< Acts 15 >
1 But certain persons who had come down from Judaea tried to convince the brethren, saying, "Unless you are circumcised in accordance with the Mosaic custom, you cannot be saved."
यिहूदादेशात् कियन्तो जना आगत्य भ्रातृगणमित्थं शिक्षितवन्तो मूसाव्यवस्थया यदि युष्माकं त्वक्छेदो न भवति तर्हि यूयं परित्राणं प्राप्तुं न शक्ष्यथ।
2 Between these new comers and Paul and Barnabas there was no little disagreement and controversy, until at last it was decided that Paul and Barnabas and some other brethren should go up to consult the Apostles and Elders in Jerusalem on this matter.
पौलबर्णब्बौ तैः सह बहून् विचारान् विवादांश्च कृतवन्तौ, ततो मण्डलीयनोका एतस्याः कथायास्तत्त्वं ज्ञातुं यिरूशालम्नगरस्थान् प्रेरितान् प्राचीनांश्च प्रति पौलबर्णब्बाप्रभृतीन् कतिपयजनान् प्रेषयितुं निश्चयं कृतवन्तः।
3 So they set out, being accompanied for a short distance by some other members of the Church; and as they passed through Phoenicia and Samaria, they told the whole story of the conversion of the Gentiles and inspired all the brethren with great joy.
ते मण्डल्या प्रेरिताः सन्तः फैणीकीशोमिरोन्देशाभ्यां गत्वा भिन्नदेशीयानां मनःपरिवर्त्तनस्य वार्त्तया भ्रातृणां परमाह्लादम् अजनयन्।
4 Upon their arrival in Jerusalem they were cordially received by the Church, the Apostles, and the Elders; and they reported in detail all that God, working with them, had done.
यिरूशालम्युपस्थाय प्रेरितगणेन लोकप्राचीनगणेन समाजेन च समुपगृहीताः सन्तः स्वैरीश्वरो यानि कर्म्माणि कृतवान् तेषां सर्व्ववृत्तान्तान् तेषां समक्षम् अकथयन्।
5 But certain men who had belonged to the sect of the Pharisees but were now believers, stood up in the assembly, and said, "Yes, Gentile believers ought to be circumcised and be ordered to keep the Law of Moses."
किन्तु विश्वासिनः कियन्तः फिरूशिमतग्राहिणो लोका उत्थाय कथामेतां कथितवन्तो भिन्नदेशीयानां त्वक्छेदं कर्त्तुं मूसाव्यवस्थां पालयितुञ्च समादेष्टव्यम्।
6 Then the Apostles and Elders met to consider the matter;
ततः प्रेरिता लोकप्राचीनाश्च तस्य विवेचनां कर्त्तुं सभायां स्थितवन्तः।
7 and after there had been a long discussion Peter rose to his feet. "It is within your own knowledge," he said, "that God originally made choice among you that from my lips the Gentiles were to hear the Message of the Good News, and believe.
बहुविचारेषु जातषु पितर उत्थाय कथितवान्, हे भ्रातरो यथा भिन्नदेशीयलोका मम मुखात् सुसंवादं श्रुत्वा विश्वसन्ति तदर्थं बहुदिनात् पूर्व्वम् ईश्वरोस्माकं मध्ये मां वृत्वा नियुक्तवान्।
8 And God, who knows all hearts, gave His testimony in their favour by bestowing the Holy Spirit on them just as He did on us;
अन्तर्य्यामीश्वरो यथास्मभ्यं तथा भिन्नदेशीयेभ्यः पवित्रमात्मानं प्रदाय विश्वासेन तेषाम् अन्तःकरणानि पवित्राणि कृत्वा
9 and He made no difference between us and them, in that He cleansed their hearts by their faith.
तेषाम् अस्माकञ्च मध्ये किमपि विशेषं न स्थापयित्वा तानधि स्वयं प्रमाणं दत्तवान् इति यूयं जानीथ।
10 Now, therefore, why try an experiment upon God, by laying on the necks of these disciples a yoke which neither our forefathers nor we have been able to bear?
अतएवास्माकं पूर्व्वपुरुषा वयञ्च स्वयं यद्युगस्य भारं सोढुं न शक्ताः सम्प्रति तं शिष्यगणस्य स्कन्धेषु न्यसितुं कुत ईश्वरस्य परीक्षां करिष्यथ?
11 On the contrary, we believe that it is by the grace of the Lord Jesus that we, as well as they, shall be saved."
प्रभो र्यीशुख्रीष्टस्यानुग्रहेण ते यथा वयमपि तथा परित्राणं प्राप्तुम् आशां कुर्म्मः।
12 Then the whole assembly remained silent while they listened to the statement made by Paul and Barnabas as to all the signs and marvels that God had done among the Gentiles through their instrumentality.
