Mark 10
1 Soon on His feet once more, He enters the district of Judaea and crosses the Jordan: again the people flock to Him, and ere long, as was usual with Him, He was teaching them once more.
Potem wyruszył stamtąd i przyszedł w granice Judei przez krainę [leżącą] za Jordanem; i ponownie zeszli się do niego ludzie, i znowu ich nauczał, jak miał w zwyczaju.
2 Presently a party of Pharisees come to Him with the question--seeking to entrap Him, "May a man divorce his wife?"
Wtedy faryzeusze podeszli i pytali go: Czy wolno mężowi oddalić żonę? A [robili to], wystawiając go na próbę.
3 "What rule did Moses lay down for you?" He answered.
Lecz on im odpowiedział: Co wam nakazał Mojżesz?
4 "Moses," they said, "permitted a man to draw up a written notice of divorce, and to send his wife away."
A oni powiedzieli: Mojżesz pozwolił napisać list rozwodowy i oddalić [ją].
5 "It was in consideration of your stubborn hearts," said Jesus, "that Moses enacted this law for you;
Jezus odpowiedział im: Z powodu zatwardziałości waszego serca napisał wam to przykazanie.
6 but from the beginning of the creation the rule was, 'Male and female did God make them.
Lecz od początku stworzenia Bóg uczynił ich mężczyzną i kobietą.
7 For this reason a man shall leave his father and his mother, and shall cling to his wife,
Dlatego opuści mężczyzna swego ojca i matkę i połączy się ze swoją żoną;
8 and the two shall be one'; so that they are two no longer, but 'one.'
I będą dwoje jednym ciałem. A tak już nie są dwoje, ale jedno ciało.
9 What, therefore, God has joined together let not man separate."
Co więc Bóg złączył, człowiek niech nie rozłącza.
10 Indoors the disciples began questioning Jesus again on the same subject.
A w domu jego uczniowie znowu go o to pytali.
11 He replied, "Whoever divorces his wife and marries another woman, commits adultery against the first wife;
I powiedział im: Kto oddala swą żonę i żeni się z inną, cudzołoży wobec niej.
12 and if a woman puts away her husband and marries another man, she commits adultery."
A jeśli kobieta opuści swego męża i wyjdzie za innego, cudzołoży.
13 One day people were bringing young children to Jesus for Him to touch them, but the disciples interfered.
I przynoszono do niego dzieci, aby ich dotknął, ale uczniowie gromili tych, którzy je przynosili.
14 Jesus, however, on seeing this, was moved to indignation, and said to them, "Let the little children come to me: do not hinder them; for to those who are childlike the Kingdom of God belongs.
Gdy Jezus to zobaczył, oburzył się i powiedział do nich: Pozwólcie dzieciom przychodzić do mnie i nie zabraniajcie im. Do takich bowiem należy królestwo Boże.
15 In solemn truth I tell you that no one who does not receive the Kingdom of God like a little child will by any possibility enter it."
Zaprawdę powiadam wam: Kto nie przyjmie królestwa Bożego jak dziecko, nie wejdzie do niego.
16 Then He took them in His arms and blessed them lovingly, one by one, laying His hands upon them.
I brał je na ręce, a kładąc na nie ręce, błogosławił je.
17 As He went out to resume His journey, there came a man running up to Him, who knelt at His feet and asked, "Good Rabbi, what am I to do in order to inherit the Life of the Ages?" (aiōnios g166)
A gdy wyruszał w drogę, przybiegł pewien [człowiek], upadł przed nim na kolana i zapytał: Nauczycielu dobry, co mam czynić, aby odziedziczyć życie wieczne? (aiōnios g166)
18 "Why do you call me good?" asked Jesus in reply; "there is no one truly good except One--that is, God.
Lecz Jezus mu odpowiedział: Dlaczego nazywasz mnie dobrym? Nikt nie jest dobry, tylko jeden – Bóg.
19 You know the Commandments--'Do not murder;' 'Do not commit adultery;' 'Do not steal;' 'Do not lie in giving evidence;' 'Do not defraud;' 'Honour thy father and thy mother.'"
Znasz przykazania: Nie będziesz cudzołożył, nie będziesz zabijał, nie będziesz kradł, nie będziesz mówił fałszywego świadectwa, nie będziesz oszukiwał, czcij swego ojca i matkę.
