John 7
1 After this Jesus moved from place to place in Galilee. He would not go about in Judaea, because the Jews were seeking an opportunity to kill Him.
Ug tapus niini si Jesus misuroy sa Galilea; ug siya dili buot mosuroy sa Judea kay ang mga Judio naninguha man sa pagpatay kaniya.
2 But the Jewish Festival of the Tent-Pitching was approaching.
Ug karon nagsingabut na ang fiesta sa mga Judio, ang fiesta sa mga Payag.
3 So His brothers said to Him, "Leave these parts and go into Judaea, that not only we but your disciples also may witness the miracles which you perform.
Ug ang iyang mga igsoong lalaki miingon kaniya, "Pumahawa ka dinhi ug umadto ka sa Judea aron ang imong mga tinun-an makakita sa mga buhat nga imong ginahimo.
4 For no one acts in secret, desiring all the while to be himself known publicly. Since you are doing these things, show yourself openly to the world."
Kay walay tawo nga magabuhat sa tago kon mao may iyang tinguha nga ilhon siya sa dayag. Kon buhaton mo man kining mga butanga, nan, ipadayag ang imong kaugalingon ngadto sa kalibutan."
5 For even His brothers were not believers in Him.
Kay bisan ang iyang mga igsoon wala man mosalig kaniya.
6 "My time," replied Jesus, "has not yet come, but for you any time is suitable.
"Ug si Jesus miingon kanila, " Wala pa moabut ang akong higayon, apan ang inyong higayon ania kanunay.
7 It is impossible for the world to hate you; but me it does hate, because I give testimony concerning it that its conduct is evil.
Ang kalibutan dili makadumot kaninyo, apan kini nagadumot kanako kay gipanghimatud-an ko man kini nga dautan ang mga buhat niini.
8 As for you, go up to the Festival. I do not now go up to this Festival, because my time is not yet fully come."
Kamo maoy umadto sa fiesta. Dili ako motungas ngadto sa fiesta, kay ang akong panahon wala pa moabut sa hingpit."
9 Such was His answer, and He remained in Galilee.
Ug sa nakapamulong siya niini, siya mipabilin sa Galilea.
10 When however His brothers had gone up to the Festival, then He also went up, not openly, but as it were privately.
Apan sa nangadto na sa fiesta ang iyang mga igsoon, siya usab miadto, dili pinasundayag kondili ingon nga siyasiya ra.
11 Meanwhile the Jews at the Festival were looking for Him and were inquiring, "Where is he?"
Ug didto sa fiesta ang mga Judio nangita kaniya ug nanag-ingon, "Hain ba siya?"
12 Among the mass of the people there was much muttered debate about Him. Some said, "He is a good man." Others said, "Not so: he is imposing on the people."
Ug didtoy daghang mga hohongihong sa mga tawo mahitungod kaniya. Samtang may nanag-ingon, "Siya maayong tawo," ang uban nanag-ingon, "Dili, hinonoa nagapasalaag siya sa mga tawo."
13 Yet for fear of the Jews no one spoke out boldly about Him.
Hinoon, tungod sa kahadlok nila sa mga Judio walay misulti sa dayag mahitungod kaniya.
14 But when the Festival was already half over, Jesus went up to the Temple and commenced teaching.
Ug sa nanungatunga na ang fiesta, si Jesus misaka sa templo ug nanudlo.
15 The Jews were astonished. "How does this man know anything of books," they said, "although he has never been at any of the schools?"
Ug ang mga Judio nahibulong niini, nga nanag-ingon, "Naunsa bang may hingkat-onan man kining tawhana nga wala man unta siya makaiskuyla?"
16 Jesus answered their question by saying, "My teaching does not belong to me, but comes from Him who sent me.
Ug si Jesus mitubag kanila, "Ang gitudlo ko dili akong kaugalingon, kondili iya sa nagpadala kanako.
17 If any one is willing to do His will, he shall know about the teaching, whether it is from God or originates with me.
Kon tuyoon ni bisan kinsa ang pagbuhat sa kabubut-on sa Dios, nan, iyang mahibaloan kon ang akong gitudlo gikan ba sa Dios o nagsulti ba lamang ako sa kinaugalingon kong pagbulot-an.
18 The man whose teaching originates with himself aims at his own glory. He who aims at the glory of Him who sent him teaches the truth, and there is no deception in him.
Bisan kinsa nga magasulti sa kinaugalingon niyang pagbulot-an nagapangita sa iyang kaugalingong kadungganan; apan bisan kinsa nga magapangita sa kadungganan sa nagpadala kaniya, siya matinuoron ug wala diha kaniya ang pagkamalimbongon.
