Proverbs 10
1 The proverbs of Solomon. A wise son makes his father rejoice but a foolish son brings grief to his mother.
Mga kawikaan ni Salomon. Ang pantas na anak ay nakapagpapasaya sa ama: nguni't ang mangmang na anak ay pasan ng kaniyang ina.
2 Treasures accumulated by wickedness have no value, but doing what is right keeps you from death.
Mga kayamanan ng kasamaan ay hindi napapakinabangan: nguni't ang katuwiran ay nagliligtas sa kamatayan.
3 Yahweh does not let the soul of the righteous person go hungry, but he frustrates the cravings of the wicked.
Hindi titiisin ng Panginoon na magutom ang kaluluwa ng matuwid: nguni't kaniyang itinatakuwil ang nasa ng masama.
4 A lazy hand causes a person to be poor, but the hand of the diligent person gains riches.
Siya'y nagiging dukha na gumagawa ng kamay na walang kasipagan: nguni't yumayaman ang kamay ng masipag.
5 A wise son gathers a crop in the summer, but it is disgraceful for him to sleep during harvest.
Siyang nagtitipon sa taginit ay pantas na anak: nguni't siyang natutulog sa pagaani ay anak na kahiyahiya.
6 Gifts from God are upon the head of the righteous person, but the mouth of the wicked covers up violence.
Mga pagpapala ay nangasa ulo ng matuwid: nguni't tinatakpan ng karahasan ang bibig ng masama.
7 The righteous person makes those who remember him happy, but the name of the wicked will rot away.
Ang alaala sa ganap ay pinagpapala: nguni't ang pangalan ng masama ay mapaparam.
8 Those who are sensible accept commands, but a talkative fool will come to ruin.
Ang pantas sa puso ay tatanggap ng mga utos: nguni't ang madaldal na musmos ay mabubuwal.
9 He who walks in integrity walks in safety, but the one who makes his ways crooked, he will be found out.
Siyang lumalakad ng matuwid ay lumalakad na tiwasay: nguni't siyang sumisira ng kaniyang mga lakad ay makikilala.
10 He who winks the eye causes grief, but a talkative fool will be thrown down.
Siyang kumikindat ng mata ay nagpapapanglaw: nguni't ang madaldal na musmos ay mabubuwal.
11 The mouth of the righteous person is a water spring of life, but the mouth of the wicked covers up violence.
Ang bibig ng matuwid, ay bukal ng kabuhayan: nguni't tinatakpan ng karahasan ang bibig ng masama.
12 Hatred stirs up conflicts, but love covers over all offenses.
Ang pagtatanim ay humihila ng mga kaalitan: nguni't tinatakpan ng pagibig ang lahat ng pagsalangsang.
13 Wisdom is found on the lips of a discerning person, but a rod is for the back of the one who has no sense.
Nasusumpungan sa mga labi ng mabait ang karunungan: nguni't ang pamalo ay sa likod ng walang unawa.
14 Wise men store up knowledge, but the mouth of a fool brings destruction near.
Ang mga pantas ay nagiimbak ng kaalaman: nguni't ang bibig ng mangmang ay kasalukuyang ikapapahamak.
15 The wealth of a rich man is his fortified city; the poverty of the poor is their destruction.
Ang kayamanan ng mayaman ay ang kaniyang matibay na bayan: ang kapahamakan ng dukha ay ang kanilang karalitaan.
16 The wage of the righteous person leads to life; the profit of the wicked leads them to sin.
Ang gawa ng matuwid ay patungo sa buhay; ang bunga ng dukha ay sa pagkakasala.
17 There is a path to life for the one who follows discipline, but the one who rejects correction is led astray.
Nasa daan ng buhay siyang nakikinig ng saway: nguni't siyang nagpapabaya ng saway ay nagkakamali.
18 Whoever conceals hatred has lying lips, and whoever spreads slander is a fool.
Siyang nagkukubli ng mga pagtatanim ay sa mga magdarayang labi; at siyang nagpaparatang ay mangmang.
19 When there are many words, transgression is not lacking, but he who is careful in what he says is wise.
Sa karamihan ng mga salita ay hindi nagkukulang ng pagsalangsang: nguni't siyang nagpipigil ng kaniyang mga labi ay gumagawang may kapantasan.
20 The tongue of the righteous person is pure silver; there is little value in the heart of the wicked.
Ang dila ng matuwid ay parang piling pilak: ang puso ng masama ay kaunti ang halaga.
21 The lips of the righteous person nourish many, but fools die because of their lack of sense.
Ang mga labi ng matuwid ay nagpapakain ng marami: nguni't ang mangmang ay namamatay sa kakulangan ng pagunawa.
22 The good gifts of Yahweh bring wealth and he adds no pain to it.
Ang pagpapala ng Panginoon, ay nagpapayaman, at hindi niya idinadagdag ang kapanglawan.
23 Wickedness is a game a fool plays, but wisdom is a pleasure to a man of understanding.
Isang paglilibang sa mangmang ang paggawa ng kasamaan: at gayon ang karunungan sa taong naguunawa.
24 The fear of the wicked person will overtake him, but the desire of righteous people will be granted.
Ang takot ng masama ay darating sa kaniya: at ang nasa ng matuwid ay ipagkakaloob.
25 The wicked are like the storm that passes by, and they are no more, but the righteous person is a foundation that lasts forever.
Pagka ang ipoipo ay dumadaan ay nawawala ang masama: nguni't ang matuwid ay walang hanggang patibayan.
26 Like vinegar on the teeth and smoke in the eyes, so is the sluggard to those who send him.
Kung paano ang suka sa mga ngipin, at kung paano ang usok sa mata, gayon ang tamad sa mga nagsusugo sa kaniya.
27 The fear of Yahweh prolongs life, but the years of the wicked will be short.
Ang pagkatakot sa Panginoon ay nagpapalaon ng mga kaarawan: nguni't ang mga taon ng masama ay mangangaunti.
28 The hope of righteous people is their joy, but the years of wicked people will be short.
Ang pagasa ng matuwid ay magiging kasayahan: nguni't ang pagasa ng masama ay mawawala.
29 The way of Yahweh protects those who have integrity, but it is destruction for the wicked.
Ang daan ng Panginoon ay katibayan sa matuwid; nguni't kapahamakan sa mga manggagawa ng kasamaan.
30 The righteous person will never be overthrown, but the wicked will not remain in the land.
Ang matuwid ay hindi makikilos kailan man: nguni't ang masama ay hindi tatahan sa lupain.
31 Out of the mouth of the righteous person comes the fruit of wisdom, but the perverse tongue will be cut out.
Ang bibig ng matuwid ay nagbibigay ng karunungan: nguni't ang magdarayang dila ay ihihiwalay.
32 The lips of the righteous person know what is acceptable, but the mouth of the wicked, they know what is perverse.
Nalalaman ng mga labi ng matuwid ang nakalulugod: nguni't ang bibig ng masama ay nagsasalita ng karayaan.
