Matthew 26
1 When Jesus had ended all these discourses, He said to His disciples,
I stało się, gdy dokończył Jezus tych wszystkich mów, rzekł do uczniów swoich:
2 "You know that in two days' time the Passover comes. And the Son of Man will be delivered up to be crucified."
Wiecie, iż po dwóch dniach będzie wielkanoc, a Syn człowieczy będzie wydany, aby był ukrzyżowany.
3 Then the High Priests and Elders of the People assembled in the court of the palace of the High Priest Caiaphas,
Tedy się zebrali przedniejsi kapłani i nauczeni w Piśmie i starsi ludu do dworu najwyższego kapłana, którego zwano Kaifasz;
4 and consulted how to get Jesus into their power by stratagem and put Him to death.
I naradzali się, jakoby Jezusa zdradą pojmali i zabili;
5 But they said, "Not during the Festival, lest there be a riot among the people."
Lecz mówili: Nie w święto, aby nie był rozruch między ludem.
6 Now when Jesus was come to Bethany and was at the house of Simon the Leper,
A gdy Jezus był w Betanii, w domu Szymona trędowatego,
7 a woman came to Him with a jar of very costly, sweet-scented ointment, which she poured over His head as He reclined at table.
Przystąpiła do niego niewiasta, mająca słoik alabastrowy maści bardzo kosztownej, i wylała ją na głowę jego, gdy siedział u stołu.
8 "Why such waste?" indignantly exclaimed the disciples;
Co widząc uczniowie jego, rozgniewali się, mówiąc: I na cóż ta utrata?
9 "for this might have been sold for a considerable sum, and the money given to the poor."
Albowiem mogła być ta maść drogo sprzedana, i mogło się to dać ubogim.
10 But Jesus heard it, and said to them, "Why are you vexing her? For she has done a most gracious act towards me.
Co gdy poznał Jezus, rzekł im: Przecz się przykrzycie tej niewieście? Dobry zaprawdę uczynek uczyniła przeciwko mnie.
11 The poor you always have with you, but me you have not always.
Albowiem ubogie zawsze macie z sobą, ale mnie nie zawsze mieć będziecie.
12 In pouring this ointment over me, her object was to prepare me for burial.
Bo ona wylawszy tę maść na ciało moje, uczyniła to, gotując mię ku pogrzebowi.
13 In solemn truth I tell you that wherever in the whole world this Good News shall be proclaimed, this deed of hers shall be spoken of in memory of her."
Zaprawdę powiadam wam: Gdziekolwiek będzie kazana ta Ewangielija po wszystkim świecie, i to będzie powiadano, co ona uczyniła, na pamiątkę jej.
14 At that time one of the Twelve, the one called Judas Iscariot, went to the High Priests
Tedy odszedłszy jeden ze dwunastu, którego zwano Judaszem Iszkaryjotem, do przedniejszych kapłanów,
15 and said, "What are you willing to give me if I betray him to you?" So they weighed out to him thirty shekels,
Rzekł im: Co mi chcecie dać, a ja go wam wydam? A oni mu odważyli trzydzieści srebrników.
16 and from that moment he was on the look out for an opportunity to betray Him.
A odtąd szukał czasu sposobnego, aby go wydał.
17 On the first day of the Unleavened Bread the disciples came to Jesus with the question, "Where shall we make preparations for you to eat the Passover?"
A pierwszego dnia przaśników przystąpili uczniowie do Jezusa, mówiąc mu: Gdzież chcesz, żeć nagotujemy, abyś jadł baranka?
18 "Go into the city," He replied, "to a certain man, and tell him, 'The Teacher says, My time is close at hand. It is at your house that I shall keep the Passover with my disciples.'"
A on rzekł: Idźcie do miasta, do niektórego człowieka, a rzeczcie mu: Kazałci nauczyciel powiedzieć: Czas mój blisko jest, u ciebie jeść będę baranka z uczniami moimi.
19 The disciples did as Jesus directed them, and got the Passover ready.
I uczynili uczniowie, jako im rozkazał Jezus, i nagotowali baranka.
20 When evening came, He was at table with the twelve disciples,
A gdy był wieczór, usiadł za stołem ze dwunastoma.
21 and the meal was proceeding, when Jesus said, "In solemn truth I tell you that one of you will betray me."
A gdy jedli, rzekł: Zaprawdę powiadam wam, iż jeden z was wyda mię.
22 Intensely grieved they began one after another to ask Him, "Can it be I, Master?"
I zasmuciwszy się bardzo, poczęli mówić do niego każdy z nich: Azażem ja jest Panie?
