Luke 22
1 Meanwhile the Festival of the Unleavened Bread, called the Passover, was approaching,
Fısıh denilen Mayasız Ekmek Bayramı yaklaşmıştı.
2 and the High Priests and the Scribes were contriving how to destroy Him. But they feared the people.
Başkâhinlerle din bilginleri İsa'yı ortadan kaldırmak için bir yol arıyor, ama halktan korkuyorlardı.
3 Satan, however, entered into Judas (the man called Iscariot) who was one of the Twelve.
Şeytan, Onikiler'den biri olup İskariot diye adlandırılan Yahuda'nın yüreğine girdi.
4 He went and conferred with the High Priests and Commanders as to how he should deliver Him up to them.
Yahuda gitti, başkâhinler ve tapınak koruyucularının komutanlarıyla İsa'yı nasıl ele verebileceğini görüştü.
5 This gave them great pleasure, and they agreed to pay him.
Onlar buna sevindiler ve kendisine para vermeye razı oldular.
6 He accepted their offer, and then looked out for an opportunity to betray Him when the people were not there.
Bunu kabul eden Yahuda, kalabalığın olmadığı bir zamanda İsa'yı ele vermek için fırsat kollamaya başladı.
7 When the day of the Unleavened Bread came--the day for the Passover lamb to be sacrificed--
Fısıh kurbanının kesilmesi gereken Mayasız Ekmek Günü geldi.
8 Jesus sent Peter and John with instructions. "Go," He said, "and prepare the Passover for us, that we may eat it."
İsa, Petrus'la Yuhanna'yı, “Gidin, Fısıh yemeğini yiyebilmemiz için hazırlık yapın” diyerek önden gönderdi.
9 "Where shall we prepare it?" they asked.
O'na, “Nerede hazırlık yapmamızı istersin?” diye sordular.
10 "You will no sooner have entered the city," He replied, "than you will meet a man carrying a pitcher of water. Follow him into the house to which he goes,
İsa onlara, “Bakın” dedi, “Kente girdiğinizde karşınıza su testisi taşıyan bir adam çıkacak. Adamı, gideceği eve kadar izleyin ve evin sahibine şöyle deyin: ‘Öğretmen, öğrencilerimle birlikte Fısıh yemeğini yiyeceğim konuk odası nerede? diye soruyor.’
11 and say to the master of the house, "'The Rabbi asks you, Where is the room where I can eat the Passover with my disciples?'
12 "And he will show you a large furnished room upstairs. There make your preparations."
Ev sahibi size üst katta, döşenmiş büyük bir oda gösterecek. Orada hazırlık yapın.”
13 So they went and found all as He had told them; and they got the Passover ready.
Onlar da gittiler, her şeyi İsa'nın kendilerine söylediği gibi buldular ve Fısıh yemeği için hazırlık yaptılar.
14 When the time was come, and He had taken His place at table, and the Apostles with Him,
Yemek saati gelince İsa, elçileriyle birlikte sofraya oturdu ve onlara şöyle dedi: “Ben acı çekmeden önce bu Fısıh yemeğini sizinle birlikte yemeyi çok arzulamıştım.
15 He said to them, "Earnestly have I longed to eat this Passover with you before I suffer;
16 for I tell you that I certainly shall not eat one again till its full meaning has been brought out in the Kingdom of God."
Size şunu söyleyeyim, Fısıh yemeğini, Tanrı'nın Egemenliği'nde yetkinliğe erişeceği zamana dek, bir daha yemeyeceğim.”
17 Then, having received the cup and given thanks, He said, "Take this and share it among yourselves;
Sonra kâseyi alarak şükretti ve, “Bunu alın, aranızda paylaşın” dedi.
18 for I tell you that from this time I will never drink the produce of the vine till the Kingdom of God has come."
“Size şunu söyleyeyim, Tanrı'nın Egemenliği gelene dek, asmanın ürününden bir daha içmeyeceğim.”
19 Then, taking a Passover biscuit, He gave thanks and broke it, and gave it to them, saying, "This is my body which is being given on your behalf: this do in remembrance of me."
