< Proverbs 13 >
1 A wise son [heareth] his father's instruction: but a scorner heareth not rebuke.
Syn mądry przyjmuje ćwiczenie ojcowskie, ale naśmiewca nie słucha strofowania.
2 A man shall eat good by the fruit of [his] mouth: but the soul of the transgressors [shall eat] violence.
Każdy będzie pożywał dobrego z owocu ust swoich; ale dusza przewrotnych krzywdy pożywać będzie.
3 He that keepeth his mouth keepeth his life: [but] he that openeth wide his lips shall have destruction.
Kto strzeże ust swych, strzeże duszy swojej; kto lekkomyślnie otwiera wargi swe, będzie starty.
4 The soul of the sluggard desireth, and [hath] nothing: but the soul of the diligent shall be made fat.
Dusza leniwego żąda, a nic nie ma; ale dusza pracowitych zbogaci się.
5 A righteous [man] hateth lying: but a wicked [man] is lothsome, and cometh to shame.
Słowa kłamliwego nienawidzi sprawiedliwy; ale niezbożny staje się obrzydliwym i shańbionym.
6 Righteousness keepeth [him that is] upright in the way: but wickedness overthroweth the sinner.
Sprawiedliwość strzeże tego, który żyje bez zmazy; ale niezbożność podwraca grzesznika.
7 There is that maketh himself rich, yet [hath] nothing: [there is] that maketh himself poor, yet [hath] great riches.
Znajduje się taki co się czyni bogatym, a nie ma nic; i taki, co się czyni ubogim, choć ma wiele bogactw.
8 The ransom of a man's life [is] his riches: but the poor heareth not rebuke.
Okup żywota człowieczego jest bogactwo jego; ale ubogi nie słucha łajania.
9 The light of the righteous rejoiceth: but the lamp of the wicked shall be extinguished.
Światłość sprawiedliwych jasna: ale pochodnia bezbożnych zgaśnie.
10 Only by pride cometh contention: but with the well-advised [is] wisdom.
Samą tylko pychą człowiek zwady wszczyna, ale przy tych, co radę przyjmują, jest mądrość.
11 Wealth [gotten] by vanity shall be diminished: but he that gathereth by labor shall increase.
Bogactwa źle nabyte umniejszą się; ale kto je zgromadza ręką swą, przyczynia ich.
12 Hope deferred maketh the heart sick: but [when] the desire cometh, [it is] a tree of life.
Nadzieja długa wątli serce; ale żądość wypełniona jest drzewem żywota.
13 Whoever despiseth the word shall be destroyed: but he that feareth the commandment shall be rewarded.
Kto gardzi słowem Bożem, sam sobie szkodzi; ale kto się boi przykazania jego, odniesie nagrodę.
14 The law of the wise [is] a fountain of life, to depart from the snares of death.
Nauka mądrego jest źródłem żywota ku ochronieniu się sideł śmierci.
15 Good understanding giveth favor: but the way of transgressors [is] hard.
Rozum dobry daje łaskę; ale droga przewrotnych jest przykra.
16 Every prudent [man] dealeth with knowledge: but a fool layeth open [his] folly.
Każdy ostrożny umiejętnie sobie poczyna; ale głupi rozpościera głupstwo.
17 A wicked messenger falleth into mischief: but a faithful embassador [is] health.
Poseł niezbożny upada we złe; ale poseł wierny jest lekarstwem.
18 Poverty and shame [shall be to] him that refuseth instruction: but he that regardeth reproof shall be honored.
Ubóstwo i zelżywość przyjdzie na tego, który się wyłamuje z karności; ale kto przestrzega upominania, wysławiony będzie.
19 The desire accomplished is sweet to the soul: but [it is] abomination to fools to depart from evil.
Żądność wypełniona słodka jest duszy; ale odstąpić od złego, głupim jest obrzydliwością.
20 He that walketh with wise [men] shall be wise: but a companion of fools shall be destroyed.
Kto chodzi z mądrymi, mądrym będzie; ale kto towarzyszy z głupimi, startym będzie.
21 Evil pursueth sinners: but to the righteous good shall be repaid.
Nieszczęście grzeszników ściga; ale sprawiedliwym Bóg dobrem nagrodzi.
22 A good [man] leaveth an inheritance to his children's children: and the wealth of the sinner [is] laid up for the just.
Dobry człowiek zostawia dziedzictwo synom synów swoich; ale majętność grzesznika sprawiedliwemu zachowana bywa.
23 Much food [is in] the tillage of the poor: but there is [that is] destroyed for want of judgment.
Obfita żywność na roli ubogich, a drugi ginie przez nieroztropność.
24 He that spareth his rod hateth his son: but he that loveth him chasteneth him betimes.
Kto zawściąga rózgi swej, ma w nienawiści syna swego; ale kto go miłuje, wczas go karze.
25 The righteous eateth to the satisfying of his soul: but the belly of the wicked shall want.
Sprawiedliwy je, i nasyca duszę swoję; ale żołądek niezbożnych niedostatek cierpi.