Matthew 15
1 Then there came to Jesus a party of Pharisees and Scribes from Jerusalem, who inquired,
Այն ատեն Յիսուսի եկան դպիրներ ու Փարիսեցիներ, որոնք Երուսաղէմէն էին, եւ ըսին.
2 "Why do your disciples transgress the tradition of the Elders by not washing their hands before meals?"
«Ինչո՞ւ քու աշակերտներդ զանց կ՚ընեն նախնիքներուն աւանդութիւնը, քանի որ չեն լուար իրենց ձեռքերը՝ երբ հաց կ՚ուտեն»:
3 "Why do you, too," He retorted, "transgress God's commands for the sake of your tradition?
Ինք ալ պատասխանեց անոնց. «Հապա դո՛ւք ինչո՞ւ զանց կ՚ընէք Աստուծոյ պատուիրանը՝ ձեր աւանդութեան պատճառով:
4 For God said, 'Honour thy father and thy mother'; and 'Let him who reviles father or mother be certainly put to death';
Արդարեւ Աստուած պատուիրեց. “Պատուէ՛ հայրդ ու մայրդ.
5 but you--this is what you say: 'If a man says to his father or mother, That is consecrated, whatever it is, which otherwise you should have received from me--
եւ ո՛վ որ անիծէ իր հայրը կամ մայրը, մահո՛վ թող վախճանի”:
6 he shall be absolved from honouring his father'; and so you have abrogated God's Word for the sake of your tradition.
Բայց դուք կ՚ըսէք. “Ո՛վ որ իր հօր կամ մօր ըսէ թէ "ի՛նչ օգուտ որ պիտի ստանաս ինձմէ՝ Աստուծոյ տալիք ընծայ է", եւ իր հայրը կամ մայրը չպատուէ՝ ազատ է”: Ա՛յսպէս՝ անվաւեր դարձուցած էք Աստուծոյ պատուիրանը՝ ձեր աւանդութեան պատճառով:
7 Hypocrites! well did Isaiah prophesy of you,
Կեղծաւորնե՛ր, Եսայի ճի՛շդ մարգարէացաւ ձեր մասին՝ ըսելով.
8 "'This is a People who honour Me with their lips, while their heart is far away from Me;
“Այս ժողովուրդը միայն շրթունքո՛վ կը պատուէ զիս, բայց իրենց սիրտը հեռու է ինձմէ.
9 but it is in vain they worship Me, while they lay down precepts which are mere human rules.'"
եւ պարապ տեղը կը պաշտեն զիս՝ մարդոց պատուէրները սորվեցնելով իբր վարդապետութիւն”»:
10 Then, when He had called the people to Him, Jesus said, "Hear and understand.
Եւ բազմութիւնը կանչելով իրեն՝ ըսաւ անոնց. «Լսեցէ՛ք ու հասկցէ՛ք.
11 It is not what goes into a man's mouth that defiles him; but it is what comes out of his mouth--that defiles a man."
ո՛չ թէ ինչ որ կը մտնէ բերանը՝ կը պղծէ մարդը, հապա ինչ որ կ՚ելլէ բերանէն՝ անիկա՛ կը պղծէ մարդը»:
12 Then His disciples came and said to Him, "Do you know that the Pharisees were greatly shocked when they heard those words?"
Այն ատեն իր աշակերտները մօտեցան եւ ըսին իրեն. «Գիտե՞ս թէ Փարիսեցիները գայթակղեցան, երբ լսեցին այդ խօսքը»:
13 "Every plant," He replied, "which my Heavenly Father has not planted will be rooted up.
Ան ալ պատասխանեց. «Ամէն տունկ՝ որ իմ երկնաւոր Հայրս չէ տնկած, պիտի խլուի:
14 Leave them alone. They are blind guides of the blind; and if a blind man leads a blind man, both will fall into some pit."
Թողուցէ՛ք զանոնք. իրենք կոյր են, ու կոյրերու առաջնորդ: Եթէ կոյրը առաջնորդէ կոյրը, երկուքն ալ փոսը պիտի իյնան»:
15 "Explain to us this figurative language," said Peter.
Պետրոս ըսաւ անոր. «Բացատրէ՛ մեզի այս առակը»:
16 "Are even you," He answered, "still without intellingence?
Յիսուս ըսաւ. «Դո՞ւք ալ տակաւին անխելք էք.
17 Do you not understand that whatever enters the mouth passes into the stomach and is afterwards ejected from the body?
չէ՞ք հասկնար թէ ամէն ինչ որ կը մտնէ բերանը, կը պարունակուի փորին մէջ, ու կը ձգուի արտաքնոցը:
18 But the things that come out of the mouth proceed from the heart, and it is these that defile the man.
Իսկ ինչ որ բերանէն դուրս կ՚ելլէ՝ սիրտէ՛ն յառաջ կու գայ, եւ անիկա՛ կը պղծէ մարդը:
19 For out of the heart proceed wicked thoughts, murder, adultery, fornication, theft, perjury, impiety of speech.
Որովհետեւ սիրտէ՛ն կ՚ելլեն չար մտածումներ, սպանութիւններ, շնութիւններ, պոռնկութիւններ, գողութիւններ, սուտ վկայութիւններ ու հայհոյութիւններ:
20 These are the things which defile the man; but eating with unwashed hands does not defile."
Ասո՛նք են որ կը պղծեն մարդը, բայց անլուայ ձեռքով հաց ուտելը՝ չի պղծեր մարդը»:
21 Leaving that place, Jesus withdrew into the vicinity of Tyre and Sidon.
Յիսուս անկէ մեկնելով՝ գնաց Տիւրոսի ու Սիդոնի երկրամասերը:
22 Here a Canaanitish woman of the district came out and persistently cried out, "Sir, Son of David, pity me; my daughter is cruelly harassed by a demon."
