Proverbs 14
1 Every wise woman buildeth her house: but the foolish plucketh it down with her hands.
Saĝa virino konstruas sian domon; Sed malsaĝa detruas ĝin per siaj manoj.
2 He that walketh in his uprightness feareth the LORD: but [he that is] perverse in his ways despiseth him.
Kiu iras la ĝustan vojon, tiu timas la Eternulon; Sed kiu iras vojon malĝustan, tiu Lin malestimas.
3 In the mouth of the foolish [is] a rod of pride: but the lips of the wise shall preserve them.
En la buŝo de malsaĝulo estas vergo por lia malhumileco; Sed la buŝo de saĝuloj ilin gardas.
4 Where no oxen [are], the crib [is] clean: but much increase [is] by the strength of the ox.
Se ne ekzistas bovoj, la grenejoj estas malplenaj; Sed multe da profito estas de la forto de bovoj.
5 A faithful witness will not lie: but a false witness will utter lies.
Verama atestanto ne mensogas; Sed atestanto falsama elspiras mensogojn.
6 A scorner seeketh wisdom, and [findeth it] not: but knowledge [is] easy to him that understandeth.
Mokanto serĉas saĝecon kaj ĝin ne trovas; Sed por saĝulo la sciado estas facila.
7 Go from the presence of a foolish man, when thou perceivest not [in him] the lips of knowledge.
Foriru de homo malsaĝa; Ĉar vi ne aŭdos parolon de saĝo.
8 The wisdom of the prudent [is] to understand his way: but the folly of fools [is] deceit.
La saĝeco de saĝulo estas komprenado de sia vojo; Kaj la malsaĝeco de malsaĝuloj estas trompiĝado.
9 Fools make a mock at sin: but among the righteous [there is] favor.
Malsaĝuloj ŝercas pri siaj kulpoj; Sed inter virtuloj ekzistas reciproka favoro.
10 The heart knoweth its own bitterness; and a stranger doth not intermeddle with its joy.
Koro scias sian propran malĝojon; Kaj en ĝia ĝojo ne partoprenas fremdulo.
11 The house of the wicked shall be overthrown: but the tabernacle of the upright shall flourish.
Domo de malvirtuloj estos ekstermita; Sed dometo de virtuloj floros.
12 There is a way which seemeth right to a man, but the end of it [are] the ways of death.
Iufoje vojo ŝajnas ĝusta al homo, Kaj tamen ĝia fino kondukas al la morto.
13 Even in laughter the heart is sorrowful; and the end of that mirth [is] heaviness.
Ankaŭ dum ridado povas dolori la koro; Kaj la fino de ĝojo estas malĝojo.
14 The backslider in heart shall be filled with his own ways: and a good man [shall be satisfied] from himself.
Laŭ siaj agoj manĝos homo malbonkora; Kaj homo bona satiĝos per siaj faroj.
15 The simple believeth every word: but the prudent man looketh well to his going.
Naivulo kredas ĉiun vorton; Sed saĝulo estas atenta pri sia vojo.
16 A wise [man] feareth, and departeth from evil: but the fool rageth, and is confident.
Saĝulo timas, kaj forkliniĝas de malbono; Sed malsaĝulo estas incitiĝema kaj memfidema.
17 [He that is] soon angry dealeth foolishly: and a man of wicked devices is hated.
Malpacienculo faras malsaĝaĵojn; Kaj malbonintenculo estas malamata.
18 The simple inherit folly: but the prudent are crowned with knowledge.
Naivuloj akiras malsaĝecon; Sed saĝuloj estas kronataj de klereco.
19 The evil bow before the good; and the wicked at the gates of the righteous.
Malbonuloj humiliĝos antaŭ bonuloj; Kaj malvirtuloj estos antaŭ la pordego de virtulo.
20 The poor is hated even by his own neighbor: but the rich [hath] many friends.
Malriĉulo estas malamata eĉ de sia proksimulo; Sed riĉulo havas multe da amikoj.
21 He that despiseth his neighbor sinneth: but he that hath mercy on the poor, happy [is] he.
Kiu malŝatas sian proksimulon, tiu estas pekulo; Sed kiu kompatas malriĉulojn, tiu estas feliĉa.
22 Do they not err that devise evil? but mercy and truth [shall be] to them that devise good.
Ĉu ne eraras malbonintenculoj? Sed favorkoreco kaj vero estas ĉe tiuj, kiuj havas bonajn intencojn.
23 In all labor there is profit: but the talk of the lips [tendeth] only to penury.
De ĉiu laboro estos profito; Sed de babilado venas nur senhaveco.
24 The crown of the wise [is] their riches: [but] the foolishness of fools [is] folly.
Propra riĉeco estas krono por la saĝuloj; Sed la malsaĝeco de la malsaĝuloj restas malsaĝeco.
25 A true witness delivereth souls: but a deceitful [witness] speaketh lies.
Verparola atestanto savas animojn; Sed malverparola elspiras trompon.
26 In the fear of the LORD [is] strong confidence: and his children shall have a place of refuge.
En la timo antaŭ la Eternulo estas forta fortikaĵo; Kaj Li estos rifuĝejo por Siaj infanoj.
27 The fear of the LORD [is] a fountain of life, to depart from the snares of death.
La timo antaŭ la Eternulo estas fonto de vivo, Por evitigi la retojn de la morto.
28 In the multitude of people [is] the king's honor: but in the want of people [is] the destruction of the prince.
Grandeco de popolo estas gloro por reĝo; Kaj manko de popolo pereigas la reganton.
29 [He that is] slow to wrath [is] of great understanding: but [he that is] hasty of spirit exalteth folly.
Pacienculo havas multe da saĝo; Sed malpacienculo elmontras malsaĝecon.
30 A sound heart [is] the life of the flesh: but envy the rottenness of the bones.
Trankvila koro estas vivo por la korpo; Sed envio estas puso por la ostoj.
31 He that oppresseth the poor reproacheth his Maker: but he that honoreth him hath mercy on the poor.
Kiu premas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kaj kiu Lin honoras, tiu kompatas malriĉulon.
32 The wicked is driven away in his wickedness: but the righteous hath hope in his death.
Pro sia malboneco malvirtulo estos forpuŝita; Sed virtulo eĉ mortante havas esperon.
33 Wisdom resteth in the heart of him that hath understanding: but [that which is] in the midst of fools is made known.
En la koro de saĝulo ripozas saĝo; Kaj kio estas en malsaĝuloj, tio elmontriĝas.
34 Righteousness exalteth a nation: but sin [is] a reproach to any people.
Virto altigas popolon; Sed peko pereigas gentojn.
35 The king's favor [is] towards a wise servant: but his wrath is [against] him that causeth shame.
Favoron de la reĝo havas sklavo saĝa; Sed kontraŭ malbonkonduta li koleras.