23 "The one who has dipped his fingers in the bowl with me," He answered, "is the man who will betray me.
A on odpowiadając, rzekł: Który macza ze mną rękę w misie, ten mię wyda.
24 The Son of Man is indeed going as is written concerning Him; but alas for that man by whom the Son of Man is betrayed! It had been a happy thing for that man if he had never been born."
Synci człowieczy idzie, jako napisano o nim; ale biada człowiekowi temu, przez którego Syn człowieczy wydany bywa! dobrze by mu było, by się był nie narodził ten człowiek.
25 Then Judas, the disciple who was betraying Him, asked, "Can it be I, Rabbi?" "It is you," He replied.
A odpowiadając Judasz, który go wydawał, rzekł: Izalim ja jest, Mistrzu? Mówi mu: Tyś powiedział.
26 During the meal Jesus took a Passover biscuit, blessed it and broke it. He then gave it to the disciples, saying, "Take this and eat it: it is my body."
A gdy oni jedli, wziąwszy Jezus chleb, a pobłogosławiwszy łamał, i dał uczniom i rzekł: Bierzcie, jedzcie, to jest ciało moje.
27 And He took the cup and gave thanks, and gave it to them saying, "Drink from it, all of you;
A wziąwszy kielich i podziękowawszy, dał im, mówiąc: Pijcie z tego wszyscy;
28 for this is my blood which is to be poured out for many for the remission of sins--the blood which ratifies the Covenant.
Albowiem to jest krew moja nowego testamentu, która się za wielu wylewa na odpuszczenie grzechów.
29 I tell you that I will never again take the produce of the vine till that day when I shall drink the new wine with you in my Father's Kingdom."
Ale powiadam wam, iż nie będę pił odtąd z tego rodzaju winnej macicy, aż do dnia onego, gdy go będę pił z wami nowy w królestwie Ojca mego.
30 So they sang the hymn and went out to the Mount of Olives.
I zaśpiewawszy pieśń, wyszli na górę oliwną.
31 Then said Jesus, "This night all of you will stumble and fail in your fidelity to me; for it is written, 'I will strike the Shepherd, and the sheep of the flock will be scattered in all directions.'
Tedy im rzekł Jezus: Wy wszyscy zgorszycie się ze mnie tej nocy; albowiem napisano: Uderzę pasterza, i będą rozproszone owce trzody.
32 But after I have risen to life again I will go before you into Galilee."
Lecz gdy ja zmartwychwstanę, poprzedzę was do Galilei.
33 "All may stumble and fail," said Peter, "but I never will."
A odpowiadając Piotr, rzekł mu: Choćby się wszyscy zgorszyli z ciebie, ja się nigdy nie zgorszę.
34 "In solemn truth I tell you," replied Jesus, "that this very night, before the cock crows, you will three times disown me."
Rzekł mu Jezus: Zaprawdę powiadam ci, iż tej nocy, pierwej niż kur zapieje, trzykroć się mnie zaprzesz.
35 "Even if I must die with you," declared Peter, "I will never disown you." In like manner protested all the disciples.
Rzekł mu Piotr: Choćbym z tobą miał i umrzeć, nie zaprę się ciebie. Także i wszyscy uczniowie mówili.
36 Then Jesus came with them to a place called Gethsemane. And He said to the disciples, "Sit down here, whilst I go yonder and there pray."
Tedy przyszedł Jezus z nimi na miejsce, które zwano Gietsemane, i rzekł uczniom: Siądźcież tu, aż odszedłszy, będę się tam modlił.
37 And He took with Him Peter and the two sons of Zabdi. Then He began to be full of anguish and distress,
A wziąwszy z sobą Piotra i dwóch synów Zebedeuszowych, począł się smęcić i tęsknić.
38 and He said to them, "My soul is crushed with anguish to the very point of death; wait here, and keep awake with me."
Tedy im rzekł Jezus: Smętna jest dusza moja aż do śmierci; zostańcież tu, a czujcie ze mną.
39 Going forward a short distance He fell on His face and prayed. "My Father," He said, "if it is possible, let this cup pass away from me; nevertheless, not as I will, but as Thou willest."
A postąpiwszy trochę, padł na oblicze swoje, modląc się i mówiąc: Ojcze mój, jeźli można, niech mię ten kielich minie; a wszakże nie jako ja chcę, ale jako ty.
40 Then He came to the disciples and found them asleep, and He said to Peter, "Alas, none of you could keep awake with me for even a single hour!
Tedy przyszedł do uczniów, i znalazł je śpiące, i rzekł Piotrowi: Takżeście nie mogli przez jednę godzinę czuć ze mną?
