Proverbs 29
1 A person who has received many rebukes but who stiffens his neck will be broken in a moment beyond healing.
Қайта-қайта әйиплинип туруп йәнә бойни қаттиқлиқ қилған киши, Туюқсиздин давалиғусиз янҗилар.
2 When righteous people increase, the people rejoice, but when a wicked person is the ruler, the people sigh.
Һәққанийлар гүлләнсә, пухралири шатлинар, Қәбиһләр һоқуқ тутса пухра налә-пәряд көтирәр.
3 Whoever loves wisdom makes his father rejoice, but he who keeps company with prostitutes destroys his wealth.
Даналиқни сөйгән оғул атисини хуш қилар; Бирақ паһишиләргә һәмраһ болған униң мал-мүлкини бузуп-чачар.
4 The king establishes the land by justice, but the one who demands bribes tears it down.
Падиша адаләт билән жутини тинич қилар; Бирақ баҗ-селиқ салған болса, уни вәйран қилар.
5 A man who flatters his neighbor is spreading a net for his feet.
Өз йеқиниға хушамәт қилған киши, Униң путлириға тор тәйярлап қойғандур.
6 In the sin of an evil person is a trap, but the righteous person sings and rejoices.
Рәзил адәмниң гунайи өзигә қапқан ясап қурар; Бирақ һәққаний киши нахшилар билән шатлинар.
7 The righteous person knows the rights of the poor; the wicked person does not understand such knowledge.
Һәққаний киши мискинниң дәвасиға көңүл бөлүр; Бирақ яманлар болса бу ишни чүшәнмәс.
8 Mockers set a city on fire, but those who are wise turn away wrath.
Һакавур кишиләр шәһәрни қутритип давалғутар; Бирақ ақиланиләр аччиқ ғәзәпләрни яндурар.
9 When a wise person has an argument with a fool, he rages and laughs, and there will be no rest.
Дана киши ахмақ билән дәвалашса, Ахмақ һүрпийиду яки күлиду, нәтиҗиси һаман течлиқ болмас.
10 The bloodthirsty hate the one who is blameless and seek the life of the upright.
Қанхорлар пак-диянәтликләргә нәпрәтлинәр; Дурусларниң җенини болса, улар қәстләр.
11 A fool reveals all his anger, but a wise man holds it back and calms himself down.
Ахмақ һәрдайим ичидики һәммини ашкарә қилар; Бирақ дана өзини бесивалар.
12 If a ruler pays attention to lies, all his officials will be wicked.
Һөкүмдар ялған сөзләргә қулақ салса, Униң барлиқ хизмәткарлири яман үгәнмәй қалмас.
13 The poor person and the oppressor are similar, for Yahweh gives light to the eyes of them both.
Гадай билән уни әзгүчи киши бир зиминда яшар; Һәр иккисиниң көзини нурландурғучи Пәрвәрдигардур.
14 If a king judges the poor by the truth, his throne will be established forever.
Йоқсулларни диянәт билән сориған падишаниң болса, Тәхти мәңгүгә мәһкәм турар.
15 The rod and reproof give wisdom, but a child freed from discipline puts his mother to shame.
Таяқ билән тәнбиһ-несиһәт балиларға даналиқ йәткүзәр; Бирақ өз мәйлигә қоюп берилгән бала анисини хиҗаләткә қалдурар.
16 When wicked people are in power, transgression increases, but righteous people will see the downfall of those wicked people.
Яманлар гүллинип кәтсә, наһәқлик көпийәр; Лекин һәққанийлар уларниң жиқилғинини көрәр.
17 Discipline your son and he will give you rest; he will bring delights into your life.
Оғлуңни тәрбәлисәң, у сени арам тапқузар; У көңлүңни сөйүндүрәр.
18 Where there is no prophetic vision the people run wild, but the one who keeps the law is blessed.
[Пәрвәрдигарниң] вәһийси болмиған әлниң пухралири йолдин чиқип башпанаһсиз қалар; Лекин Тәврат-қануниға әмәл қилидиған киши бәхитликтур.
19 A slave will not be corrected by words, for though he understands, there will be no response.
Қулни сөз биләнла түзәткили болмас; У сөзүңни чүшәнгән болсиму, етивар қилмас.
20 See a man who is hasty in his words? There is more hope for a fool than for him.
Ағзини басалмайдиған кишини көргәнму? Униңдин үмүт күткәндин, ахмақтин үмүт күтүш әвзәлдур.
21 One who pampers his slave from youth, at the end of it there will be trouble.
Кимки өз қулини кичигидин тартип өз мәйлигә қоюп бәрсә, Күнләрниң биридә униң бешиға чиқар.
22 An angry person stirs up strife and a master of rage commits many sins.
Териккәк киши җедәл-маҗира қозғап турар; Асан аччиқлинидиған кишиниң гуналири көптур.
23 A person's pride brings him low, but one who has a humble spirit will be given honor.
Мәғрурлуқ кишини пәс қилар, Бирақ кәмтәрлик кишини һөрмәткә ериштүрәр.
24 One who shares with a thief hates his own life; he hears the curse and says nothing.
Оғри билән шерик болған киши өз җениға дүшмәндур; У сорақчиниң [гува беришкә] агаһландурушини аңлисиму, лекин раст гәп қилишқа петиналмас.
25 The fear of man makes a snare, but the one who trusts in Yahweh will be protected.
Инсан балисидин қорқуш адәмни қапқанқа чүшүриду; Бирақ кимки Пәрвәрдигарға таянған болса, у бехәтәр көтириләр.
26 Many are those who seek the face of the ruler, but from Yahweh is justice for a person.
Көп кишиләр һөкүмдардин илтипат издәп жүрәр; Бирақ адәмниң һәқ-рисқи пәқәт Пәрвәрдигарниңла қолидидур.
27 An unjust man is an abomination to righteous people, but the one whose way is upright is detestable to the wicked person.
Наһәқләр һәққанийларға жиркиничликтур; Дурус йолда маңған кишиләр яманларға жиркиничликтур.
