< John 1 >
1 In the beginning was the Word, and the Word was with God, and the Word was God.
Муқәддәмдә «Калам» бар еди; Калам Худа билән биллә еди һәм Калам Худа еди.
2 He was in the beginning with God.
У муқәддәмдә Худа билән биллә еди.
3 All things came into being through Him, and apart from Him nothing that exists came into being.
У арқилиқ барлиқ мәвҗудатлар яритилди вә барлиқ яритилғанларниң һеч бири униңсиз яритилған әмәс.
4 In Him was Life, and that Life was the Light of men.
Униңда һаятлиқ бар еди вә шу һаятлиқ инсанларға нур елип кәлди.
5 The Light shines in the darkness, and the darkness has not overpowered it.
Вә нур қараңғулуқта парлайду вә қараңғулуқ болса нурни һеч бесип чүшәлигән әмәс.
6 There was a man sent from God, whose name was John.
Бир адәм Худадин кәлди. Униң исми Йәһя еди.
7 He came as a witness, in order that he might give testimony concerning the Light--so that all might believe through him.
У гувалиқ бериш үчүн, йәни һәммә инсан өзи арқилиқ ишәндүрүлсун, дәп нурға гувачи болушқа кәлгән еди.
8 He was not the Light, but he existed that he might give testimony concerning the Light.
[Йәһяниң] өзи шу нур әмәс, бәлки пәқәт шу нурға гувалиқ беришкә кәлгән еди.
9 The true Light was that which illumines every man by its coming into the world.
Һәқиқий нур, йәни пүткүл инсанни йорутқучи нур дунияға келиватқан еди.
10 He was in the world, and the world came into existence through Him, and the world did not recognize Him.
У дунияда болған вә дуния у арқилиқ барлиққа кәлтүрүлгән болсиму, лекин дуния уни тонумиди.
11 He came to the things that were His own, and His own people gave Him no welcome.
У өзиниңкиләргә кәлгән болсиму, бирақ уни өз хәлқи қобул қилмиди.
12 But all who have received Him, to them--that is, to those who trust in His name--He has given the privilege of becoming children of God;
Шундақтиму, у өзини қобул қилғанлар, йәни өз намиға етиқат қилғанларниң һәммисигә Худаниң пәрзәнти болуш һоқуқини ата қилди.
13 who were begotten as such not by human descent, nor through an impulse of their own nature, nor through the will of a human father, but from God.
Уни қобул қилған мошулар я қандин, я әтләрдин, я инсан ирадисидин әмәс, бәлки Худадин төрәлгән болиду.
14 And the Word came in the flesh, and lived for a time in our midst, so that we saw His glory--the glory as of the Father's only Son, sent from His presence. He was full of grace and truth.
Калам инсан болди һәм аримизда маканлашти вә биз униң шан-шәривигә қаридуқ; у шан-шәрәп болса, Атиниң йенидин кәлгән, меһри-шәпқәт вә һәқиқәткә толған бирдин-бир йеганә Оғлиниңкидур.
15 John gave testimony concerning Him and cried aloud, saying, "This is He of whom I said, 'He who is coming after me has been put before me,' for He was before me."
(Йәһя униңға гувалиқ берип: — Мана, мән [силәргә]: «Мәндин кейин кәлгүчи мәндин үстүндур, чүнки у мән дунияға келиштин бурунла болған еди» дегиним дәл мошу кишидур! — дәп җар қилди)
16 For He it is from whose fulness we have all received, and grace upon grace.
Чүнки һәммимиз униңдики толуп ташқанлардин илтипат үстигә илтипат алдуқ.
17 For the Law was given through Moses; grace and truth came through Jesus Christ.
Чүнки Тәврат қануни Муса [пәйғәмбәр] арқилиқ йәткүзүлгән еди; лекин меһри-шәпқәт вә һәқиқәт Әйса Мәсиһ арқилиқ йәткүзүлди.
18 No human eye has ever seen God: the only Son, who is in the Father's bosom--He has made Him known.
Худани һеч ким көрүп баққан әмәс; бирақ Атиниң қучиғида турғучи, йәни бирдин-бир Оғул Уни аян қилди.
19 This also is John's testimony, when the Jews sent to him a deputation of Priests and Levites from Jerusalem to ask him who he was.
Йерусалимдики Йәһудийлар Йәһядин «Сән кимсән?» дәп сүрүштә қилишқа каһинлар билән Лавийларни униң йениға әвәткәндә, униң уларға җававән бәргән гувалиғи мундақ еди:
20 He avowed--he did not conceal the truth, but avowed, "I am not the Christ."
У етирап қилип, һеч иккиләнмәй: — «Мән Мәсиһ әмәсмән» — дәп ениқ етирап қилди.