Sonra eline ekmek aldı, şükredip ekmeği böldü ve onlara verdi. “Bu sizin uğrunuza feda edilen bedenimdir. Beni anmak için böyle yapın” dedi.
20 He gave them the cup in like manner, when the meal was over. "This cup," He said, "is the new Covenant ratified by my blood which is to be poured out on your behalf.
Aynı şekilde, yemekten sonra kâseyi alıp şöyle dedi: “Bu kâse, sizin uğrunuza akıtılan kanımla gerçekleşen yeni antlaşmadır.
21 Yet the hand of him who is betraying me is at the table with me.
Ama bana ihanet edecek kişinin eli şu anda benimkiyle birlikte sofradadır.
22 For indeed the Son of Man goes on His way--His pre-destined way; yet alas for that man who is betraying Him!"
İnsanoğlu, belirlenmiş olan yoldan gidiyor. Ama O'na ihanet eden adamın vay haline!”
23 Thereupon they began to discuss with one another which of them it could possibly be who was about to do this.
Elçiler, aralarında bunu kimin yapabileceğini tartışmaya başladılar.
24 There arose also a dispute among them which of them should be regarded as greatest.
Ayrıca aralarında hangisinin en üstün sayılacağı konusunda bir çekişme oldu.
25 But He said to them, "The kings of the Gentiles are their masters, and those who exercise authority over them are called Benefactors.
İsa onlara, “Ulusların kralları, kendi uluslarına egemen kesilirler. İleri gelenleri de kendilerine iyiliksever unvanını yakıştırırlar” dedi.
26 With you it is not so; but let the greatest among you be as the younger, and the leader be like him who serves.
“Ama siz böyle olmayacaksınız. Aranızda en büyük olan, en küçük gibi olsun; yöneten, hizmet eden gibi olsun.
27 For which is the greater--he who sits at table, or he who waits on him? Is it not he who sits at table? But my position among you is that of one who waits on others.
Hangisi daha büyük, sofrada oturan mı, hizmet eden mi? Sofrada oturan değil mi? Oysa ben aranızda hizmet eden biri gibi oldum.
28 You however have remained with me amid my trials;
Denendiğim zamanlar benimle birlikte dayanmış olanlar sizlersiniz.
29 and I covenant to give you, as my Father has covenanted to give me, a Kingdom--
Babam bana nasıl bir egemenlik verdiyse, ben de size bir egemenlik veriyorum.
30 so that you shall eat and drink at my table in my Kingdom, and sit on thrones as judges over the twelve tribes of Israel.
Öyle ki, egemenliğimde benim soframda yiyip içesiniz ve tahtta oturarak İsrail'in on iki oymağını yargılayasınız.
31 "Simon, Simon, I tell you that Satan has obtained permission to have all of you to sift as wheat is sifted.
“Simun, Simun, Şeytan sizleri buğday gibi kalburdan geçirmek için izin almıştır.
32 But I have prayed for you that your faith may not fail, and you, when at last you have come back to your true self, must strengthen your brethren."
Ama ben, imanını yitirmeyesin diye senin için dua ettim. Geri döndüğün zaman kardeşlerini güçlendir.”
33 "Master," replied Peter, "with you I am ready to go both to prison and to death."
Simun İsa'ya, “Ya Rab, ben seninle birlikte zindana da, ölüme de gitmeye hazırım” dedi.
34 "I tell you, Peter," said Jesus, "that the cock will not crow to-day till you have three times denied that you know me."
İsa, “Sana şunu söyleyeyim, Petrus, bu gece horoz ötmeden beni tanıdığını üç kez inkâr edeceksin” dedi.
35 Then He asked them, "When I sent you out without purse or bag or shoes, was there anything you needed?" "No, nothing," they replied.
Sonra İsa onlara, “Ben sizi kesesiz, torbasız ve çarıksız gönderdiğim zaman, herhangi bir eksiğiniz oldu mu?” diye sordu. “Hiçbir eksiğimiz olmadı” dediler.
36 "But now," said He, "let the one who has a purse take it, and he who has a bag must do the same. And let him who has no sword sell his outer garment and buy one.
