Exodus 21

1 Now these are the judgments which thou shalt set before them.

Sən onların qarşısına bu hökmləri qoymalısan:

2 If thou shalt buy an Hebrew servant, six years he shall serve: and in the seventh he shall depart free for nothing.

Sizdən biri İbrani qul alarsa, o qul altı il qulluq edib yeddinci il pulu ödəmədən azad olunsun.

3 If he came in by himself, he shall depart by himself: if he was married, then his wife shall depart with him.

Əgər qulun tək gəlib, qoy tək də getsin; yox, əgər arvadı vardısa, qoy arvadı ilə getsin.

4 If his master hath given him a wife, and she hath borne him sons or daughters; the wife and her children shall be her master’s, and he shall depart by himself.

Əgər qul sahibi quluna arvad veribsə və qulun arvadı oğlan yaxud qız doğubsa, arvadla uşaqları ağası üçün qalsın. Qul isə tək getsin.

5 And if the servant shall plainly say, I love my master, my wife, and my children; I will not depart free:

Lakin qul təkidlə: “Ağamı, arvadımla uşaqlarımı sevirəm və azad olmaq istəmirəm” desə,

6 Then his master shall bring him to the judges; he shall also bring him to the door, or to the door post; and his master shall bore his ear through with an awl; and he shall serve him for ever.

onda qoy qulun ağası onu məbədə – Allahın hüzuruna gətirsin. Qulunu qapıya yaxud qapının yan taxtasına söykəyib qulağını bizlə deşsin. Bu qul ağasına ömürlük qulluq etsin.

7 And if a man shall sell his daughter to be a female slave, she shall not depart as the male slaves do.

Bir adam qızını qarabaş olaraq satarsa, qız kişi qullar kimi azad olmasın.

8 If she shall not please her master, who hath betrothed her to himself, then shall he let her be redeemed: to sell her to a strange nation he shall have no power, seeing he hath dealt deceitfully with her.

Əgər o qız onu özü üçün təyin edən ağasının gözündə pis görünərsə, ağası qızın ödənmə pulunu qəbul edib onu azad etsin; o ağanın qızı yadellilərə satmağa ixtiyarı yoxdur, çünki o qızla xaincəsinə rəftar etdi.

9 And if he hath betrothed her to his son, he shall deal with her after the manner of daughters.

Əgər ağa onu oğlu üçün təyin edibsə, onunla adətə görə öz qızı kimi rəftar etməlidir.

10 If he shall take him another wife; her food, her raiment, and her duty of marriage, shall he not diminish.

Əgər o adam ikinci arvad alırsa, birinci arvadını yemək və paltar təminatından və arvadlıq hüququndan məhrum etməsin.

11 And if he shall not perform these three things for her, then shall she depart free without money.

Əgər əri bu üç haqqı qadına vermirsə, qoy bu qadın heç nə ödəmədən azad edilsin.

12 He that smiteth a man, so that he die, shall be surely put to death.

Adam vurub öldürən şəxs öldürülməlidir.

13 And if a man shall not lie in wait, but God shall deliver him into his hand; then I will appoint thee a place where he shall flee.

Lakin o şəxs öldürmək qəsdində olmasa və ölüm Mənim iznimlə olsa, o zaman onun üçün bir yer təyin edərəm ki, oraya pənah gətirsin.

14 But if a man shall come presumptuously upon his neighbour, to slay him with guile; thou shalt take him from my altar, that he may die.

Bir adam başqa adamı qəsdən hiylə ilə öldürsə, o adamı hətta Mənim qurbangahımdan götür ki, öldürülsün.

15 And he that smiteth his father, or his mother, shall be surely put to death.

Atasını yaxud anasını döyən adam öldürülməlidir.

16 And he that stealeth a man, and selleth him, or if he shall be found in his hand, he shall surely be put to death.

İnsan oğurlayıb satan yaxud saxlayan adam öldürülməlidir.

17 And he that curseth his father, or his mother, shall surely be put to death.

Atasını yaxud anasını söyən adam öldürülməlidir.

18 And if men contend together, and one shall smite another with a stone, or with his fist, and he shall not die, but keepeth to his bed:

Adamlar münaqişə edəndə başqa adamın daşla yaxud yumruqla vurduğu bir adam ölməyib yatağa düşərsə və

19 If he shall rise again, and walk abroad upon his staff, then shall he that smote him be clear: only he shall pay for the loss of his time, and shall cause him to be thoroughly healed.

sonra yataqdan qalxıb əl ağacı ilə bayırda gəzərsə, onu vuran adam cəzasız qalsın və yatdığı müddətin əvəzini ödəsin, sağalana qədər ona qayğı göstərsin.

20 And if a man shall smite his male or female servant, with a rod, and he shall die under his hand; he shall be surely punished.

