< John 12 >
1 Jesus, however, six days before the Passover, came to Bethany, where Lazarus was whom He had raised from the dead.
Na sześć dni przed Paschą Jezus przyszedł do Betanii, gdzie był Łazarz, który umarł, a którego wskrzesił z martwych.
2 So they gave a dinner there in honour of Jesus, at which Martha waited at table, but Lazarus was one of the guests who were with Him.
Tam przygotowali mu wieczerzę, a Marta usługiwała. Łazarz zaś był jednym z tych, którzy razem z nim siedzieli przy stole.
3 Availing herself of the opportunity, Mary took a pound weight of pure spikenard, very costly, and poured it over His feet, and wiped His feet with her hair, so that the house was filled with the fragrance of the perfume.
Wówczas Maria, wziąwszy funt bardzo drogiej maści nardowej, namaściła nogi Jezusa i wytarła je swoimi włosami, a dom napełnił się wonią [tej] maści.
4 Then said Judas (the Iscariot, one of the Twelve--the one who afterwards betrayed Jesus),
Wtedy jeden z jego uczniów, Judasz Iskariota, [syn] Szymona, ten, który miał go zdradzić, powiedział:
5 "Why was not that perfume sold for 300 shillings and the money given to the poor?"
Dlaczego tej maści nie sprzedano za trzysta groszy i nie rozdano [ich] ubogim?
6 The reason he said this was not that he cared for the poor, but that he was a thief, and that being in charge of the money-box, he used to steal what was put into it.
A to mówił nie dlatego, że troszczył się o ubogich, ale ponieważ był złodziejem i miał sakiewkę, a nosił to, co [do niej] włożono.
7 But Jesus interposed. "Do not blame her," He said, "allow her to have kept it for the time of my preparation for burial.
Wtedy Jezus powiedział: Zostaw ją; zachowała to na dzień mego pogrzebu.
8 For the poor you always have with you, but you have not me always."
Ubogich bowiem zawsze macie u siebie, ale mnie nie zawsze będziecie mieć.
9 Now it became widely known among the Jews that Jesus was there; but they came not only on His account, but also in order to see Lazarus whom He had brought back to life.
Wtedy wielu [Żydów] dowiedziało się, że tam jest; i przyszli nie tylko z powodu Jezusa, ale także, by zobaczyć Łazarza, którego wskrzesił z martwych.
10 The High Priests, however, consulted together to put Lazarus also to death,
I naradzali się naczelni kapłani [nad tym], żeby zabić również Łazarza;
11 for because of him many of the Jews left them and became believers in Jesus.
Gdyż z jego powodu wielu spośród Żydów odstąpiło i uwierzyło w Jezusa.
12 The next day a great crowd of those who had come to the Festival, hearing that Jesus was coming to Jerusalem,
Nazajutrz mnóstwo ludzi, którzy przyszli na święto, usłyszawszy, że Jezus idzie do Jerozolimy;
13 took branches of the palm trees and went out to meet Him, shouting as they went, "God save him! Blessings on him who comes in the name of the Lord--even on the King of Israel!"
Nabrało gałązek palmowych, wyszło mu naprzeciw i wołało: Hosanna! Błogosławiony, który przychodzi w imieniu Pana, król Izraela!
14 And Jesus, having procured a young ass, sat upon it, just as the Scripture says,
A Jezus, znalazłszy oślątko, wsiadł na nie, jak jest napisane:
15 "Fear not, Daughter of Zion! See, thy King is coming riding on an ass's colt."
Nie bój się, córko Syjonu. Oto twój król przychodzi, siedząc na oślątku.
16 The meaning of this His disciples did not understand at the time; but after Jesus was glorified they recollected that this was written about Him, and that they had done this to Him.
Z początku jego uczniowie tego nie zrozumieli, ale gdy Jezus został uwielbiony, wtedy przypomnieli sobie, że to było o nim napisane i że mu tak uczynili.
17 The large number of people, however, who had been present when He called Lazarus out of the tomb and brought him back to life, related what they had witnessed.
