John 12
1 Jesus, however, six days before the Passover, came to Bethany, where Lazarus was whom He had raised from the dead.
Na sześć dni przed rozpoczęciem Paschy Jezus przybył do Betanii, do Łazarza, którego niedawno wskrzesił z martwych.
2 So they gave a dinner there in honour of Jesus, at which Martha waited at table, but Lazarus was one of the guests who were with Him.
Przygotowano z tej okazji kolację. Marta im usługiwała, Łazarz siedział razem z Jezusem,
3 Availing herself of the opportunity, Mary took a pound weight of pure spikenard, very costly, and poured it over His feet, and wiped His feet with her hair, so that the house was filled with the fragrance of the perfume.
natomiast Maria przyniosła butelkę bardzo drogiego olejku nardowego, namaściła nim stopy Jezusa i otarła je własnymi włosami. Cały dom napełnił się wspaniałym zapachem.
4 Then said Judas (the Iscariot, one of the Twelve--the one who afterwards betrayed Jesus),
Na to Judasz, jeden z uczniów Jezusa (ten, który Go później zdradził), powiedział:
5 "Why was not that perfume sold for 300 shillings and the money given to the poor?"
—Przecież można było sprzedać te perfumy i uzyskaną w ten sposób znaczną sumę rozdać biednym!
6 The reason he said this was not that he cared for the poor, but that he was a thief, and that being in charge of the money-box, he used to steal what was put into it.
Powiedział to jednak nie z troski o biednych, ale dlatego, że był złodziejem. Jako skarbnik trzymał wspólną kasę i wykradał z niej pieniądze.
7 But Jesus interposed. "Do not blame her," He said, "allow her to have kept it for the time of my preparation for burial.
—Daj jej spokój!—odrzekł Jezus. —Przygotowała to na dzień mojego pogrzebu.
8 For the poor you always have with you, but you have not me always."
Biedni zawsze będą wśród was, ale Mnie już wkrótce zabraknie.
9 Now it became widely known among the Jews that Jesus was there; but they came not only on His account, but also in order to see Lazarus whom He had brought back to life.
Gdy mieszkańcy Jerozolimy dowiedzieli się, że Jezus jest w Betanii, przybyli tam. Chcieli się bowiem z Nim spotkać, ale także zobaczyć Łazarza, którego wzbudził z martwych.
10 The High Priests, however, consulted together to put Lazarus also to death,
Wówczas najwyżsi kapłani postanowili zabić również Łazarza,
11 for because of him many of the Jews left them and became believers in Jesus.
bo z jego powodu wielu Żydów uwierzyło Jezusowi.
12 The next day a great crowd of those who had come to the Festival, hearing that Jesus was coming to Jerusalem,
Następnego dnia wśród tłumów, które przybyły na święto, rozeszła się wieść, że Jezus zbliża się do miasta.
13 took branches of the palm trees and went out to meet Him, shouting as they went, "God save him! Blessings on him who comes in the name of the Lord--even on the King of Israel!"
Ludzie wzięli więc liście palmowe, wyszli Mu na spotkanie i powitali Go wołając: —Niech żyje Król Izraela! Błogosławiony Ten, który przychodzi w imieniu Pana!
14 And Jesus, having procured a young ass, sat upon it, just as the Scripture says,
A Jezus dosiadł osiołka i jechał na nim, spełniając w ten sposób zapowiedź Pisma:
15 "Fear not, Daughter of Zion! See, thy King is coming riding on an ass's colt."
„Nie bój się, córko Syjonu! Oto nadchodzi twój król —jadąc na osiołku!”.
16 The meaning of this His disciples did not understand at the time; but after Jesus was glorified they recollected that this was written about Him, and that they had done this to Him.
Wtedy jeszcze uczniowie nie rozumieli tego zdarzenia. Ale później, gdy Jezus został otoczony chwałą, przypomnieli sobie, że to o Nim mówiło Pismo.
17 The large number of people, however, who had been present when He called Lazarus out of the tomb and brought him back to life, related what they had witnessed.
