Luke 11
1 At one place where He was praying, when He rose from His knees one of His disciples said to Him, "Master, teach us to pray, just as John taught his disciples."
Ug nahitabo nga sa nag-ampo si Jesus sa usa ka dapit, sa pag-undang niya, usa sa iyang mga tinun-an miingon kaniya, "Ginoo, tudloi kami sa pag-ampo, maingon nga gitudloan ni Juan ang iyang mga tinun-an."
2 So He said to them, "When you pray, say, 'Father may Thy name be kept holy; let Thy Kingdom come;
Ug siya miingon kanila, "Sa inyong pag-ampo, ingnon ninyo:
3 give us day after day our bread for the day;
Sa adlaw-adlaw hatagi kami sa among kalan-on sa matag-adlaw;
4 and forgive us our sins, for we ourselves also forgive every one who fails in his duty to us; and bring us not into temptation.'"
"ug pasayloa kami sa maong mga sala, kay kami gayud usab nagapasaylo man sa tanang nakautang kanamo; ug ayaw kami itugyan ngadto sa panulay.'"
5 And He said to them, "Which of you shall have a friend and shall go to him in the middle of the night and say, "'Friend, lend me three loaves of bread;
Ug siya miingon kanila, "Pananglitan usa kaninyo nga may higala moadto kaniya sa tungang gabii ug moingon kaniya, `Migo, pabayloa ra `kog tulo ka tinapay,
6 for a friend of mine has just come to my house from a distance, and I have nothing for him to eat'?
kay nahiabut kanako ang usa ko ka higala nga nagapanaw ug wala gayud akoy ikadulot kaniya';
7 "And he from indoors shall answer, "'Do not pester me. The door is now barred, and I am here in bed with my children. I cannot get up and give you bread.'
ug siya motubag gikan sa sulod, `Ayaw ako pagsamoka; ang pultahan gikatrangkahan na ug ang akong mga bata ania na uban kanako sa katri; dili na ako makabangon sa paghatag kanimog bisan unsa'?
8 "I tell you that even if he will not rise and give him the loaves because he is his friend, at any rate because of his persistency he will rouse himself and give him as many as he requires.
Sultihan ko kamo, nga bisan dili siya mobangon sa paghatag unta kaniyag bisan unsa tungod kay higala niya, apan tungod sa iyang pagsigisiging hangyo siya mobangon na lang ug mohatag kaniya sa bisan unsa nga iyang kinahanglanon.
9 "So I say to you, 'Ask, and what you ask for shall be given to you; seek, and you shall find; knock, and the door shall be opened to you.'
Ug ingnon ko kamo, Pangayo, ug kamo pagahatagan; pangita, ug kamo makakaplag; pagtuktok, ug kamo pagaablihan.
10 For every one who asks, receives; and he who seeks, finds; and to him who knocks, the door shall be opened.
Kay ang tanan nga magapangayo magadawat, ug ang magapangita makakaplag, ug ang magatuktok pagaablihan.
11 And what father is there among you, who, if his son asks for a slice of bread, will offer him a stone? or if he asks for a fish, will instead of a fish offer him a snake?
Ug kinsa bang amahana diha kaninyo nga kon ang iyang anak mangayog tinapay, hatagan hinoon niyag bato; o kon mangayo siyag isda, hatagan hinoon niyag bitin inay isda;
12 or if he asks for an egg, will offer him a scorpion?
o kon mangayog itlog, hatagan hinoon niyag tanga?
13 If you then, with all your human frailty, know how to give your children gifts that are good for them, how much more certainly will your Father who is in Heaven give the Holy Spirit to those who ask Him!"
Busa, kon kamo, bisan sa inyong pagkadautan, mahibalo man ganing mohatag ug mga maayong gasa ngadto sa inyong mga anak, unsa pa gayud ka labaw pa sa langitnong Amahan nga mohatag sa Espiritu Santo ngadto sa mga nagapangayo kaniya?"
14 On once occasion He was expelling a dumb demon; and when the demon was gone out the dumb man could speak, and the people were astonished.
Ug nahitabo nga si Jesus nagpagula sa usa ka yawa nga makapaamang; ug sa gikapagula na ang yawa, ang tawong amang nakasulti, ug ang katawhan nanghibulong.