21 "What then?" they inquired; "are you Elijah?" "I am not," he said. "Are you the Prophet?" "No," he answered.
Улар униңдин: — Ундақта өзүң ким болисән? Иляс [пәйғәмбәр]мусән? — дәп сориди. — Яқ, мән у әмәсмән, — деди у. — Әмисә, сән һелиқи пәйғәмбәрмусән? — дәп сориди улар. У йәнә: — Яқ! — деди.
22 So they pressed the question. "Who are you?" they said--"that we may take an answer to those who sent us. What account do you give of yourself?"
Шуңа улар униңдин: — Ундақта, сән зади ким болисән? Бизни әвәткәнләргә җавап беришимиз үчүн, [бизгә ейтқин], өзүң тоғрилиқ немә дәйсән? — дәп сориди.
23 "I am the voice," he replied, "of one crying aloud, 'Make straight the Lord's way in the Desert,' fulfilling the words of the Prophet Isaiah."
Йәһя мундақ җавап бәрди: — Йәшая пәйғәмбәр бурун ейтқандәк, чөлдә «Рәбниң йолини түз қилиңлар» дәп товлайдиған аваздурмән!
24 They were Pharisees who had been sent.
Әнди [Йерусалимдин] әвәтилгәнләр Пәрисийләрдин еди. Улар йәнә Йәһядин: — Сән я Мәсиһ, я Иляс яки һелиқи пәйғәмбәр болмисаң, немә дәп кишиләрни суға чөмүлдүрисән? — дәп сориди.
25 Again they questioned him. "Why then do you baptize," they said, "if you are neither the Christ nor Elijah nor the Prophet?"
26 "I baptize in water only," John answered, "but in your midst stands One whom you do not know--
Йәһя уларға мундақ дәп җавап бәрди: — Мән кишиләрни суғила чөмүлдүримән, лекин араңларда турғучи силәр тонумиған бириси бар;
27 He who is to come after me, and whose sandal-strap I am not worthy to unfasten."
у мәндин кейин кәлгүчи болуп, мән һәтта униң кәшиниң боқучини йешишкиму лайиқ әмәсмән!
28 This conversation took place at Bethany beyond the Jordan, where John was baptizing.
Бу ишлар Иордан дәриясиниң шәрқий қетидики Бәйт-Ания йезисида, йәни Йәһя пәйғәмбәр кишиләрни [суға] чөмүлдүрүватқан йәрдә йүз бәргән еди.
29 The next day John saw Jesus coming towards him and exclaimed, "Look, that is the Lamb of God who is to take away the sin of the world!
Әтиси, Йәһя Әйсаниң өзигә қарап келиватқанлиғини көрүп мундақ деди: — Мана, пүткүл дунияниң гуналирини елип ташлайдиған Худаниң қозиси!
30 This is He about whom I said, 'After me is to come One who has been put before me, because He was before me.'
Мана, мән [силәргә]: «Мәндин кейин кәлгүчи бириси бар, у мәндин үстүндур, чүнки у мән дунияда болуштин бурунла болған еди» дегиним дәл мошу кишидур!
31 I did not yet know Him; but that He may be openly shown to Israel is the reason why I have come baptizing in water."
Мән бурун уни билмисәмму, лекин уни Исраилға аян болсун дәп, кишиләрни суға чөмүлдүргили кәлдим.
32 John also gave testimony by stating: "I have seen the Spirit coming down like a dove out of Heaven; and it remained upon Him.
Йәһя йәнә гувалиқ берип мундақ деди: — Мән Роһниң пахтәк һалитидә асмандин чүшүп, униң үстигә қонғанлиғини көрдүм.
33 I did not yet know Him, but He who sent me to baptize in water said to me, "'The One on whom you see the Spirit coming down, and remaining, He it is who baptizes in the Holy Spirit.'
Мән әслидә уни билмигән едим; лекин мени кишиләрни суға чөмүлдүрүшкә Әвәткүчи маңа: «Сән Роһниң чүшүп, кимниң үстигә қонғанлиғини көрсәң, у кишиләрни Муқәддәс Роһқа чөмүлдүргүчи болиду!» дегән еди.
34 "This I have seen, and I have become a witness that He is the Son of God."
Мән дәрвәқә шу ишни көрдүм, шуңа униң һәқиқәтән Худаниң Оғли екәнлигигә гувалиқ бәрдим!
35 Again the next day John was standing with two of his disciples,
Әтиси, Йәһя икки мухлиси билән йәнә шу йәрдә туратти.
36 when he saw Jesus passing by, and said, "Look! that is the Lamb of God!"
У [у йәрдин] меңип кетиватқан Әйсани көрүп: — Қараңлар! Худаниң қозиси! — деди.
37 The two disciples heard his exclamation, and they followed Jesus.
Униң бу сөзини аңлиған икки мухлис Әйсаниң кәйнидин меңишти.
