Proverbs 26
1 Like snow in summer or rain in harvest, so a fool does not deserve honor.
Jako śnieg w lecie, i jako deszcz we żniwa; tak głupiemu nie przystoi chwała.
2 As the sparrow flitters and the swallow darts when they fly, so an undeserved curse does not alight.
Jako się ptak tam i sam tuła, i jako jaskółka lata: tak przeklęstwo niezasłużone nie przyjdzie.
3 A whip is for the horse, a bridle is for the donkey and a rod is for the back of fools.
Bicz na konia, ogłów na osła, a kij potrzebny jest na grzbiet głupiego.
4 Do not answer a fool according to his folly, or you will become like him.
Nie odpowiadaj głupiemu według głupstwa jego, abyś mu i ty nie był podobny.
5 Answer a fool and join in on his folly, so he will not become wise in his own eyes.
Odpowiedz głupiemu według głupstwa jego, aby się sobie nie zdał być mądrym.
6 Whoever sends a message by the hand of a fool cuts off his own feet and drinks violence.
Jakoby nogi obciął, tak się bezprawia dopuszcza, kto się głupiemu poselstwa powierza.
7 Like the legs of a paralytic which hang down is a proverb in the mouth of fools.
Jako nierówne są golenie u chromego: tak jest powieść w ustach głupich.
8 Like tying a stone in a sling is giving honor to a fool.
Jako kiedy kto przywiązuje kamień drogi do procy: tak czyni ten, który uczciwość głupiemu wyrządza.
9 Like a thorn that goes into the hand of a drunkard is a proverb in the mouth of fools.
Jako ciernie, gdy się dostaną w rękę pijanego: tak przypowieść jest w ustach głupich.
10 Like an archer who wounds all those around him is one who hires a fool or hires anyone who passes by.
Wielki Pan stworzył wszystko, a daje zapłatę głupiemu, daje także zapłatę przestępcom.
11 As a dog returns to his own vomit, so is a fool who repeats his folly.
Jako pies wraca się do zwrócenia swego: tak głupi powtarza głupstwo swoje.
12 Do you see someone who is wise in his own eyes? There is more hope for a fool than for him.
Ujrzyszli człowieka, co się sobie zda być mądrym, nadzieja o głupim lepsza jest, niżeli o nim.
13 The lazy person says, “There is a lion on the road! There is a lion between the open places!”
Leniwy mówi: lew na drodze, lew na ulicach.
14 As the door turns on its hinges, so is the lazy person upon his bed.
Jako się drzwi obracają na zawiasach swoich: tak leniwiec na łóżku swojem.
15 The lazy person puts his hand into the dish and yet he has no strength to lift it up to his mouth.
Leniwiec rękę kryje do zanadrzy swych, a ciężko mu jej podnosić do ust swoich.
16 The lazy person is wiser in his own eyes than seven men who respond with good judgment.
Leniwiec zda się sobie być mędrszym, niżeli siedm odpowiadających z rozsądkiem.
17 Like one who takes hold of the ears of a dog, is a passerby who becomes angry at a dispute that is not his own.
Jakoby też psa za uszy łapał, kto się mimo idąc w cudzą zwadę wdaje.
18 Like a madman who shoots burning arrows,
Jako szalony wypuszcza iskry i strzały śmiertelne:
19 is the one who deceives his neighbor and says, “Was I not telling a joke?”
Tak jest każdy, który podchodzi przyjaciela swego, a mówi: Azam ja nie żartował?
20 For lack of wood, the fire goes out; and where there is no gossiper quarreling ceases.
Gdy niestaje drew, gaśnie ogień; tak gdy nie będzie klatecznika, ucichnie zwada.
21 As charcoal is to burning coals and wood is to fire, so is a quarrelsome person for kindling strife.
Jako węgiel martwy służy do rozniecenia, i drwa do ognia; tak człowiek swarliwy do rozniecenia zwady.
22 The words of a gossip are like delicious morsels; they go down into the inner parts of the body.
Słowa obmówcy są jako słowa zranionych; a wszakże przenikają do wnętrzności żywota.
23 Like the glaze overlaying an earthen vessel so are burning lips and an evil heart.
Wargi nieprzyjacielskie i serce złe są jako srebrna piana, którą polewają naczynie gliniane.
24 One who hates others disguises his feelings with his lips and he lays up deceit within himself.
Ten, co kogo nienawidzi, za inszego się udaje wargami swemi; ale w sercu swojem myśli o zdradzie.
25 He will speak graciously, but do not believe him, for there are seven abominations in his heart.
Gdyć się ochotnym mową swą ukazuje, nie wierz mu: bo siedmioraka obrzydliwość jest w sercu jego.
26 Though his hatred is covered with deception, his wickedness will be exposed in the assembly.
Nienawiść zdradliwie bywa pokryta; ale odkryta bywa złość jej w zgromadzeniu.
27 Whoever digs a pit will fall into it and the stone will roll back on the one who pushed it.
Kto drugiemu dół kopie, wpada weń; a kto kamień toczy, na niego się obraca.
28 A lying tongue hates the people it crushes and a flattering mouth brings about ruin.
Człowiek języka kłamliwego ma utrapienie w nienawiści, a usta łagodne przywodzą do upadku.