15 But some among them said, "It is by the power of Baal-zebul, the Prince of the demons, that he expels the demons."
Apan ang uban kanila nanag-ingon, "Kini siya nagapagula sa mga yawa pinaagi kang Beelzebu, ang punoan sa mga yawa."
16 Others, to put Him to the test, asked Him for a sign in the sky.
Ug ang uban, sa pagsulay kaniya, nangayo kaniyag ilhanan gikan sa langit.
17 And, knowing their thoughts, He said to them, "Every kingdom in which civil war rages goes to ruin: family attacks family and is overthrown.
Apan sa nasayran niya ang ilang hunahuna, siya miingon kanila, "Ang tanang gingharian nga mabahin batok sa kaugalingon malaglag, ug ang balay mapukan sa ibabaw sa balay.
18 And if Satan really has engaged in fierce conflict with himself, how shall his kingdom stand?--because you say that I expel demons by the power of Baal-zebul.
Ug kon si Satanas nabahin diay usab batok sa iyang kaugalingon, unsaon man pagpakabarug sa iyang gingharian? Kay nagaingon man kamo nga ako nagapagula sa mga yawa pinaagi kang Beelzebu.
19 And if it is by the power of Baal-zebul that I expel the demons, by whom do your disciples expel them? They therefore shall be your judges.
Ug kon pinaagi man diay kang Beelzebu ako nagapagula sa mga yawa, pinaagi ba kang kinsa ang inyong mga anak nagapagula kanila? Busa sila mao ang magahukom kaninyo.
20 But if it is by the power of God that I drive out the demons, it is evident that the Kingdom of God has come upon you.
Apan kon pinaagi man sa tudlo sa Dios ako nagapagula sa mga yawa, nan, ang gingharian sa Dios nahidangat na diha kaninyo.
21 "Whenever a strong man, fully armed and equipped, is guarding his own castle, he enjoys peaceful possession of his property;
Sa diha nga ang tawong kusgan ug sangkap sa hinagiban magabantay sa iyang kaugalingong balay, ang iyang kabtangan magapabilin sa kalinaw.
22 but as soon as another stronger than he attacks him and overcomes him, he takes away that complete armour of his in which he trusted, and distributes the plunder he has collected.
Apan sa diha nga sulongon siya sa labi pang kusgan kay kaniya ug lupigon siya, ang hinagiban nga iyang gisaligan pagailugon gikan kaniya, ug pagabahinbahinon ang mga inagaw nga gikan kaniya.
23 Whoever is not with me is against me, and whoever is not gathering with me is scattering abroad.
Siya nga dili dapig kanako, batok kanako; ug siya nga magapanghipos nga dili uban kanako, nagapatibulaag.
24 "When a foul spirit has left a man, it roams about in the Desert, seeking a resting-place; but, unable to find any, it says, 'I will return to the house I have left;"
"Sa diha nga ang mahugawng espiritu makagula na sa tawo, kini mosuroy latas sa mga dapit nga mamala aron sa pagpangitag pahulay; ug sa wala siyay makaplagan niini, siya magaingon, `Mobalik hinoon ako sa akong balay nga akong gigikanan.'
25 and when it comes, it finds the house swept clean and in good order.
Ug sa pag-abut niya, iyang makita kini nga sinilhigan na ug maayo nang pagkahimutang.
26 Then it goes and brings with it seven other spirits more malignant than itself, and they enter and dwell there; and in the end that man's condition becomes worse than it was at first.
"Ug unya molakaw siya ug magkuhag laing pito ka mga espiritu nga labi pang dautan kay kaniya, ug sila mosulod ug mopuyo niini; ug ang ulahing kahimtang niadtong tawhana molabi pa ka ngil-ad kay sa sinugdan."
27 As He thus spoke a woman in the crowd called out in a loud voice, "Blessed is the mother who carried you, and the breasts that you have sucked."
Ug sa nagsulti pa siya niini, dihay babaye sa panon nga mipatugbaw sa iyang tingog ug miingon kang Jesus, "Bulahan ang tiyan nga maoy nagsabak kanimo, ug ang mga suso nga imong gisus-an!"
28 "Nay rather," He replied, "they are blessed who hear God's Message and carefully keep it."
Apan siya mitubag kaniya, "Bulahan pa hinoon ang mga nagapatalinghug sa pulong sa Dios ug nagabantay niini!"
