< Acts 19 >
1 During the stay of Apollos in Corinth, Paul, after passing through the inland districts, came to Ephesus, where he found a few disciples.
కరిన్థనగర ఆపల్లసః స్థితికాలే పౌల ఉత్తరప్రదేశైరాగచ్ఛన్ ఇఫిషనగరమ్ ఉపస్థితవాన్| తత్ర కతిపయశిష్యాన్ సాక్షత్ ప్రాప్య తాన్ అపృచ్ఛత్,
2 "Did you receive the Holy Spirit when you first believed?" he asked them. "No," they replied, "we did not even hear that there is a Holy Spirit."
యూయం విశ్వస్య పవిత్రమాత్మానం ప్రాప్తా న వా? తతస్తే ప్రత్యవదన్ పవిత్ర ఆత్మా దీయతే ఇత్యస్మాభిః శ్రుతమపి నహి|
3 "Into what then were you baptized?" he asked. "Into John's baptism," they replied.
తదా సాఽవదత్ తర్హి యూయం కేన మజ్జితా అభవత? తేఽకథయన్ యోహనో మజ్జనేన|
4 "John," he said, "administered a baptism of repentance, bidding the people believe on One who was to come after him; namely, on Jesus."
తదా పౌల ఉక్తవాన్ ఇతః పరం య ఉపస్థాస్యతి తస్మిన్ అర్థత యీశుఖ్రీష్టే విశ్వసితవ్యమిత్యుక్త్వా యోహన్ మనఃపరివర్త్తనసూచకేన మజ్జనేన జలే లోకాన్ అమజ్జయత్|
5 On hearing this, they were baptized into the name of the Lord Jesus;
తాదృశీం కథాం శ్రుత్వా తే ప్రభో ర్యీశుఖ్రీష్టస్య నామ్నా మజ్జితా అభవన్|
6 and when Paul laid his hands upon them, the Holy Spirit came on them, and they began to speak in tongues and to prophesy.
తతః పౌలేన తేషాం గాత్రేషు కరేఽర్పితే తేషాముపరి పవిత్ర ఆత్మావరూఢవాన్, తస్మాత్ తే నానాదేశీయా భాషా భవిష్యత్కథాశ్చ కథితవన్తః|
7 They numbered in all about twelve men.
తే ప్రాయేణ ద్వాదశజనా ఆసన్|
8 Afterwards he went into the synagogue. There for three months he continued to preach fearlessly, explaining in words which carried conviction the truths which concern the Kingdom of God.
పౌలో భజనభవనం గత్వా ప్రాయేణ మాసత్రయమ్ ఈశ్వరస్య రాజ్యస్య విచారం కృత్వా లోకాన్ ప్రవర్త్య సాహసేన కథామకథయత్|
9 But some grew obstinate in unbelief and spoke evil of the new faith before all the congregation. So Paul left them, and, taking with him those who were disciples, held discussions daily in Tyrannus's lecture-hall.
కిన్తు కఠినాన్తఃకరణత్వాత్ కియన్తో జనా న విశ్వస్య సర్వ్వేషాం సమక్షమ్ ఏతత్పథస్య నిన్దాం కర్త్తుం ప్రవృత్తాః, అతః పౌలస్తేషాం సమీపాత్ ప్రస్థాయ శిష్యగణం పృథక్కృత్వా ప్రత్యహం తురాన్ననామ్నః కస్యచిత్ జనస్య పాఠశాలాయాం విచారం కృతవాన్|
10 This went on for two years, so that all the inhabitants of the province of Asia, Jews as well as Greeks, heard the Lord's Message.
ఇత్థం వత్సరద్వయం గతం తస్మాద్ ఆశియాదేశనివాసినః సర్వ్వే యిహూదీయా అన్యదేశీయలోకాశ్చ ప్రభో ర్యీశోః కథామ్ అశ్రౌషన్|
11 God also brought about extraordinary miracles through Paul's instrumentality.
పౌలేన చ ఈశ్వర ఏతాదృశాన్యద్భుతాని కర్మ్మాణి కృతవాన్
12 Towels or aprons, for instance, which Paul had handled used to be carried to the sick, and they recovered from their ailments, or the evil spirits left them.
