Luke 11
1 At one place where He was praying, when He rose from His knees one of His disciples said to Him, "Master, teach us to pray, just as John taught his disciples."
୧ର଼ ଦିନା ଜୀସୁ ର଼ ଟା଼ୟୁତା ପ୍ରା଼ତାନା କିହିମାଚେସି; ଏ଼ୱାସି ପ୍ରା଼ତାନା କିହାଲି ରା଼ପ୍ହାଲିଏ, ତାନି ସୀସୁୟାଁ ବିତ୍ରାଟି ରଅସି ଏଲେଇଚେସି, “ଏ଼ ପ୍ରବୁ, ଜହନ ଏ଼ନିକିଁ ତାନି ସୀସୁୟାଁଇଁ ପ୍ରା଼ତାନା କିହାଲି ଜା଼ପ୍ହି ମାଚେସି, ନୀନୁ ଜିକେଏ ମାଙ୍ଗେ ଏଲେକିହିଁଏ ପ୍ରା଼ତାନା କିହାଲି ଜା଼ପ୍ହାମୁ ।”
2 So He said to them, "When you pray, say, 'Father may Thy name be kept holy; let Thy Kingdom come;
୨ଏଚେଟିଏ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ଏଚିବେ଼ଲା ମୀରୁ ଏଲେଇଞ୍ଜି ପ୍ରା଼ତାନା କିଦୁ; ‘ଏ଼ ଆ଼ବା ନୀ ଦ଼ରୁ ନେହାୟି ଇଞ୍ଜିଁ ମା଼ନୱି ଆ଼ପେ; ନୀ ରା଼ଜି ୱା଼ପେ ।
3 give us day after day our bread for the day;
୩ବାରେଦିନା ମାଙ୍ଗେ ଲ଼ଡ଼ା ଆ଼ନି ରା଼ନ୍ଦା ହିୟାମୁ ।
4 and forgive us our sins, for we ourselves also forgive every one who fails in his duty to us; and bring us not into temptation.'"
୪ମା଼ ଦ଼ହ ବାରେ ମ୍ଣେକ୍ହାମୁ, ଇଚିହିଁ ମା଼ମ୍ବୁ ଜିକେଏ ମା଼ ଦ଼ହ କିତାରାଇଁ ମ୍ଣେକ୍ନମି । ମାଙ୍ଗେ ପା଼ନ୍ଦାତା ମେତ୍ହାଆନି ।’”
5 And He said to them, "Which of you shall have a friend and shall go to him in the middle of the night and say, "'Friend, lend me three loaves of bread;
୫ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାସି ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ମୀ ତା଼ଣା ଆମ୍ବାଆସି ଇଲେତି ତ଼ଣେଏସି ମାନେସି, ଆମ୍ବାଆରି ତା଼ଣା ମାଦି ଲା଼ଆଁୟାଁ ହାଜାନା ଏଲେଇନେସି, ‘ଏ଼ ତ଼ଣେ ନାଙ୍ଗେ ତୀନିଗଟା ରୂଟି ହିୟାମୁ,
6 for a friend of mine has just come to my house from a distance, and I have nothing for him to eat'?
୬ଇଚିହିଁ ନା଼ ଗତାଗାଟି ତ଼ଣେଏସି ନା଼ ତା଼ଣା ୱା଼ହାମାନେସି, ଏ଼ୱାଣାକି ତିଞ୍ଜାଲି ହୀହାଲି ନା଼ ତା଼ଣା ଏ଼ନାୟିୱା ହିଲେଏ!’
7 "And he from indoors shall answer, "'Do not pester me. The door is now barred, and I am here in bed with my children. I cannot get up and give you bread.'
୭ଅ଼ଡ଼େ ବିତ୍ରାଟି ଏଲେଇନେସି, ‘ନାଙ୍ଗେ କସ୍ତ ହିୟାଆନି; ଦା଼ରା ସୁଣ୍ତ୍କି ଆ଼ତେୟିଏ, ଇଞ୍ଜାଁ ନା଼ ମୀର୍କା ନା଼ ତଲେ ଡୂରା ମାନେରି; ନା଼ନୁ ନିଙ୍ଗାନା ହୀହାଲି ଆ଼ଡଅଁ ।’
8 "I tell you that even if he will not rise and give him the loaves because he is his friend, at any rate because of his persistency he will rouse himself and give him as many as he requires.
