Proverbs 15
1 A gentle answer turns away wrath, but a harsh word stirs up anger.
Milda respondo kvietigas koleron; Sed malmola vorto ekscitas koleron.
2 The tongue of wise people compliments knowledge, but the mouth of fools pours out folly.
La lango de saĝuloj bonigas la instruon; Sed la buŝo de malsaĝuloj elparolas sensencaĵon.
3 The eyes of Yahweh are everywhere, keeping watch over the evil and the good.
Sur ĉiu loko estas la okuloj de la Eternulo; Ili vidas la malbonulojn kaj bonulojn.
4 A healing tongue is a tree of life, but a deceitful tongue crushes the spirit.
Milda lango estas arbo de vivo; Sed malbonparola rompas la spiriton.
5 A fool has contempt for his father's instruction, but he who learns from correction is prudent.
Malsaĝulo malŝatas la instruon de sia patro; Sed kiu plenumas la admonon, tiu estas prudenta.
6 In the house of the righteous person there is great treasure, but the earnings of the wicked person give him trouble.
En la domo de virtulo estas multe da trezoroj; Sed en la profito de malvirtulo estas pereo.
7 The lips of wise people scatter knowledge about, but not so the hearts of fools.
La buŝo de saĝuloj semas instruon; Sed la koro de malsaĝuloj ne estas tia.
8 Yahweh hates the sacrifices of wicked people, but the prayer of upright people is his delight.
Oferdono de malvirtuloj estas abomenaĵo por la Eternulo; Sed la preĝo de virtuloj al Li plaĉas.
9 Yahweh hates the way of wicked people, but he loves the one who pursues what is right.
Abomenaĵo por la Eternulo estas la vojo de malvirtulo; Sed kiu celas virton, tiun Li amas.
10 Harsh discipline awaits anyone who forsakes the way and he who hates correction will die.
Malbona puno atendas tiun, kiu forlasas la vojon; Kaj la malamanto de admono mortos.
11 Sheol and destruction are open before Yahweh; how much more the hearts of the sons of mankind? (Sheol h7585)
Ŝeol kaj la abismo estas antaŭ la Eternulo: Tiom pli la koroj de la homidoj. (Sheol h7585)
12 The mocker resents correction; he will not go to the wise.
Mokanto ne amas tiun, kiu lin admonas; Al saĝuloj li ne iras.
13 A joyful heart makes the face cheerful, but heartache crushes the spirit.
Ĝoja koro faras la vizaĝon ĝoja; Sed ĉe ĉagreno de la koro la spirito estas malgaja.
14 The heart of the discerning seeks knowledge, but the mouth of fools feeds on folly.
La koro de saĝulo serĉas instruon; Sed la buŝo de malsaĝuloj nutras sin per malsaĝeco.
15 All the days of oppressed people are miserable, but a cheerful heart has an unending feast.
Ĉiuj tagoj de malfeliĉulo estas malbonaj; Sed kontenta koro estas festenado.
16 Better is little with the fear of Yahweh than great treasure with confusion.
Pli bona estas malmulto kun timo antaŭ la Eternulo, Ol granda trezoro kun maltrankvileco ĉe ĝi.
17 Better is a meal with vegetables where there is love than a fatted calf served with hatred.
Pli bona estas manĝo el verdaĵo, sed kun amo, Ol grasa bovo, sed kun malamo.
18 An angry man stirs up arguments, but a person who is slow to anger quiets a quarrel.
Kolerema homo kaŭzas malpacon; Kaj pacienculo kvietigas disputon.
19 The path of the sluggard is like a place with a hedge of thorns, but the path of the upright is a built-up highway.
La vojo de maldiligentulo estas kiel dornarbeto; Sed la vojo de virtuloj estas ebenigita.
20 A wise son brings joy to his father, but a foolish person despises his mother.
Saĝa filo ĝojigas la patron; Sed homo malsaĝa estas malhonoro por sia patrino.
21 Folly delights a person who lacks sense, but the one who has understanding walks a straight path.
Malsaĝeco estas ĝojo por malsaĝulo; Sed homo prudenta iras ĝustan vojon.
22 Plans go wrong where there is no advice, but with numerous advisors they succeed.
Kie ne estas konsilo, tie la entreprenoj neniiĝas; Sed ĉe multe da konsilantoj ili restas fortikaj.
23 A person finds joy when he gives a pertinent reply; how good is a timely word!
Plezuro por homo estas en la respondo de lia buŝo; Kaj kiel bona estas vorto en la ĝusta tempo!
24 The path of life leads upward for prudent people, that they may turn away from Sheol beneath. (Sheol h7585)
La vojo de la vivo por saĝulo iras supren, Por ke li evitu Ŝeolon malsupre. (Sheol h7585)
25 Yahweh tears down the house of the proud, but he protects the property of the widow.
La domon de fieruloj la Eternulo ruinigas; Sed Li gardas la limojn de vidvino.
26 Yahweh hates the thoughts of wicked people, but the words of kindness are pure.
Abomenaĵo por la Eternulo estas la intencoj de malnoblulo; Sed agrablaj estas la paroloj de puruloj.
27 The robber brings trouble to his family, but the one who hates bribes will live.
Profitemulo malĝojigas sian domon; Sed kiu malamas donacojn, tiu vivos.
28 The heart of the righteous person ponders before it answers, but the mouth of wicked people pours out all its evil.
La koro de virtulo pripensas respondon; Sed la buŝo de malvirtuloj elfluigas malbonon.
29 Yahweh is far away from wicked people, but he hears the prayer of righteous people.
La Eternulo estas malproksima de la malvirtuloj; Sed la preĝon de la virtuloj Li aŭskultas.
30 The light of the eyes brings joy to the heart and good news is health to the body.
Luma okulo ĝojigas la koron; Bona sciigo fortikigas la ostojn.
31 If you pay attention when someone corrects how you live, you will remain among wise people.
Orelo, kiu aŭskultas la instruon de la vivo, Loĝos inter saĝuloj.
32 The one who rejects discipline despises himself, but he who listens to correction gains understanding.
Kiu forpuŝas admonon, tiu malestimas sian animon; Sed kiu aŭskultas instruon, tiu akiras saĝon.
33 The fear of Yahweh teaches wisdom and humility comes before honor.
La timo antaŭ la Eternulo instruas saĝon, Kaj humileco troviĝas antaŭ honoro.
