< Proverbs 31 >
1 The words of King Lemuel—an instruction his mother taught him.
Te są słowa Lemuela króla, i zebranie mów, któremi go ćwiczyła matka jego.
2 What, my son? What is it, son of my womb? What do you want, son of my vows?
Cóż rzekę, synu mój? cóż rzekę, synu żywota mego? i cóż rzekę, synu ślubów moich?
3 Do not give your strength to women, or your ways to those who destroy kings.
Nie dawaj niewiastom siły twojej, ani dróg twoich tym, którzy do zginienia królów przywodzą.
4 It is not for kings, Lemuel, it is not for kings to drink wine, or for rulers to crave strong drink,
Nie królom, o Lemuelu! nie królom należy pić wino, a nie panom bawić się napojem mocnym;
5 because when they drink they forget what has been decreed, and pervert the rights of all the afflicted.
By snać pijąc nie zapomniał na ustawy, a nie odmienił spraw wszystkich ludzi uciśnionych.
6 Give strong drink to a person who is perishing and wine to those in bitter distress.
Dajcie napój mocny ginącemu, a wino tym, którzy są ducha sfrasowanego.
7 He will drink and he will forget his poverty and he will not remember his trouble.
Niech się napije, a zapomni ubóstwa swego, a na utrapienie swoje niech więcej nie wspomni.
8 Speak for those who cannot speak, for the causes of all who are perishing.
Otwórz usta swe za niemym w sprawie wszystkich osądzonych na śmierć.
9 Speak out and judge by the measure of what is right and plead the cause of poor and needy people.
Otwórz usta swe, sądź sprawiedliwie, a podejmij się sprawy ubogiego i nędznego.
10 Who can find a capable wife? Her value is far more than jewels.
Któż znajdzie niewiastę stateczną, gdyż nad perły daleko większa jest cena jej?
11 The heart of her husband trusts in her, and he will never be poor.
Serce męża jej ufa jej, a na korzyściach schodzić mu nie będzie.
12 She does good things for him and not evil all the days of her life.
Dobrze mu czyni, a nie źle, po wszystkie dni żywota swego.
13 She selects wool and flax, and works with the delight of her hands.
Szuka wełny i lnu, a pracuje ochotnie rękami swemi.
14 She is like the merchant ships; she brings her food from far away.
Podobna jest okrętom kupieckim; z daleka przywodzi żywność swoję.
15 She rises while it is night and gives food to her household, and she distributes the work for her female servants.
I wstaje bardzo rano, a daje pokarm czeladzi swej, a obrok słuszny dziewkom swym.
16 She considers a field and buys it, with the fruit of her hands she plants a vineyard.
Obmyśla rolę, i ujmuje ją; z zarobku rąk swoich szczepi winnice.
17 She dresses herself with strength and makes her arms strong.
Przepasuje mocą biodra swe, a posila ramiona swoje.
18 She perceives what will make a good profit for her; all night long her lamp is not extinguished.
Doświadcza, że jest dobra skrzętność jej, a nie gaśnie w nocy pochodnia jej.
19 She puts her hands on the spindle, and she holds the twisting thread.
Ręce swoje obraca do kądzieli, a palcami swemi trzyma wrzeciono.
20 She reaches out with her hand to poor people; she reaches out with her hands to needy people.
Rękę swą otwiera ubogiemu, a ręce swoje wyciąga ku nędznemu.
21 She is not afraid of the snow for her household, for all her household are clothed in scarlet.
Nie boi się o czeladź swoję czasu śniegu; albowiem wszystka czeladź jej obłoczy się w szatę dwoistą.
22 She makes coverings for her bed, and she wears clothes of fine purple linen.
Kobierce sobie robi; płótno subtelne i szarłat jest odzieniem jej.
23 Her husband is known at the gates, when he sits with the elders of the land.
Znaczny jest w bramach mąż jej, gdy siedzi między starszymi ziemi.
24 She makes linen garments and sells them, and she supplies sashes to the merchants.
Płótno robi, i sprzedaje, także pasy sprzedaje kupcowi.
25 She is clothed with strength and honor, and she laughs at the time to come.
Moc i przystojność jest odzieniem jej; nie frasuje się o czasy przyszłe.
26 She opens her mouth with wisdom and the law of kindness is on her tongue.
Mądrze otwiera usta swe, a nauka miłosierdzia jest na języku jej.
27 She watches over the ways of her household and does not eat the bread of idleness.
Dogląda rządu w domu swym, a chleba próżnując nie je.
28 Her children rise up and call her blessed, and her husband praises her, saying,
Powstawszy synowie jej błogosławią jej; także i mąż jej chwali ją,
29 “Many women have done well, but you surpassed them all.”
Mówiąc: Wiele niewiast grzecznie sobie poczynały; ale je ty przechodzisz wszystkie.
30 Elegance is deceptive, beauty is vain, but a woman who fears Yahweh, she will be praised.
Omylna jest wdzięczność, i marna piękność; ale niewiasta, która się Pana boi, ta pochwały godna.
31 Give her the fruit of her hands and let her works praise her in the gates.
Dajcie jej z owocu ręku jej, a niechaj ją chwalą w bramach uczynki jej.