Proverbs 25
1 These are more proverbs of Solomon, copied by the men of Hezekiah, king of Judah.
Bunlar da Süleymanın məsəlləridir. Yəhuda padşahı Xizqiyanın adamları bir yerə yığılıb bunların üzünü köçürtdü.
2 It is the glory of God to conceal a matter, but the glory of kings to search it out.
Allahın işlərinin müəmması Onu şərəfləndirər, Bu işləri aşkar etmək padşahlara şərəf gətirər.
3 Like the heavens are for height and the earth is for depth, so the heart of kings is unsearchable.
Göyün yüksəkliyini, yerin dərinliyini, Padşahın da qəlbindən keçənləri bilmək olmaz.
4 Remove the dross from the silver and a metal worker can use the silver in his craft.
Tullantını gümüşdən ayırsan, Zərgərə əl işi qalar.
5 Even so, remove wicked people from the presence of the king and his throne will be established by doing what is right.
Əgər şər adam padşahın yanından ayrılarsa, Taxtı salehliklə möhkəmlənər.
6 Do not honor yourself in the king's presence and do not stand in the place designated for great people.
Padşahın hüzurunda özünü ucaltma, Rütbəlilərin yanında dayanma.
7 It is better for him to say to you, “Come up here,” than for him to humiliate you before a nobleman. What you have witnessed,
Çünki «buyur yuxarı» dəvətini almaq Bir əsilzadə qarşısında aşağı endirilməkdən yaxşıdır.
8 do not bring quickly to trial. For what will you do in the end when your neighbor puts you to shame?
Gördüyün şeylər barədə Dava yaratmağa tələsmə. Sonra qonşun səni utandırsa, nə edərsən?
9 Argue your case between you and your neighbor himself and do not disclose another's secret,
Münaqişəni qonşunla özün həll et, Özgənin sirrini açma.
10 or else the one who hears you will bring shame upon you and an evil report about you that cannot be silenced.
Yoxsa hər eşidən sənə xor baxar, Bu səni etibardan salar.
11 Apples of gold in settings of silver is a word spoken in the right situation.
Yerində deyilən sözlər, Gümüş oymalar içində qızıl almalara bənzər.
12 A gold ring or jewelry made of fine gold is a wise rebuke to a listening ear.
Sözəbaxan insana hikmətlinin məzəmməti Qızıl sırğa, qızıl bəzək kimidir.
13 Like the cold of snow at harvest time is a faithful messenger for those who sent him; he brings back the life of his masters.
Biçin zamanı qar kimi sərinlik necədirsə, Etibarlı elçi də onu göndərən üçün belədir. O, ağasının ruhunu təzələyir.
14 Clouds and wind without rain is the one who boasts about a gift he does not give.
Kim ki vermədiyi bəxşişlərlə öyünür, Yağışsız buluda və küləyə bənzəyir.
15 With patience a ruler can be persuaded and a soft tongue can break a bone.
Səbirlə hökmdarı da inandırmaq olar, Şirin dil sümükləri belə, yumşaldar.
16 If you find honey, eat just enough— otherwise, having too much of it, you vomit it up.
Bal tapsan, lazımi qədər ye, Acgözlüklə yesən, qusarsan.
17 Do not set your foot in your neighbor's house too often, he may become tired of you and hate you.
Qonşunun evinə az-az get, Yoxsa bezər, sənə nifrət edər.
18 A man who bears false witness against his neighbor is like a club used in war, or a sword, or a sharp arrow.
Kim ki qonşusuna qarşı yalandan şahidlik edir, Toppuza, qılınca, iti oxa bənzəyir.
19 An unfaithful man in whom you trust in a time of trouble is like a bad tooth or a foot that slips.
Dar gündə namərdə bel bağlamaq Çürük dişə, şikəst ayağa güvənməyə bənzəyir.
20 Like a person who takes off a garment in cold weather, or like vinegar poured upon carbonate of soda, is the one who sings songs to a heavy heart.
Qəlbi qubarlıya nəğmə söyləmək Soyuq havada lüt qoyulmağa, Soda üstə sirkə tökülməyə bənzəyir.
21 If your enemy is hungry, give him food to eat, and if he is thirsty, give him water to drink,
Düşmənin acdırsa, onu yedizdir, Susuzdursa, ona su ver.
22 for you will shovel coals of fire on his head and Yahweh will reward you.
Belə etməklə sanki onun başına köz tökərsən, Bunun əvəzini Rəbdən alarsan.
23 As surely as the north wind brings rain, so a tongue that tells secrets will result in angry faces.
Şimal küləyi yağış gətirir, Qeybətçi dil isə insanın üzünə qəzəb gətirir.
24 It is better to live on a corner of the roof than in a house shared with a quarreling wife.
Davakar arvadla bir evdə yaşamaqdansa Damın bir küncündə yaşamaq yaxşıdır.
25 Like cold waters to one who is thirsty, so is good news from a far country.
Susuzluqdan yanana sərin su necədirsə, Uzaq diyardan gələn xoş xəbər də elədir.
26 Like a fouled spring or a ruined fountain is a righteous person tottering before wicked people.
Əgər saleh insan pis adama təslim olarsa, Bulanan bulağa, murdarlanan quyuya bənzəyir.
27 It is not good to eat too much honey; that is like searching for honor after honor.
Qədərindən çox bal yemək xeyirli olmadığı kimi Tərifə uymaq da yaxşı deyil.
28 A person without self-control is like a city breached and without walls.
Nəfsini saxlaya bilməyən Dağılmış, hasarsız şəhərə bənzəyir.