Եւ ահա՛ քանանացի կին մը, այդ հողամասերէն ելած, կը պոռար անոր. «Ողորմէ՜ ինծի, Տէ՛ր, Դաւիթի՛ որդի, աղջիկս սաստիկ կը չարչարուի դեւէն»:
23 But He answered her not a word. Then the disciples interposed, and begged Him, saying, "Send her away because she keeps crying behind us."
Ինք ո՛չ մէկ խօսքով պատասխանեց անոր. իսկ իր աշակերտները մօտենալով՝ կը թախանձէին իրեն ու կ՚ըսէին. «Արձակէ՛ զայն, որովհետեւ կ՚աղաղակէ մեր ետեւէն»:
24 "I have only been sent to the lost sheep of the house of Israel," He replied.
Ինք ալ պատասխանեց. «Ես ղրկուեցայ միայն Իսրայէլի տան կորսուած ոչխարներուն»:
25 Then she came and threw herself at His feet and entreated Him. "O Sir, help me," she said.
Բայց անիկա եկաւ, երկրպագեց անոր եւ ըսաւ. «Տէ՛ր, օգնէ՛ ինծի»:
26 "It is not right," He said, "to take the children's bread and throw it to the dogs."
Ան ալ պատասխանեց. «Լաւ չէ առնել զաւակներուն հացը ու նետել շուներուն»:
27 "Be it so, Sir," she said, "for even the dogs eat the scraps which fall from their masters' tables."
Անիկա ալ ըսաւ. «Այո՛, Տէ՛ր. սակայն շուները կը կերակրուին իրենց տիրոջ սեղանէն ինկած փշրանքներով»:
28 "O woman," replied Jesus, "great is your faith: be it done to you as you desire." And from that moment her daughter was restored to health.
Այն ատեն Յիսուս պատասխանեց անոր. «Ո՛վ կին, մեծ է հաւատքդ. թող ըլլայ քեզի՝ ի՛նչ որ կ՚ուզես»: Եւ նոյն ժամուն անոր աղջիկը բժշկուեցաւ:
29 Again, moving thence, Jesus went along by the Lake of Galilee; and ascending the hill, He sat down there.
Յիսուս անկէ մեկնեցաւ. երբ Գալիլեայի ծովեզերքը հասաւ՝ լեռը ելլելով նստաւ:
30 Soon great crowds came to Him, bringing with them those who were crippled in feet or hands, blind or dumb, and many besides, and they hastened to lay them at His feet. And He cured them,
Ու մեծ բազմութիւններ եկան իրեն, որոնք ունէին իրենց հետ կաղեր, կոյրեր, համրեր, հաշմանդամներ եւ շատ ուրիշներ, ու ձգեցին զանոնք Յիսուսի ոտքը: Ան ալ բուժեց զանոնք.
31 so that the people were amazed to see the dumb speaking, the maimed with their hands perfect, the lame walking, and the blind seeing; and they gave the glory to the God of Israel.
այնպէս որ բազմութիւնը զմայլեցաւ՝ տեսնելով որ համրերը կը խօսէին, հաշմանդամները կը բժշկուէին, կաղերը կը քալէին եւ կոյրերը կը տեսնէին. ու կը փառաբանէին Իսրայէլի Աստուածը:
32 But Jesus called His disciples to Him and said, "My heart yearns over this mass of people, for it is now the third day that they have been with me and they have nothing to eat. I am unwilling to send them away hungry, lest they should faint on the road."
Յիսուս՝ քովը կանչելով իր աշակերտները՝ ըսաւ. «Կը գթամ այդ բազմութեան վրայ, որովհետեւ արդէն երեք օրէ ի վեր քովս են, եւ ուտելիք ոչի՛նչ ունին: Չեմ ուզեր անօթի արձակել զանոնք, որպէսզի ճամբան չպարտասին»:
33 "Where can we," asked the disciples, "get bread enough in this remote place to satisfy so vast a multitude?"
Աշակերտները ըսին անոր. «Մենք անապատին մէջ ուրկէ՞ պիտի ունենանք այնչափ հաց, որ կշտացնենք ա՛յսչափ մեծ բազմութիւն մը»:
34 "How many loaves have you?" Jesus asked. "Seven," they said, "and a few small fish."
Յիսուս ըսաւ անոնց. «Քանի՞ նկանակ ունիք»: Անոնք ալ ըսին. «Եօթը, ու քանի մը մանր ձուկ»:
35 So He bade all the people sit down on the ground,
Հրամայեց բազմութեան՝ որ նստին գետինին վրայ:
36 and He took the seven loaves and the fish, and after giving thanks He broke them up and then distributed them to the disciples, and they to the people.
Առաւ եօթը նկանակներն ու ձուկերը, շնորհակալ եղաւ, կտրեց եւ տուաւ աշակերտներուն, աշակերտներն ալ՝ բազմութեան:
37 And they all ate and were satisfied. The broken portions that remained over they took up--seven full hampers.
Բոլորը կերան ու կշտացան, եւ վերցնելով աւելցած բեկորները՝ եօթը զամբիւղ լեցուցին:
38 Those who ate were 4,000 adult men, without reckoning women and children.
Անոնք որ կերան՝ չորս հազար այր մարդիկ էին, կիներէն ու մանուկներէն զատ:
39 He then dismissed the people, went on board the boat, and came into the district of Magadan.
Երբ արձակեց բազմութիւնը, նաւ մտաւ եւ գնաց Մագդաղայի հողամասը:
