1 Corinthians 14
1 Be eager in your pursuit of this Love, and be earnestly ambitious for spiritual gifts, but let it be chiefly so in order that you may prophesy.
Himoa ang gugma ingon nga maoy imong kalab-uton, ug sa dakung kasibut tinguhaa ang mga hiyas nga espirituhanon, ug ilabina gayud aron unta magahimo ikaw ug profesiya.
2 For he who speaks in an unknown tongue is not speaking to men, but to God; for no one understands him. Yet in the Spirit he is speaking secret truths.
Kay ang nagapanultig mga dila, nagasulti dili ngadto sa mga tawo kondili ngadto sa Dios, kay wala may makasabut kaniya, bisan tuod siya nagapanultig mga tinago diha sa Espiritu.
3 But he who prophesies speaks to men words of edification, encouragement and comfort.
Apan ang nagahimog profesiya, nagasulti ngadto sa mga tawo aron paglig-on ug pagdasig ug paglipay kanila.
4 He who speaks in an unknown tongue does good to himself, but he who prophesies does good to the Church.
Ang nagapanultig mga dila nagpalig-on sa iyang kaugalingon lamang, apan ang nagahimog profesiya nagapalig-on sa iglesia.
5 I should be right glad were you all to speak in 'tongues,' but yet more glad were you all to prophesy. And, in fact, the man who prophesies is superior to him who speaks in 'tongues,' except when the latter can interpret in order that the Church may get a blessing.
Buot ko nga kamong tanan magasultig mga dila, apan labaw pa niini nga unta kamo managhimog profesiya. Ang nagahimog profesiya labi pang daku kay kaniya nga nagapanultig mga dila gawas kon adunay magahubad sa kahulogan niini, aron ang iglesia mapalig-on.
6 But, brethren, as things are, if I come to you speaking in 'tongues,' what benefit shall I confer on you, if the utterance is neither in the form of a revelation nor of additional knowledge nor of prophecy nor of teaching?
Karon, mga igsoon, kon moanha ako kaninyo nga magasultig mga dila, unsa may inyong makuha kanako gawas kon dad-an ko kamog pinadayag o kahibalo o profesiya o pagtulon-an?
7 Even inanimate things--flutes or harps, for instance--when yielding a sound, if they make no distinction in the notes, how shall the tune which is played on the flute or the harp be known?
Bisan pa gani ang mga tulonggon nga walay kinabuhi, ingon sa plawta o alpa kon kini dili mohatag sa tin-aw nga paningog, unsaon man pag-ila sa sonata nga ilang ginatokar?
8 If the bugle--to take another example--gives an uncertain sound, who will prepare for battle?
Ug kon ang tingog sa trompeta dili tin-aw kinsa may maandam aron sa pagdasdas sa panggubatan?
9 And so with you; if with the living voice you fail to utter intelligible words, how will people know what you are saying? You will be talking to the winds.
Maingon niana, kon kamo magasultig mga dila nga dili masabtan, unsaon man sa mga tawo sa pagkahibalo kon unsay inyong ginasulti? Igo lang kamo nga magasulti ngadto sa hangin!
10 There are, we will suppose, a great number of languages in the world, and no creature is without a language.
Sa pagkatinuod adunay daghan ug nagkalainlaing mga pinulongan dinhi sa kalibutan, ug walay usa niini nga walay kahulogan;
11 If, however, I do not know the meaning of the particular language, I shall seem to the speaker of it, and he to me, to be merely talking some foreign tongue.
apan kon ako dili makasabut sa kahulogan sa pinulongan, nan, alang sa tawo nga nagasulti sa maong pinulongan ako maoy usa ka tagalaing yuta, ug alang usab kanako siya tagalaing yuta man.
12 Therefore, seeing that you are ambitious for spiritual gifts, seek to excel in them so as to benefit the Church.
Maingon usab kaninyo; kay kamo maikagon man gayud nga makabaton sa mga hiyas sa Espiritu, paningkamoti nga mahanas kamo niini alang sa pagpatubo sa iglesia.
13 Therefore let a man who has the gift of tongues pray for the power of interpreting them.
Busa, ang nagasultig mga dila kinahanglan mangamuyo nga unta makabaton siya sa gahum sa paghubad sa kahulogan niini.
14 For if I pray in an unknown tongue, my spirit prays, but my understanding is barren.
Kay kon ako magaampo pinaagi sa sinultihag dila, ang akong espiritu nagaampo man tuod, apan ang akong pamuot wala magapulos alang sa uban.
15 How then does the matter stand? I will pray in spirit, and I will pray with my understanding also. I will praise God in spirit, and I will praise Him with my understanding also.
Unsa man diay ang akong pagabuhaton? Ako magaampo nga ubanan sa akong espiritu ug ubanan usab sa akong pamuot. Ako magaawit nga ubanan sa akong espiritu ug magaawit ako nga ubanan usab sa akong pamuot.
16 Otherwise, if you bless God in spirit only, how shall he who is in the position of an ungifted man say the 'Amen' to your giving of thanks, when he does not know what your words mean?
Kay kon dili man, bisan pa kon magapasalamat ikaw nga ubanan sa imong espiritu, unsaon man sa tawo nga wala niining mga hiyasa sa pagpakaingon ug "Amen" sa imong pagpasalamat nga dili man siya makasabut sa imong ginalitok?
17 Rightly enough you are giving thanks, and yet your neighbor is not benefited.
Maayo kaha ang imong pagpasalamat, apan ang lain nga tawo wala mapalig-on.
18 I speak in a tongue, thank God, more than all of you;
Nagapasalamat ako sa Dios nga ako makamaong mosultig mga dila, labaw pa gani kaninyong tanan;
19 but in the Church I would rather speak five words with my understanding--so as to instruct others also--than ten thousand words in an unknown tongue.
ngani, sa sulod sa iglesia palabihon ko nga magasulti ako ug lima ka mga pulong nga inubanan sa akong pamuot aron katudloan ko usab ang uban, kay sa paglitok ug napulo ka libo ka mga pulong pinaagi sa pagsultig mga dila.
20 Brethren, do not prove yourselves to be children in your minds. As regards evil, indeed, be utter babes, but as regards your minds prove yourselves to be men of ripe years.
Mga igsoon, ayaw na kamo pagpakabata sa inyong pamuot; hinoon, sa dautan magpakabata kamo, apan sa panimuot magpakahamtong na kamo.
21 In the Law it stands written, "'By men of unknown tongues and by the lips of an unknown nation will I speak to this People, but even then they will not listen to Me', says the Lord."
Sa kasugoan kini nahisulat, "Pinaagi sa mga tawong lain ug mga dila, ug pinaagi sa mga ngabil sa mga langyaw ako magasulti ngadto niining mga tawhana, apan bisan pa niini dili gihapon sila magapatalinghug kanako, nagaingon ang Ginoo."
22 This shows that the gift of tongues is intended as a sign not to those who believe but to unbelievers, but prophecy is intended not for unbelievers but for those who believe.
Sa ingon niana, ang pagsultig mga dila ilhanan diay dili alang sa mga magtotoo, kondili sa mga dili magtotoo, samtang ang paghimog profesiya ilhanan dili alang sa mga dili magtotoo, kondili alang sa mga magtotoo.
23 Accordingly if the whole Church has assembled and all are speaking in 'tongues,' and there come in ungifted men, or unbelievers, will they not say that you are all mad?
Busa, kon ang tibuok nga iglesia magakatigum ug ang tanan magaiyahay pagsultig mga dila, ug unya mosulod ang mga walay alamag kon ang mga dili magtotoo, dili ba ang ilang isulti mao nga kamo nangaboang?
24 If, on the other hand, every one is prophesying and an unbeliever or an ungifted man comes in, he is convicted by all and closely examined by all,
Apan kon ang tagsatagsa magahimog profesiya, ug unya mosulod ang usa ka tawo nga dili magtotoo o Walayp alamag, kini siya pagahukman sa tanan, siya pagasudyaan sa tanan,
25 and the hidden evils of his heart are brought to light. And, as the result, he will fall on his face and worship God, and will report to others that of a truth God is among you.
igabutyag ang mga tinagoan sa iyang kasingkasing; ug busa, sa magahapa siya, iyang simbahon ang Dios ug iyang igapahayag nga ang Dios tinuod gayud nga anaa kaninyo.
