Proverbs 20
1 Wine [is] a mocker, strong drink [is] raging: and whoever is deceived by it is not wise.
| شراب انسان را به کارهای احمقانه وا می‌دارد و مشروب باعث عربده‌کشی می‌شود؛ چه نادانند کسانی که خود را اسیر مشروب می‌کنند. |
2 The fear of a king [is] as the roaring of a lion: [whoever] provoketh him to anger sinneth [against] his own soul.
| غضب پادشاه همچون غرش شیر است. هر که خشم او را برانگیزاند جان خود را به خطر می‌اندازد. |
3 [It is] an honor for a man to cease from strife: but every fool will be meddling.
| اجتناب از نزاع برای شخص، عزت می‌آورد. فقط اشخاص نادان نزاع به پا می‌کنند. |
4 The sluggard will not plow by reason of the cold; [therefore] shall he beg in harvest, and [have] nothing.
| آدم تنبل به موقع زمینش را شخم نمی‌زند، پس در هنگام برداشت محصول هر چه می‌گردد چیزی نمی‌یابد. |
5 Counsel in the heart of man [is like] deep water; but a man of understanding will draw it out.
| پند نیکو در اعماق دل مشورت دهنده مانند آب در ته چاه است و شخص فهمیده آن را بیرون می‌کشد. |
6 Most men will proclaim every one his own goodness: but a faithful man who can find?
| بسیارند کسانی که ادعا می‌کنند خوب و باوفا هستند، ولی کیست که بتواند شخص واقعاً باوفایی پیدا کند؟ |
7 The just [man] walketh in his integrity: his children [are] blessed after him.
| فرزندان شخص امین و درستکار در زندگی سعادتمند خواهند شد. |
8 A king that sitteth on the throne of judgment scattereth away all evil with his eyes.
| پادشاهی که بر مسند قضاوت می‌نشیند به دقت جوانب امر را می‌سنجد و حق را از باطل تشخیص می‌دهد. |
9 Who can say, I have made my heart clean, I am pure from my sin?
| کیست که بتواند بگوید: «دل خود را پاک نگه داشته‌ام و از گناه مبرا هستم.» |
10 Divers weights, [and] divers measures, both of them [are] alike abomination to the LORD.
| خداوند از اشخاصی که در داد و ستد از وزنه‌ها و پیمانه‌های نادرست استفاده می‌کنند متنفر است. |
11 Even a child is known by his doings, whether his work [is] pure, and whether [it is] right.
| حتی کودک را می‌توان از طرز رفتارش شناخت و فهمید که آنچه انجام می‌دهد پاک و درست است یا نه. |
12 The hearing ear, and the seeing eye, the LORD hath made even both of them.
| گوش شنوا و چشم بینا، هر دو بخشش خداوند هستند. |
13 Love not sleep, lest thou come to poverty; open thy eyes, [and] thou shalt be satisfied with bread.
| اگر خواب را دوست داشته باشی فقیر می‌شوی؛ پس بیدار بمان تا سیر شوی. |
14 [It is] naught, [it is] naught, saith the buyer: but when he is gone, then he boasteth.
| خریدار به جنس نگاه می‌کند و می‌گوید: «بد است!» اما بعد از خرید، از آن تعریف می‌کند. |
15 There is gold, and a multitude of rubies: but the lips of knowledge [are] a precious jewel.
| سخنان حکیمانه گرانبهاتر از طلا و نادرتر از جواهر است. |
16 Take his garment that is surety [for] a stranger: and take a pledge of him for a strange woman.
| از کسی که نزد تو ضامن شخص غریبی می‌شود گرو بگیر. |
17 Bread of deceit [is] sweet to a man; but afterwards his mouth shall be filled with gravel.
| نانی که از راه کلاهبرداری به دست می‌آید لذیذ است، اما سرانجام کام را تلخ می‌کند. |
18 [Every] purpose is established by counsel: and with good advice make war.
| نقشه‌هایت را بدون مشورت با دیگران عملی نکن و بدون تدبیر به جنگ نرو. |
19 He that goeth about [as] a tale-bearer revealeth secrets; therefore meddle not with him that flattereth with his lips.
| آدم سخن‌چین رازها را فاش می‌کند، پس با چنین شخصی معاشرت نکن. |
20 Whoever curseth his father or his mother, his lamp shall be put out in obscure darkness.
| چراغ زندگی کسی که پدر و مادر خود را لعنت کند، خاموش خواهد شد. |
21 An inheritance [may be] gotten hastily at the beginning; but the end of it shall not be blessed.
| مالی که آسان به دست آمده باشد برکتی نخواهد داشت. |
22 Say not thou, I will recompense evil; [but] wait on the LORD, and he shall save thee.
| بدی را با بدی تلافی نکن، بلکه منتظر باش تا خداوند عمل کند. |
23 Divers weights [are] an abomination to the LORD; and a false balance [is] not good.
| خداوند از اشخاصی که در داد و ستد از ترازو و سنگهای نادرست استفاده می‌کنند متنفر است. |
24 Man's goings [are] of the LORD; how can a man then understand his own way?
| خداوند راه زندگی ما را تعیین می‌کند، پس انسان چگونه می‌تواند بفهمد زندگی او به کجا ختم می‌شود؟ |
25 [It is] a snare to the man [who] devoureth [that which is] holy, and after vows to make inquiry.
| هرگز نسنجیده قولی به خداوند نده، زیرا ممکن است گرفتار شوی. |
26 A wise king scatterreth the wicked, and bringeth the wheel over them.
| پادشاه دانا شریران را تشخیص می‌دهد و آنها را به شدت مجازات می‌کند. |
27 The spirit of man [is] the candle of the LORD, searching all the inward parts of the belly.
| وجدان انسان به منزلهٔ چراغ خداوند است که تمام انگیزه‌های پنهانی او را آشکار می‌سازد. |
28 Mercy and truth preserve the king: and his throne is upheld by mercy.
| هرگاه پادشاهی مهربان و امین باشد، سلطنتش از محبت پایدار می‌ماند. |
29 The glory of young men [is] their strength: and the beauty of old men [is] the gray head.
| شکوه جوانان، قوت ایشان است و عزت پیران، تجربه ایشان. |
30 The blueness of a wound cleanseth away evil: so [do] stripes the inward parts of the belly.
| تنبیه برای بدن دردناک است اما دل را از بدی پاک می‌کند. |