38 Then Jesus turned round, and seeing them following He asked them, "What is your wish?" "Rabbi," they replied--'Rabbi' means 'Teacher' --"where are you staying?"
Әйса кәйнигә бурулуп, уларниң әгишип келиватқинини көрүп улардин: — Немә издәйсиләр? — дәп сориди. Улар: — Рабби (бу [ибранийчә сөз болуп], «устаз» дегән мәнидә), қәйәрдә турисән? — деди.
39 "Come and you shall see," He said. So they went and saw where He was staying, and they remained and spent that day with Him. It was then about ten o'clock in the morning.
— Берип көрүңлар, — деди у. Шуниң билән, улар берип униң қәйәрдә туридиғанлиғини көрди вә у күни униң билән биллә турди (бу вақит шу күнниң онинчи саити еди).
40 Andrew, Simon Peter's brother, was one of the two who heard John's exclamation and followed Jesus.
Йәһя [пәйғәмбәрниң] жуқуриқи сөзини аңлап, Әйсаниң кәйнидин маңған иккиләнниң бири Симон Петрусниң иниси Андрияс еди.
41 He first found his own brother Simon, and said to him, "We have found the Messiah!" --that is to say, the Anointed One.
Андрияс авал өз акиси Симонни тепип, униңға: — Биз «Мәсиһ»ни таптуқ! — деди («Мәсиһ» ибранийчә сөз болуп, грек тилида «Мәсиһләнгән Қутқазғучи» дәп тәрҗимә қилиниду)
42 He brought him to Jesus. Jesus looked at him and said, "You are Simon, son of John: you shall be called Cephas" --that is to say, Peter (or 'Rock').
вә акисини Әйсаниң алдиға елип барди. Әйса униңға қарап: Сән Юнусниң оғли Симон; буниңдин кейин «Кифас» дәп атилисән, — деди (мәниси «таш»тур).
43 The next day, having decided to leave Bethany and go into Galilee, Jesus found Philip, and invited him to follow Him.
Әтиси, Әйса Галилийә өлкисигә йол алмақчи еди. У Филипни тепип, униңға: — Маңа әгишип маң! — деди
44 (Now Philip came from Bethsaida, the same town as Andrew and Peter.)
(Филип Бәйт-Саидалиқ болуп, Андрияс билән Петрусниң жутдиши еди).
45 Then Philip found Nathanael, and said to him, "We have found him about whom Moses in the Law wrote, as well as the Prophets--Jesus, the son of Joseph, a man of Nazareth."
Филип Натанийәлни тепип, униңға: — Муса пәйғәмбәр Тәвратта вә башқа пәйғәмбәрләрму [язмилирида] бешарәт қилип язған затни таптуқ. У болса Йүсүпниң оғли Насарәтлик Әйса екән! — деди.
46 "Can anything good come out of Nazareth?" replied Nathanael. "Come and see," said Philip.
Бирақ Натанийәл: — Насарәт дегән җайдин яхши бир немә чиқамду?! — деди. Келип көрүп бақ! — деди Филип.
47 Jesus saw Nathanael approaching, and said of him, "Look! here is a true Israelite, in whom there is no deceitfulness!"
Әйса Натанийәлниң өзиниң алдиға келиватқанлиғини көрүп, у тоғрилиқ: — Мана, ичидә қилчә һейлә-микриси йоқ һәқиқий бир Исраиллиқ! — деди.
48 "How do you know me?" Nathanael asked. "Before Philip called you," said Jesus, "when you were under the fig-tree I saw you."
Натанийәл: — Мени қәйеримдин билдиң? — дәп сориди. Әйса униңға җавап берип: — Филип сени чақириштин авал, сениң әнҗир дәриғиниң түвидә олтарғанлиғиңни көргән едим, — деди.
49 "Rabbi," cried Nathanael, "you are the Son of God, you are Israel's King!"
Натанийәл җававән: — Устаз, сән Худаниң Оғли, Исраилниң Падишасисән! — деди.
50 "Because I said to you, 'I saw you under the fig-tree,'" replied Jesus, "do you believe? You shall see greater things than that."
Әйса униңға җававән: — Сени әнҗир дәриғиниң түвидә көргәнлигимни ейтқанлиғим үчүн ишиниватамсән? Буниңдинму чоң ишларни көрисән! — деди
51 "I tell you all in most solemn truth," He added, "that you shall see Heaven opened wide, and God's angels going up, and coming down to the Son of Man."
вә йәнә: — Бәрһәқ, бәрһәқ силәргә ейтип қояйки, силәр асманлар ечилип, Худаниң пәриштилириниң Инсаноғлиниң үстидин чиқип-чүшүп жүридиғанлиғини көрисиләр! — деди.