< Proverbs 13 >
1 A wise son listens to his father’s instruction, but a scoffer doesn’t listen to rebuke.
Con khôn ngoan để ý nghe cha khuyên dạy, đứa nhạo cười bỏ lời khiển trách ngoài tai.
2 By the fruit of his lips, a man enjoys good things, but the unfaithful crave violence.
Người lành thắng kiện nhờ nói năng dè dặt, người ác chỉ ước ao toàn chuyện bạo tàn.
3 He who guards his mouth guards his soul. One who opens wide his lips comes to ruin.
Người tự chủ biết hãm cầm miệng lưỡi; người hở môi gặt lấy thất bại hoài.
4 The soul of the sluggard desires, and has nothing, but the desire of the diligent shall be fully satisfied.
Người làm biếng mong muốn mà chẳng được, người siêng năng ước gì có nấy.
5 A righteous man hates lies, but a wicked man brings shame and disgrace.
Người công chính ghét những gì không ngay thật, người ác ôn dối trá rồi gặt nhuốc nhơ.
6 Righteousness guards the way of integrity, but wickedness overthrows the sinner.
Đức công chính bảo vệ người ngay thẳng, tội lỗi luôn tiêu diệt bọn tà tâm.
7 There are some who pretend to be rich, yet have nothing. There are some who pretend to be poor, yet have great wealth.
Có người tỏ vẻ giàu mà chẳng có chi; có người làm bộ nghèo mà giàu nứt vách.
8 The ransom of a man’s life is his riches, but the poor hear no threats.
Người giàu mới có tiền chuộc mạng, còn người nghèo đâu sợ ai bắt cóc.
9 The light of the righteous shines brightly, but the lamp of the wicked is snuffed out.
Đèn người lành sáng choang, đèn người ác tắt ngấm.
10 Pride only breeds quarrels, but wisdom is with people who take advice.
Tính kiêu căng chỉ sinh ra tranh chấp; nhưng ai khiêm tốn phục thiện mới là khôn ngoan.
11 Wealth gained dishonestly dwindles away, but he who gathers by hand makes it grow.
Của phi nghĩa sớm tan biến; tiền mồ hôi nước mắt mới còn bền lâu.
12 Hope deferred makes the heart sick, but when longing is fulfilled, it is a tree of life.
Hy vọng trì hoãn khiến lòng đau ê ẩm, mộng được thành làm phấn chấn tâm can.
13 Whoever despises instruction will pay for it, but he who respects a command will be rewarded.
Người coi thường khuyên dạy, lãnh hậu họa chẳng sai; người tôn trọng mệnh lệnh nhận phần thưởng chắc chắn.
14 The teaching of the wise is a spring of life, to turn from the snares of death.
Lời dạy của người khôn như nguồn sự sống; hướng dẫn người nghe thoát cạm bẫy tử thần.
15 Good understanding wins favour, but the way of the unfaithful is hard.
Lương tri đem lại lòng mến phục; nhưng đường xảo trá dẫy đầy gian nan.
16 Every prudent man acts from knowledge, but a fool exposes folly.
Người khôn suy tính kỹ càng; người dại hấp tấp tỏ mình ngây ngô.
17 A wicked messenger falls into trouble, but a trustworthy envoy gains healing.
Sứ giả gian ác ngã vào tội ác, khâm sai trung tín đem lại chữa lành.
18 Poverty and shame come to him who refuses discipline, but he who heeds correction shall be honoured.
Khước từ kỷ luật gây ra bần cùng nhục nhã; ai đón nhận khiển trách sẽ thấy ngày quang vinh.
19 Longing fulfilled is sweet to the soul, but fools detest turning from evil.
Ước muốn thành công làm linh hồn khoan khoái, vì vậy, người ác bám chặt lấy ước muốn lầm sai.
20 One who walks with wise men grows wise, but a companion of fools suffers harm.
Gần đèn thì sáng, gần người khôn trở nên khôn; gần mực thì đen, gần người dại phải mang họa.
21 Misfortune pursues sinners, but prosperity rewards the righteous.
Tai họa đuổi theo người gian ác, phước hạnh bám sát người thiện lành.
22 A good man leaves an inheritance to his children’s children, but the wealth of the sinner is stored for the righteous.
Của cải người lành để lại cho con cháu hưởng, gia tài người ác dành cho người công chính dùng.
23 An abundance of food is in poor people’s fields, but injustice sweeps it away.
Ruộng người nghèo có thể sản xuất nhiều hoa lợi, nhưng ăn ở bất lương sẽ thành công dã tràng.
24 One who spares the rod hates his son, but one who loves him is careful to discipline him.
Ai kiêng roi vọt ghét con trai mình, người biết thương con không quên sửa trị nó.
25 The righteous one eats to the satisfying of his soul, but the belly of the wicked goes hungry.
Người công chính ăn thì được ấm lòng, người gian tà ăn mà vẫn đói meo.