୮ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଏ଼ୱାସି ତାନି ତ଼ଣେଏସି ଆ଼ହାମାନାକି ଲାଜା ପିସାନା ଅଲେ ଅଲେ ରୀସ୍ତାକି ଏ଼ୱାସି ନିଙ୍ଗାନା ଏ଼ୱାଣି ଲ଼ଡ଼ାମାନି ପାତେକା ଏ଼ୱାସି ଏ଼ୱାଣାକି ହୀନେସି ।”
9 "So I say to you, 'Ask, and what you ask for shall be given to you; seek, and you shall find; knock, and the door shall be opened to you.'
୯ନା଼ନୁ ଜିକେଏ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ରୀହ୍ଦୁ ଆତିହିଁ ମିଙ୍ଗେ ହୀପ୍କିଆ଼ନେ; ପାରାଦୁ ଆତିହିଁ ମେ଼ଡ଼ା ଆ଼ଦେରି; ଦୁୱେରିତା ୱେ଼ଦୁ ଆତିହିଁ ମିଙ୍ଗେତାକି ଦା଼ରା ଦେପି ଆ଼ନେ ।
10 For every one who asks, receives; and he who seeks, finds; and to him who knocks, the door shall be opened.
୧୦ଇଚିହିଁ ଆମ୍ବାଆସି ରୀହ୍ନେସି ଏ଼ୱାସି ବେଟାଆ଼ନେସି; ଆମ୍ବାଆସି ପାରିନେସି ଏ଼ୱାସି ମେ଼ଡ଼ାଆ଼ନେସି; ଅ଼ଡ଼େ ଆମ୍ବାଆସି ଦୁୱେରିତା ୱେ଼ନେସି ଏ଼ୱାଣି ତାକି ଦା଼ରା ଦେପିଆ଼ନେ ।
11 And what father is there among you, who, if his son asks for a slice of bread, will offer him a stone? or if he asks for a fish, will instead of a fish offer him a snake?
୧୧“ଅ଼ଡ଼େ ମୀ ତା଼ଣା ଇଲେତି ଆମିନି ଆ଼ବା ମାନେସି, ତାନି ମୀର୍ଏସି ମୀନୁ ରୀସ୍ତିସାରେ ଏ଼ୱାସି ମୀନୁତି ବାଦୁଲି ରା଼ଚୁ ହୀନେସି?
12 or if he asks for an egg, will offer him a scorpion?
୧୨ଅ଼ଡ଼େ ଗୁଡୁ ରୀସ୍ତିସାରେ ଏ଼ୱାଣାକି କାଚାକୁପି ହୀନେସି?
13 If you then, with all your human frailty, know how to give your children gifts that are good for them, how much more certainly will your Father who is in Heaven give the Holy Spirit to those who ask Him!"
୧୩ଈଦାଆଁତାକି ମୀରୁ ଲାଗେଏ ପ଼ଲେଏତି ଲ଼କୁ ଆ଼ତିଜିକେଏ ମୀ ମୀର୍କା ମା଼ସ୍କାକି ନେହାଁଣି ହୀହିମାଞ୍ଜେରି, ଆତିହିଁ ଆମିନି ଆ଼ବା ଲାକପୂରୁଟି ହୀହିମାଞ୍ଜାନେସି, ଏ଼ୱାସି ତାନି ତା଼ଣା ରୀହ୍ନି ଲ଼କୁକି ଏଚେ ହା଼ରେକା ସୁଦୁଜୀୱୁ ହୀଅସି!”
14 On once occasion He was expelling a dumb demon; and when the demon was gone out the dumb man could speak, and the people were astonished.
୧୪ଜୀସୁ ର଼ ପା଼ଲି ବୂତୁ ପେ଼ର୍ହି ମାଚେସି ଏ଼ ବୂତୁ ଗୁଲା । ବୂତୁ ଏ଼ୱାଣି ତା଼ଣାଟି ହ଼ଚା ହାଜାଲିଏ ଏ଼ ଗୁଲା ଜ଼ଲିତେସି; ଏମ୍ବାଟିଏ ଲ଼କୁ ବାରେ କାବା ଆ଼ତେରି ।
