Proverbs 25
1 These [are] also proverbs of Solomon, which the men of Hezekiah king of Judah copied out.
Ankaŭ ĉi tio estas sentencoj de Salomono, kiujn kolektis la viroj de Ĥizkija, reĝo de Judujo.
2 [It is] the glory of God to conceal a thing: but the honor of kings [is] to search out a matter.
Honoro de Dio estas kaŝi aferon; Sed honoro de reĝoj estas esplori aferon.
3 The heaven for hight, and the earth for depth, and the heart of kings [is] unsearchable.
La ĉielo estas alta, la tero estas profunda, Kaj la koro de reĝoj estas neesplorebla.
4 Take away the dross from the silver, and there shall come forth a vessel for the finer.
Forigu de arĝento la almiksaĵon, Kaj la puriganto ricevos vazon.
5 Take away the wicked [from] before the king, and his throne shall be established in righteousness.
Forigu malvirtulon de la reĝo, Kaj lia trono fortikiĝos en justeco.
6 Put not forth thyself in the presence of the king, and stand not in the place of great [men]:
Ne montru vin granda antaŭ la reĝo, Kaj sur la loko de eminentuloj ne stariĝu;
7 For better [it is] that it be said to thee, Come up hither; than that thou shouldst be put lower in the presence of the prince whom thy eyes have seen.
Ĉar pli bone estas, se oni diros al vi: Leviĝu ĉi tien, Ol se oni malaltigos vin antaŭ eminentulo, Kiun vidis viaj okuloj.
8 Go not forth hastily to strive, lest [thou know not] what to do in the end thereof, when thy neighbor hath put thee to shame.
Ne komencu tuj disputi; Ĉar kion vi faros poste, kiam via proksimulo vin hontigos?
9 Debate thy cause with thy neighbor [himself]; and reveal not a secret to another:
Faru disputon kun via proksimulo mem, Sed sekreton de aliulo ne malkaŝu;
10 Lest he that heareth [it] put thee to shame, and thy infamy turn not away.
Ĉar alie aŭdanto vin riproĉos, Kaj vian babilon vi jam ne povos repreni.
11 A word fitly spoken [is like] apples of gold in pictures of silver.
Vorto dirita en ĝusta tempo Estas kiel oraj pomoj sur retaĵo arĝenta.
12 [As] an ear-ring of gold, and an ornament of fine gold, [so is] a wise reprover upon an obedient ear.
Kiel ora orelringo kaj multekosta kolringo, Tiel estas saĝa admonanto por aŭskultanta orelo.
13 As the cold of snow in the time of harvest, [so is] a faithful messenger to them that send him: for he refresheth the soul of his masters.
Kiel malvarmo de neĝo en la tempo de rikolto, Tiel estas fidela sendito por siaj sendintoj: Li revigligas la animon de sia sinjoro.
14 Whoever boasteth himself of a false gift [is like] clouds and wind without rain.
Kiel nuboj kaj vento sen pluvo, Tiel estas homo, kiu fanfaronas per dono, kiun li ne faras.
15 By long forbearing is a prince persuaded, and a soft tongue breaketh the bone.
Per pacienco oni altiras al si potenculon, Kaj mola parolo rompas oston.
16 Hast thou found honey? eat so much as is sufficient for thee, lest thou be filled with it, and vomit it.
Kiam vi trovis mielon, manĝu, kiom vi bezonas, Por ke vi ne fariĝu tro sata kaj ne elvomu ĝin.
17 Withdraw thy foot from thy neighbor's house; lest he be weary of thee, and [so] hate thee.
Detenu vian piedon de la domo de via proksimulo; Ĉar alie vi tedus lin kaj li vin malamus.
18 A man that beareth false witness against his neighbor [is] a maul, and a sword, and a sharp arrow.
Kiel martelo kaj glavo kaj akra sago Estas tiu homo, kiu parolas pri sia proksimulo malveran ateston.
19 Confidence in an unfaithful man in time of trouble [is like] a broken tooth, and a foot out of joint.
Kiel putra dento kaj malforta piedo Estas nefidinda espero en tago de mizero.
20 [As] he that taketh away a garment in cold weather, [and as] vinegar upon nitre; so [is] he that singeth songs to a heavy heart.
Kiel demeto de vesto en tempo de malvarmo, kiel vinagro sur natro, Tiel estas kantado de kantoj al koro suferanta.
21 If thy enemy shall hunger, give him bread to eat; and if he shall thirst, give him water to drink:
Se via malamanto estas malsata, manĝigu al li panon; Kaj se li estas soifa, trinkigu al li akvon;
22 For thou shalt heap coals of fire upon his head, and the LORD will reward thee.
Ĉar fajrajn karbojn vi kolektos sur lia kapo, Kaj la Eternulo vin rekompencos.
23 The north wind driveth away rain: so [doth] an angry countenance a backbiting tongue.
Norda vento kaŭzas pluvon, Kaj ĉagrenita vizaĝo kaŝatan parolon.
24 [It is] better to dwell in a corner of the house-top, than with a brawling woman and in a wide house.
Pli bone estas loĝi sur angulo de tegmento, Ol kun malpacema edzino en komuna domo.
25 [As] cold waters to a thirsty soul, so [is] good news from a far country.
Kiel malvarma akvo por suferanto de soifo, Tiel estas bona sciigo el lando malproksima.
26 A righteous man falling down before the wicked [is as] a turbid fountain, and a corrupt spring.
Virtulo, kiu falas antaŭ malvirtulo, Estas malklara fonto kaj malbonigita puto.
27 [It is] not good to eat much honey: so [for men] to search their own glory [is not] glory.
Ne bone estas manĝi tro multe da mielo; Kaj ne glore estas serĉi sian gloron.
28 He that [hath] no rule over his own spirit [is like] a city [that is] broken down, [and] without walls.
Homo, kiu ne povas regi sian spiriton, Estas urbo detruita, kiu ne havas muron.
