Proverbs 12
1 Whoever loves discipline loves knowledge, but the one who hates correction is stupid.
Kto kocha karność, kocha wiedzę, a kto nienawidzi upomnienia, jest głupi.
2 Yahweh gives favor to a good man, but he condemns a man who makes evil plans.
Dobry [człowiek] zdobędzie łaskę PANA, ale [PAN] potępi podstępnego.
3 A person cannot be established by wickedness, but righteous people cannot be uprooted.
Człowiek nie umocni się niegodziwością, lecz korzeń sprawiedliwych nie będzie poruszony.
4 A worthy wife is her husband's crown, but she who brings shame is like a disease that rots his bones.
Żona cnotliwa [jest] koroną swego męża, ale ta, która go hańbi, [jest] jak zgnilizna w jego kościach.
5 The plans of the righteous are just, but the advice of the wicked is deceitful.
Myśli sprawiedliwych są prawe, a rady niegodziwych zdradliwe.
6 The words of wicked people are an ambush waiting for a chance to kill, but the words of the upright keep them safe.
Słowa niegodziwych czyhają na krew, lecz usta prawych ocalą ich.
7 Wicked people are overthrown and they are gone, but the house of the righteous person will stand.
Niegodziwi zostają powaleni i już ich nie ma, a dom sprawiedliwych się ostoi.
8 A person is praised by how much wisdom he has, but the one who makes perverse choices is despised.
Człowiek będzie chwalony za jego mądrość, a kto jest przewrotnego serca, zostanie wzgardzony.
9 Better to have an unimportant position—only being a servant— than to brag about your importance but have no food.
Lepszy [jest człowiek] wzgardzony, który ma sługę, niż ten, kto się chwali, a któremu brak chleba.
10 The righteous person cares about the needs of his animal, but even the compassion of the wicked is cruel.
Sprawiedliwy dba o życie swego bydła, a serce niegodziwych jest okrutne.
11 The one who works his land will have plenty of food, but whoever chases after worthless projects has no sense.
Kto uprawia swoją ziemię, nasyci się chlebem, a kto naśladuje próżnujących, jest nierozumny.
12 The wicked person desires what evil men have stolen from others, but the fruit of righteous people comes from themselves.
Niegodziwy pragnie sieci złych, a korzeń sprawiedliwych wydaje [owoc].
13 An evil person is trapped by his wicked talk, but the righteous person escapes from trouble.
Zły zostaje usidlony przez grzech swoich warg, a sprawiedliwy wyjdzie z ucisku.
14 From the fruit of his words a person is filled with good things, just as the work of his hands rewards him.
Człowiek nasyci się dobrem z owocu swoich ust, a za [dzieła] swoich rąk otrzyma zapłatę.
15 The way of a fool is right in his own eyes, but a wise man listens to advice.
Droga głupiego [wydaje się] słuszna w jego oczach, ale kto słucha rady, jest mądry.
16 A fool shows his anger at once, but one who ignores an insult is prudent.
Gniew głupiego objawia się od razu, a roztropny skrywa hańbę.
17 The one who speaks the truth says what is right, but a false witness tells lies.
Kto mówi prawdę, wyraża sprawiedliwość, ale fałszywy świadek – oszustwo.
18 The words of one who speaks rashly are like the thrusts of a sword, but the tongue of the wise brings healing.
Znajdzie się taki, którego [słowa] są jak miecz przeszywający, lecz język mądrych [jest] lekarstwem.
19 Truthful lips last forever, but a lying tongue is only for a moment.
Prawdomówne wargi będą trwać na wieki, ale język kłamliwy [trwa] króciutko.
20 There is deceit in the hearts of those who plan to do evil, but joy comes to the advisors of peace.
Podstęp [jest] w sercu tych, którzy knują zło, lecz u doradzających pokój [jest] radość.
21 No ill comes on the righteous person, but wicked people are filled with difficulties.
Sprawiedliwego nie spotka żadne zło, ale niegodziwi będą pełni nieszczęścia.
22 Yahweh hates lying lips, but those who live faithfully are his delight.
Wargi kłamliwe budzą odrazę w PANU, a ci, którzy postępują w prawdzie, podobają mu się.
23 A prudent man conceals his knowledge, but the heart of fools shouts out folly.
Człowiek roztropny ukrywa wiedzę, a serce głupich rozgłasza głupotę.
24 The hand of the diligent will rule, but lazy people will be put to forced labor.
Ręka pracowitych będzie panowała, a leniwa będzie płaciła daninę.
25 Anxiety in the heart of a person weighs him down, but a good word makes him glad.
Troska w sercu człowieka przygnębia je, a dobre słowo je rozwesela.
26 The righteous person is a guide for his friend, but the way of the wicked leads them astray.
Sprawiedliwy jest zacniejszy od swego bliźniego, a droga niegodziwych prowadzi ich na manowce.
27 Lazy people would not roast their own game, but the diligent man will obtain precious wealth.
Leniwy nie upiecze tego, co upolował, ale mienie człowieka pracowitego [jest] cenne.
28 Those who walk in the right way find life and in its path there is no death.
Na ścieżce sprawiedliwości jest życie, na jej drodze nie ma śmierci.