Ci, którzy wcześniej na własne oczy widzieli, jak Jezus zawołał Łazarza i wskrzesił go z martwych, opowiadali o tym innym.
18 This was also why the crowd came to meet Him, because they had heard of His having performed that miracle.
Dlatego aż tak wielki tłum wyszedł powitać Jezusa. Ludzie bowiem dowiedzieli się, że dokonał tego cudu.
19 The result was that the Pharisees said among themselves, "Observe how idle all your efforts are! The world is gone after him!"
Faryzeusze zaś mówili między sobą: —Chyba nie da się już nic zrobić. Cały świat poszedł za Nim.
20 Now some of those who used to come up to worship at the Festival were Greeks.
W tym czasie przybyli na święto pewni Grecy, aby oddać chwałę Bogu.
21 They came to Philip, of Bethsaida in Galilee, with the request, "Sir, we wish to see Jesus."
Podeszli do Filipa, pochodzącego z Betsaidy w Galilei, i prosili go: —Chcielibyśmy spotkać się z Jezusem.
22 Philip came and told Andrew: Andrew and Philip told Jesus.
Filip porozmawiał z Andrzejem i razem powiedzieli o tym Jezusowi.
23 His answer was, "The time has come for the Son of Man to be glorified.
—Nadszedł czas, abym Ja, Syn Człowieczy, został otoczony chwałą—odpowiedział im Jezus.
24 In most solemn truth I tell you that unless the grain of wheat falls into the ground and dies, it remains what it was--a single grain; but that if it dies, it yields a rich harvest.
—Zapewniam was: Jeśli ziarno pszenicy wpada w ziemię i nie obumiera, pozostaje samo. Jeśli obumiera, przynosi obfity plon.
25 He who holds his life dear, is destroying it; and he who makes his life of no account in this world shall keep it to the Life of the Ages. (aiōnios g166)
Kto kocha ziemskie życie, utraci je. Lecz kto nie przywiązuje wagi do życia na tym świecie, otrzyma życie wieczne. (aiōnios g166)
26 If a man wishes to be my servant, let him follow me; and where I am, there too shall my servant be. If a man wishes to be my servant, the Father will honour him.
Kto chce Mi służyć, niech idzie ze Mną. A tam, gdzie Ja będę, będzie i mój sługa. Mój Ojciec doceni bowiem tych, którzy Mi służą.
27 Now is my soul full of trouble; and what shall I say? Father, save me from this hour. But for this purpose I have come to this hour.
Teraz zaś przeżywam wielkie rozdarcie. Czy mam prosić: „Ojcze, uchroń Mnie przed tą chwilą”? Przecież właśnie z jej powodu przyszedłem na świat!
28 Father, glorify Thy name." Thereupon there came a voice from the sky, "I have glorified it and will also glorify it again."
Ojcze, otocz swoje imię chwałą! Wówczas dał się słyszeć głos z nieba: —Już je otoczyłem chwałą i ponownie otoczę.
29 The crowd that stood by and heard it, said that there had been thunder. Others said, "An angel spoke to him."
—Zagrzmiało!—powiedzieli niektórzy, słysząc ten głos. —To anioł przemówił—twierdzili inni.
30 "It is not for my sake," said Jesus, "that that voice came, but for your sakes.
—Ten głos odezwał się nie ze względu na Mnie, ale na was—odpowiedział Jezus.
31 Now is a judgement of this world: now will the Prince of this world be driven out.
—Nadszedł bowiem czas sądu nad światem. Teraz jego władca zostanie z niego wyrzucony.
32 And I-- if I am lifted up from the earth--will draw all men to me."
A Ja, gdy zostanę podniesiony w górę, przyciągnę wszystkich do siebie.
33 He said this to indicate the kind of death He would die.
Mówiąc o podniesieniu, dał im do zrozumienia, w jaki sposób umrze.