15 But some among them said, "It is by the power of Baal-zebul, the Prince of the demons, that he expels the demons."
୧୫ସାମା ଏ଼ୱାରି ବିତ୍ରାଟି ଆମ୍ବା ଆମ୍ବାଆରି ଏଲେଇଚେରି, “ଏ଼ୱାସି ପ଼ଲ୍ଆ ବୂତୁୟାଁ କାଜା ପେ଼ନୁ ବାଲ୍ଜିବୁଲ୍ ବୂତୁ ତଲେ ବୂତୁୟାଁ ପିସ୍ପି କିହିମାନେସି ।”
16 Others, to put Him to the test, asked Him for a sign in the sky.
୧୬ଇଞ୍ଜାଁ ଏଟ୍କାତାରି ଏ଼ୱାଣାଇଁ ତାୟିପାରି କିହାଲିତାକି ଏ଼ୱାଣି ତା଼ଣାଟି ହା଼ଗୁଟି ର଼ ସିନା ରୀସ୍ତେରି ।
17 And, knowing their thoughts, He said to them, "Every kingdom in which civil war rages goes to ruin: family attacks family and is overthrown.
୧୭ସାମା ଏ଼ୱାସି ଏ଼ୱାରି ମ଼ନତି ଅଣ୍ପୁ ପୁଞ୍ଜାନା ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, ଆମିନି ରା଼ଜି ବା଼ଗା ଆ଼ହାନା ତାନି କ଼ପାଟି ନିଙ୍ଗିନେ ଏ଼ଦି ନା଼ସା ଆ଼ହାହାନେ ଇଞ୍ଜାଁ ଇଲୁ ଲାକ ବାରେ ରିହାହାନେ ।
18 And if Satan really has engaged in fierce conflict with himself, how shall his kingdom stand?--because you say that I expel demons by the power of Baal-zebul.
୧୮ଇଞ୍ଜାଁ ସୟତାନ ବା଼ଗା ଆ଼ହାନା ଜାହାରା କ଼ପାଟି ନିଙ୍ଗିନେ, ଇଚିହିଁ ତାନି ରା଼ଜି ଏ଼ନିକିଁ ତୀରିଆ଼ହାନା ଡ଼ୟିନେ? ନା଼ନୁ ପ଼ଲ୍ଆ ବୂତୁୟାଁ ବାଲ୍ଜିବୁଲ୍ ତଲେ ବୂତୁୟାଁ ପିସ୍ପି କିହିମାଇଁ ଇଞ୍ଜିମାଞ୍ଜେରି ।
19 And if it is by the power of Baal-zebul that I expel the demons, by whom do your disciples expel them? They therefore shall be your judges.
୧୯ସାମା ନା଼ନୁ ପ଼ଲ୍ଆ ବୂତୁୟାଁ ବାଲ୍ଜିବୁଲ୍ ତଲେ ବୂତୁୟାଁ ପିସ୍ପି କିହିମାଇଁ, ଆତିହିଁ ମୀ ମୀର୍କା ଆମ୍ବାଆରି ବା଼ଡ଼୍ୟୁ ତଲେ ପିସ୍ପି କିନେରି? ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱିଏ ମିଙ୍ଗେ ନୀହାଁୟି କିୟାନୁ ।
20 But if it is by the power of God that I drive out the demons, it is evident that the Kingdom of God has come upon you.
୨୦ସାମା ନା଼ନୁ ମାହାପୂରୁ ବା଼ଡ଼୍ୟୁ ତଲେ ବୂତୁୟାଁ ପିସ୍ପି କିହିମାଇଁ ଇଚିହିଁ ମାହାପୂରୁତି ରା଼ଜି ମୀ ତା଼ଣା ଏଗାୱା଼ତେୟିଏ ।
21 "Whenever a strong man, fully armed and equipped, is guarding his own castle, he enjoys peaceful possession of his property;
୨୧ବାଡ଼୍ୟୁଗାଟି ଲ଼କୁ ଏଚେ଼ପାତେକା ଆ଼ସ୍ତି ଆସାନା ତାନି ଗା଼ଡ଼ାତି ଗେଲ୍ପିନେସି, ଏଚିବେ଼ଲା ପାତେକା ତାନି ଦ଼ନ ଗେଲ୍ପିଆ଼ହାନା ଡ଼ୟିନେ;
22 but as soon as another stronger than he attacks him and overcomes him, he takes away that complete armour of his in which he trusted, and distributes the plunder he has collected.