యత్ పరిధేయే గాత్రమార్జనవస్త్రే వా తస్య దేహాత్ పీడితలోకానామ్ సమీపమ్ ఆనీతే తే నిరామయా జాతా అపవిత్రా భూతాశ్చ తేభ్యో బహిర్గతవన్తః|
13 But there were also some wandering Jewish exorcists who undertook to invoke the name of Jesus over those who had the evil spirits, saying, "I command you by that Jesus whom Paul preaches."
తదా దేశాటనకారిణః కియన్తో యిహూదీయా భూతాపసారిణో భూతగ్రస్తనోకానాం సన్నిధౌ ప్రభే ర్యీశో ర్నామ జప్త్వా వాక్యమిదమ్ అవదన్, యస్య కథాం పౌలః ప్రచారయతి తస్య యీశో ర్నామ్నా యుష్మాన్ ఆజ్ఞాపయామః|
14 There were seven sons of one Sceva, a Jew of high-priestly family, who were doing this.
స్కివనామ్నో యిహూదీయానాం ప్రధానయాజకస్య సప్తభిః పుత్తైస్తథా కృతే సతి
15 "Jesus I know," the evil spirit answered, "and Paul I have heard of, but who are you?"
కశ్చిద్ అపవిత్రో భూతః ప్రత్యుదితవాన్, యీశుం జానామి పౌలఞ్చ పరిచినోమి కిన్తు కే యూయం?
16 And the man in whom the evil spirit was sprang on two of them, over-mastered them both, and treated them with such violence, that they fled from the house stripped of their clothes and wounded.
ఇత్యుక్త్వా సోపవిత్రభూతగ్రస్తో మనుష్యో లమ్ఫం కృత్వా తేషాముపరి పతిత్వా బలేన తాన్ జితవాన్, తస్మాత్తే నగ్నాః క్షతాఙ్గాశ్చ సన్తస్తస్మాద్ గేహాత్ పలాయన్త|
17 All the people of Ephesus, Jews as well as Greeks, came to know of this. There was widespread terror, and they began to hold the name of the Lord Jesus in high honour.
సా వాగ్ ఇఫిషనగరనివాసినసం సర్వ్వేషాం యిహూదీయానాం భిన్నదేశీయానాం లోకానాఞ్చ శ్రవోగోచరీభూతా; తతః సర్వ్వే భయం గతాః ప్రభో ర్యీశో ర్నామ్నో యశో ఽవర్ద్ధత|
18 Many also of those who believed came confessing without reserve what their conduct had been,
యేషామనేకేషాం లోకానాం ప్రతీతిరజాయత త ఆగత్య స్వైః కృతాః క్రియాః ప్రకాశరూపేణాఙ్గీకృతవన్తః|
19 and not a few of those who had practised magical arts brought their books together and burnt them in the presence of all. The total value was reckoned and found to be 50,000 silver coins.
బహవో మాయాకర్మ్మకారిణః స్వస్వగ్రన్థాన్ ఆనీయ రాశీకృత్య సర్వ్వేషాం సమక్షమ్ అదాహయన్, తతో గణనాం కృత్వాబుధ్యన్త పఞ్చాయుతరూప్యముద్రామూల్యపుస్తకాని దగ్ధాని|
20 Thus mightily did the Lord's Message spread and triumph!
ఇత్థం ప్రభోః కథా సర్వ్వదేశం వ్యాప్య ప్రబలా జాతా|
21 When matters had reached this point, Paul decided in his own mind to travel through Macedonia and Greece, and go to Jerusalem. "After that," he said, "I must also see Rome."
సర్వ్వేష్వేతేషు కర్మ్మసు సమ్పన్నేషు సత్సు పౌలో మాకిదనియాఖాయాదేశాభ్యాం యిరూశాలమం గన్తుం మతిం కృత్వా కథితవాన్ తత్స్థానం యాత్రాయాం కృతాయాం సత్యాం మయా రోమానగరం ద్రష్టవ్యం|
22 But he sent two of his assistants, Timothy and Erastus, to Macedonia, while he himself remained for a while in Roman Asia.