34 The crowd answered Him, "We have heard out of the Law that the Christ remains for ever. In what sense do you say that the Son of Man must be lifted up? Who is that Son of Man?" (aiōn g165)
Wtedy ludzie z tłumu pytali Go: —Z Prawa Mojżesza wiemy, że Mesjasz będzie żyć wiecznie. Dlaczego więc mówisz, że Syn Człowieczy zostanie podniesiony w górę? Kim On właściwie jest? (aiōn g165)
35 "Yet a little while," He replied, "the light is among you. Be faithful to the light that you have, for fear darkness should overtake you; for a man who walks in the dark does not know where he is going.
—Jeszcze tylko przez chwilę będziecie mieli wśród siebie światło—odpowiedział Jezus. —Dopóki możecie, chodźcie więc w jego blasku, aby nie ogarnął was mrok. Kto bowiem chodzi w ciemności, nie wie, dokąd zmierza.
36 In the degree that you have light, believe in the Light, so that you may become sons of Light." Jesus said this, and went away and hid Himself from them.
Póki macie światło, uwierzcie w nie, abyście stali się dziećmi światła. Po tych słowach Jezus odszedł i ukrył się przed tłumem.
37 But though He had performed such great miracles in their presence, they did not believe in Him--
Chociaż dokonał na oczach ludzi wielu cudów, nie wszyscy Mu uwierzyli.
38 in order that the words of Isaiah the Prophet might be fulfilled, "Lord, who has believed our preaching? And the arm of the Lord--to whom has it been unveiled?"
W ten sposób spełniły się słowa proroka Izajasza, który powiedział: „Panie, kto uwierzy naszym słowom? Kto rozpoznał Twoje działanie?”.
39 For this reason they were unable to believe--because Isaiah said again,
Nie mogli jednak uwierzyć, ponieważ Izajasz powiedział również:
40 "He has blinded their eyes and made their minds callous, lest they should see with their eyes and perceive with their minds, and should turn, and I should heal them."
„Pan zaślepił ich oczy i uczynił twardymi ich serca, aby niczego nie widzieli i niczego nie zrozumieli. Dlatego nie chcą się opamiętać i zostać przeze Mnie uzdrowieni”.
41 Isaiah uttered these words because he saw His glory; and he spoke of Him.
Tak właśnie powiedział Izajasz, bo ujrzał Bożą chwałę.
42 Nevertheless even from among the Rulers many believed in Him. But because of the Pharisees they did not avow their belief, for fear they should be shut out from the synagogue.
Mimo to wielu przywódców uwierzyło Jezusowi. Nie przyznawali się jednak do tego w obawie przed faryzeuszami, którzy mogli wyrzucić ich z synagogi.
43 For they loved the glory that comes from men rather than the glory that comes from God.
Ludzkie uznanie cenili bowiem bardziej niż przychylność Boga.
44 But Jesus cried aloud, "He who believes in me, believes not so much in me, as in Him who sent me;
Dalej nauczając, Jezus zawołał do tłumów: —Kto wierzy Mi, wierzy również Temu, który Mnie posłał.
45 and he who sees me sees Him who sent me.
A kto Mnie widzi, widzi także Tego, który Mnie posłał.
46 I have come like light into the world, in order that no one who believes in me may remain in the dark.
Przyszedłem na świat jako światło, aby każdy, kto Mi wierzy, nie musiał tkwić w ciemności.
47 And if any one hears my teachings and regards them not, I do not judge him; for I did not come to judge the world, but to save the world.
Jeśli ktoś Mnie słucha, ale nie jest Mi posłuszny, nie będę go sądzić. Nie przyszedłem bowiem na świat po to, aby potępić ludzi, ale aby ich zbawić.
48 He who sets me at naught and does not receive my teachings is not left without a judge: the Message which I have spoken will judge him on the last day.
Kto odrzuca Mnie i moje słowa, będzie miał jednak innego sędziego: będą nim słowa, które wypowiedziałem. To one osądzą go w dniu ostatecznym.
49 Because I have not spoken on my own authority; but the Father who sent me, Himself gave me a command what to say and in what words to speak.
Nie przemawiałem bowiem z własnej inicjatywy. Ten, który Mnie posłał, przekazał Mi, co i jak mam mówić.