19 Did not Moses give you the Law? And yet not a man of you obeys the Law. Why do you want to kill me?"
Dili ba si Moises mao man ang naghatag kaninyo sa kasugoan? Ngani wala kaninyoy nagatuman sa kasugoan. Kay nganong naninguha man lagi kamo sa pagpatay kanako?"
20 "You are possessed by a demon," replied the crowd; "no one wants to kill you."
Ug ang mga tawo mitubag, "Giyawaan ka! Kinsa bay naninguha sa pagpatay kanimo?"
21 "One deed I have done," replied Jesus, "and you are all full of wonder.
Si Jesus mitubag kanila, "Gihimo ko ang usa ka buhat, ug kamong tanan nahitingala niini.
22 Consider therefore. Moses gave you the rite of circumcision (not that it began with Moses, but with your earlier forefathers), and even on a Sabbath day you circumcise a child.
Si Moises naghatag kaninyo sa sirkunsisyon (dili nga gikan gayud kini kang Moises, kondili sa mga ginikanan), ug kamo mosirkunsidar ug tawo sa adlaw nga igpapahulay.
23 If a child is circumcised even on a Sabbath day, are you bitter against me because I have restored a man to perfect health on a Sabbath day?
Kon ang tawo sirkunsidahan man sa adlaw nga igpapahulay aron ang kasugoan ni Moises dili malapas, masuko ba diay kamo kanako tungod kay sa adlaw nga igpapahulay giayo ko ang tibuok lawas sa usa ka tawo?
24 Do not form superficial judgements, but form the judgements that are just."
Ayaw na kamo pagpanghukom pinasikad sa panagway, hinonoa pagpanghukom kamo sa matarung nga paghukom."
25 Some however of the people of Jerusalem said, "Is not this the man they are wanting to kill?
Busa may mga tawo sa Jerusalem nga nanag-ingon, "Dili ba kining tawhana mao man ang buot unta nilang patyon?
26 But here he is, speaking openly and boldly, and they say nothing to him! Can the Rulers really have ascertained that this man is the Christ?
Ug karon ania na siya ug nagsulti sa dayag, apan wala man lagi silay gikasulti batok kaniya! Sarang ba kaha nga ang mga punoan sa pagkatinuod nahibalo na nga kini siya mao ang Cristo?
27 And yet we know this man, and we know where he is from; but as for the Christ, when He comes, no one can tell where He is from."
Hinoon nasayud kita diin gikan kining tawhana; ug kon mahitungha na ang Cristo, walay bisan kinsa nga masayud diin siya gikan."
28 Jesus therefore, while teaching in the Temple, cried aloud, and said, "Yes, you know me, and you know where I am from. And yet I have not come of my own accord; but there is One who has sent me, an Authority indeed, of whom you have no knowledge.
Tungod niini, sa iyang pagpanudlo sulod sa templo, si Jesus mipahayag nga nag-ingon, "Nakaila ba diay kamo kanako, ug nasayud ba diay kamog diin ako gikan? Apan wala baya ako moanhi sa akong kinaugalingong pagbulot-an. Siya tinuod, siya nga mao ang nagpadala kanako, ug kamo wala makaila kaniya.
29 I know Him, because I came from Him, and He sent me."
Ako nakaila kaniya, kay ako gikan man kaniya ug siya mao man ang nagpadala kanako."
30 On hearing this they wanted to arrest Him; yet not a hand was laid on Him, because His time had not yet come.
Tungod niini naninguha sila sa pagdakop kaniya, apan walay midakop kaniya kay wala pa man moabut ang iyang panahon.
31 But from among the crowd a large number believed in Him. "When the Christ comes," they said, "will He perform more miracles than this teacher has performed?"
Apan daghan sa mga tawo ang misalig kaniya; ug sila nanag-ingon, "Kon mahitungha na ang Cristo, himoon ba kaha niya ang labaw pa ka daghang milagro kay sa nahimo niining tawhana?"
32 The Pharisees heard the people thus expressing their various doubts about Him, and the High Priests and the Pharisees sent some officers to apprehend Him.
Ug ang mga Fariseo nakadungog sa panon sa katawhan nga naghohongihong niini mahitungod kaniya, ug ang mga sacerdote nga punoan ug ang mga Fariseo nagpadalag mga polis sa pagdakop kaniya.
33 So Jesus said, "Still for a short time I am with you, and then I go my way to Him who sent me.
"Tungod niini si Jesus miingon, " Ako magapakig-uban pa kaninyo sulod sa hamubong panahon, ug unya moadto na ako kaniya nga mao ang nagpadala kanako.
34 You will look for me and will not find me, and where I am you cannot come."
"Kamo mangita kanako apan dili kamo makakaplag kanako; ug diin atua ako, niini dili kamo makaadto."