స్వానుగతలోకానాం తీమథియేరాస్తౌ ద్వౌ జనౌ మాకిదనియాదేశం ప్రతి ప్రహిత్య స్వయమ్ ఆశియాదేశే కతిపయదినాని స్థితవాన్|
23 Now just at that time there arose no small commotion about the new faith.
కిన్తు తస్మిన్ సమయే మతేఽస్మిన్ కలహో జాతః|
24 There was a certain Demetrius, a silversmith, who made miniature silver sanctuaries of Diana, a business which brought great gain to the mechanics in his employ.
తత్కారణమిదం, అర్త్తిమీదేవ్యా రూప్యమన్దిరనిర్మ్మాణేన సర్వ్వేషాం శిల్పినాం యథేష్టలాభమ్ అజనయత్ యో దీమీత్రియనామా నాడీన్ధమః
25 He called his workmen together, and others who were engaged in similar trades, and said to them, "You men well know that our prosperity depends on this business of ours;
స తాన్ తత్కర్మ్మజీవినః సర్వ్వలోకాంశ్చ సమాహూయ భాషితవాన్ హే మహేచ్ఛా ఏతేన మన్దిరనిర్మ్మాణేనాస్మాకం జీవికా భవతి, ఏతద్ యూయం విత్థ;
26 and you see and hear that, not in Ephesus only but throughout almost the whole province of Asia, this fellow Paul has led away a vast number of people by inducing them to believe that they are not gods at all that are made by men's hands.
కిన్తు హస్తనిర్మ్మితేశ్వరా ఈశ్వరా నహి పౌలనామ్నా కేనచిజ్జనేన కథామిమాం వ్యాహృత్య కేవలేఫిషనగరే నహి ప్రాయేణ సర్వ్వస్మిన్ ఆశియాదేశే ప్రవృత్తిం గ్రాహయిత్వా బహులోకానాం శేముషీ పరావర్త్తితా, ఏతద్ యుష్మాభి ర్దృశ్యతే శ్రూయతే చ|
27 There is danger, therefore, not only that this our trade will become of no account, but also that the temple of the great goddess Diana will fall into utter disrepute, and that before long she will be actually deposed from her majestic rank--she who is now worshipped by the whole province of Asia; nay, by the whole world."
తేనాస్మాకం వాణిజ్యస్య సర్వ్వథా హానేః సమ్భవనం కేవలమితి నహి, ఆశియాదేశస్థై ర్వా సర్వ్వజగత్స్థై ర్లోకైః పూజ్యా యార్తిమీ మహాదేవీ తస్యా మన్దిరస్యావజ్ఞానస్య తస్యా ఐశ్వర్య్యస్య నాశస్య చ సమ్భావనా విద్యతే|
28 After listening to this harangue, they became furiously angry and kept calling out, "Great is the Ephesian Diana!"
ఏతాదృశీం కథాం శ్రుత్వా తే మహాక్రోధాన్వితాః సన్త ఉచ్చైఃకారం కథితవన్త ఇఫిషీయానామ్ అర్త్తిమీ దేవీ మహతీ భవతి|
29 The riot and uproar spread through the whole city, till at last with one accord they rushed into the Theatre, dragging with them Gaius and Aristarchus, two Macedonians who were fellow travellers with Paul.
తతః సర్వ్వనగరం కలహేన పరిపూర్ణమభవత్, తతః పరం తే మాకిదనీయగాయారిస్తార్ఖనామానౌ పౌలస్య ద్వౌ సహచరౌ ధృత్వైకచిత్తా రఙ్గభూమిం జవేన ధావితవన్తః|
30 Then Paul would have liked to go in and address the people, but the disciples would not let him do so.
తతః పౌలో లోకానాం సన్నిధిం యాతుమ్ ఉద్యతవాన్ కిన్తు శిష్యగణస్తం వారితవాన్|
31 A few of the public officials, too, who were friendly to him, sent repeated messages entreating him not to venture into the Theatre.
పౌలస్యత్మీయా ఆశియాదేశస్థాః కతిపయాః ప్రధానలోకాస్తస్య సమీపం నరమేకం ప్రేష్య త్వం రఙ్గభూమిం మాగా ఇతి న్యవేదయన్|
32 The people, meanwhile, kept shouting, some one thing and some another; for the assembly was all uproar and confusion, and the greater part had no idea why they had come together.