26 What then, brethren? Whenever you assemble, there is not one of you who is not ready either with a song of praise, a sermon, a revelation, a 'tongue,' or an interpretation. Let everything be done with a view to the building up of faith and character.
Unya unsa man, mga igsoon? Inigtigum ninyo, ang matag-usa andam na nga may alawiton, may pagtulon-an, may pinadayag, may igasultig dila, o hubad sa kahulogan niini. Ipahimo ang tanan alang sa pagpalig-on.
27 If there is speaking in an unknown tongue, only two or at the most three should speak, and they should do so one at a time, and one should interpret;
Kon adunay mosultig mga dila, duha ra kanila ang tugoti niini, o tolo ang labing daghan ug nga magaulos sila sa pagsulti; ug kinahanglan adunay usa nga magahubad sa kahulogan.
28 or if there is no interpreter, let the man with the gift be silent in the Church, speaking to himself and to God.
Apan kon wala may makahimo sa paghubad sa kahulogan, pahiluma na lang ang matag-usa kanila sulod sa iglesia ug unya na siya pasultihag dila ngadto sa iyang kaugalingon ug sa Dios.
29 But if there are Prophets, let two or three speak and let the rest judge.
Ug sa mga profeta, pasultiha ang duha kon tulo kanila, ug ang uban maoy pahukma sa igasulti.
30 And if anything is revealed to some one else who is seated there, let the first be silent.
Kon aduna may pinadayag nga itumong ngadto sa usa nga nagalingkod, pahiluma ang nahauna.
31 For you can all prophesy one by one, so that all may learn and all be encouraged:
Kay kamong tanan makahimo sa paghimog profesiya nga magaulos, aron ang tanan matudloan ug ang tanan madasig;
32 and the spirits of Prophets yield submission to Prophets.
ug ang mga profeta makamaong mopugong sa ilang kaugalingong mga espiritu.
33 For God is not a God of disorder, but of peace, as He is in all the Churches of His people.
Kay ang Dios dili Dios sa kasamok, kondili sa kahusay.
34 Let married women be silent in the Churches, for they are not permitted to speak. They must be content with a subordinate place, as the Law also says;
ang mga babaye kinahanglan magpakahilum sulod sa mga iglesia. Kay wala itugot kanila ang pagsulti, hinonoa kinahanglan magpaubos sila sumala sa ginaingon sa kasugoan.
35 and if they wish to ask questions, they should ask their own husbands at home. For it is disgraceful for a married woman to speak at a Church assembly.
Kon aduna may buot nila pakisayran, adto na sila sa ilang balay mangutana sa ilang mga bana. Kay makauulaw sa babaye ang pagsulti sulod sa iglesia.
36 Was it from you that God's Message first went forth, or is it to you only that it has come?
Unsa? Diha ba kaninyo magsugod ang pulong sa Dios, o kamo ra ba gayud ang mga naabut niini?
37 If any one deems himself to be a Prophet or a man with spiritual gifts, let him recognize as the Lord's command all that I am now writing to you.
Kon adunay maghunahuna nga siya profeta, o may hiyas nga espirituhanon, kinahanglan magaila siya nga kining akong gisulat kaninyo maoy usa ka sugo gikan sa Ginoo.
38 But if any one is ignorant, let him be ignorant.
Kon aduna may wala masayud niini, nan, pasagdi siya nga magawalay kasayuran.
39 The conclusion, my brethren, is this. Be earnestly ambitious to prophesy, and do not check speaking with tongues;
Busa, mga igsoon ko, tinguhaa ninyo sa dakung kasibut ang paghimog profesiya, ug ayaw ninyo pag-idili ang pagsultig mga dila;
40 only let everything be done in a becoming and orderly manner.
apan mao lamang nga kinahanglan ang tanang mga butang pagahimoon sa paagi nga maligdong ug mahusay.
