Romans 3
1 What advantage then hath the Jew? or what profit [is there] of circumcision?
Unya unsay nakabintaha sa mga Judio? Ug unsa ang kapuslanan sa pagkatinuli?
2 Much every way: chiefly, because that to them were committed the oracles of God.
Maayo kini sa matag paagi. Una sa tanan, gisaligan ang mga Judio ug pinadayag gikan sa Dios.
3 For what if some did not believe? will their unbelief make the faith of God without effect?
Kay unsaon man kung ang pipila sa mga Judio walay pagtuo? Ang ila bang pagkawalay pagtuo makahimo sa pagkamatinud-anon sa Dios nga walay pulos?
4 By no means: verily let God be true, but every man a liar; as it is written, That thou mayest be justified in thy sayings, and mayest overcome when thou art judged.
Dili unta kini mahitabo. Hinuon, pasagdi nga ang Dios makaplagan nga tinuod, bisan paman ang kada-tawo bakakon. Kay sama sa nahisulat, “Aron nga ikaw mapakita nga matarong sa imong mga pulong, ug mahimong madaogon sa dihang moabot na ka sa paghukom.”
5 But if our unrighteousness commendeth the righteousness of God, what shall we say? [Is] God unrighteous who taketh vengeance? (I speak as a man.)
Apan kung ang atong dili pagkamatarong nagpakita sa pagkamatarong sa Dios, unsa ang atong ikasulti? Ang Dios dili ingon nga dili matarong kung iyang ipahamtang ang iyang kapungot, siya ba? Nagsulti ako niini sumala sa tawhanong pagsabot.
6 By no means: for then how shall God judge the world?
Dili unta kini mahitabo! Kay unsaon unya sa Dios paghukom sa kalibotan?
7 For if the truth of God hath more abounded through my lie to his glory; why yet am I also judged as a sinner?
Apan kung ang kamatuoran sa Dios pinaagi sa akong pagpamakak makahatag sa madagayaon nga pagdayeg alang kaniya, nganong nagpabilin nga hukman ako isip makasasala?
8 And not [rather] (as we are slanderously reported, and as some affirm that we say) Let us do evil, that good may come? whose damnation is just.
Nganong dili isulti, sama nga kami bakak nga gipanugilon nga miingon, ug sama sa gipamatud-an sa uban nga among gisulti, “Magbuhat kita ug daotan, aron ang maayo moabot”? Ang paghukom kanila husto.
9 What then? are we better [than they]? No, in no wise: for we have before proved both Jews and Gentiles, that they are all under sin;
Unya unsa? Mangatarongan ba kita sa atong mga kaugalingon? Dili gayod. Tungod kay ato nang gipasanginlan ang mga Judio ug mga Griyego, tanan kanila, nga sila ilalom sa sala.
10 As it is written, There is none righteous, no, not one:
Kini sama sa nahisulat: “Walay bisan usa nga matarong, walay usa.
11 There is none that understandeth, there is none that seeketh God.
Walay bisan usa nga nakasabot. Walay bisan usa ang nangita sa Dios.
12 They are all gone out of the way, they are together become unprofitable: there is none that doeth good, no, not one.
Silang tanan mitalikod palayo. Sila nahimong walay pulos. Walay bisan usa nga nagbuhat ug maayo, wala, walay bisan usa.
13 Their throat [is] an open sepulcher; with their tongues they have used deceit; the poison of asps [is] under their lips:
Ang ilang tutonlan abli nga lubnganan. Ang ilang mga dila nanglingla. Ang hilo sa halas anaa sa ilang mga ngabil.
14 Whose mouth [is] full of cursing and bitterness.
Ang ilang mga baba puno sa pagpamalikas ug kaligutgot.
15 Their feet [are] swift to shed blood.
Ang ilang mga tiil paspas nga mobubo ug dugo.
16 Destruction and misery [are] in their ways:
Ang kalaglagan ug pag-antos anaa sa ilang mga dalan.
