< Matthew 20 >
1 "For the Kingdom of the Heavens is like an employer who went out early in the morning to hire men to work in his vineyard,
“ସାର୍ଗେ ରାଜି ଇନେସ୍, ଇଦାଂ ଆରେ ର ଉତର୍ମୁଡ଼୍ ୱେନାଟ୍ । ର ମାନାୟ୍ ଦିନେକ୍ ନାଣାଙ୍ଗେ ତା ଅଙ୍ଗୁର୍ ବାଡ଼୍ଦ କାମାୟ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ କୁଲିୟାରିଂ ଡେକ୍ତେଂ ହତାନ୍ ।
2 and having made an agreement with them for a shilling a day, sent them into his vineyard.
ଆରେ ହେୱାନ୍ କୁଲିୟାର୍ ହୁକେ ଦିନେକ୍ତିଂ ର ଦିନ୍ନି ରୁଣ୍ ନାଟ୍ଚି ହେୱାରିଂ ଜାର୍ ଅଙ୍ଗୁର୍ ବାଡ଼୍ଦ ପକ୍ତାନ୍ ।
3 About nine o'clock he went out and saw others loitering in the market-place.
ତା ପାଚେ ଦିନ୍ ନଅ ଗଣ୍ଟା ୱେଡ଼ାଲିଂ ବାଜାର୍ତ ହାଲ୍ଜି ହୁଡ଼୍ତାନ୍, ର କୁଦା ଲକୁ ପଲ୍ୟା ଆଜ଼ି ନିଲ୍ତାର୍ଣ୍ଣା ।”
4 To these also he said, "'You also, go into the vineyard, and whatever is right I will give you.'
ହେୱାରିଂ ହେୱାନ୍ ଇଚାନ୍, ଏପେଙ୍ଗ୍ ପା ନା ଅଙ୍ଗୁର୍ ବାଡ଼୍ଦ ହାଲ୍ଜି କାମାୟ୍ କିୟାଟ୍, ମିଙ୍ଗ୍ ସମାନ୍ କୁଲି ହିଦ୍ନାଂ ।
5 "So they went. Again about twelve, and about three o'clock, he went out and did the same.
ହେୱାର୍ ହାଲ୍ଜି କାମାୟ୍ତ ଲାଗାତାର୍ । ଦିନ୍ ବାର୍ଟା ଆରି ତିନ୍ଟା ୱେଡ଼ାଲିଂ ସମାନ୍ ହେ ଲାକେ ଆରେ କେତେକ୍ କୁଲିୟାରିଂ ତାହିୱାଜ଼ି କାମାୟ୍ତ ଲାଗାୟ୍ କିତାନ୍ ।
6 And going out about five o'clock he found others loitering, and he asked them, "'Why have you been standing here all day long, doing nothing?'
ମିଡ଼୍କାହାରେସ୍ ପାଞ୍ଚ୍ଟା ୱେଡ଼ାଲିଂ ଆରେ ରଗ ବାଜାର୍ତ ହାଲ୍ଜି ହୁଡ଼୍ତାନ୍, ଆରେ କେତେକ୍ ଜାଣ୍ ନିଲ୍ତାର୍ଣ୍ଣା । ହେୱାରିଂ ୱେନ୍ବାତାନ୍, “ୱେଡ଼ାବୁଡି କାମାୟ୍ କିୱାଦାଂ ଇନେକିଦେଂ ପଲ୍ୟା ସମୁ ନସ୍ଟ କିନାଦେରା?”
7 "'Because no one has hired us,' they replied. "'You also, go into the vineyard,' he said.
ହେୱାର୍ ଉତର୍ ହିତାର୍, ଇନେର୍ ତ ମାଂ କାମାୟ୍ତ କିୟ୍କିଦ୍ୱାତାର୍ଣ୍ଣା । ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, ଆୟେତ୍, ବାଟିଙ୍ଗ୍ ଏପେଙ୍ଗ୍ ୱିଜ଼ାକାଦେର୍ ନା ଅଙ୍ଗୁର୍ ବାଡ଼୍ଦ ହାଲ୍ଜି କାମାୟ୍ କିୟାଟ୍ ।
8 "When evening came, the master said to his steward, "'Call the men and pay them their wages. Begin with the last set and finish with the first.'