41 Keep awake, and pray that you may not enter into temptation: the spirit is right willing, but the body is frail."
Czujcież, a módlcie się, abyście nie weszli w pokuszenie; duchci jest ochotny, ale ciało mdłe.
42 Again a second time He went away and prayed, saying, "My Father, if it is impossible for this cup to pass without my drinking it, Thy will be done."
Zasię po wtóre odszedłszy, modlił się, mówiąc: Ojcze mój, jeźli mię nie może ten kielich minąć, tylko abym go pił, niech się stanie wola twoja.
43 He came and again found them asleep, for they were very tired.
A przyszedłszy, znalazł je zasię śpiące; albowiem oczy ich były obciążone.
44 So He left them, and went away once more and prayed a third time, again using the same words.
A zaniechawszy ich, znowu odszedł i modlił się po trzecie, też słowa mówiąc.
45 Then He came to the disciples and said, "Sleep on and rest. See, the moment is close at hand when the Son of Man is to be betrayed into the hands of sinful men.
Tedy przyszedł do uczniów swoich i rzekł im: Śpijcież już i odpoczywajcie; oto się przybliżyła godzina, a Syn człowieczy będzie wydany w ręce grzeszników.
46 Rouse yourselves. Let us be going. My betrayer is close at hand."
Wstańcie, pójdźmy! oto się przybliżył ten, który mię wydaje.
47 He had scarcely finished speaking when Judas came--one of the Twelve--accompanied by a great crowd of men armed with swords and bludgeons, sent by the High Priests and Elders of the People.
A gdy on jeszcze mówił, oto Judasz, jeden z dwunastu, przyszedł, a z nim wielka zgraja z mieczami i z kijami, od przedniejszych kapłanów i starszych ludu;
48 Now the betrayer had agreed upon a sign with them, to direct them. He had said, "The one whom I kiss is the man: lay hold of him."
Ale ten, który go wydawał, dał był im znak, mówiąc: Któregokolwiek pocałuję, tenci jest; imajcież go.
49 So he went straight to Jesus and said, "Peace to you, Rabbi!" And he kissed Him eagerly.
A wnet przystąpiwszy do Jezusa, rzekł: Bądź pozdrowiony, Mistrzu! i pocałował go.
50 "Friend," said Jesus, "carry out your intention." Then they came and laid their hands on Jesus and seized Him firmly.
Ale mu rzekł Jezus: Przyjacielu! na coś przyszedł? Tedy przystąpiwszy, rzucili ręce na Jezusa i pojmali go.
51 But one of those with Jesus drew his sword and struck the High Priest's servant, cutting off his ear.
A oto jeden z tych, którzy byli z Jezusem, wyciągnął rękę, i dobył miecza swego, a uderzywszy sługę kapłana najwyższego, uciął mu ucho.
52 "Put back your sword again," said Jesus, "for all who draw the sword shall perish by the sword.
Tedy mu rzekł Jezus: Obróć miecz swój na miejsce jego; albowiem wszyscy, którzy miecz biorą, od miecza poginą.
53 Or do you suppose I cannot entreat my Father and He would instantly send to my help more than twelve legions of angels?
Azaż mniemasz, że bym nie mógł teraz prosić Ojca mego, a stawiłby mi więcej niż dwanaście wojsk Aniołów?
54 In that case how are the Scriptures to be fulfilled which declare that thus it must be?"
Ale jakożby się wypełniły Pisma, które mówią, iż się tak musi stać?
55 Then said Jesus to the crowds, "Have you come out as if to fight with a robber, with swords and bludgeons to apprehend me? Day after day I have been sitting teaching in the Temple, and you did not arrest me.
Onejże godziny mówił Jezus do onej zgrai: Wyszliście jako na zbójcę z mieczami i z kijmi, pojmać mię; na każdy dzień siadałem u was, ucząc w kościele, a nie pojmaliście mię.
56 But all this has taken place in order that the writings of the Prophets may be fulfilled." At this point the disciples all left Him and fled.
Aleć się to wszystko stało, aby się wypełniły Pisma prorockie. Tedy uczniowie jego wszyscy opuściwszy go, uciekli.
57 But the officers who had laid hold of Jesus led Him away to Caiaphas the High Priest, at whose house the Scribes and the Elders had assembled.
A oni pojmawszy Jezusa, wiedli go do Kaifasza, najwyższego kapłana, gdzie się byli zebrali nauczeni w Piśmie i starsi.
58 And Peter kept following Him at a distance, till he came even to the court of the High Priest's palace, where he entered and sat down among the officers to see the issue.