17 And the way of peace have they not known.
Kini nga mga tawo wala makaila sa dalan sa kalinaw.
18 There is no fear of God before their eyes.
Walay kahadlok sa Dios sa atubangan sa ilang mga mata.”
19 Now we know that whatever things the law saith, it saith to them who are under the law: that every mouth may be stopped, and all the world may become guilty before God.
Karon nasayod kita nga bisan unsay isulti sa balaod, nakigsulti kini ngadto sa usa nga anaa ilalom sa balaod. Kini aron ang matag baba mahilom, ug aron ang tanan sa kalibotan mahimong manubag sa Dios.
20 Therefore by the deeds of the law, there shall no flesh be justified in his sight: for by the law [is] the knowledge of sin.
Kini tungod kay walay unod ang mahimong matarong pinaagi sa mga buhat sa balaod sa iyang panan-aw. Kay pinaagi sa balaod moabot ang kahibalo sa sala.
21 But now the righteousness of God without the law is manifested, being testified by the law and the prophets;
Apan karon gawas gikan sa balaod ang pagkamatarong sa Dios nahimong inila. Gisaksihan kini pinaagi sa balaod ug mga Propeta,
22 Even the righteousness of God, [which is] by faith of Jesus Christ to all, and upon all them that believe; for there is no difference:
mao kana, ang pagkamatarong sa Dios pinaagi sa pagtuo kang Cristo Jesus alang niadtong tanan nga nagtuo. Tungod kay walay kalainan.
23 For all have sinned, and come short of the glory of God;
Kay ang tanan nakasala ug nakabsan sa himaya sa Dios.
24 Being justified freely by his grace, through the redemption that is in Jesus Christ:
Sila walay bayad nga gipakamatarong pinaagi sa iyang grasya pinaagi sa pagtubos nga anaa kang Cristo Jesus.
25 Whom God hath set forth [to be] a propitiation, through faith in his blood, to declare his righteousness for the remission of sins that are past, through the forbearance of God;
Ang Dios naghatag kang Cristo Jesus isip pagpasig-uli pinaagi sa pagtuo sa iyang dugo. Siya nagtanyag kang Cristo isip pagpamatuod sa iyang hustisya, tungod sa iyang pagsalikway sa nahiuna nga mga sala
26 To declare, [I say], at this time his righteousness: that he may be just, and the justifier of him who believeth in Jesus.
sa iyang pagpailob. Kining tanan nahitabo sa pagpakita sa iyang pagkamatarong niining kasamtangang panahon. Kini aron siya makapamatuod sa iyang kaugalingon nga matarong, ug aron ipakita nga iyang gipakamatarong ang si bisan kinsa tungod sa pagtuo kang Jesus.
27 Where [is] boasting then? It is excluded. By what law? of works? No; but by the law of faith.
Asa unya ang pagpanghambog? Wala kini giapil. Sa unsa nga hinungdan? Sa mga buhat? Dili, apan ngadto sa hinungdan sa pagtuo.
28 Therefore we conclude, that a man is justified by faith without the deeds of the law.
Kita unya makahukom nga ang usa ka tawo gipakamatarong pinaagi sa pagtuo nga walay buhat sa balaod.
29 [Is he] the God of the Jews only? [is he] not also of the Gentiles? Yes, of the Gentiles also:
O ang Dios ba Dios lamang sa mga Judio? Dili ba usab siya Dios sa mga Gentil? Oo, sa mga Gentil usab.
30 Seeing [it is] one God who will justify the circumcision by faith, and uncircumcision through faith.
Kung, sa pagkatinuod, ang Dios usa lang, iyang gipakamatarong ang pagtuli pinaagi sa pagtuo, ug ang dili pagkatinuli pinaagi sa pagtuo.
31 Do we then make void the law through faith? By no means: but we establish the law.
Unya ato bang gihimong walay kapuslanan ang balaod pinaagi sa pagtuo? Dili unta kini mahitabo! Hinuon, ituboy nato ang balaod.