20 "Rabbi," he replied, "all these Commandments I have carefully obeyed from my youth."
A on mu odpowiedział: Nauczycielu, tego wszystkiego przestrzegałem od mojej młodości.
21 Then Jesus looked at him and loved him, and said, "One thing is lacking in you: go, sell all you possess and give the proceeds to the poor, and you shall have riches in Heaven; and come and be a follower of mine."
Wtedy Jezus, spojrzawszy na niego, umiłował go i powiedział: Jednego ci brakuje. Idź, sprzedaj wszystko, co masz i rozdaj ubogim, a będziesz miał skarb w niebie. Potem przyjdź, weź krzyż i chodź za mną.
22 At these words his brow darkened, and he went away sad; for he was possessed of great wealth.
Lecz on zmartwił się z powodu tych słów i odszedł smutny, miał bowiem wiele dóbr.
23 Then looking round on His disciples Jesus said, "With how hard a struggle will the possessors of riches enter the Kingdom of God!"
A Jezus, spojrzawszy wokoło, powiedział do swoich uczniów: Jakże trudno tym, którzy mają bogactwa, wejść do królestwa Bożego!
24 The disciples were amazed at His words. Jesus, however, said again, "Children, how hard a struggle is it for those who trust in riches to enter the Kingdom of God!
I uczniowie zdumieli się jego słowami. Lecz Jezus znowu powiedział: Dzieci, jakże trudno jest tym, którzy ufają bogactwom, wejść do królestwa Bożego!
25 It is easier for a camel to go through the eye of a needle than for a rich man to enter the Kingdom of God."
Łatwiej jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne, niż bogatemu wejść do królestwa Bożego.
26 They were astonished beyond measure, and said to one another, "Who then can be saved?"
A oni tym bardziej się zdumiewali i mówili między sobą: Któż więc może być zbawiony?
27 Jesus looking on them said, "With men it is impossible, but not with God; for everything is possible with God."
A Jezus, spojrzawszy na nich, powiedział: U ludzi to niemożliwe, ale nie u Boga. U Boga bowiem wszystko jest możliwe.
28 "Remember," said Peter to Him, "that we forsook everything and have become your followers."
Wtedy Piotr zaczął mówić do niego: Oto my opuściliśmy wszystko i poszliśmy za tobą.
29 "In solemn truth I tell you," replied Jesus, "that there is no one who has forsaken house or brothers or sisters, or mother or father, or children or lands, for my sake and for the sake of the Good News,
A Jezus odpowiedział: Zaprawdę powiadam wam: Nie ma nikogo, kto by opuścił dom, braci lub siostry, ojca lub matkę, żonę, dzieci lub pole ze względu na mnie i na ewangelię;
31 But many who are now first will be last, and the last, first."
Ale wielu pierwszych będzie ostatnimi, a ostatnich pierwszymi.
32 They were still on the road going up to Jerusalem, and Jesus was walking ahead of them; they were full of wonder, and some, though they followed, did so with fear. Then, once more calling to Him the Twelve, He began to tell them what was about to happen to Him.
I byli w drodze, zdążając do Jerozolimy, a Jezus szedł przed nimi. I zdumiewali się, a idąc za nim, bali się. On zaś znowu wziął ze sobą dwunastu i zaczął im mówić o tym, co miało go spotkać:
33 "See," He said, "we are going up to Jerusalem, where the Son of Man will be betrayed to the High Priests and the Scribes. They will condemn Him to death, and will hand Him over to the Gentiles;
Oto idziemy do Jerozolimy, a Syn Człowieczy zostanie wydany naczelnym kapłanom i uczonym w Piśmie. Oni skażą go na śmierć i wydadzą poganom.
34 they will insult Him in cruel sport, spit on Him, scourge Him, and put Him to death; but on the third day He will rise to life again."
I będą się z niego naśmiewać, ubiczują go, będą na niego pluć i zabiją go, ale trzeciego dnia zmartwychwstanie.
35 Then James and John, the sons of Zabdi, came up to Him and said, "Rabbi, we wish you would grant us whatever request we make of you."
Wtedy podeszli do niego Jakub i Jan, synowie Zebedeusza, i powiedzieli: Nauczycielu, chcemy, żebyś zrobił dla nas to, o co cię poprosimy.