Dawali więc świadectwo ludzie, którzy z nim byli, gdy Łazarza wywołał z grobowca i wskrzesił go z martwych.
18 This was also why the crowd came to meet Him, because they had heard of His having performed that miracle.
Dlatego też ludzie wyszli mu naprzeciw, bo usłyszeli, że on uczynił ten cud.
19 The result was that the Pharisees said among themselves, "Observe how idle all your efforts are! The world is gone after him!"
Wtedy faryzeusze mówili między sobą: Widzicie, że nic nie zdziałacie. Oto świat poszedł za nim.
20 Now some of those who used to come up to worship at the Festival were Greeks.
A wśród tych, którzy przychodzili [do Jerozolimy], żeby oddać cześć [Bogu] w święto, byli pewni Grecy.
21 They came to Philip, of Bethsaida in Galilee, with the request, "Sir, we wish to see Jesus."
Oni to przyszli do Filipa, który był z Betsaidy w Galilei, i prosili go: Panie, chcemy zobaczyć Jezusa.
22 Philip came and told Andrew: Andrew and Philip told Jesus.
Filip przyszedł i powiedział Andrzejowi, a z kolei Andrzej i Filip powiedzieli Jezusowi.
23 His answer was, "The time has come for the Son of Man to be glorified.
A Jezus im odpowiedział: Nadeszła godzina, aby Syn Człowieczy został uwielbiony.
24 In most solemn truth I tell you that unless the grain of wheat falls into the ground and dies, it remains what it was--a single grain; but that if it dies, it yields a rich harvest.
Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Jeśli ziarno pszenicy, wpadłszy w ziemię, nie obumrze, samo zostaje. Jeśli jednak obumrze, wydaje obfity plon.
25 He who holds his life dear, is destroying it; and he who makes his life of no account in this world shall keep it to the Life of the Ages. (aiōnios )
Kto miłuje swoje życie, utraci je, a kto nienawidzi swego życia na tym świecie, zachowa je na życie wieczne. (aiōnios )
26 If a man wishes to be my servant, let him follow me; and where I am, there too shall my servant be. If a man wishes to be my servant, the Father will honour him.
Jeśli ktoś mi służy, niech idzie za mną, a gdzie ja jestem, tam będzie i mój sługa. A jeśli ktoś będzie mi służył, uczci go mój Ojciec.
27 Now is my soul full of trouble; and what shall I say? Father, save me from this hour. But for this purpose I have come to this hour.
Teraz moja dusza jest zatrwożona. I cóż powiem? Ojcze, zachowaj mnie od tej godziny? Przecież dlatego przyszedłem na tę godzinę.
28 Father, glorify Thy name." Thereupon there came a voice from the sky, "I have glorified it and will also glorify it again."
Ojcze, uwielbij swoje imię. Wtedy rozległ się głos z nieba: Uwielbiłem i jeszcze uwielbię.
29 The crowd that stood by and heard it, said that there had been thunder. Others said, "An angel spoke to him."
A ludzie, którzy stali i słyszeli, mówili: Zagrzmiało. A inni mówili: Anioł do niego przemówił.
30 "It is not for my sake," said Jesus, "that that voice came, but for your sakes.
Jezus odpowiedział: Ten głos rozległ się nie ze względu na mnie, ale ze względu na was.
31 Now is a judgement of this world: now will the Prince of this world be driven out.
Teraz odbywa się sąd tego świata, teraz władca tego świata będzie wyrzucony precz.
32 And I-- if I am lifted up from the earth--will draw all men to me."
A ja, jeśli będę wywyższony nad ziemię, pociągnę wszystkich do siebie.
33 He said this to indicate the kind of death He would die.
A mówił to, dając znać, jaką śmiercią miał umrzeć.
34 The crowd answered Him, "We have heard out of the Law that the Christ remains for ever. In what sense do you say that the Son of Man must be lifted up? Who is that Son of Man?" (aiōn )
Ludzie mu odpowiedzieli: Dowiedzieliśmy się z prawa, że Chrystus trwa na wieki. Jakże więc ty [możesz] mówić, że Syn Człowieczy musi być wywyższony? Któż to jest Syn Człowieczy? (aiōn )
35 "Yet a little while," He replied, "the light is among you. Be faithful to the light that you have, for fear darkness should overtake you; for a man who walks in the dark does not know where he is going.
