Proverbs 4
1 Listen, sons, to a father's instruction, and pay attention so you will know what understanding is.
И оғуллар, атаңларниң несиһәтлирини аңлаңлар, Көңүл қойсаңлар, Йоруқлуққа еришисиләр.
2 I am giving you good instructions; do not forsake my teaching.
Чүнки силәргә үгитидиғанлирим яхши билимдур, Көрсәтмилиримдин ваз кәчмәңлар.
3 When I was a son of my father, the tender and only child of my mother,
Чүнки мәнму атамниң юмран балиси едим, Анамниң арзулуқ ялғуз оғли едим,
4 he taught me and said to me, “Let your heart hold fast to my words; keep my commands and live.
Атам маңа үгитип мундақ деди: — Сөзлиримни есиңдә тут; Көрсәтмилиримгә риайә қил, Шуниң билән яшнайсән.
5 Acquire wisdom and understanding; do not forget and do not reject the words of my mouth;
Даналиқни алғин, әқил тап, Ейтқан сөзлиримни унтума, улардин чиқма.
6 do not abandon wisdom and she will watch over you; love her and she will keep you safe.
[Даналиқтин] ваз кәчмә, у сени сақлайду; Уни сөйгин, у сени қоғдайду.
7 Wisdom is the most important thing, so acquire wisdom and spend all you own so you can get understanding.
Даналиқ һәммә ишниң бешидур; Шуңа даналиқни алғин; Барлиғиңни сәрп қилип болсаңму, әқил тапқин.
8 Cherish wisdom and she will exalt you; she will honor you when you embrace her.
[Даналиқни] әзизлигин, у сени көтириду, Уни чиң қучағлиғанда, сени һөрмәткә сазавәр қилиду.
9 She will put a wreath of honor on your head; she will give you a beautiful crown.”
Бешиңға тақалған гүл чәмбирәктәк [саңа гөзәллик елип келиду], Саңа шөһрәтлик таҗ инъам қилиду.
10 Listen, my son, and pay attention to my words, and you will have many years in your life.
И оғлум, қулақ салғин, сөзлиримни қобул қилғин, Шунда өмрүңниң жиллири көп болиду.
11 I direct you in the way of wisdom; I lead you down straight paths.
Мән саңа даналиқ йолини үгитәй, Сени дуруслуқ йоллириға башлай.
12 When you walk, no one will stand in your way and if you run, you will not stumble.
Маңғиниңда қәдәмлириң чәкләнмәйду, Жүгүрсәң жиқилип чүшмәйсән.
13 Hold on to instruction, do not let it go; guard it, for it is your life.
Алған тәрбийәңни чиң тут, Қолуңдин кәткүзмигин; Убдан сақлиғин уни, Чүнки у сениң һаятиңдур.
14 Do not follow the path of the wicked and do not go along the way of those who do evil.
Яман адәмләр маңған йолға кирмә, Рәзилләрниң изини басма.
15 Avoid it, do not go on it; turn away from it and go another way.
Уларниң [йолидин] өзүңни қачур, [Йолиға] йеқин йолима; Униңдин яндап өтүп кәт, Нери кәткин.
16 For they cannot sleep until they do evil and they are robbed of sleep until they cause someone to stumble.
Чүнки [яманлар] бирәр рәзиллик қилмиғичә ухлалмас, Бирәрсини жиқитмиғичә уйқиси кәлмәс.
17 For they eat the bread of wickedness and drink the wine of violence.
Яманлиқ уларниң озуғидур, Зораванлиқ уларниң шарабидур.
18 But the path of righteous people is like the first light that grows brighter; it shines more and more until the fullness of the day comes.
Лекин һәққанийларниң йоли гоя таң нуридур, Күн чүш болғичә барғансери йоруйду.
19 The way of the wicked is like darkness— they do not know what it is they stumble over.
Яманларниң йоли зулмәт кечидәк қап қараңғу, Улар жиқилип, немигә путлишип кәткинини билмәйду.
20 My son, pay attention to my words; incline your ear to my sayings.
И оғлум, сөзлиримни көңүл қоюб аңла, Гәплиримгә қулақ сал.
21 Do not let them turn away from your eyes; keep them in your heart.
Уларни көзүңдә тутқин, Жүригиңниң қетида қәдирләп сақлиғин.
22 For my words are life to those who find them and health to their whole body.
Чүнки сөзлирим тапқанлар үчүн һаяттур, Уларниң пүтүн тенигә саламәтликтур.
23 Keep your heart safe and guard it with all diligence, for from it flow the springs of life.
Қәлбиңни «һәммидин әзиз» дәп сап тут, Чүнки барлиқ һаят ишлири қәлбтин башлиниду.
24 Put crooked speech away from you and put corrupt talk far from you.
Ағзиңни әгир гәптин жирақ тарт, Ләвлириң езитқулуқтин нери болсун.
25 Let your eyes look straight ahead and fix your gaze straight before you.
Көзүңни алдиңға түз тиккин, Нәзириңни алдиңға тоғра ташла;
26 Make a level path for your foot; then all your ways will be secure.
Маңидиған йолуңни убдан ойланғин, Шундақ қилсаң ишлириң пухта болиду.
27 Do not turn aside to the right or to the left; turn your foot away from evil.
Оңға, солға қаймиғин; Қәдәмлириңни яманлиқ йолидин нери тарт.