अनन्तरं बर्णब्बापौलाभ्याम् ईश्वरो भिन्नदेशीयानां मध्ये यद्यद् आश्चर्य्यम् अद्भुतञ्च कर्म्म कृतवान् तद्वृत्तान्तं तौ स्वमुखाभ्याम् अवर्णयतां सभास्थाः सर्व्वे नीरवाः सन्तः श्रुतवन्तः।
13 When they had finished speaking, James said, "Brethren, listen to me.
तयोः कथायां समाप्तायां सत्यां याकूब् कथयितुम् आरब्धवान्
14 Symeon has related how God first looked graciously on the Gentiles to take from among them a People to be called by His name.
हे भ्रातरो मम कथायाम् मनो निधत्त। ईश्वरः स्वनामार्थं भिन्नदेशीयलोकानाम् मध्याद् एकं लोकसंघं ग्रहीतुं मतिं कृत्वा येन प्रकारेण प्रथमं तान् प्रति कृपावलेकनं कृतवान् तं शिमोन् वर्णितवान्।
15 And this is in harmony with the language of the Prophets, which says:
भविष्यद्वादिभिरुक्तानि यानि वाक्यानि तैः सार्द्धम् एतस्यैक्यं भवति यथा लिखितमास्ते।
16 "'"Afterwards I will return, and will rebuild David's fallen tent. Its ruins I will rebuild, and I will set it up again;
सर्व्वेषां कर्म्मणां यस्तु साधकः परमेश्वरः। स एवेदं वदेद्वाक्यं शेषाः सकलमानवाः। भिन्नदेशीयलोकाश्च यावन्तो मम नामतः। भवन्ति हि सुविख्यातास्ते यथा परमेशितुः।
17 In order that the rest of mankind may earnestly seek the Lord--even all the nations which are called by My name,"
तत्वं सम्यक् समीहन्ते तन्निमित्तमहं किल। परावृत्य समागत्य दायूदः पतितं पुनः। दूष्यमुत्थापयिष्यामि तदीयं सर्व्ववस्तु च। पतितं पुनरुथाप्य सज्जयिष्यामि सर्व्वथा॥
18 Says the Lord, who has been making these things known from ages long past.' (aiōn )
आ प्रथमाद् ईश्वरः स्वीयानि सर्व्वकर्म्माणि जानाति। (aiōn )
19 "My judgement, therefore, is against inflicting unexpected annoyance on those of the Gentiles who are turning to God.
अतएव मम निवेदनमिदं भिन्नदेशीयलोकानां मध्ये ये जना ईश्वरं प्रति परावर्त्तन्त तेषामुपरि अन्यं कमपि भारं न न्यस्य
20 Yet let us send them written instructions to abstain from things polluted by connexion with idolatry, from fornication, from meat killed by strangling, and from blood.
देवताप्रसादाशुचिभक्ष्यं व्यभिचारकर्म्म कण्ठसम्पीडनमारितप्राणिभक्ष्यं रक्तभक्ष्यञ्च एतानि परित्यक्तुं लिखामः।
21 For Moses from the earliest times has had his preachers in every town, being read, as he is, Sabbath after Sabbath, in the various synagogues."
यतः पूर्व्वकालतो मूसाव्यवस्थाप्रचारिणो लोका नगरे नगरे सन्ति प्रतिविश्रामवारञ्च भजनभवने तस्याः पाठो भवति।
22 Thereupon it was decided by the Apostles and Elders, with the approval of the whole Church, to choose suitable persons from among themselves and send them to Antioch, with Paul and Barnabas. Judas, called Bar-sabbas, and Silas, leading men among the brethren, were selected,
ततः परं प्रेरितगणो लोकप्राचीनगणः सर्व्वा मण्डली च स्वेषां मध्ये बर्शब्बा नाम्ना विख्यातो मनोनीतौ कृत्वा पौलबर्णब्बाभ्यां सार्द्धम् आन्तियखियानगरं प्रति प्रेषणम् उचितं बुद्ध्वा ताभ्यां पत्रं प्रैषयन्।
23 and they took with them the following letter: "The Apostles and the elder brethren send greeting to the Gentile brethren throughout Antioch, Syria and Cilicia.
तस्मिन् पत्रे लिखितमिंद, आन्तियखिया-सुरिया-किलिकियादेशस्थभिन्नदेशीयभ्रातृगणाय प्रेरितगणस्य लोकप्राचीनगणस्य भ्रातृगणस्य च नमस्कारः।
24 As we have been informed that certain persons who have gone out from among us have disturbed you by their teaching and have unsettled your minds, without having received any such instructions from us;
विशेषतोऽस्माकम् आज्ञाम् अप्राप्यापि कियन्तो जना अस्माकं मध्याद् गत्वा त्वक्छेदो मूसाव्यवस्था च पालयितव्याविति युष्मान् शिक्षयित्वा युष्माकं मनसामस्थैर्य्यं कृत्वा युष्मान् ससन्देहान् अकुर्व्वन् एतां कथां वयम् अशृन्म।
25 we have unanimously decided to select certain men and send them to you in company with our dear friends Barnabas and Paul,
तत्कारणाद् वयम् एकमन्त्रणाः सन्तः सभायां स्थित्वा प्रभो र्यीशुख्रीष्टस्य नामनिमित्तं मृत्युमुखगताभ्यामस्माकं
26 who have endangered their very lives for the sake of our Lord Jesus Christ.
