< Proverbs 27 >
1 Do not boast about tomorrow, for you do not know what a day may bring.
Ne fanfaronu pri la morgaŭa tago; Ĉar vi ne scias, kion naskos la tago.
2 Let someone else praise you and not your own mouth; a stranger and not your own lips.
Alia vin laŭdu, sed ne via buŝo; Fremdulo, sed ne viaj lipoj.
3 Consider the heaviness of a stone and the weight of sand— the provocation of a fool is heavier than both.
Peza estas ŝtono, kaj sablo estas ŝarĝo; Sed kolero de malsaĝulo estas pli peza ol ambaŭ.
4 There is the cruelty of rage and the flood of anger, but who is able to stand before jealousy?
Kolero estas kruelaĵo, kaj furiozo estas superakvego; Sed kiu sin tenos kontraŭ envio?
5 Better is an open rebuke than hidden love.
Pli bona estas riproĉo nekaŝita, Ol amo kaŝita.
6 Faithful are the wounds caused by a friend, but an enemy may kiss you profusely.
Fidelkoraj estas la batoj de amanto; Sed tro multaj estas la kisoj de malamanto.
7 A person who has eaten to the full rejects even a honeycomb, but to the hungry person, every bitter thing is sweet.
Sata animo malŝatas mieltavolon, Sed por malsata animo ĉio maldolĉa estas dolĉa.
8 Like a bird that wanders from its nest is a man who strays from where he lives.
Kiel birdo, kiu forlasis sian neston, Tiel estas homo, kiu forlasis sian lokon.
9 Perfume and incense make the heart rejoice, but the sweetness of a friend comes from his sincere counsel.
Oleo kaj odorfumaĵo ĝojigas la koron, Kaj la konsilo de amiko estas dolĉaĵo por la animo.
10 Do not forsake your friend and your friend's father, and do not go to your brother's house on the day of your calamity. Better is a neighbor who is nearby than a brother who is far away.
Ne forlasu vian amikon kaj la amikon de via patro, Kaj en la domon de via frato ne iru en la tago de via mizero; Pli bona estas najbaro proksima, ol frato malproksima.
11 Be wise, my son, and make my heart rejoice; then I will give back an answer to the one who mocks me.
Estu saĝa, mia filo, kaj ĝojigu mian koron; Kaj mi havos kion respondi al mia insultanto.
12 A prudent man sees trouble and hides himself, but the naive people go on and suffer because of it.
Prudentulo antaŭvidas malbonon, kaj kaŝiĝas; Sed naivuloj antaŭenpaŝas, kaj difektiĝas.
13 Take a garment of one who has put up security for a stranger, and hold it in pledge when he puts up security for an immoral woman.
Prenu la veston de tiu, kiu garantiis por aliulo; Kaj pro la fremduloj prenu de li garantiaĵon.
14 Whoever gives his neighbor a blessing with a loud voice early in the morning, that blessing will be considered to be a curse!
Kiu frue matene benas sian proksimulon per laŭta voĉo, Tiu estos opiniata malbenanto.
15 A quarreling wife is like the constant dripping on a rainy day;
Defluilo en pluva tago Kaj malpacema edzino estas egalaj.
16 restraining her is like restraining the wind, or trying to catch oil in your right hand.
Kiu ŝin retenas, tiu retenas venton Kaj volas kapti oleon per sia dekstra mano.
17 Iron sharpens iron; in the same way, a man sharpens his friend.
Fero akriĝas per fero, Kaj homon akrigas la rigardo de lia proksimulo.
18 The one who tends a fig tree will eat its fruit, and the one who protects his master will be honored.
Kiu gardas figarbon, tiu manĝos ĝiajn fruktojn; Kaj kiu gardas sian sinjoron, tiu estos honorata.
19 Just as water reflects a person's face, so a person's heart reflects the person.
Kiel en la akvo vizaĝo speguliĝas al vizaĝo, Tiel la koro de homo estas kontraŭ alia koro.
20 Just as Sheol and Abaddon are never satisfied, so a man's eyes are never satisfied. (Sheol )
Ŝeol kaj la abismo neniam satiĝas; Kaj ankaŭ la okuloj de homo neniam satiĝas. (Sheol )
21 A crucible is for silver and a furnace is for gold; and a person is tested when he is praised.
Kiel fandujo por arĝento kaj forno por oro, Tiel estas por homo la buŝo de lia laŭdanto.
22 Even if you crush a fool with the pestle—along with the grain— yet his foolishness will not leave him.
Se vi pistos malsaĝulon en pistujo inter griaĵo, Lia malsaĝeco de li ne apartiĝos.
23 Be sure you know the condition of your flocks and be concerned about your herds,
Bone konu viajn ŝafojn, Atentu viajn brutarojn.
24 for wealth is not forever. Does a crown endure for all generations?
Ĉar riĉeco ne daŭras eterne, Kaj krono ne restas por ĉiuj generacioj.
25 You should know when the hay is gone and the new growth appears, and the time when the grass from the hills is gathered in.
Aperas herbo, montriĝas verdaĵo, Kaj kolektiĝas kreskaĵoj de la montoj.
26 Those lambs will provide your clothing and the goats will provide the price of the field.
Ŝafidoj estas, por vesti vin, Kaj kaproj, por doni al vi la eblon aĉeti kampon.
27 There will be goats' milk for your food—the food for your household— and nourishment for your servant girls.
Estas sufiĉe da kaprina lakto, por nutri vin, por nutri vian domon, Kaj por subteni la vivon de viaj servantinoj.