୨୨ସାମା ଏଚିବେ଼ଲା ଏ଼ୱାଣି କିହାଁ ହା଼ରେକା ବାଡ଼୍ୟୁଗାଟି ଲ଼କୁ ଏ଼ୱାଣିତଲେ ଜୁଜୁ କିହାନା ଜୀଣା ଆ଼ନେସି, ଏଚିବେ଼ଲା ଏ଼ୱାସି ଆମିନି ଆ଼ସ୍ତିତି ବା଼ର୍ସୁ କିହାମାଚେସି, ଏ଼ ବାରେ ଏ଼ୱାସି ମୀଞ୍ଜା ଅ଼ନେସି, ଇଞ୍ଜାଁ ମୀଞ୍ଜା ଅ଼ହାମାନି ଦ଼ନ ବା଼ଟିକିହା ଅ଼ନେରି ।
23 Whoever is not with me is against me, and whoever is not gathering with me is scattering abroad.
୨୩ଆମ୍ବାଆସି ନା଼ ୱାକିଟି ଆ଼ଆଗାଟାସି ଏ଼ୱାସି ନା଼ ସାତ୍ରୁ; ଇଞ୍ଜାଁ ଆମ୍ବାଆସି ନା଼ ତଲେ କୂଡ଼ି କିଅସି ଏ଼ୱାସି ଆଲାରା କିନାସି ।
24 "When a foul spirit has left a man, it roams about in the Desert, seeking a resting-place; but, unable to find any, it says, 'I will return to the house I have left;"
୨୪“ର଼ ପ଼ଲ୍ଆ ବୂତୁ ର଼ ମାଣ୍ସି ତା଼ଣାଟି ହ଼ଚା ହାଜାନା ଏ଼ୟୁ ହିଲାଆ ୱା଼ୟିତି ଟା଼ୟୁତା ଜ଼ମାଲି ପାରିନେ, ଇଞ୍ଜାଁ ମେଡ଼ି କିଆନା ଏଲେଇନେ, ‘ନା଼ନୁ ଆମିନି ଇଲୁଟି ହ଼ଚା ୱା଼ହାମାଚେଏଁ, ଏ଼ ଇଲୁତା ୱେଣ୍ତା ହାଇଁ ।’
25 and when it comes, it finds the house swept clean and in good order.
୨୫ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ଦି ୱେଣ୍ତା ୱା଼ହାନା ଏ଼ଦାଆଁ ଅ଼ଜିହିଁ ନେହିଁ ଆ଼ହାମାନାଣି ମେହ୍ନେ ।
26 Then it goes and brings with it seven other spirits more malignant than itself, and they enter and dwell there; and in the end that man's condition becomes worse than it was at first.
୨୬ଏଚିବେ଼ଲା ଏ଼ଦି ହାଜାନା ତାନିକିହାଁ ହା଼ରେକା ପ଼ଲ୍ଆଗାଟି ସା଼ତାଗଟା ବୂତୁୟାଁ ଆସାନା ୱା଼ନେ, ଅ଼ଡ଼େ ବାରେଜା଼ଣା ଏମ୍ବାଆଁ ହ଼ଡାନା ବାସା କିନୁ, ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ ମାଣ୍ସିତି ତଲିତି କସ୍ତ କିହାଁ ଡା଼ୟୁତି କସ୍ତ ହା଼ରେକା ଆ଼ନେ ।”
27 As He thus spoke a woman in the crowd called out in a loud voice, "Blessed is the mother who carried you, and the breasts that you have sucked."
୨୭ଜୀସୁ ଈ ବାରେ କାତା ୱେସିମାଚାଟି ଲ଼କୁ ମାନ୍ଦା ବିତ୍ରାଟି ର଼ ଇୟା କାଜା ଗିୟାଁତଲେ ଏଲେଇଚେ, “ଆମିନିଗାଟି ଇୟା ନିଙ୍ଗେ ଜାର୍ନି କିହାନା ପା଼ଲୁ ଊଟ୍ହାତେ ଏ଼ ଇୟା ହା଼ରେକା ନେହେଁ ।”
28 "Nay rather," He replied, "they are blessed who hear God's Message and carefully keep it."