प्रियबर्णब्बापौलाभ्यां सार्द्धं मनोनीतलोकानां केषाञ्चिद् युष्माकं सन्निधौ प्रेषणम् उचितं बुद्धवन्तः।
27 We have therefore sent Judas and Silas, who are themselves bringing you the same message by word of mouth.
अतो यिहूदासीलौ युष्मान् प्रति प्रेषितवन्तः, एतयो र्मुखाभ्यां सर्व्वां कथां ज्ञास्यथ।
28 For it has seemed good to the Holy Spirit and to us to lay upon you no burden heavier than these necessary requirements--
देवताप्रसादभक्ष्यं रक्तभक्ष्यं गलपीडनमारितप्राणिभक्ष्यं व्यभिचारकर्म्म चेमानि सर्व्वाणि युष्माभिस्त्याज्यानि; एतत्प्रयोजनीयाज्ञाव्यतिरेकेन युष्माकम् उपरि भारमन्यं न न्यसितुं पवित्रस्यात्मनोऽस्माकञ्च उचितज्ञानम् अभवत्।
29 You must abstain from things sacrificed to idols, from blood, from things strangled, and from fornication. Keep yourselves clear of these things, and it will be well with you. Farewell."
अतएव तेभ्यः सर्व्वेभ्यः स्वेषु रक्षितेषु यूयं भद्रं कर्म्म करिष्यथ। युष्माकं मङ्गलं भूयात्।
30 They, therefore, having been solemnly sent, came down to Antioch, where they called together the whole assembly and delivered the letter.
तेे विसृष्टाः सन्त आन्तियखियानगर उपस्थाय लोकनिवहं संगृह्य पत्रम् अददन्।
31 The people read it, and were delighted with the comfort it brought them.
ततस्ते तत्पत्रं पठित्वा सान्त्वनां प्राप्य सानन्दा अभवन्।
32 And Judas and Silas, being themselves also Prophets, gave them a long and encouraging talk, and strengthened them in the faith.
यिहूदासीलौ च स्वयं प्रचारकौ भूत्वा भ्रातृगणं नानोपदिश्य तान् सुस्थिरान् अकुरुताम्।
33 After spending some time there they received an affectionate farewell from the brethren to return to those who had sent them.
इत्थं तौ तत्र तैः साकं कतिपयदिनानि यापयित्वा पश्चात् प्रेरितानां समीपे प्रत्यागमनार्थं तेषां सन्निधेः कल्याणेन विसृष्टावभवतां।
किन्तु सीलस्तत्र स्थातुं वाञ्छितवान्।
35 But Paul and Barnabas remained in Antioch, teaching and, in company with many others, telling the Good News of the Lord's Message.
अपरं पौलबर्णब्बौ बहवः शिष्याश्च लोकान् उपदिश्य प्रभोः सुसंवादं प्रचारयन्त आन्तियखियायां कालं यापितवन्तः।
36 After a while Paul said to Barnabas, "Suppose we now revisit the brethren in the various towns in which we have made known the Lord's Message--to see whether they are prospering!"
कतिपयदिनेषु गतेषु पौलो बर्णब्बाम् अवदत् आगच्छावां येषु नगरेष्वीश्वरस्य सुसंवादं प्रचारितवन्तौ तानि सर्व्वनगराणि पुनर्गत्वा भ्रातरः कीदृशाः सन्तीति द्रष्टुं तान् साक्षात् कुर्व्वः।
37 Barnabas, however, was bent on taking with them John, whose other name was Mark,
तेन मार्कनाम्ना विख्यातं योहनं सङ्गिनं कर्त्तुं बर्णब्बा मतिमकरोत्,
38 while Paul deemed it undesirable to have as their companion one who had deserted them in Pamphylia and had not gone on with them to the work.
किन्तु स पूर्व्वं ताभ्यां सह कार्य्यार्थं न गत्वा पाम्फूलियादेशे तौ त्यक्तवान् तत्कारणात् पौलस्तं सङ्गिनं कर्त्तुम् अनुचितं ज्ञातवान्।
39 So there arose a serious disagreement between them, which resulted in their parting from one another, Barnabas taking Mark and setting sail for Cyprus.
इत्थं तयोरतिशयविरोधस्योपस्थितत्वात् तौ परस्परं पृथगभवतां ततो बर्णब्बा मार्कं गृहीत्वा पोतेन कुप्रोपद्वीपं गतवान्;
40 But Paul chose Silas as his travelling companion; and set out, after being commended by the brethren to the grace of the Lord;
किन्तु पौलः सीलं मनोनीतं कृत्वा भ्रातृभिरीश्वरानुग्रहे समर्पितः सन् प्रस्थाय
41 and he passed through Syria and Cilicia, strengthening the Churches.
सुरियाकिलिकियादेशाभ्यां मण्डलीः स्थिरीकुर्व्वन् अगच्छत्।