తతో నానాలోకానాం నానాకథాకథనాత్ సభా వ్యాకులా జాతా కిం కారణాద్ ఏతావతీ జనతాభవత్ ఏతద్ అధికై ర్లోకై ర్నాజ్ఞాయి|
33 Then some of the people crowded round Alexander, whom the Jews had pushed forward; and Alexander, motioning with his hand to get silence, was prepared to make a defence to the people.
తతః పరం జనతామధ్యాద్ యిహూదీయైర్బహిష్కృతః సికన్దరో హస్తేన సఙ్కేతం కృత్వా లోకేభ్య ఉత్తరం దాతుముద్యతవాన్,
34 No sooner, however, did they see that he was a Jew, than there arose from them all one roar of shouting, lasting about two hours. "Great is the Ephesian Diana," they said.
కిన్తు స యిహూదీయలోక ఇతి నిశ్చితే సతి ఇఫిషీయానామ్ అర్త్తిమీ దేవీ మహతీతి వాక్యం ప్రాయేణ పఞ్చ దణ్డాన్ యావద్ ఏకస్వరేణ లోకనివహైః ప్రోక్తం|
35 At length the Recorder quieted them down. "Men of Ephesus," he said, "who is there of all mankind that needs to be told that the city of Ephesus is the guardian of the temple of the great Diana and of the image which fell down from Zeus?
తతో నగరాధిపతిస్తాన్ స్థిరాన్ కృత్వా కథితవాన్ హే ఇఫిషాయాః సర్వ్వే లోకా ఆకర్ణయత, అర్తిమీమహాదేవ్యా మహాదేవాత్ పతితాయాస్తత్ప్రతిమాయాశ్చ పూజనమ ఇఫిషనగరస్థాః సర్వ్వే లోకాః కుర్వ్వన్తి, ఏతత్ కే న జానన్తి?
36 These facts, then, being unquestioned, it becomes you to maintain your self-control and not act recklessly.
తస్మాద్ ఏతత్ప్రతికూలం కేపి కథయితుం న శక్నువన్తి, ఇతి జ్ఞాత్వా యుష్మాభిః సుస్థిరత్వేన స్థాతవ్యమ్ అవివిచ్య కిమపి కర్మ్మ న కర్త్తవ్యఞ్చ|
37 For you have brought these men here, who are neither robbers of temples nor blasphemers of our goddess.
యాన్ ఏతాన్ మనుష్యాన్ యూయమత్ర సమానయత తే మన్దిరద్రవ్యాపహారకా యుష్మాకం దేవ్యా నిన్దకాశ్చ న భవన్తి|
38 If, however, Demetrius and the mechanics who support his contention have a grievance against any one, there are Assize-days and there are Proconsuls: let the persons interested accuse one another.
యది కఞ్చన ప్రతి దీమీత్రియస్య తస్య సహాయానాఞ్చ కాచిద్ ఆపత్తి ర్విద్యతే తర్హి ప్రతినిధిలోకా విచారస్థానఞ్చ సన్తి, తే తత్ స్థానం గత్వా ఉత్తరప్రత్యుత్తరే కుర్వ్వన్తు|
39 But if you desire anything further, it will have to be settled in the regular assembly.
కిన్తు యుష్మాకం కాచిదపరా కథా యది తిష్ఠతి తర్హి నియమితాయాం సభాయాం తస్యా నిష్పత్తి ర్భవిష్యతి|
40 For in connexion with to-day's proceedings there is danger of our being charged with attempted insurrection, there having been no real reason for this riot; nor shall we be able to justify the behaviour of this disorderly mob."
కిన్త్వేతస్య విరోధస్యోత్తరం యేన దాతుం శక్నుమ్ ఏతాదృశస్య కస్యచిత్ కారణస్యాభావాద్ అద్యతనఘటనాహేతో రాజద్రోహిణామివాస్మాకమ్ అభియోగో భవిష్యతీతి శఙ్కా విద్యతే|
41 With these words he dismissed the assembly.
ఇతి కథయిత్వా స సభాస్థలోకాన్ విసృష్టవాన్|