Bir adamın dəyənəklə vurduğu qulu yaxud qarabaşı zərbədən ölərsə, o adam cəzalandırılmalıdır.

21 However, if he shall continue a day or two, he shall not be punished: for he is his money.

Əgər qul yaxud qarabaş bir-iki gün ərzində ölməsə, ağa cəzalandırılmasın; çünki qul yaxud qarabaş ağanın əmlakıdır.

22 If men shall contend, and hurt a woman with child, so that her fruit shall depart from her, and yet no harm follow: he shall be surely punished, according as the woman’s husband will lay upon him; and he shall pay as the judges determine.

Adamlar dalaşanda bir hamilə qadın ona dəyən zərbədən uşaq salarsa və başqa ziyan ona dəyməsə, o qadının ərinin tələbi ilə təqsirkar adam hakimlərin təyin etdiyi məbləğdə cərimə ödəməlidir.

23 And if any harm shall follow, then thou shalt give life for life,

Əgər qadına ziyan dəyibsə, təqsirkar adam can əvəzinə can,

24 Eye for eye, tooth for tooth, hand for hand, foot for foot,

göz əvəzinə göz, diş əvəzinə diş, əl əvəzinə əl, ayaq əvəzinə ayaq,

25 Burning for burning, wound for wound, stripe for stripe.

yanıq əvəzinə yanıq, yara əvəzinə yara, zədə əvəzinə zədə ödəsin.

26 And if a man shall smite the eye of his male servant, or the eye of his female servant, that it shall perish; he shall let him go free for his eye’s sake.

Ağa qulunun yaxud kənizinin gözünə vurub onu kor edərsə, gözün əvəzinə onu azad etsin.

27 And if he shall smite out his male servant’s tooth, or his female servant’s tooth; he shall let him go free for his tooth’s sake.

Əgər ağa qulunun yaxud kənizinin dişini sındırsa, dişin əvəzinə qulunu azad etsin.

28 If an ox shall gore a man or a woman, that they die: then the ox shall be surely stoned, and his flesh shall not be eaten; but the owner of the ox shall be clear.

Mal-qaradan olan heyvan kişini yaxud qadını buynuzla vurub öldürərsə, heyvan daşqalaq edilsin; onun əti yeyilməsin, heyvan sahibi isə günahsız sayılsın.

29 But if the ox was accustomed to push with his horn in time past, and it hath been testified to his owner, and he hath not restrained him, but that he hath killed a man or a woman; the ox shall be stoned, and his owner also shall be put to death.

Lakin əgər heyvan o vaxta qədər vurağan olub, sahibi isə bundan xəbərdar edilsə də, onun qarşısını almasa və nəticədə heyvan kişini yaxud qadını öldürərsə, heyvan daşqalaq edilsin, sahibi isə öldürülsün.

30 If there shall be laid on him a sum of money, then he shall give for the ransom of his life whatever is laid upon him.

Əgər heyvanın sahibindən ödənmə pulu istənilirsə, o istənilən pulun məbləğini ödəyib canının əvəzini ödəyə bilər.

31 Whether he hath gored a son, or hath gored a daughter, according to this judgment shall it be done to him.

Oğlanı ya qızı buynuzlayan heyvana qarşı eyni hökm işlənsin.

32 If the ox shall push a male or female servant; he shall give to their master thirty shekels of silver, and the ox shall be stoned.

Əgər heyvan qulu ya kənizi buynuzu ilə vursa, ağasına otuz şekel gümüş verilsin, heyvan isə daşqalaq olsun.

33 And if a man shall open a pit, or if a man shall dig a pit, and not cover it, and an ox or a donkey shall fall into it;

Bir adam quyunu açıb ya da qazdığı quyunun üstünü örtməsə və ora mal-qara yaxud eşşək düşsə,

34 The owner of the pit shall make payment, and give money to the owner of them; and the dead beast shall be his.

quyunun sahibi zərəri ödəsin; heyvanın dəyərini sahibinə versin, ölən heyvan isə o adama qalsın.

35 And if one man’s ox shall hurt another’s, that he shall die; then they shall sell the live ox, and divide the money of it; and the dead ox also they shall divide.

Bir adamın mal-qarası başqasının mal-qarasını vurub öldürsə, sahiblər həm sağ qalan heyvanı satıb dəyərini yarı bölməli, həm də ölü heyvanı yarı bölməlidirlər.

36 Or if it shall be known that the ox was accustomed to push in time past, and his owner hath not restrained him; he shall surely pay ox for ox; and the dead shall be his own.

Amma heyvanın o vaxta qədər vurağan olduğu məlum olanda onun qarşısını almayan sahibi heyvanın əvəzinə heyvan verib zərəri ödəsin; ölən heyvan isə ona qalmalıdır.