29 Now when the crowds came thronging upon Him, He proceeded to say, "The present generation is a wicked generation: it requires some sign, but no sign shall be given to it except that of Jonah.
Ug sa nagkadaghan na ang mga panon sa katawhan, siya misugod sa pag-ingon, "Kining kaliwatana maoy usa ka mangil-ad nga kaliwatan; kini nagapangayog ilhanan, apan walay ilhanan nga ihatag alang niini gawas sa ilhanan nga mao si Jonas.
30 For just as Jonah became a sign to the men of Nineveh, so the Son of Man will be a token to the present generation.
Kay maingon nga si Jonas nahimong ilhanan ngadto sa mga tawo sa Ninive, mao man usab ang Anak sa Tawo mahimong ilhanan ngadto niining kaliwatana.
31 The Queen of the South will awake at the Judgement together with the men of the present generation, and will condemn them; because she came from the extremity of the earth to hear the wisdom of Solomon; but mark! One greater than Solomon is here.
Ang rayna sa Habagatan mobangon ra unya sa adlaw sa hukom uban sa mga tawo niining kaliwatana ug magahukom niini sa silot; kay siya mianhi gikan sa kinatumyan sa yuta aron sa pagpatalinghug sa kaalam ni Salomon, ug tan-awa, ania dinhi karoy labaw pa kay kang Salomon.
32 There will stand up men of Nineveh at the Judgement together with the present generation, and will condemn it; because they repented at the preaching of Jonah; and mark! One greater than Jonah is here.
Ang mga tawo sa Ninive mobangon ra unya sa adlaw sa hukom uban niining kaliwatana ug magahukom niini sa silot; kay sila nanaghinulsol tungod sa pagwali ni Jonas, ug tan-awa, ania dinhi karoy labaw pa kay kang Jonas.
33 "When any one lights a lamp, he never puts it in the cellar or under the bushel, but on the lampstand, that people who come in may see the light.
"Walay tawo nga tapus makadagkot ug suga, ibutang niya kini sa tago o sa ilalum sa gantangan kondili sa ibabaw sa tongtonganan, aron sila nga magasulod makakita sa kahayag.
34 The lamp of the body is the eye. When your eyesight is good, your whole body also is lighted up; but when it is defective, your body is darkened.
Ang imong mata mao ang suga sa imong lawas; kon maayo ra ang imong mata ang tibuok mong lawas mapuno sa kahayag; apan kon kini masakiton, ang imong lawas mapuno sa kangitngit.
35 Consider therefore whether the light that is in you is anything but mere darkness.
Busa mag-amping ka, basi ang kahayag nga anaa kanimo kangitngit diay.
36 If, however, your whole body is penetrated with light, and has no part dark, it will be so lighted, all of it, as when the lamp with its bright shining gives you light."
Kon ang tibuok mong lawas mapuno sa kahayag, nga walay bahin niini nga mangitngit, nan, ang tibuok mong lawas magadan-ag maingon sa suga sa diha nga magabanwag kini kanimo pinaagi sa iyang kahayag."
37 When He had thus spoken, a Pharisee invited Him to breakfast at his house; so He entered and took His place at table.
Ug sa nakasulti na siya, gidapit siya sa usa ka Fariseo sa pagkaon uban kaniya; busa misulod siya ug milingkod tambong sa kan-anan.
38 Now the Pharisee saw to his surprise that He did not wash His hands before breakfasting.
Ug ang Fariseo nahingangha sa iyang pagkakita nga siya wala manghunaw una mokaon.
39 The Master however said to him, "Here we see how you Pharisees clean the outside of the cup or plate, while your secret hearts are full of greed and selfishness.
"Ug ang Ginoo miingon kaniya, " Kamong mga Fariseo nagahinlo sa gawas nga bahin sa kopa ug sa sukaran, apan sa kinasuloran ninyo kamo napuno sa panikas ug kadautan.
40 Foolish men! Did not He who made the outside make the inside also?
Mga boang! Dili ba ang naghimo sa gawas nga bahin naghimo man usab sa kinasulorang bahin?
41 But as to what is within, give alms, and instantly all is clean in you.
Apan panglimos kamog mga butang nga anaa sa sulod; ug tan-awa, magamahinlo ang tanang butang diha kaninyo.