୨୮ସାମା ଜୀସୁ ଏଲେଇଚେସି, “ଆମ୍ବାଆରି ମାହାପୂରୁତି ବ଼ଲୁ ୱେନେରି ଅ଼ଡ଼େ ମା଼ନୱି ଆ଼ନେରି ଏ଼ୱାରାକିଦେହେଁ ନେହେଁ ।”
29 Now when the crowds came thronging upon Him, He proceeded to say, "The present generation is a wicked generation: it requires some sign, but no sign shall be given to it except that of Jonah.
୨୯ଲ଼କୁ ମାନ୍ଦା ମାନ୍ଦା ଆ଼ହାନା ଏ଼ୱାଣି ତା଼ଣା ରୁଣ୍ତା ଆ଼ହାଲିଏ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ୱେସ୍ତେସି, “ଈ କା଼ଲାତି ଲ଼କୁ ହା଼ରେକା ଲାଗେଏତାରି; ଈୱାରି ବାରେ ସିନାୟାଁ ପାରିନେରି, ସାମା ଏ଼ୱାରାକି ଜୁନସତି ସିନା ପିସ୍ପେ ଏ଼ନି ସିନା ହୀପ୍କିଆ଼ଏ ।
30 For just as Jonah became a sign to the men of Nineveh, so the Son of Man will be a token to the present generation.
୩୦ଇଚିହିଁ ଜୁନସ ଏ଼ନିକିଁ ନିନିବି ଲ଼କୁତାକି ର଼ ସିନାଲେହେଁ, ମାଣ୍ସି ମୀର୍ଏସି ଜିକେଏ ଏଲେକିହିଁଏ ଈ ଜୁଗୁତି ଲ଼କୁତାକି ଆ଼ନେ ।
31 The Queen of the South will awake at the Judgement together with the men of the present generation, and will condemn them; because she came from the extremity of the earth to hear the wisdom of Solomon; but mark! One greater than Solomon is here.
୩୧ନୀହାଁୟି ଦିନାତା ସିବା ଦେ଼ସାତି ରା଼ଣି ଈ କା଼ଲାତି ଲ଼କୁ ନ଼କିତା ନିଚାନା ଏ଼ୱାରି କ଼ପାଟି ସା଼କିହୀନେ, ଇଚିହିଁ ଏ଼ଦି ସଲମନତି ବୁଦିତିକାତା ୱେଞ୍ଜାଲି ଦାର୍ତିତି ହେକ ଦେ଼ସାଟି ୱା଼ହାମାଚେ; ମେହ୍ଦୁ ସଲମନକିହାଁ କାଜାସି ଇମ୍ବାଆଁ ମାନେସି ।
32 There will stand up men of Nineveh at the Judgement together with the present generation, and will condemn it; because they repented at the preaching of Jonah; and mark! One greater than Jonah is here.
୩୨ନୀହାଁୟି ଦିନାତା ନିନିବି ଗା଼ଡ଼ାତି ଲ଼କୁ ନିଚାନା ଏ଼ୱାରି କ଼ପାଟି ସା଼କି ହୀନେରି, ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାରି ଜୁନସ ୱେସ୍ତି କାତା ୱେଞ୍ଜାନା ଅଣ୍ପା କଡାନା ମ଼ନ ୱେଟ୍ହେରି; ମେହ୍ଦୁ ଜୁନସକିହାଁ ହା଼ରେକା କାଜାସି ଇମ୍ବାଆଁ ମାନେସି ।”
33 "When any one lights a lamp, he never puts it in the cellar or under the bushel, but on the lampstand, that people who come in may see the light.
୩୩“ଆମ୍ବାଆସି ଦୀୱଁ ଡ଼ୀସାନା ଡ଼ୂକ୍ନି ଟା଼ୟୁତା କି ମା଼ଣା ପ୍ଡିକ୍ହାନା ଇଟଅରି, ସାମା ଦୀୱଁ ସ଼ଡ଼ାତା ଇଟିନେରି, ଏ଼ନିକିଁ ଇଲୁ ବିତ୍ରା ୱା଼ନି ଲ଼କୁ ଉଜେଡ଼ି ମେହ୍ନେରି ।
34 The lamp of the body is the eye. When your eyesight is good, your whole body also is lighted up; but when it is defective, your body is darkened.