“ହେ ଦିନ୍ ମିଡ଼୍କାହାରେସ୍ ଅଙ୍ଗୁର୍ ବାଡ଼୍ନି ହାଉକାର୍ ଗୁମୁସ୍ତାଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, କୁଲିୟାରିଂ କୁକା । ଇମ୍ଣାକାର୍ ୱିଜ଼ାର୍ତାଂ ପାଚେ କାମାୟ୍ ହାଙ୍ଗ୍ତାର୍ଣ୍ଣା, ଆଗେ ହେୱାରିଂ ହାଜ୍ରି ହିଆ ।
9 "When those came who had begun at five o'clock, they received a shilling apiece;
ହେବେଣ୍ଡାଂ ଇମ୍ଣାକାର୍ ପାଞ୍ଚ୍ଟା ୱେଡ଼ାଲିଂ କୁଲି କିଜ଼ି ମାଚାର୍, ହେୱାର୍ ୱାଜ଼ି ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍ ରୁପା ଟାକାଂ ଗାଟାତାର୍ ।”
10 and when the first came, they expected to get more, but they also each got the shilling.
ଆରେ, ପର୍ତୁମ୍ ୱାଜ଼ି କିଜ଼ିମାଚି କୁଲିୟାର୍ ୱାଜ଼ି ଆଦିକ୍ ଗାଟାନାପ୍ ଇଞ୍ଜି ବାବିକିତାର୍, “ମତର୍ ହେୱାର୍ ପା ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍ ରୁପା ଟାକାଂ ଗାଟାତାର୍ ।
11 So when they had received it, they grumbled against the employer, saying,
ହେୱାର୍ ହେୱାଙ୍ଗ୍ ଅଜ଼ି ହାଉକାର୍ ବିରୁଦ୍ତ ମାନ୍ଦୁକ୍ କିଜ଼ି ଇଚାର୍,
12 "'These who came last have done only one hour's work, and you have put them on a level with us who have worked the whole day and have borne the scorching heat.'
ମ୍ଡିକାହାରେସ୍ ପାଞ୍ଚ୍ଟାତ କାମାୟ୍ ହାଙ୍ଗ୍ଜି ମାନି କୁଲିୟାର୍ ମତର୍ ରଗଣ୍ଟା କାମାୟ୍ କିତାର୍ଣ୍ଣା । ଆସେଙ୍ଗ୍ ଇ କାରାତ ୱେଡ଼ାବୁଡି କିତାପ୍, ଇ ହାଜ୍ରି ହିନି ୱେଡ଼ାଂ ହେୱାରିଂ ମାହୁଦାଂ ସମାନ୍ କିତ୍ତାନ୍ ।”
13 "'My friend,' he answered to one of them, 'I am doing you no injustice. Did you not agree with me for a shilling?
ହାଉକାର୍ ହେୱାର୍ ବିତ୍ରେ ରକାନିଂ ଉତର୍ ହିଜ଼ି ଇଚାନ୍, “ଟଣ୍ଡେନ୍! ଆନ୍ ନିଂ ଅନ୍ୟାୟ୍ କିଦ୍ୱାତାଂନା; ଏନ୍ ଇନାକା ନା ହୁଦାଂ ର ଟାକାଂ କାଜିଂ ରାଜି ଆୱାଦାଂ ମାଚାୟ୍?
14 Take your money and go. I choose to give this last comer just as much as I give you.
ନିନ୍ଦାଂ ଇମ୍ଣାକା, ହେଦାଂ ଅଜ଼ି ହାଲା, ମାତର୍ ଇ ହାରିହାରା ଲକାଂ ପାନି ଲାକେ ହିଦେଂ କାଜିଂ ନା ମାନ୍ ।
15 Have I not a right to do what I choose with my own property? Or are you envious because I am generous?'
ନା ଜାର୍ ଦନ୍ ଇନେସ୍ ହାର୍ ହେ ଏଲେଙ୍ଗ୍ କର୍ଚ କିଦେଙ୍ଗ୍ ଇନାକା ନା ଆଦିକାର୍ ହିଲୁତ୍? କି ଆନ୍ ଅଲପ୍ ଉଦାର୍ ଆତିଲେ ଏପେଙ୍ଗ୍ ୱିଜ଼ାଦେର୍ ନାଙ୍ଗ୍ ଆକର୍ ଆଦ୍ନାଦେର୍?”
16 "So the last shall be first, and the first last."
“ହେ ଲାକେ ପାଚେ ମାନି ମାନାୟ୍ ପର୍ତୁମ୍ ଆନାର୍ ଆରି ପର୍ତୁମ୍ ମାନି ମାନାୟ୍ ପାଚେ ଆନାର୍ ।”
17 Jesus was now going up to Jerusalem, and He took the twelve disciples aside by themselves, and on the way He said to them,
ଜିସୁ ଜିରୁସାଲମ୍ତ ହାନି ହାସ୍ଦ ବାର ଚେଲାରିଂ ର ଲାଗେ କୁକ୍ଚି ଅଜ଼ି ବିନେ କିଜ଼ି ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍,
18 "We are going up to Jerusalem, and there the Son of Man will be betrayed to the High Priests and Scribes. They will condemn Him to death,
“ହୁଡ଼ାଟ୍ ଆସେଙ୍ଗ୍ ଜିରୁସାଲମ୍ତ ହାନାସା । ହେବେ ମାନାୟ୍ ମାଜ଼ି ମୁଡ଼୍ ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାନ୍ ଆରି ଦରମ୍ ଗୁରୁର୍ କେଇଦ ହେଲାୟ୍ ଆନାନ୍ ହେୱାର୍ ହେୱାନିଂ ହାକି ଡାଣ୍ଡ୍ ହିନାର୍ ।
19 and hand Him over to the Gentiles to be made sport of and scourged and crucified; and on the third day He will be raised to life."
