John 1
1 In the beginning was the Word, and the Word was with God, and the Word was God.
Í upphafi, áður en nokkuð varð til, var Kristur hjá Guði.
2 He was in the beginning with God.
Hann hefur verið frá upphafi og sjálfur er hann Guð.
3 All things came into being through Him, and apart from Him nothing that exists came into being.
Allt var skapað vegna hans og án hans varð ekkert til sem til er orðið.
4 In Him was Life, and that Life was the Light of men.
Í honum er eilíft líf, og þetta líf er ljós fyrir alla menn.
5 The Light shines in the darkness, and the darkness has not overpowered it.
Líf hans er ljósið sem skín í myrkrinu en myrkrið vill ekkert með það hafa.
6 There was a man sent from God, whose name was John.
Guð sendi Jóhannes skírara til að vitna um að Jesús Kristur væri hið sanna ljós.
7 He came as a witness, in order that he might give testimony concerning the Light--so that all might believe through him.
8 He was not the Light, but he existed that he might give testimony concerning the Light.
Ekki var Jóhannes ljósið, heldur átti hann að vitna um það.
9 The true Light was that which illumines every man by its coming into the world.
Seinna kom sá sem er hið sanna ljós, og hann vill lýsa upp líf sérhvers manns sem fæðist í þennan heim.
10 He was in the world, and the world came into existence through Him, and the world did not recognize Him.
Hann var í heiminum og heimurinn varð til hans vegna, en samt þekkti heimurinn hann ekki.
11 He came to the things that were His own, and His own people gave Him no welcome.
Honum var jafnvel hafnað í sínu eigin landi og af eigin þjóð – Gyðingum. Fáir tóku við honum, en öllum þeim sem það gerðu gaf hann rétt og kraft til að verða Guðs börn – þeim sem treystu því að hann gæti frelsað þá.
12 But all who have received Him, to them--that is, to those who trust in His name--He has given the privilege of becoming children of God;
13 who were begotten as such not by human descent, nor through an impulse of their own nature, nor through the will of a human father, but from God.
Þeir, sem þannig trúa á hann, endurfæðast! Það er ekki líkamleg endurfæðing – afleiðing mannlegra hvata eða áforma – heldur andleg fæðing og samkvæmt vilja Guðs.
14 And the Word came in the flesh, and lived for a time in our midst, so that we saw His glory--the glory as of the Father's only Son, sent from His presence. He was full of grace and truth.
Kristur fæddist sem maður og bjó hér á jörðinni meðal okkar, fullur náðar og sannleika. Við sáum dýrð hans – dýrð eingetins sonar hins himneska föður.
15 John gave testimony concerning Him and cried aloud, saying, "This is He of whom I said, 'He who is coming after me has been put before me,' for He was before me."
Jóhannes benti fólkinu á hann og sagði: „Sá mun koma sem mér er æðri og var löngu á undan mér.“
16 For He it is from whose fulness we have all received, and grace upon grace.
Öll höfum við notið miskunnar hans og kærleika, náðar á náð ofan.
17 For the Law was given through Moses; grace and truth came through Jesus Christ.
Móse flutti okkur lögmálið með öllum þess ströngu kröfum og afdráttarlausa réttlæti, en náðin og sannleikurinn kom með Jesú Kristi.
18 No human eye has ever seen God: the only Son, who is in the Father's bosom--He has made Him known.
Enginn hefur nokkurn tíma séð Guð en einkasonur hans, sem stendur næst föðurnum, hefur kennt okkur að þekkja hann.
19 This also is John's testimony, when the Jews sent to him a deputation of Priests and Levites from Jerusalem to ask him who he was.
Leiðtogar Gyðinga sendu nú presta og musterisþjóna frá Jerúsalem til að spyrja Jóhannes hvort hann væri Kristur, konungur Ísraels.
20 He avowed--he did not conceal the truth, but avowed, "I am not the Christ."
En því neitaði Jóhannes afdráttarlaust og sagði: „Ég er ekki Kristur.“
21 "What then?" they inquired; "are you Elijah?" "I am not," he said. "Are you the Prophet?" "No," he answered.
„Hver ertu þá?“spurðu þeir, „ertu Elía?“„Nei, “svaraði hann. „Ertu spámaðurinn?“„Nei.“
22 So they pressed the question. "Who are you?" they said--"that we may take an answer to those who sent us. What account do you give of yourself?"
„Hver þá? Segðu okkur það, svo við getum svarað þeim sem sendu okkur. Hvað viltu segja um sjálfan þig?“
23 "I am the voice," he replied, "of one crying aloud, 'Make straight the Lord's way in the Desert,' fulfilling the words of the Prophet Isaiah."
Hann svaraði: „Ég er rödd sem hrópar: „Búið ykkur undir komu Drottins!““
24 They were Pharisees who had been sent.
Þeir sem sendir voru frá faríseunum spurðu þá: „Fyrst þú ert hvorki Kristur, Elía né spámaðurinn, hvaða rétt hefur þú þá til að skíra?“
25 Again they questioned him. "Why then do you baptize," they said, "if you are neither the Christ nor Elijah nor the Prophet?"
26 "I baptize in water only," John answered, "but in your midst stands One whom you do not know--
„Ég skíri aðeins með vatni, “svaraði Jóhannes, „en hér á meðal okkar er sá sem þið þekkið ekki.
27 He who is to come after me, and whose sandal-strap I am not worthy to unfasten."
Hann mun brátt hefja starf sitt. Ég er ekki einu sinni verður þess að vera þræll hans.“
28 This conversation took place at Bethany beyond the Jordan, where John was baptizing.
Þetta gerðist hjá Betaníu, þorpi austan við ána Jórdan, þar sem Jóhannes var að skíra.
