< Matthew 25 >
1 "Then will the Kingdom of the Heavens be found to be like ten bridesmaids who took their torches and went out to meet the bridegroom.
„Himnaríki má líkja við tíu brúðarmeyjar, sem tóku lampa sína og lögðu af stað til móts við brúðgumann.
2 Five of them were foolish and five were wise.
Aðeins fimm þeirra gættu þess að fylla lampa sína af olíu, en hinar fimm gleymdu því og fóru með tóma lampa.
3 For the foolish, when they took their torches, did not provide themselves with oil;
4 but the wise, besides their torches, took oil in their flasks.
5 The bridegroom was a long time in coming, so that meanwhile they all became drowsy and fell asleep.
Þegar brúðgumanum seinkaði, syfjaði þær og sofnuðu. En á miðnætti voru þær vaktar með háu hrópi: „Brúðguminn er að koma! Gangið út og takið á móti honum!“
6 But at midnight there is a loud cry, "'The bridegroom! Go out and meet him!'
7 "Then all those bridesmaids roused themselves and trimmed their torches.
Stúlkurnar spruttu á fætur og fóru að sýsla við lampana. Þær fimm sem vantaði olíu, sárbáðu hinar að gefa sér lítið eitt, því það lifði ekki á lömpum þeirra.
8 "'Give us some of your oil,' said the foolish ones to the wise, 'for our torches are going out.'
9 "'But perhaps,' replied the wise, 'there will not be enough for all of us. Go to the shops rather, and buy some for yourselves.'
En hinar svöruðu „Nei, það getum við ekki, því það verður ekki nóg handa okkur öllum. Farið og kaupið olíu handa ykkur.“
10 "So they went to buy. But meanwhile the bridegroom came; those bridesmaids who were ready went in with him to the wedding banquet; and the door was shut.
En á meðan þær voru fjarverandi kom brúðguminn. Þær sem viðbúnar voru fóru með honum til brúðkaupsins og dyrunum var læst.
11 "Afterwards the other bridesmaids came and cried, "'Sir, Sir, open the door to us.'
Seinna komu hinar til baka og stóðu fyrir utan og kölluðu: „Herra, opnaðu fyrir okkur!“
12 "'In solemn truth I tell you,' he replied, 'I do not know you.'
En hann kallaði á móti: „Farið! Þið komið of seint!“
13 "Keep awake therefore; for you know neither the day nor the hour.
Vakið því og verið viðbúnir, því þið vitið hvorki daginn né stundina er ég kem aftur.“
14 "Why, it is like a man who, when going on his travels, called his bondservants and entrusted his property to their care.
„Himnaríki er einnig líkt manni sem fór til útlanda. Hann kallaði saman starfsmenn sína og afhenti þeim fé, sem þeir áttu að ávaxta meðan hann væri í burtu.
15 To one he gave five talents, to another two, to another one--to each according to his individual capacity; and then started from home.
Einum fékk hann tvær milljónir króna, öðrum eina milljón og hinum þriðja hálfa milljón. Þeir fengu misjafnlega mikið eftir hæfileikum sínum og dugnaði. Síðan fór hann úr landi.
16 Without delay the one who had received the five talents went and employed them in business, and gained five more.
Maðurinn, sem fékk tvær milljónir, fór þegar að versla með peningana og græddi fljótt aðrar tvær milljónir.
17 In the same way he who had the two gained two more.
Sá sem fékk eina milljón, hófst handa eins og hinn og hagnaðist um aðra milljón.
18 But the man who had received the one went and dug a hole and buried his master's money.
En maðurinn, sem fékk hálfa milljón, gróf peningana í jörðu svo að hann tapaði þeim ekki.
19 "After a long lapse of time the master of those servants returned, and had a reckoning with them.
Eftir langan tíma kom húsbóndinn aftur úr ferðalaginu. Hann kallaði starfsmennina til sín svo að hann gæti gert upp við þá.
20 The one who had received the five talents came and brought five more, and said, "'Sir, it was five talents that you entrusted to me: see, I have gained five more.'
Sá sem fengið hafði tvær milljónir kom og afhenti húsbónda sínum fjórar milljónir.
21 "'You have done well, good and trustworthy servant,' replied his master; 'you have been trustworthy in the management of a little, I will put you in charge of much: share your master's joy.'
Húsbóndinn hrósaði honum og sagði: „Þetta var vel af sér vikið. Þú varst trúr yfir litlu, nú mun ég setja þig yfir mikið. Komdu og við skulum gera okkur dagamun.“
22 "The second, who had received the two talents, came and said, "'Sir, it was two talents you entrusted to me: see, I have gained two more.'
Næst kom sá sem fengið hafði eina milljón. Hann sagði: „Herra þú lést mig fá eina milljón og nú hef ég tvöfaldað þá upphæð.“
23 "'Good and trustworthy servant, you have done well,' his master replied; 'you have been trustworthy in the management of a little, I will put you in charge of much: share your master's joy.'
„Gott hjá þér!“sagði húsbóndinn. „Þú ert góður og dyggur þjónn. Þú varst trúr yfir þessu lítilræði, en nú mun ég láta þig fá miklu meira. Komdu, við skulum gleðjast saman!“
24 "But, next, the man who had the one talent in his keeping came and said, "'Sir, I knew you to be a severe man, reaping where you had not sown and garnering what you had not winnowed.