ତା ପାଚେ ପାର୍ତିକିୱି ଜିହୁଦିର୍ କେଇଦ ପିସ୍ତି ହିନାର୍ । ପାର୍ତିକିୱି ଜିହୁଦି ତାଙ୍ଗ୍ ଗ୍ଡାଇନାର୍, କରଡା ଇଡ଼୍ନାର୍ ଆରି କ୍ରୁସ୍ତ ଦୁପ୍ନାର୍ । ମାତର୍ ତିନି ଦିନ୍ ପାଚେ ହେୱାନ୍ ଆରେ ନିଙ୍ଗ୍ନାନ୍ ।”
20 Then the mother of the sons of Zabdi came to Him with her sons, and knelt before Him to make a request of Him.
ଇ ୱେଡ଼ାଲିଂ ଜେବ୍ଦିତି ଡକ୍ରୁହି ତା ରି ମେହିର୍ ହୁକେ ଜିସୁ ତାକେ ୱାଜ଼ି । ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ଜୱାର୍ କିଜ଼ି ତାଙ୍ଗ୍ ଅଲପ୍ ଏନ୍ତାତ୍ ।
21 "What is it you desire?" He asked. "Command," she replied, "that these my two sons may sit one at your right hand and one at your left in your Kingdom."
ଜିସୁ ହେଦେଲିଂ ୱେନ୍ବାତାନ୍, “ଇନାକା ମାନ୍ କିନାୟା?” ହେଦେଲ୍ ଇଚାତ୍, “ଏନ୍ ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ମି ରାଜିତ ରାଜା ଆନାୟ୍, ନା ଇ ରି ହିମ୍ଣାକାଂ ନି ବୁଜ୍ଣି ଆରି ଡେବ୍ରି ପାଡ଼୍କା କୁଚିକିନାୟ୍ ଇଞ୍ଜି ବଲ୍ ହିଦା ।”
22 "None of you know what you are asking for," said Jesus; "can you drink out of the cup from which I am about to drink?" "We can," they replied.
ଜିସୁ ଜେବ୍ଦି ରିୟାର୍ ମାଜ଼ିରିଂ ଉତର୍ ହିତାନ୍, “ଏପେଙ୍ଗ୍ ଇନାକା ଏନ୍ନାଦେରା, ହେଦାଂ ପୁନୁଦେରା । ଆନ୍ ଦୁକ୍ ବଗ୍ନି ବାହାତ ଉଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍ ହାନାଙ୍ଗା? ହେବେ କି ଏପେଙ୍ଗ୍ ଉଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍ ଆଡ୍ନାଦେର୍?” ହେୱାର୍ ତାଙ୍ଗ୍ ଇଚାର୍, “ଆଡ୍ନାପ୍ ।”
23 "You shall drink out of my cup," He said, "but a seat at my right hand or at my left it is not for me to allot, but it belongs to those for whom it has been prepared by my Father."
ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, “ଏପେଙ୍ଗ୍ ନା ଦୁକ୍ ବଗ୍ନି ବାହାତ ଉଣାକା ସତ୍, ମାତର୍ ନା ତିନାବାଗାଙ୍ଗ୍ ଆରି ଡେବ୍ରି ବାଗାଙ୍ଗ୍ କୁଚ୍ଚେଂ ହିନାକା ନା ଆଦିକାର୍ ବିସ୍ରେ ଆକାୟ୍, ଇଚିସ୍ ଇମ୍ଣାକାର୍ କାଜିଂ ନା ଆବା କାଜିଂ ବାହା ଜାଲ୍ଦି କିୟା ଆତାତ୍ନ୍ନା, ହେୱାର୍ କୁଚ୍ନାର୍ ।”
24 The other ten heard of this, and their indignation was aroused against the two brothers.
ବିନ୍ ଦାସ୍ ଜାଣ୍ ଇଦାଂ ୱେନ୍ଞ୍ଜି ହେ ଟଣ୍ଡ୍ରିୟାର୍ ଜପି ରିସା ଆତାର୍ ।
25 But Jesus called them to Him, and said, "You know that the rulers of the Gentiles lord it over them, and their great men exercise authority over them.