Ale Piotr szedł za nim z daleka aż do dworu najwyższego kapłana; a wszedłszy tam, siedział z sługami, aby ujrzał koniec.
59 Meanwhile the High Priests and the whole Sanhedrin were seeking false testimony against Jesus in order to put Him to death;
Ale przedniejsi kapłani i starsi, i wszelka rada szukali fałszywego świadectwa przeciwko Jezusowi, aby go na śmierć wydali.
60 but they could find none, although many false witnesses came forward. At length there came two
Ale nie znaleźli; i choć wiele fałszywych świadków przychodziło, przecię nie znaleźli. A na ostatek wystąpiwszy dwaj fałszywi świadkowie,
61 who testified, "This man said, 'I am able to pull down the Sanctuary of God and three days afterwards to build a new one.'"
Rzekli: Ten mówił: Mogę rozwalić kościół Boży, a za trzy dni zbudować go.
62 Then the High Priest stood up and asked Him, "Have you no answer to make? What is it these men are saying in evidence against you?"
A wstawszy najwyższy kapłan, rzekł mu: Nic nie odpowiadasz? Cóż to jest, co ci przeciwko tobie świadczą?
63 Jesus however remained silent. Again the High Priest addressed Him. "In the name of the ever-living God," he said, "I now put you on your oath. Tell us whether you are the Christ, the Son of God."
Lecz Jezus milczał. A odpowiadając najwyższy kapłan rzekł: Poprzysięgam cię przez Boga żywego, abyś nam powiedział, jeźliś ty jest Chrystus, on Syn Boży?
64 "I am He," replied Jesus. "But I tell you that, later on, you will see the Son of Man sitting at the right hand of Omnipotence, and coming on the clouds of the sky."
Rzekł mu Jezus: Tyś powiedział; wszakże powiadam wam: Odtąd ujrzycie Syna człowieczego siedzącego na prawicy mocy Bożej, i przychodzącego na obłokach niebieskich.
65 Then the High Priest tore his robes and exclaimed, "Impious language! What further need have we of witnesses! See, you have now heard the impiety.
Tedy najwyższy kapłan rozdarł szaty swoje, mówiąc: Bluźnił! Cóż jeszcze potrzebujemy świadków? Otoście teraz słyszeli bluźnierstwo jego.
66 What is your verdict?" "He deserves to die," they replied.
Cóż się wam zda? A oni odpowiadając, rzekli: Winien jest śmierci.
67 Then they spat in His face, and struck Him--some with the fist, some with the open hand--
Tedy plwali na oblicze jego, i pięściami go bili, a drudzy go policzkowali,
68 while they taunted Him, saying, "Christ, prove yourself a Prophet by telling us who it was that struck you."
Mówiąc: Prorokuj nam, Chrystusie! kto jest ten, co cię uderzył?
69 Peter meanwhile was sitting outside in the court of the palace, when one of the maidservants came over to him and said, "You too were with Jesus the Galilaean."
Ale Piotr siedział przed domem na podwórzu. Tedy przystąpiła do niego jedna dziewka, mówiąc: I tyś był z tym Jezusem Galilejskim.
70 He denied it before them all, saying, "I do not know what you mean."
A on się zaprzał przed wszystkimi, mówiąc: Nie wiem, co powiadasz.
71 Soon afterwards he went out and stood in the gateway, when another girl saw him, and said, addressing the people there, "This man was with Jesus the Nazarene."
A gdy on wychodził do przysionka, ujrzała go insza dziewka, i rzekła do tych, co tam byli: I tenci był z tym Jezusem Nazareńskim.
72 Again he denied it with an oath. "I do not know the man," he said.
Tedy po wtóre zaprzał się z przysięgą, mówiąc: Nie znam tego człowieka.
73 A short time afterwards the people standing there came and said to Peter, "Certainly you too are one of them, for your brogue shows it."
A przystąpiwszy po małej chwilce ci, co tam stali, rzekli Piotrowi: Prawdziwie i tyś jest z nich; bo i mowa twoja ciebie wydaje.
74 Then with curses and oaths he declared, "I do not know the man." Immediately a cock crowed,
Tedy się począł przeklinać i przysięgać, mówiąc: Nie znam tego człowieka; a zarazem kur zapiał.
75 and Peter recollected the words of Jesus, how He had said, "Before the cock crows you will three times disown me." And he went out and wept aloud, bitterly.
I wspomniał Piotr na słowa Jezusowe, który mu był powiedział: Pierwej niż kur zapieje, trzykroć się mnie zaprzesz; a wyszedłszy precz, gorzko płakał.