42 "But alas for you Pharisees! for you pay tithes on your mint and rue and every kind of garden vegetable, and are indifferent to justice and the love of God. These are the things you ought to have attended to, while not neglecting the others.
"Apan alaut kamong mga Fariseo! kay nagahatag kamo sa ikapulo sa yerbabuyna ug sa kaningag ug sa tanang utanon, apan inyong gibiyaan ang katarungan ug ang gugma alang sa Dios; kining mga butanga kinahanglan gayud unta nga inyong pagabuhaton sa walay pagbiya sa uban.
43 Alas for you Pharisees! for you love the best seats in the synagogues, and you like to be bowed to in places of public resort.
Alaut kamong Fariseo! kay kinaham ninyo ang labing maayong lingkoranan sulod sa mga sinagoga ug ang pagyukbo kaninyo sa mga tawo diha sa mga tiyanggihan.
44 Alas for you! for you are like the tombs which lie hidden, and the people who walk over them are not aware of their existence."
"Alaut kamo! kay sama kamo sa mga lubong nga dili makita, ug ang mga tawo nagalakaw sa ibabaw niini nga wala lang manghibalo."
45 Hereupon one of the expounders of the Law exclaimed, "Rabbi, in saying such things you reproach us also."
Usa sa mga batid balaod mitubag kang Jesus, "Magtutudlo, sa imong pagsulti niana imo usab kaming gipakaulawan."
46 "Alas too for you expounders of the Law!" replied Jesus, "for you load men with cumbrous burdens which you yourselves will not touch with one of your fingers.
Ug siya miingon, "Alaut usab kamong mga batid sa balaod! kay ang mga tawo inyong gipamug-atan ug mga luwan nga malisud pas-anon, apan kamo gayud dili gani motuhil sa mga luwan pinaagi sa usa sa inyong mga tudlo.
47 Alas for you! for you repair the tombs of the Prophets, whom your forefathers killed.
Alaut kamo! kay nagabuhat kamog mga pantiyon sa mga profeta nga gipamatay sa inyong mga ginikanan.
48 It follows that you bear testimony to the actions of your forefathers and that you fully approve thereof. They slew, you build.
Busa mga saksi diay kamo ug nagauyon sa mga binuhatan sa inyong mga ginikanan; kay sila mao ang nagpatay kanila, ug kamo mao ang nagbuhat sa ilang mga lubong.
49 "For this reason also the Wisdom of God has said, 'I will send Prophets and Apostles to them, of whom they will kill some and persecute others,'
Tungod niini usab ang Kaalam sa Dios nagaingon, `Padad-an ko silag mga profeta ug mga apostoles, nga ang uban kanila ilang pagapatyon ug pagalutoson,'
50 so that the blood of all the Prophets, that is being shed from the creation of the world onwards, may be required from the present generation.
aron ang dugo sa tanang mga profeta, nga naula sukad pa sa pagtukod sa kalibutan, pagapanilngon gikan niining kaliwatana,
51 Yes, I tell you that, from the blood of Abel down to the blood of Zechariah who perished between the altar and the House, it shall all be required from the present generation.
sukad pa sa dugo ni Abel hangtod sa dugo ni Zacarias nga gipatay diha sa kinatung-an sa halaran ug sa templo. Oo, sultihan ko kamo nga pagapanilngon gayud kini gikan niining kaliwatana.
52 "Alas for you expounders of the Law! for you have taken away the key of knowledge: you yourselves have not entered, and those who wanted to enter you have hindered."
Alaut kamong mga batid sa balaod! kay inyong gihikaw ang yawi sa pultahan sa kaalam; kamo wala mosulod niini, ug ang mga nanagsulod niini inyong gipanagpugngan."
53 After He had left the house, the Scribes and Pharisees commenced a vehement attempt to entangle Him and make Him give off-hand answers on numerous points,
Ug sa nakapahawa siya didto, ang mga escriba ug mga Fariseo misugod sa paglisudlisud kaniya, ug sa paghagit kaniya sa pagpamulong bahin sa daghang mga butang,
54 lying in wait to catch some unguarded expression from His lips.
nga nanagpaabut kaniya aron sa pagbitik kaniya pinaagi sa mga pulong nga iyang pagalitukon.