O da onlara, “Şimdi ise kesesi olan da, torbası olan da yanına alsın” dedi. “Kılıcı olmayan, abasını satıp bir kılıç alsın.
37 For I tell you that those words of Scripture must yet find their fulfilment in me: 'And He was reckoned among the lawless'; for indeed that saying about me has its accomplishment."
Size şunu söyleyeyim, yazılmış olan şu sözün yaşamımda yerine gelmesi gerekiyor: ‘O, suçlularla bir sayıldı.’ Gerçekten de benimle ilgili yazılmış olanlar yerine gelmektedir.”
38 "Master, here are two swords," they exclaimed. "That is enough," He replied.
“Ya Rab, işte burada iki kılıç var” dediler. O da onlara, “Yeter!” dedi.
39 On going out, He proceeded as usual to the Mount of Olives, and His disciples followed Him.
İsa dışarı çıktı, her zamanki gibi Zeytin Dağı'na gitti. Öğrenciler de O'nun ardından gittiler.
40 But when He arrived at the place, He said to them, "Pray that you may not come into temptation."
Oraya varınca İsa onlara, “Dua edin ki ayartılmayasınız” dedi.
41 But He Himself withdrew from them about a stone's throw, and knelt down and prayed repeatedly, saying,
Onlardan bir taş atımı kadar uzaklaştı ve diz çökerek şöyle dua etti: “Baba, senin isteğine uygunsa, bu kâseyi benden uzaklaştır. Yine de benim değil, senin istediğin olsun.”
42 "Father, if it be Thy will, take this cup away from me; yet not my will but Thine be done!"
43 And there appeared to Him an angel from Heaven, strengthening Him;
Gökten bir melek İsa'ya görünerek O'nu güçlendirdi.
44 while He--an agony of distress having come upon Him--prayed all the more with intense earnestness, and His sweat became like clots of blood dropping on the ground.
Derin bir acı içinde olan İsa daha hararetle dua etti. Teri, toprağa düşen kan damlalarını andırıyordu.
45 When He rose from his prayer and came to His disciples, He found them sleeping for sorrow.
İsa duadan kalkıp öğrencilerin yanına dönünce onları üzüntüden uyumuş buldu.
46 "Why are you sleeping?" He said; "stand up; and pray that you may not come into temptation."
Onlara, “Niçin uyuyorsunuz?” dedi. “Kalkıp dua edin ki ayartılmayasınız.”
47 While He was still speaking there came a crowd with Judas, already mentioned as one of the Twelve, at their head. He went up to Jesus to kiss Him.
İsa daha konuşurken bir kalabalık çıkageldi. Onikiler'den biri, Yahuda adındaki kişi, kalabalığa öncülük ediyordu. İsa'yı öpmek üzere yaklaşınca İsa, “Yahuda” dedi, “İnsanoğlu'na bir öpücükle mi ihanet ediyorsun?”
48 "Judas," said Jesus, "are you betraying the Son of Man with a kiss?"
49 Those who were about Him, seeing what was likely to happen, asked Him, "Master, shall we strike with the sword?"
İsa'nın çevresindekiler olacakları anlayınca, “Ya Rab, kılıçla vuralım mı?” dediler.
50 And one of them struck a blow at the High Priest's servant and cut off his right ear.
İçlerinden biri başkâhinin kölesine vurarak sağ kulağını uçurdu.
51 "Permit me thus far," said Jesus. And He touched the ear and healed it.
Ama İsa, “Bırakın, yeter!” dedi, sonra kölenin kulağına dokunarak onu iyileştirdi.
52 Then Jesus said to the High Priests and Commanders of the Temple and Elders, who had come to arrest Him, "Have you come out as if to fight with a robber, with swords and cudgels?
İsa, üzerine yürüyen başkâhinlere, tapınak koruyucularının komutanlarına ve ileri gelenlere şöyle dedi: “Niçin bir haydutmuşum gibi kılıç ve sopalarla geldiniz?
53 While day after day I was with you in the Temple, you did not lay hands upon me; but to you belongs this hour--and the power of darkness."
Her gün tapınakta sizinle birlikteydim, bana el sürmediniz. Ama bu saat sizindir, karanlığın egemen olduğu saattir.”
