ug ang mga Pariseo gitigom ang konseho ug miingon, “Unsa ang atong pagabuhaton?” Kining tawhana daghan na ang gibuhat nga mga timaan.
48 If we leave him alone like this, everyone will believe in him, and the Romans will come and take away both our place and our nation.”
Kung ato siyang pasagdan sama niini, ang tanan motuo kaniya; ang mga Romano moanhi ug ilugon ang atong dapit ug ang atong nasod.”
49 But a certain one of them, Caiaphas, being high priest that year, said to them, “You know nothing at all,
Bisan pa niini, ang usa ka tawo sa ilang taliwala, si Caiafas, ang labaw nga pari niadto nga tuig, miingon kanila, “Wala kamoy nasayran.
50 nor do you consider that it is advantageous for us that one man should die for the people, and that the whole nation not perish.”
Wala ninyo gihunahuna nga kini mas maayo alang kaninyo nga ang usa ka tawo mamatay alang sa katawhan kaysa ang tibuok nga nasod mahanaw.”
51 Now he didn’t say this of himself, but being high priest that year, he prophesied that Jesus would die for the nation,
Karon nagsulti siya niini dili gikan sa iyang kaugalingon. Hinuon, ingon nga labaw'ng pari niadtong tuiga, iyang gitagna nga si Jesus mamatay alang sa nasod;
52 and not for the nation only, but that he might also gather together into one the children of God who are scattered abroad.
ug dili lamang alang sa nasod, apan aron nga ang mga anak sa Dios nga nagkatibulaag kinahanglan mahiusa.
53 So from that day forward they took counsel that they might put him to death.
Busa gikan niadtong adlawa nagplano sila kung unsaon nila pagpatay si Jesus.
54 Jesus therefore walked no more openly amongst the Jews, but departed from there into the country near the wilderness, to a city called Ephraim. He stayed there with his disciples.
Wala na si Jesus naglakaw nga dayag taliwala sa mga Judio, apan mibiya siya gikan didto paingon sa dapit nga duol sa kamingawan paingon sa lungsod nga gitawag ug Ephraim. Didto nagpabilin siya kauban ang mga disipulo.
55 Now the Passover of the Jews was at hand. Many went up from the country to Jerusalem before the Passover, to purify themselves.
Karon ang Pagsaylo sa mga Judio haduol na, ug daghan ang mitungas sa Jerusalem gikan sa mga dapit sa wala pa ang Pagsaylo aron sa pagputli sa ilang mga kaugalingon.
56 Then they sought for Jesus and spoke with one another as they stood in the temple, “What do you think—that he isn’t coming to the feast at all?”
Sila nangita kang Jesus, ug nag-istoryahanay sa usag-usa samtang sila nanindog sa templo, “Unsay inyong hunahuna? Nga dili siya moadto sa kapistahan?”
57 Now the chief priests and the Pharisees had commanded that if anyone knew where he was, he should report it, that they might seize him.
Karon ang mga pangulong pari ug ang mga Pariseo mihatag ug mando nga kung adunay nasayod kung asa si Jesus, kinahanglan siya mosumbong niini aron nga sila modakop kaniya.