36 "What would you have me do for you?" He asked.
A on ich zapytał: Co chcecie, żebym dla was zrobił?
37 "Allow us," they replied, "to sit one at your right hand and the other at your left hand, in your glory."
Odpowiedzieli mu: Spraw, abyśmy siedzieli jeden po twojej prawej, a drugi po lewej stronie w twojej chwale.
38 "You know not," said He, "what you are asking. Are you able to drink out of the cup from which I am to drink, or to be baptized with the baptism with which I am to be baptized?"
Lecz Jezus im powiedział: Nie wiecie, o co prosicie. Czy możecie pić kielich, który ja piję, i być ochrzczeni chrztem, którym ja się chrzczę?
39 "We are able," they replied. "Out of the cup," said Jesus, "from which I am to drink you shall drink, and with the baptism with which I am to be baptized you shall be baptized;
Odpowiedzieli mu: Możemy. A Jezus im powiedział: Istotnie, kielich, który ja piję, będziecie pić i chrztem, którym ja się chrzczę, będziecie ochrzczeni.
40 but as to sitting at my right hand or at my left, that is not mine to give: it will be for those for whom it is reserved."
Nie do mnie jednak należy danie miejsca po mojej prawej albo lewej stronie, ale [będzie dane] tym, którym zostało przygotowane.
41 The other ten, hearing of it, were at first highly indignant with James and John.
A gdy dziesięciu to usłyszało, zaczęli się oburzać na Jakuba i Jana.
42 Jesus, however, called them to Him and said to them, "You are aware how those who are deemed rulers among the Gentiles lord it over them, and their great men make them feel their authority;
Ale Jezus przywołał ich [do siebie] i powiedział: Wiecie, że ci, którzy uchodzą za władców narodów, panują nad nimi, a ich wielcy sprawują nad nimi swą władzę.
43 but it is not to be so among you. No, whoever desires to be great among you must be your servant;
Lecz nie tak ma być wśród was, ale kto między wami chce być wielki, [niech] będzie waszym sługą.
44 and whoever desires to be first among you must be the bondservant of all.
A kto z was chce być pierwszy, [niech] będzie sługą wszystkich.
45 For the Son of Man also did not come to be waited upon, but to wait on others, and to give His life as the redemption-price for a multitude of people."
Bo i Syn Człowieczy nie przyszedł, aby mu służono, ale aby służyć i aby dać swe życie na okup za wielu.
46 They came to Jericho; and as He was leaving that town--Himself and His disciples and a great crowd--Bartimaeus (the son of Timaeus), a blind beggar, was sitting by the way-side.
I przyszli do Jerycha. A gdy on wychodził z Jerycha ze swoimi uczniami oraz mnóstwem ludzi, ślepy Bartymeusz, syn Tymeusza, siedział przy drodze, żebrząc.
47 Hearing that it was Jesus the Nazarene, he began to cry out, "Son of David, Jesus, have pity on me."
A słysząc, że to Jezus z Nazaretu, zaczął wołać: Jezusie, Synu Dawida, zmiłuj się nade mną!
48 Many angrily told him to leave off shouting; but he only cried out all the louder, "Son of David, have pity on me."
I wielu nakazywało mu milczeć. Lecz on tym głośniej wołał: Synu Dawida, zmiłuj się nade mną!
49 Then Jesus stood still. "Call him," He said. So they called the blind man. "Cheer up," they said; "rise, he is calling you."
Wtedy Jezus zatrzymał się i kazał go zawołać. Zawołali więc ślepego i powiedzieli do niego: Ufaj! Wstań, woła cię.
50 The man flung away his outer garment, sprang to his feet, and came to Jesus.
A on zrzucił swój płaszcz, wstał i przyszedł do Jezusa.
51 "What shall I do for you?" said Jesus. "Rabboni," replied the blind man, "let me recover my sight."
I zapytał go Jezus: Co chcesz, abym ci uczynił? Ślepiec mu odpowiedział: Mistrzu, żebym widział.
52 "Go," said Jesus, "your faith has cured you." Instantly he regained his sight, and followed Him along the road.
A Jezus mu powiedział: Idź, twoja wiara cię uzdrowiła. Zaraz też odzyskał wzrok i szedł drogą za Jezusem.