35 The Jews therefore said to one another, "Where is he about to betake himself, so that we shall not find him? Will he betake himself to the Dispersion among the Gentiles, and teach the Gentiles?
Ug ang mga Judio nasig-ingon, ang usa sa usa, "Unsa man kahay buot niyang aadtoan, nga dili man kono kita makakaplag kaniya? Buot ba siya moadto sa mga Judio nga nanghitibulaag taliwala sa mga Gresyanhon ug manudlo sa mga Gresyanhon?
36 What do those words of his mean, 'You will look for me, but will not find me, and where I am you cannot come'?"
Unsa ba kahay buot niya ipasabut sa iyang pag-ingon, `Kamo mangita kanako apan dili kamo makakaplag kanako,' ug, `Diin atua ako, niini dili kamo makaadto'?"
37 On the last day of the Festival--the great day--Jesus stood up and cried aloud. "Whoever is thirsty," He said, "let him come to me and drink.
Ug unya sa katapusang adlaw, ang labing dakung adlaw sa fiesta, si Jesus mitindog ug misinggit nga nag-ingon, "Kon adunay tawong giuhaw, umari siya kanako ug uminom.
38 He who believes in me, from within him--as the Scripture has said--rivers of living water shall flow."
Sa mosalig kanako, sumala sa giingon sa kasulatan, `Gikan sa iyang kasingkasing modagayday ang mga sapa sa tubig nga buhi.'"
39 He referred to the Spirit which those who believed in Him were to receive; for the Spirit was not bestowed as yet, because Jesus had not yet been glorified.
Ug siya nagsulti niini labut sa Espiritu nga pagadawaton sa mga misalig kaniya; kay ang Espiritu wala pa man ikahatag, sanglit niadtong tungora si Jesus wala pa man himayaa.
40 After listening to these discourses, some of the crowd began to say, "This is beyond doubt the Prophet."
Ug sa ilang pagkadungog niining mga pulonga, dihay pipila sa mga tawo nga nanag-ingon, "Sa pagkatinuod kini siya mao ang profeta."
41 Others said, "He is the Christ." But others again, "Not so, for is the Christ to come from Galilee?
Ang uban nanag-ingon, "Kini siya mao ang Cristo." Apan dihay nanag-ingon, "Magagikan ba ugod sa Galilea ang Cristo?
42 Has not the Scripture declared that the Christ is to come of the family of David and from Bethlehem, David's village?"
"Dili ba giingon man sa kasulatan nga ang Cristo magagikan sa kaliwatan ni David, ug gikan sa Betlehem, ang balangay diin didto si David?"
43 So there was a violent dissension among the people on His account.
Busa nahitabo ang panagkasumpaki sa mga tawo tungod kaniya.
44 Some of them wanted at once to arrest Him, but no one laid hands upon Him.
Ang uban kanila buot unta modakop kaniya, apan walay midakop kaniya.
45 Meanwhile the officers returned to the High Priests and Pharisees, who asked them, "Why have you not brought him?"
Ug unya ang mga polis namalik ngadto sa mga sacerdote nga punoan ug sa mga Fariseo nga nangutana kanila, "Nganong wala man ninyo siya dad-a dinhi?"
46 "No mere man has ever spoken as this man speaks," said the officers.
Ang mga polis mitubag nga nanag-ingon, "Wala pa gayuy tawo nga nakasulti sama niining tawhana!"
47 "Are you deluded too?" replied the Pharisees;
Ug ang mga Fariseo mitubag kanila, "Nagpahisalaag ba diay usab kamo?
48 "has any one of the Rulers or of the Pharisees believed in him?
Duna bay usa sa mga punoan o sa mga Fariseo nga misalig kaniya?
49 But this rabble who understand nothing about the Law are accursed!"
"Apan kining mga tawong komon nga walay hibangkaagan sa kasugoan, sila mga tinunglo."
50 Nicodemus interposed--he who had formerly gone to Jesus, being himself one of them.
Usa kanila nga mao si Nicodemo, nga kaniadto miduaw gani kang Jesus, nangutana kanila,
51 "Does our Law," he asked, "judge a man without first hearing what he has to say and ascertaining what his conduct is?"
"Ang atong kasugoan, mohukom ba diay kinig tawo aron silotan sa wala unay pagpatalinghug kaniya ug pagpakisayud unsa ang iyang nabuhat?"
52 "Do you also come from Galilee?" they asked in reply. "Search and see for yourself that no Prophet is of Galilaean origin."
Sila mitubag kaniya, "Gikan ka ba usab diay sa Galilea? Susiha ug imong masuta nga walay mobarug nga profeta nga taga-Galilea."
53 [So they went away to their several homes;
Ug ang matag-usa kanila mipauli sa iyang kaugalingong balay,
