Proverbs 27
1 Boast not thyself of to-morrow; for thou knowest not what a day may bring forth.
Nie chlub się ze dnia jutrzejszego; bo nie wiesz, coć przyniesie dzień dzisiejszy.
2 Let another man praise thee, and not thy own mouth; a stranger, and not thy own lips.
Niechaj cię kto inny chwali, a nie usta twoje; obcy, a nie wargi twoje.
3 A stone [is] heavy, and the sand weighty; but a fool's wrath [is] heavier than both.
Ciężkić jest kamień, i piasek ważny; ale gniew głupiego cięższy, niż to oboje.
4 Wrath [is] cruel, and anger [is] outrageous; but who [is] able to stand before envy?
Okrutnyć jest gniew, i nagła popędliwość; ale przed zazdrością któż się ostoi?
5 Open rebuke [is] better than secret love.
Lepsza jest przymówka jawna, niżeli miłość skryta.
6 Faithful [are] the wounds of a friend; but the kisses of an enemy [are] deceitful.
Lepsze są rany od przyjaciela, niż łagodne całowanie człowieka nienawidzącego.
7 The full soul lotheth a honey-comb; but to the hungry soul every bitter thing is sweet.
Dusza nasycona i plastr miodu podepcze; ale głodnej duszy i gorzkość wszelaka słodka.
8 As a bird that wandereth from her nest, so [is] a man that wandereth from his place.
Jako ptak odlatuje od gniazda swojego: tak człowiek odchodzi od miejsca swego.
9 Ointment and perfume rejoice the heart: so [doth] the sweetness of a man's friend by hearty counsel.
Jako maść i kadzenie uwesela serce: tak słodkość przyjaciela uwesela więcej, niż własna rada.
10 Thy own friend, and thy father's friend, forsake not; neither go into thy brother's house in the day of thy calamity: [for] better [is] a neighbor [that is] near, than a brother far off.
Przyjaciela twego, i przyjaciela ojca twego nie opuszczaj, a do domu brata twego nie wchodź w dzień utrapienia twego; bo lepszy sąsiad bliski, niż brat daleki.
11 My son, be wise, and make my heart glad, that I may answer him that reproacheth me.
Bądź mądrym, synu mój! a uweselaj serce moje, abym miał co odpowiedzieć temu, któryby mi urągał.
12 A prudent [man] foreseeth the evil, [and] hideth himself; [but] the simple pass on, [and] are punished.
Ostrożny, upatrując złe, ukrywa się; ale prostak wprost idąc, w szkodę popada.
13 Take his garment that is surety for a stranger, and take a pledge of him for a strange woman.
Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
14 He that blesseth his friend with a loud voice, rising early in the morning, it shall be counted a curse to him.
Temu, który przyjacielowi swemu wielkim głosem rano wstawając błogosławi, poczytane to będzie za przeklęstwo.
15 A continual dropping in a very rainy day and a contentious woman are alike.
Kapanie ustawiczne w dzień gwałtownego deszczu, i żona swarliwa są sobie podobni;
16 Whoever hideth her hideth the wind, and the ointment of his right hand [which] bewrayeth [itself].
Kto ją kryje, kryje wiatr, a wonią wyda; jako olejek wonny w prawej ręce jego.
17 Iron sharpeneth iron; so a man sharpeneth the countenance of his friend.
Żelazo żelazem bywa naostrzone; tak mąż zaostrza oblicze przyjaciela swego.
18 He that keepeth the fig-tree shall eat the fruit of it: so he that waiteth on his master shall be honored.
Kto strzeże drzewa figowego, pożywa owocu jego; także kto strzeże pana swego, uczczony będzie.
19 As in water face [answereth] to face, so the heart of man to man.
Jako się w wodzie twarz przeciwko twarzy ukazuje: tak serce człowiecze przeciw człowiekowi.
Piekło i zatracenie nie mogą być nasycone; także i oczy ludzkie nasycić się nie mogą. (Sheol h7585)
21 [As] the fining-pot for silver, and the furnace for gold; so [is] a man to his praise.
Tygiel srebra a piec złota doświadcza, a człowieka wieść sławy jego.
22 Though thou shouldst bray a fool in a mortar among wheat with a pestle, [yet] his foolishness will not depart from him.
Choćbyś głupiego i w stępie między krupami stąporem stłukł, nie odejdzie od niego głupstwo jego.
23 Be thou diligent to know the state of thy flocks, [and] look well to thy herds.
Doglądaj pilnie dobytku twego, a miej pieczę o trzodach twoich.
24 For riches [are] not for ever: and doth the crown [endure] to every generation?
Boć nie na wieki trwa bogactwo, ani korona od narodu do narodu.
25 The plant appeareth, and the tender grass showeth itself, and herbs of the mountains are gathered.
Gdy wzrasta trawa, a ukazują się zioła, tedy z gór siano zbierają.
26 The lambs [are] for thy clothing, and the goats [are] the price of the field.
Owce będą na szaty twoje, a nagrodą polną kozły.
27 And [thou shalt have] goats milk enough for thy food, for the food of thy household, and [for] maintenance for thy maidens.
Nadto dostatek mleka koziego na pokarm twój, na pokarm domu twego, i na pożywienie dziewek twoich.