54 And they arrested Him and led Him away, and brought Him to the High Priest's house, while Peter followed a good way behind.
İsa'yı tutukladılar, alıp başkâhinin evine götürdüler. Petrus onları uzaktan izliyordu.
55 And when they had lighted a fire in the middle of the court and had seated themselves in a group round it, Peter was sitting among them,
Avlunun ortasında ateş yakıp çevresinde oturduklarında Petrus da gelip onlarla birlikte oturdu.
56 when a maidservant saw him sitting by the fire, and, looking fixedly at him, she said, "This man also was with him."
Bir hizmetçi kız ateşin ışığında oturan Petrus'u gördü. Onu dikkatle süzerek, “Bu da O'nunla birlikteydi” dedi.
57 But he denied it, and declared, "Woman, I do not know him."
Ama Petrus, “Ben O'nu tanımıyorum, kadın!” diye inkâr etti.
58 Shortly afterwards a man saw him and said, "You, too, are one of them." "No, man, I am not," said Peter.
Biraz sonra onu gören başka biri, “Sen de onlardansın” dedi. Petrus, “Değilim, arkadaş!” dedi.
59 After an interval of about an hour some one else stoutly maintained: "Certainly this fellow also was with him, for in fact he is a Galilaean."
Yaklaşık bir saat sonra yine bir başkası ısrarla, “Gerçekten bu da O'nunla birlikteydi” dedi. “Çünkü Celileli'dir.”
60 "Man, I don't know what you mean," replied Peter. No sooner had he spoken than a cock crowed.
Petrus, “Sen ne diyorsun be adam, anlamıyorum!” dedi. Tam o anda, Petrus daha konuşurken horoz öttü.
61 The Master turned and looked on Peter; and Peter recollected the Master's words, how He had said to him, "This very day, before the cock crows, you will disown me three times."
Rab arkasına dönüp Petrus'a baktı. O zaman Petrus, Rab'bin kendisine, “Bu gece horoz ötmeden beni üç kez inkâr edeceksin” dediğini hatırladı ve dışarı çıkıp acı acı ağladı.
62 And he went out and wept aloud bitterly.
63 Meanwhile the men who held Jesus in custody repeatedly beat Him in cruel sport,
İsa'yı göz altında tutan adamlar O'nunla alay ediyor, O'nu dövüyorlardı.
64 or blindfolded Him, and then challenged Him. "Prove to us," they said, "that you are a prophet, by telling us who it was that struck you."
Gözlerini bağlayıp, “Peygamberliğini göster bakalım, sana vuran kim?” diye soruyorlardı.
65 And they said many other insulting things to Him.
Kendisine daha bir sürü küfür yağdırdılar.
66 As soon as it was day, the whole body of the Elders, both High Priests and Scribes, assembled. Then He was brought into their Sanhedrin, and they asked Him,
Gün doğunca halkın ileri gelenleri, başkâhinler ve din bilginleri toplandılar. İsa, bunlardan oluşan Yüksek Kurul'un önüne çıkarıldı.
67 "Are you the Christ? Tell us." "If I tell you," He replied, "you will certainly not believe;
O'na, “Sen Mesih isen, söyle bize” dediler. İsa onlara şöyle dedi: “Size söylesem, inanmazsınız.
68 and if I ask you questions, you will certainly not answer.
Size soru sorsam, yanıt vermezsiniz.
69 But from this time forward the Son of Man will be seated at the right hand of God's omnipotence."
Ne var ki, bundan böyle İnsanoğlu, kudretli Tanrı'nın sağında oturacaktır.”
70 Thereupon they cried out with one voice, "You, then, are the Son of God?" "It is as you say," He answered; "I am He."
Onların hepsi, “Yani, sen Tanrı'nın Oğlu musun?” diye sordular. O da onlara, “Söylediğiniz gibi, ben O'yum” dedi.
71 "What need have we of further evidence?" they said; "for we ourselves have heard it from his own lips."
“Artık tanıklığa ne ihtiyacımız var?” dediler. “İşte kendi ağzından duyduk!”