ମାତର୍ ଜିସୁ ଚେଲାରିଂ ଲାଗେ କୁକ୍ଚି ଇଚାନ୍, “ପାର୍ତିକିୱି ଜିହୁଦିର୍ ସାସନ୍ କାରିୟାର୍ ହେୱାର୍ ଜପି ରାଜ୍କିନାର୍ ଆରି ଗାଜା ମୁଣିକାର୍ ହେୱାର୍ ଜପି ୱିଜ଼ୁ ରାଜ୍କିନାର୍, ଇଦାଂ ଏପେଙ୍ଗ୍ ପୁନାଟ୍ ।”
26 Not so shall it be among you; but whoever desires to be great among you shall be your servant,
“ମି ବିତ୍ରେ ହେ ଲାକେ ଆକାୟ୍, ମାତର୍ ମି ବିତ୍ରେ ଜେ ଇନେର୍ ଗାଜା ଆଦେଂ ମାନ୍ କିନାନ୍, ହେୱେନ୍ ମି ହେବା କିନାକାନ୍ ଆୟେନ୍,
27 and whoever desires to be first among you shall be your bondservant;
ଆରେ ଇନେର୍କି ମୁଡ଼୍ ଆଦେଂ ଇଚା କିନାନ୍, ହେୱେନ୍ ମି ହଲ୍ୟା ଆୟେନ୍,
28 just as the Son of Man came not to be served but to serve, and to give His life as the redemption-price for many."
ଇନେସ୍ ମାନାୟ୍ ମାଜ଼ି ହେବା ପାୟା ଆଦେଂ ୱାୱାତାନ୍ନା, ମତର୍ ହେବା କିଦେଙ୍ଗ୍ ଆରି ହେନି କାଜିଂ ମୁକ୍ଡ଼ାୟ୍ କିନି ମୁଲ୍ଲାକେ ଜିବୁନ୍ ହିଦେଂ ୱାତାନ୍ନା ।”
29 As they were leaving Jericho, an immense crowd following Him,
ହେୱାର୍ ଜିରିହ ବସ୍ତିତ ହସି ହାନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ବେସିହେନି ମାନାୟାର୍ ତା ପାଚେ ପାଚେ ହାଚାର୍ ।
30 two blind men sitting by the roadside heard that it was Jesus who was passing by, and cried aloud, "Sir, Son of David, pity us."
ଆରେ ହୁଡ଼ାଟ୍, ହାଜ଼ି କଚଣ୍ ରିୟାର୍ କାଣାର୍ ଜିସୁ ହେ ହାଜ଼ି ହାନାନା ଇଞ୍ଜି ୱେନ୍ଞ୍ଜି ଗାଜା କାଟ୍ କିଜ଼ି ଇଚାର୍, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ଦାଉଦ୍ ମେହି, ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଦୟା କିଦା ।”
31 The people angrily tried to silence them, but they cried all the louder. "O Sir, Son of David, pity us," they said.
ଲକୁ ମୁମ୍ଦ ହେୱାରିଂ ଦାକା କିଜ଼ି ଚିମ୍ରା ଆଦେଂ ଇଚାର୍ । ମାତର୍ ହେୱାର୍ ଆରି ଚେରା ଆଜ଼ି ଇଚାର୍, “ଏ ମାପ୍ରୁ ଦାଉଦ୍ ମେହି, ମାଙ୍ଗ୍ ଦୟା କିଦା ।”
32 So Jesus stood still and called to them. "What shall I do for you?" He asked.
ହେବେତାଂ ଜିସୁ ନିଲ୍ଚି ହେୱାରିଂ ହିର୍ବିସ୍ ୱେନ୍ବାତାନ୍, “ଆନ୍ ମି କାଜିଂ ଇନାକା କିନାଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜି ଏପେଙ୍ଗ୍ ଇଚା କିନାଦେରା?”
33 "Sir, let our eyes be opened," they replied.
ହେୱାର୍ ତାଙ୍ଗ୍ ଇଚାର୍, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ଇନେସ୍ ମା କାଣ୍ଙ୍ଗା ଜେୟା ଆନାତ୍ ।”
34 Moved with compassion, Jesus touched their eyes, and immediately they regained their sight and followed Him.
ଆରେ, ଜିସୁ ଦୟା କିଜ଼ି ହେୱାର୍ କାଣ୍ଙ୍ଗା ଡୁତାନ୍ ଆରି ହେ ଦାପ୍ରେ ହେୱାର୍ କାଣ୍ଙ୍ଗା ହୁଡ଼୍ଜି ଜିସୁ ପାଚେ ପାଚେ ତାଙ୍ଗ୍ଦେଂ ଲାଗାତାର୍ ।