୩୪ମୀ କାଣ୍କା ଆଙ୍ଗାତି ଦୀୱଁ ଏଚେ଼ତା ମୀ କାଣ୍କା ନେହିଁ ମାନୁ ଏଚିବେ଼ଲା ପାତେକା ମୀ ଆଙ୍ଗା ବାରେ ଉଜେଡ଼ି ଆ଼ନେ; ସାମା ଏଚେ଼ତା ନୀ କାଣ୍କା ନେହିଁ ହିଲାଉ ଇଚିହିଁ ଏଚେ଼ତା ମୀ ଗୂଡ଼ା ଆଙ୍ଗା ଜିକେଏ ଆନ୍ଦେରି ଆ଼ନେ ।
35 Consider therefore whether the light that is in you is anything but mere darkness.
୩୫ଈଦାଆଁତାକି ଜାଗ୍ରାତା ଏ଼ନିକିଁ ମୀ ହିୟାଁତା ମାନି ଉଜେଡ଼ି ଆନ୍ଦେରି ଆ଼ଏ ।
36 If, however, your whole body is penetrated with light, and has no part dark, it will be so lighted, all of it, as when the lamp with its bright shining gives you light."
୩୬ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ମୀ ଗୂଡ଼ା ଆଙ୍ଗା ବାରେ ଉଜେଡ଼ି ଆ଼ନେ ଇଞ୍ଜାଁ ଏମ୍ବାଆଁ ଏ଼ନି ଆନ୍ଦେରି ଡ଼ୟେଏ, ଆତିହିଁ ଦୀୱଁ ଏ଼ନିକିଁ ମିଙ୍ଗେ ତାର୍ହାଣା ଉଜେଡ଼ିତା ଉଜେଡ଼ି କିୟାନେ, ଏଲେକିହିଁଏ ମୀ ଗୂଡ଼ା ଆଙ୍ଗା ଉଜେଡ଼ି ଆ଼ନେ ।”
37 When He had thus spoken, a Pharisee invited Him to breakfast at his house; so He entered and took His place at table.
୩୭ଜୀସୁ ଈ କାତା ୱେସ୍ତି ଡା଼ୟୁ ର଼ ପାରୁସି ଏ଼ୱାଣାଇଁ ତାନି ଇଜ ତିଞ୍ଜାଲି ଏଲେଇଚେସି; ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱାସି ଇଜ ହାଜାନା ତିଞ୍ଜାଲି କୁଗିତେସି ।
38 Now the Pharisee saw to his surprise that He did not wash His hands before breakfasting.
୩୮ସାମା ତିଞ୍ଜାଲି କୁଗିନି ନ଼କେଏ ଏ଼ୱାସି କେସ୍କା କଡାୟାଁ ନର୍ହା ହିଲାଆତେସି, ଈଦାଆଁ ମେସାନା ଏ଼ ପାରୁସି କାବା ଆ଼ତେସି ।
39 The Master however said to him, "Here we see how you Pharisees clean the outside of the cup or plate, while your secret hearts are full of greed and selfishness.
୩୯ଏଚେଟିଏ ପ୍ରବୁ ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ମୀ ପାରୁସିୟାଁତେରି ଗିନାୟାଁ ଅ଼ଡ଼େ ସାଡ଼୍ୱାୟାଁ ପାଙ୍ଗାତା ନର୍ହି ମାଞ୍ଜେରି, ସାମା ମୀ ବିତ୍ରା ଜୂପ୍କା ଅ଼ଡ଼େ ଲାଗେଏତାୟି ନେଞ୍ଜାମାନେ ।
40 Foolish men! Did not He who made the outside make the inside also?
୪୦ଆଡ଼େ ବୁଦି ହିଲାଆଗାଟାତେରି, ଆମ୍ବାଆସି ପାଙ୍ଗାତାଣି ଗା଼ଡ଼ିକିତେସି, ଏ଼ୱାସି ବିତ୍ରାତାଣି ଜିକେଏ ଗା଼ଡ଼ି କିହାହିଲଅସି କି?
41 But as to what is within, give alms, and instantly all is clean in you.
୪୧ସାମା ମୀ ସାଡ଼୍ୱାୟାଁ ଅ଼ଡ଼େ ଗିନାୟାଁଣା ମାନାଣି ହିଲାଆ ଗାଟାରାକି ହୀତିହିଁ ମିଙ୍ଗେତାକି ବାରେଏ ଅଟ୍ହାୟି ଆ଼ନେ ।”
42 "But alas for you Pharisees! for you pay tithes on your mint and rue and every kind of garden vegetable, and are indifferent to justice and the love of God. These are the things you ought to have attended to, while not neglecting the others.
