Proverbs 18
1 One who isolates himself seeks his own desire and he quarrels with all sound judgment.
Człowiek swej myśli, szuka tego, co mu się podoba, a w każdą rzecz wtrąca się.
2 A fool finds no pleasure in understanding, but only in revealing what is in his own heart.
Nie kocha się głupi w roztropności, ale w tem, co mu objawia serce jego.
3 When a wicked person comes, contempt comes with him— along with shame and reproach.
Gdy przychodzi niezbożny, przychodzi też wzgarda, a z mężem lekkomyślnym urąganie.
4 The words of a man's mouth are deep waters; the fountain of wisdom is a flowing stream.
Słowa ust męża mądrego są jako wody głębokie, a źródło mądrości jako potok wylewający.
5 It is not good to be partial to the wicked person, nor to deny justice to the righteous person.
Nie dobra to, mieć wzgląd na osobę niezbożnego, aby był podwrócony sprawiedliwy w sądzie.
6 A fool's lips bring him conflict and his mouth invites a beating.
Wargi głupiego zmierzają do swaru, a usta jego do bitwy wyzywają.
7 A fool's mouth is his ruin and he ensnares himself with his lips.
Usta głupiego są upadkiem jego, a wargi jego sidłem duszy jego.
8 The words of a gossip are like delicious morsels and they go down into the inner parts of the body.
Słowa obmówcy są jako słowa zranionych, a wszakże przenikają do wnętrzności żywota.
9 Also, one who is slack in his work is a brother to the one who destroys the most.
Kto niedbały w sprawach swoich, bratem jest utratnika.
10 The name of Yahweh is a strong tower; the righteous person runs into it and is safe.
Imię Pańskie jest mocną wieżą; sprawiedliwy się do niej uciecze, a wywyższony będzie.
11 The wealth of the rich is his fortified city and in his imagination it is like a high wall.
Majętność bogatego jest miastem jego mocnem, a jako mur wysoki w myśli jego.
12 Before his downfall a person's heart is proud, but humility comes before honor.
Przed upadkiem podnosi się serce człowiecze, a sławę uprzedza poniżenie.
13 One who answers before listening— it is his folly and shame.
Kto odpowiada, pierwej niż wysłucha, głupstwo to jego i zelżywość.
14 A person's spirit will survive sickness, but a broken spirit who can bear it?
Duch męża znosi niemoc swoję; ale ducha utrapionego któż zniesie?
15 The heart of the intelligent acquires knowledge and the hearing of the wise seeks it out.
Serce rozumne nabywa umiejętności, a ucho mądrych szuka jej.
16 A man's gift may open the way and bring him before an important person.
Dar człowieczy plac mu czyni, i przed wielmożnych przywodzi go.
17 The first to plead his case seems right until his opponent comes and questions him.
Sprawiedliwym zda się ten, kto pierwszy w sprawie swojej; ale gdy przychodzi bliźni jego, dochodzi go.
18 Casting the lot settles disputes and separates strong opponents.
Los uśmierza zwady, i między możnymi rozsądek czyni.
19 An offended brother is harder to be won than a strong city, and quarreling is like the bars of a castle.
Brat krzywdą urażony trudniejszy nad miasto niedobyte, a swary są jako zawory u pałacu.
20 From the fruit of his mouth one's stomach is filled; with the harvest of his lips he is satisfied.
Z owocu ust każdego nasycon bywa żywot jego; urodzajem warg swych będzie nasycony.
21 Death and life are controlled by the tongue, and those who love the tongue will eat its fruit.
Śmierć i żywot jest w mocy języka, a kto go miłuje, będzie jadł owoce jego.
22 He who finds a wife finds a good thing and receives favor from Yahweh.
Kto znalazł żonę, znalazł rzecz dobrą, i dostąpił łaski od Pana.
23 A poor person pleads for mercy, but a rich person answers harshly.
Ubogi pokornie mówi; ale bogaty odpowiada surowie.
24 The one who claims many friends is brought to ruin by them, but there is a friend who comes closer than a brother.
Człowiek, który ma przyjaciół, ma się obchodzić po przyjacielsku, ponieważ przyjaciel bywa przychylniejszy nad brata.
