Proverbs 26
1 Like snow in summer or rain in harvest, so a fool does not deserve honor.
Vinh dự đến với người khờ dại, cũng hiếm như mưa ngày mùa, như tuyết tháng hạ.
2 As the sparrow flitters and the swallow darts when they fly, so an undeserved curse does not alight.
Lời nguyền rủa vô cớ chẳng tới đâu, như chim sẻ bay đi, chim én liệng lại.
3 A whip is for the horse, a bridle is for the donkey and a rod is for the back of fools.
Roi dành cho ngựa, cương cho lừa, đòn vọt cho lưng đứa ngu si.
4 Do not answer a fool according to his folly, or you will become like him.
Đừng đối đáp người khờ dại như sự khờ dại của nó, kẻo con cũng giống như nó.
5 Answer a fool and join in on his folly, so he will not become wise in his own eyes.
Phải dùng lý luận ngớ ngẩn đáp người khờ dại, để nó đừng thấy như là nó khôn.
6 Whoever sends a message by the hand of a fool cuts off his own feet and drinks violence.
Dùng một đần truyền tin tức, chẳng khác gì tự đầu độc, tự chặt chân.
7 Like the legs of a paralytic which hang down is a proverb in the mouth of fools.
Châm ngôn trong miệng người khờ dại, khác nào chân bại trong thân thể người què.
8 Like tying a stone in a sling is giving honor to a fool.
Ca tụng người khờ dại như cột đá vào ná.
9 Like a thorn that goes into the hand of a drunkard is a proverb in the mouth of fools.
Châm ngôn trong miệng người ngu dại, như cành gai trong tay người say.
10 Like an archer who wounds all those around him is one who hires a fool or hires anyone who passes by.
Mướn người dại, người lang thang làm lụng, họ sẽ như người cầm cung bắn phá tứ tung.
11 As a dog returns to his own vomit, so is a fool who repeats his folly.
Người ngu lặp lại điều khờ dại nó đã trót làm, như chó mửa ra rồi liếm lại.
12 Do you see someone who is wise in his own eyes? There is more hope for a fool than for him.
Một người tự phụ cho mình là khôn, còn tệ hại hơn một người đần độn.
13 The lazy person says, “There is a lion on the road! There is a lion between the open places!”
Người lười biếng nói rằng: “Có con sư tử ngoài đường! Một con sư tử gầm thét ngoài phố!”
14 As the door turns on its hinges, so is the lazy person upon his bed.
Cửa xoay trên bản lề thể nào, người lười biếng cũng xoay trở trên giường thể ấy.
15 The lazy person puts his hand into the dish and yet he has no strength to lift it up to his mouth.
Người biếng nhác đặt tay mình vào đĩa, nhưng rồi thôi, không đưa lên miệng mình.
16 The lazy person is wiser in his own eyes than seven men who respond with good judgment.
Tuy nhiên, hắn tự cho rằng mình khôn ngoan hơn bảy người thông sáng khác.
17 Like one who takes hold of the ears of a dog, is a passerby who becomes angry at a dispute that is not his own.
Người đi ngoài đường thấy đám cãi nhau, vô cớ mà can thiệp, khác nào kéo tai con chó vậy.
18 Like a madman who shoots burning arrows,
Người nào lừa gạt bạn mình rồi nói rằng: “Tôi chỉ đùa thôi.”
19 is the one who deceives his neighbor and says, “Was I not telling a joke?”
Cũng như người điên ném than lửa, bắn tên gây chết chóc.
20 For lack of wood, the fire goes out; and where there is no gossiper quarreling ceases.
Không có lửa nếu không củi, không dầu, không bất bình nếu không nói hành, nói xấu.
21 As charcoal is to burning coals and wood is to fire, so is a quarrelsome person for kindling strife.
Người nhanh giận nhạy chuyện rầy rà, như than, như củi, mau cháy bùng ra.
22 The words of a gossip are like delicious morsels; they go down into the inner parts of the body.
Lời rỉ tai như của ngon vật lạ, nuốt vào, thỏa lòng mát dạ.
23 Like the glaze overlaying an earthen vessel so are burning lips and an evil heart.
Lời hoa mỹ che đậy lòng độc ác, như lớp men bóng bẩy bao ngoài bình đất rẻ tiền.
24 One who hates others disguises his feelings with his lips and he lays up deceit within himself.
Người quỷ quyệt dùng lời xảo trá, nhưng trong lòng chất chứa gian manh.
25 He will speak graciously, but do not believe him, for there are seven abominations in his heart.
Khi nó nói lời dịu ngọt đừng tin, vì lòng nó chứa bảy điều gớm ghiếc.
26 Though his hatred is covered with deception, his wickedness will be exposed in the assembly.
Chúng nói nhân nói nghĩa đủ điều, nhưng bộ mặt thật sẽ phô bày nơi công chúng.
27 Whoever digs a pit will fall into it and the stone will roll back on the one who pushed it.
Ai gài bẫy sẽ rơi vào bẫy, lăn đá hại người, lại bị đá đè nát thân.
28 A lying tongue hates the people it crushes and a flattering mouth brings about ruin.
Nói dối, nói nịnh người nó chẳng thương, gây nên tai hại khôn lường?