୪୨ସାମା ଆୟ଼ତା ଡଣ୍ତ ପା଼ଣ୍ନି ପାରୁସିୟାଁତେରି, ଇଚିହିଁ ମୀରୁ ହାର୍ସୁ, ରା଼ୟି ଇଞ୍ଜାଁ ବାରେ କୁଚାତି ଦସ ବା଼ଗାଟି ର଼ ବା଼ଗା ହୀହିମାଞ୍ଜେରି, ସାମା ନୀହାଁୟିତା ଅ଼ଡ଼େ ମାହାପୂରୁତି ଜୀୱୁ ନ଼ନି ତା଼ଣା ଅଣ୍ପି ହିଲଅତେରି; ସାମା ଈ ବାରେ ମା଼ନୱି ଆ଼ହାନା ଏଟ୍କାତାଣି ହେଲା ଆ଼ନାୟି ହିଲେଏ ।
43 Alas for you Pharisees! for you love the best seats in the synagogues, and you like to be bowed to in places of public resort.
୪୩“ଆୟ଼ତା ଡଣ୍ତ ପା଼ଣ୍ନି ପାରୁସିୟାଁତେରି, ଇଚିହିଁ ମୀରୁ ମାହାପୂରୁ ଇଲୁତା କାଜା ଟା଼ୟୁ ଇଞ୍ଜାଁ ହା଼ଟା ବାଜାରାତା ଜହରା ବେଟାଆ଼ହାଲି ନେହେଁ ଅଣ୍ପିଦେରି ।
44 Alas for you! for you are like the tombs which lie hidden, and the people who walk over them are not aware of their existence."
୪୪ଆୟ଼ତା ମୀରୁ ଡଣ୍ତ ବେଟା ଆ଼ନାତେରି, ଇଚିହିଁ ମୀରୁ ତ଼ଞ୍ଜା ଆ଼ଆଗାଟି ମାଡ଼୍ହା ମୁହ୍ନି ଟା଼ୟୁଲେହେଁ ତାତେରି; ଇଚିହିଁ ପୁନାଆନା ଲ଼କୁ ଲାକ ତାକି ମାନେରି ।”
45 Hereupon one of the expounders of the Law exclaimed, "Rabbi, in saying such things you reproach us also."
୪୫ଏଚେଟିଏ ମ଼ସାତି ମେ଼ରାପୁନାରି ବିତ୍ରାଟି ରଅସି ଏଲେଇଚେସି, “ଏ଼ ଗୂରୁ ନୀନୁ ଏଲେଇଞ୍ଜି ମାଙ୍ଗେ ଲାଜା କିହିମାଞ୍ଜାଦି ।”
46 "Alas too for you expounders of the Law!" replied Jesus, "for you load men with cumbrous burdens which you yourselves will not touch with one of your fingers.
୪୬ଜୀସୁ ଏଲେଇଚେସି, ଆୟ଼ତା ମ଼ସାତି ମେ଼ରା ପୁନାତେରି ମୀରୁ, ମୀରୁ ଜିକେଏ ଡଣ୍ତ ବେଟାଆ଼ଦେରି, ଇଚିହିଁ ମୀରୁ ମାଣ୍ସିୟାଁ ଲାକ ବ଼ଜୁଗାଟି କା଼ସ୍କା ଏକ୍ହି ମାଞ୍ଜେରି ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ ବ଼ଜୁତି ମୀରୁ ର଼ ୱାଞ୍ଜୁ ତଲେ ଜିକେଏ ଡୀଗଅତେରି ।
47 Alas for you! for you repair the tombs of the Prophets, whom your forefathers killed.
୪୭ଆୟ଼ତା ଡଣ୍ତ ବେଟା ଆ଼ନାତେରି ମୀରୁ ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେହ୍ନାରାଇଁ ପା଼ୟାନା ଏ଼ୱାରି ମାଡ଼୍ହା ମୁହ୍ନି ଟା଼ୟୁ ତିୟାରା କିହିମାଞ୍ଜେରି ।
48 It follows that you bear testimony to the actions of your forefathers and that you fully approve thereof. They slew, you build.