Síðast kom sá þriðji með sína hálfu milljón og sagði: „Herra, ég vissi að þú ert harður húsbóndi og þar sem ég bjóst við að þú rændir mig hagnaðinum, faldi ég peningana í jörðu og hér hefur þú þá!“
25 So being afraid I went and buried your talent in the ground: there you have what belongs to you.'
26 "'You wicked and slothful servant,' replied his master, 'did you know that I reap where I have not sown, and garner what I have not winnowed?
„Letingi!“svaraði húsbóndinn. „Þú vissir að ég krefði þig um hagnaðinn,
27 Your duty then was to deposit my money in some bank, and so when I came I should have got back my property with interest.
svo þú hefðir að minnsta kosti átt að setja peningana í banka til að ég fengi þó vexti.
28 So take away the talent from him, and give it to the man who has the ten.'
Takið peningana af þessum manni og látið þann, sem hefur fjórar milljónirnar, fá þá.
29 (For to every one who has, more shall be given, and he shall have abundance; but from him who has nothing, even what he has shall be taken away.)
Sá sem notar vel það sem honum er gefið, mun fá enn meira, og hafa allsnægtir, en sá sem er ótrúr, tapar því litla sem hann hefur.
30 'But as for this worthless servant, put him out into the darkness outside: there will be the weeping and the gnashing of teeth.'
Kastið nú þessum duglausa þjóni út í myrkrið. Þar verður grátið og kveinað.““
31 "When the Son of Man comes in His glory, and all the angels with Him, then will He sit upon His glorious throne,
„Þegar ég, Kristur, kem aftur í dýrð minni og allir englarnir með mér, mun ég setjast í hástól dýrðarinnar.
32 and all the nations will be gathered into His presence. And He will separate them from one another, just as a shepherd separates the sheep from the goats;
Þá verður öllum þjóðunum safnað saman frammi fyrir mér og ég mun skilja fólkið að, eins og fjárhirðir aðskilur sauðfé og geitur.
33 and will make the sheep stand at His right hand, and the goats at His left.
Kindunum mun ég skipa mér til hægri handar og geitunum til vinstri handar.
34 "Then the King will say to those at His right, "'Come, my Father's blessed ones, receive your inheritance of the Kingdom which has been divinely intended for you ever since the creation of the world.
Þá mun ég, konungurinn, segja við þá til hægri handar: „Komið, þið hinir blessuðu föður míns, inn í ríkið sem ykkur hefur verið ætlað frá því heimurinn varð til.
35 For when I was hungry, you gave me food; when I was thirsty, you gave me drink; when I was homeless, you gave me a welcome;
Ég var hungraður og þið gáfuð mér að borða, þyrstur og þið gáfuð mér að drekka. Ég var ókunnugur og þið buðuð mér inn á heimili ykkar.
36 when I was ill-clad, you clothed me; when I was sick, you visited me; when I was in prison, you came to see me.'
Ég var fatalaus og þið klædduð mig. Ég var sjúkur, og í fangelsi og þið heimsóttuð mig.“
37 "'When, Lord,' the righteous will reply, 'did we see Thee hungry, and feed Thee; or thirsty, and give Thee drink?
Þá svara hinir réttlátu og segja: „Herra, hvenær sáum við þig hungraðan og gáfum þér að borða, þyrstan og gáfum þér að drekka,
38 When did we see Thee homeless, and give Thee a welcome? or ill-clad, and clothe Thee?
eða ókunnugan og hjálpuðum þér. Hvenær sáum við þig klæðalausan og klæddum þig,
39 When did we see Thee sick or in prison, and come to see Thee?'
og hvenær veikan eða í fangelsi og litum til þín?“
40 "But the King will answer them, "'In solemn truth I tell you that in so far as you rendered such services to one of the humblest of these my brethren, you rendered them to myself.'
Þá mun ég, konungurinn, svara þeim og segja: „Þetta sem þið gerðuð bræðrum mínum, gerðuð þið mér.“
41 "Then will He say to those at His left, "'Begone from me, with the curse resting upon you, into the Fire of the Ages, which has been prepared for the Devil and his angels. (aiōnios )
Síðan mun ég snúa mér að þeim sem eru til vinstri og segja: „Burt með ykkur, bölvaðir, í eilífa eldinn sem ætlaður er djöflinum og þjónum hans. (aiōnios )
42 For when I was hungry, you gave me nothing to eat; when thirsty, you gave me nothing to drink;
Ég var hungraður, en þið gáfuð mér ekki að borða, þyrstur og þið færðuð mér ekkert að drekka.
43 when homeless, you gave me no welcome; ill-clad, you clothed me not; sick or in prison, you visited me not.'
Ég var ókunnugur og þið sýnduð mér ekki gestrisni, klæðlaus og þið gáfuð mér enga flík. Ég var veikur og í fangelsi og þið heimsóttuð mig ekki.“
44 "Then will they also answer, "'Lord, when did we see Thee hungry or thirsty or homeless or ill-clad or sick or in prison, and not come to serve Thee?'
Þá munu þeir svara: „Drottinn, hvenær var það sem við sáum þig hungraðan eða þyrstan, ókunnugan, nakinn, sjúkan eða í fangelsi og hjálpuðum þér ekki?“
45 "But he will reply, "'In solemn truth I tell you that in so far as you withheld such services from one of the humblest of these, you withheld them from me.'
Þá mun ég svara: „Þegar þið neituðuð mínum minnsta bróður um hjálp, þá neituðuð þið mér.“
46 "And these shall go away into the Punishment of the Ages, but the righteous into the Life of the Ages." (aiōnios )
Og þeir munu fara burt til eilífrar refsingar, en hinir réttlátu til eilífs lífs.“ (aiōnios )