Wtedy Jezus powiedział im: Jeszcze przez krótki czas jest z wami światłość. Chodźcie więc, dopóki macie światłość, żeby was ciemność nie ogarnęła. Bo kto chodzi w ciemności, nie wie, dokąd idzie.
36 In the degree that you have light, believe in the Light, so that you may become sons of Light." Jesus said this, and went away and hid Himself from them.
Dopóki macie światłość, wierzcie w światłość, abyście byli synami światłości. Gdy Jezus to powiedział, odszedł i ukrył się przed nimi.
37 But though He had performed such great miracles in their presence, they did not believe in Him--
A choć tak wiele cudów uczynił wobec nich, [jednak] nie uwierzyli w niego;
38 in order that the words of Isaiah the Prophet might be fulfilled, "Lord, who has believed our preaching? And the arm of the Lord--to whom has it been unveiled?"
Aby się wypełniło słowo, które powiedział prorok Izajasz: Panie, któż uwierzył naszemu głoszeniu? I komu ramię Pańskie zostało objawione?
39 For this reason they were unable to believe--because Isaiah said again,
Dlatego nie mogli uwierzyć, bo jeszcze Izajasz powiedział:
40 "He has blinded their eyes and made their minds callous, lest they should see with their eyes and perceive with their minds, and should turn, and I should heal them."
Zaślepił ich oczy i zatwardził ich serce, aby oczami nie widzieli i sercem nie zrozumieli, aby się nie nawrócili, żebym ich nie uzdrowił.
41 Isaiah uttered these words because he saw His glory; and he spoke of Him.
To powiedział Izajasz, gdy widział jego chwałę i mówił o nim.
42 Nevertheless even from among the Rulers many believed in Him. But because of the Pharisees they did not avow their belief, for fear they should be shut out from the synagogue.
Jednak i z przełożonych wielu uwierzyło w niego, ale z powodu faryzeuszy nie wyznawali [go], aby nie wyłączono ich z synagogi.
43 For they loved the glory that comes from men rather than the glory that comes from God.
Umiłowali bowiem chwałę ludzką bardziej niż chwałę Bożą.
44 But Jesus cried aloud, "He who believes in me, believes not so much in me, as in Him who sent me;
A Jezus wołał: Kto wierzy we mnie, nie we mnie wierzy, ale w tego, który mnie posłał.
45 and he who sees me sees Him who sent me.
I kto mnie widzi, widzi tego, który mnie posłał.
46 I have come like light into the world, in order that no one who believes in me may remain in the dark.
Ja, światłość, przyszedłem na świat, aby każdy, kto wierzy we mnie, nie pozostał w ciemności.
47 And if any one hears my teachings and regards them not, I do not judge him; for I did not come to judge the world, but to save the world.
A jeśli ktoś słucha moich słów, a nie uwierzy, ja go nie sądzę. Nie przyszedłem bowiem [po to], żeby sądzić świat, ale żeby zbawić świat.
48 He who sets me at naught and does not receive my teachings is not left without a judge: the Message which I have spoken will judge him on the last day.
Kto mną gardzi i nie przyjmuje moich słów, ma kogoś, kto go sądzi: słowo, które ja mówiłem, ono go osądzi w dniu ostatecznym.
49 Because I have not spoken on my own authority; but the Father who sent me, Himself gave me a command what to say and in what words to speak.
Bo ja nie mówiłem sam od siebie, ale ten, który mnie posłał, Ojciec, on mi dał nakaz, co mam powiedzieć i co mówić.
50 And I know that His command is the Life of the Ages. What therefore I speak, I speak just as the Father has bidden me." (aiōnios )
I wiem, że jego nakaz jest życiem wiecznym. Dlatego to, co ja wam mówię, mówię tak, jak mi powiedział Ojciec. (aiōnios )