୪୮ଇଚିହିଁ ମୀରୁ ମୀ ଆକୁ ଆ଼ବାୟାଁ କାମାତା ସା଼କି ତ଼ସି ମାଞ୍ଜେରି ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱାରିଲେହେଁ ଆ଼ହିମାଞ୍ଜେରି; ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାରିସାଁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ପା଼ୟାମାଚେରି, ସାମା ମୀରୁ ଏ଼ୱାରି ମୁହ୍ନି ଟା଼ୟୁତି କାତିୟାଁ ନିପ୍ହି ମାଞ୍ଜେରି ।
49 "For this reason also the Wisdom of God has said, 'I will send Prophets and Apostles to them, of whom they will kill some and persecute others,'
୪୯ଈଦାଆଁତାକି ମାହାପୂରୁ ଜିକେଏ ତାନି ବୁଦିତଲେ ଏଲେଇଞ୍ଜା ମାନେସି, ନା଼ନୁ ଏ଼ୱାରି ନ଼କିତା ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେହ୍ନାରାଇଁ ଅ଼ଡ଼େ ପାଣ୍ତ୍ୱି ଆ଼ହାମାନାରାଇଁ ପାଣ୍ତିଇଁ; ଏ଼ୱାରି ବିତ୍ରାଟି ଆମ୍ବା ଆମ୍ବାଆରାଇଁ ପା଼ୟିନେରି ଇଞ୍ଜାଁ ନିନ୍ଦା କିନେରି,
50 so that the blood of all the Prophets, that is being shed from the creation of the world onwards, may be required from the present generation.
୫୦ଈ ଜୁଗୁତି ଲ଼କୁ ଦାର୍ତି ଗା଼ଡ଼ି ଆ଼ତି ନ଼କେଏଟିଏ ବାରେ ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେହ୍ନାରି ପା଼ୟିତାକି ଡଣ୍ତ ବେଟାଆ଼ନେରି,
51 Yes, I tell you that, from the blood of Abel down to the blood of Zechariah who perished between the altar and the House, it shall all be required from the present generation.
୫୧ଏ଼ନିକିଁ ହେବଲଇଁ ପା଼ୟିତି ଦିନାଟିଏ ଜିକରିୟ ପାତେକା ଆମ୍ବାଆରାଇଁ ମାହାପୂରୁ ଇଲୁତି ଡ଼ା଼କିନି ପିଣ୍ତା ଅ଼ଡ଼େ ସୁଦୁ ବାକ୍ରା ମାଦିଏ ପା଼ୟ୍ୱି ଆ଼ହାମାଚେ । ହାଅ, ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ସାତା ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଏ଼ଦାନି ବାଦୁଲି ଈ ଜୁଗୁତି ଲ଼କୁ ଏ଼ ବାରେତାକି ଡଣ୍ତ ବେଟାଆ଼ନେରି ।
52 "Alas for you expounders of the Law! for you have taken away the key of knowledge: you yourselves have not entered, and those who wanted to enter you have hindered."
୫୨ଆୟ଼ତା ଡଣ୍ତ ପା଼ଣ୍ନି ମେ଼ରା ପୁନାତେରି ମୀରୁ, ଇଚିହିଁ ବୁଦି ଦେନି କୁଚିତି ଅ଼ହାମାଞ୍ଜେରି; ମୀରୁତ ହ଼ଡି ହିଲଅତେରି ସାମା ହ଼ଡାଲି ଅଣ୍ପି ମାନାରାଇଁ ଆ଼ଂଗିମାଞ୍ଜେରି ।
53 After He had left the house, the Scribes and Pharisees commenced a vehement attempt to entangle Him and make Him give off-hand answers on numerous points,
୫୩ଜୀସୁ ଏ଼ ଇଜଟି ହାଜାଲିଏ ପାରୁସିୟାଁ ଅ଼ଡ଼େ ମେ଼ରାପୁନାରି ହା଼ରେକା ଡା଼ହାରା ଆ଼ହାନା ।
54 lying in wait to catch some unguarded expression from His lips.
୫୪ଏ଼ୱାଣି ଜ଼ଲିନି ହା଼ଡାତା ଦ଼ହ ଆସାଲି ଏ଼ୱାଣାଇଁ ହା଼ରେକା କାତା ୱେଚେରି ।