29 The next day John saw Jesus coming towards him and exclaimed, "Look, that is the Lamb of God who is to take away the sin of the world!
Daginn eftir sá Jóhannes Jesú koma gangandi í átt til sín. „Sjáið!“sagði Jóhannes, „þarna er Guðs lambið sem tekur burt synd heimsins!
30 This is He about whom I said, 'After me is to come One who has been put before me, because He was before me.'
Ég átti við hann þegar ég sagði: „Sá mun koma sem mér er æðri og var á undan mér.“
31 I did not yet know Him; but that He may be openly shown to Israel is the reason why I have come baptizing in water."
En ég vissi ekki að þetta væri hann. Mitt hlutverk er að skíra með vatni og benda Ísraelsþjóðinni á hann.“
32 John also gave testimony by stating: "I have seen the Spirit coming down like a dove out of Heaven; and it remained upon Him.
Síðan sagði Jóhannes að hann hefði séð heilagan anda stíga niður af himni eins og dúfu og hvíla yfir honum.
33 I did not yet know Him, but He who sent me to baptize in water said to me, "'The One on whom you see the Spirit coming down, and remaining, He it is who baptizes in the Holy Spirit.'
„Ég vissi ekki að þetta væri hann, “sagði Jóhannes aftur, „en þegar Guð sendi mig til að skíra sagði hann: „Þegar þú sérð heilagan anda koma niður og setjast á einhvern – þá er það sá sem þú leitar að. Hann mun skíra með heilögum anda.“
34 "This I have seen, and I have become a witness that He is the Son of God."
Þetta sá ég gerast núna á þessum manni og því segi ég: Hann er sonur Guðs.“
35 Again the next day John was standing with two of his disciples,
Daginn eftir var Jóhannes á sama stað ásamt tveim lærisveina sinna
36 when he saw Jesus passing by, and said, "Look! that is the Lamb of God!"
og var Jesús þar aftur á gangi. Jóhannes horfði á hann og sagði: „Sjáið! Þarna er Guðs lambið!“
37 The two disciples heard his exclamation, and they followed Jesus.
Lærisveinarnir tveir fóru þá á eftir Jesú.
38 Then Jesus turned round, and seeing them following He asked them, "What is your wish?" "Rabbi," they replied--'Rabbi' means 'Teacher' --"where are you staying?"
Jesús leit við, sá þá koma og spurði: „Hvað viljið þið?“„Herra, “svöruðu þeir, „hvar býrðu?“
39 "Come and you shall see," He said. So they went and saw where He was staying, and they remained and spent that day with Him. It was then about ten o'clock in the morning.
„Komið og þá sjáið þið það, “svaraði hann. Síðan fóru þeir með honum þangað sem hann dvaldist og voru hjá honum frá því um fjögurleytið til kvölds.
40 Andrew, Simon Peter's brother, was one of the two who heard John's exclamation and followed Jesus.
Annar þessara manna var Andrés, bróðir Símonar Péturs.
41 He first found his own brother Simon, and said to him, "We have found the Messiah!" --that is to say, the Anointed One.
Andrés fer nú að finna bróður sinn, Símon, og segir: „Við höfum fundið Krist!“
42 He brought him to Jesus. Jesus looked at him and said, "You are Simon, son of John: you shall be called Cephas" --that is to say, Peter (or 'Rock').
Og hann fór með hann til Jesú. Jesús leit á hann og sagði: „Þú ert Símon Jónasson, en nú skalt þú kallast Pétur, – kletturinn!“
43 The next day, having decided to leave Bethany and go into Galilee, Jesus found Philip, and invited him to follow Him.
Daginn eftir ákvað Jesús að fara til Galíleu. Þá hitti hann Filippus og sagði við hann: „Fylg þú mér.“
44 (Now Philip came from Bethsaida, the same town as Andrew and Peter.)
Filippus var frá Betsaída, heimabæ Andrésar og Péturs.
45 Then Philip found Nathanael, and said to him, "We have found him about whom Moses in the Law wrote, as well as the Prophets--Jesus, the son of Joseph, a man of Nazareth."
Filippus fór að finna Natanael og sagði við hann: „Við höfum fundið Krist – þann sem Móse og spámennirnir töluðu um! Hann heitir Jesús Jósefsson og er frá Nasaret.“
46 "Can anything good come out of Nazareth?" replied Nathanael. "Come and see," said Philip.
„Nasaret!“hrópaði Natanael. „Getur nokkuð gott komið þaðan?“„Komdu og sjáðu sjálfur, “svaraði Filippus ákveðinn.
47 Jesus saw Nathanael approaching, and said of him, "Look! here is a true Israelite, in whom there is no deceitfulness!"
Þegar þeir komu þangað sagði Jesús: „Hér kemur ósvikinn Ísraelsmaður.“
48 "How do you know me?" Nathanael asked. "Before Philip called you," said Jesus, "when you were under the fig-tree I saw you."
„Hvaðan þekkir þú mig?“spurði Natanael. „Ég sá þig undir fíkjutrénu, áður en Filippus kallaði á þig, “svaraði Jesús.
49 "Rabbi," cried Nathanael, "you are the Son of God, you are Israel's King!"
„Herra! Þú ert sonur Guðs! – konungur Ísraels!“sagði Natanael.
50 "Because I said to you, 'I saw you under the fig-tree,'" replied Jesus, "do you believe? You shall see greater things than that."
„Trúir þú bara vegna þess að ég sagðist hafa séð þig undir fíkjutrénu?“spurði Jesús. „Þú skalt sjá það sem meira er.
51 "I tell you all in most solemn truth," He added, "that you shall see Heaven opened wide, and God's angels going up, and coming down to the Son of Man."
Þú munt jafnvel sjá himininn opinn og engla Guðs stíga upp og niður frammi fyrir mér.“
