Proverbs 10
1 The proverbs of Solomon. A wise son makes his father rejoice but a foolish son brings grief to his mother.
Sentencoj de Salomono. Saĝa filo estas ĝojo por sia patro, Kaj filo malsaĝa estas malĝojo por sia patrino.
2 Treasures accumulated by wickedness have no value, but doing what is right keeps you from death.
Maljustaj trezoroj ne donas utilon; Sed bonfaremo savas de morto.
3 Yahweh does not let the soul of the righteous person go hungry, but he frustrates the cravings of the wicked.
La Eternulo ne malsatigos animon de piulo; Sed la avidon de malpiulo Li forpuŝas.
4 A lazy hand causes a person to be poor, but the hand of the diligent person gains riches.
Maldiligenta mano malriĉigas; Sed mano de diligentuloj riĉigas.
5 A wise son gathers a crop in the summer, but it is disgraceful for him to sleep during harvest.
Kiu kolektas dum la somero, tiu estas filo saĝa; Sed kiu dormas en la tempo de rikolto, tiu estas filo hontinda.
6 Gifts from God are upon the head of the righteous person, but the mouth of the wicked covers up violence.
Beno estas sur la kapo de piulo; Sed la buŝo de malpiulo kaŝas krimon.
7 The righteous person makes those who remember him happy, but the name of the wicked will rot away.
La memoro de piulo estas benata; Sed la nomo de malpiuloj forputros.
8 Those who are sensible accept commands, but a talkative fool will come to ruin.
Kiu havas saĝan koron, tiu akceptos moralordonojn; Sed kiu havas malsaĝan buŝon, tiu renversiĝos.
9 He who walks in integrity walks in safety, but the one who makes his ways crooked, he will be found out.
Kiu iras en senkulpeco, tiu iras sendanĝere; Sed kiu kurbigas siajn vojojn, tiu estos punita.
10 He who winks the eye causes grief, but a talkative fool will be thrown down.
Kiu grimacas per la okulo, tiu kaŭzas suferon; Kaj kiu havas malsaĝan buŝon, tiu renversiĝos.
11 The mouth of the righteous person is a water spring of life, but the mouth of the wicked covers up violence.
La buŝo de piulo estas fonto de vivo; Sed la buŝo de malpiulo kaŝas krimon.
12 Hatred stirs up conflicts, but love covers over all offenses.
Malamo kaŭzas malpacon; Sed amo kovras ĉiujn pekojn.
13 Wisdom is found on the lips of a discerning person, but a rod is for the back of the one who has no sense.
Sur la lipoj de prudentulo troviĝas saĝo; Sed vergo apartenas al la dorso de sensaĝulo.
14 Wise men store up knowledge, but the mouth of a fool brings destruction near.
Saĝuloj konservas la scion; Sed la buŝo de malsaĝulo estas proksima al la pereo.
15 The wealth of a rich man is his fortified city; the poverty of the poor is their destruction.
La havo de riĉulo estas lia fortika urbo; Sed pereo por la malriĉuloj estas ilia malriĉo.
16 The wage of the righteous person leads to life; the profit of the wicked leads them to sin.
La laborpago de piulo estas por la vivo; La enspezoj de malpiulo estas por peko.
17 There is a path to life for the one who follows discipline, but the one who rejects correction is led astray.
Kiu konservas la instruon, tiu iras al vivo; Sed kiu forĵetas atentigon, tiu restas en eraro.
18 Whoever conceals hatred has lying lips, and whoever spreads slander is a fool.
Kiu kaŝas malamon, tiu havas falseman buŝon; Kaj kiu elirigas kalumnion, tiu estas malsaĝulo.
19 When there are many words, transgression is not lacking, but he who is careful in what he says is wise.
Ĉe multo da vortoj ne evitebla estas peko; Sed kiu retenas siajn lipojn, tiu estas saĝa.
20 The tongue of the righteous person is pure silver; there is little value in the heart of the wicked.
La lango de piulo estas plej bonspeca arĝento; La koro de malpiuloj estas kiel nenio.
21 The lips of the righteous person nourish many, but fools die because of their lack of sense.
La lipoj de piulo gvidas multajn; Sed malsaĝuloj mortas pro manko de saĝo.
22 The good gifts of Yahweh bring wealth and he adds no pain to it.
La beno de la Eternulo riĉigas, Kaj malĝojon Li ne aldonas al ĝi.
23 Wickedness is a game a fool plays, but wisdom is a pleasure to a man of understanding.
Por malsaĝulo estas ĝojo fari malbonon; Kaj saĝo, por saĝulo.
24 The fear of the wicked person will overtake him, but the desire of righteous people will be granted.
Kio timigas malpiulon, tio trafos lin; Kaj kion deziras piuloj, tio estos donita al ili.
25 The wicked are like the storm that passes by, and they are no more, but the righteous person is a foundation that lasts forever.
Kiel pasanta ventego, tiel malpiulo rapide malaperas; Sed piulo havas eternan fundamenton.
26 Like vinegar on the teeth and smoke in the eyes, so is the sluggard to those who send him.
Kiel la vinagro por la dentoj kaj la fumo por la okuloj, Tiel la maldiligentulo estas por tiuj, kiuj lin sendis.
27 The fear of Yahweh prolongs life, but the years of the wicked will be short.
La timo antaŭ la Eternulo multigas la tagojn; Sed la jaroj de malpiuloj estos mallongigitaj.
28 The hope of righteous people is their joy, but the years of wicked people will be short.
La atendo de piuloj fariĝos ĝojo; Sed la espero de malpiuloj pereos.
29 The way of Yahweh protects those who have integrity, but it is destruction for the wicked.
La vojo de la Eternulo estas defendo por la senpekulo, Sed pereo por la malbonfarantoj.
30 The righteous person will never be overthrown, but the wicked will not remain in the land.
Piulo neniam falpuŝiĝos; Sed la malpiuloj ne restos sur la tero.
31 Out of the mouth of the righteous person comes the fruit of wisdom, but the perverse tongue will be cut out.
La buŝo de piulo eligas saĝon; Sed lango falsema estos ekstermita.
32 The lips of the righteous person know what is acceptable, but the mouth of the wicked, they know what is perverse.
La lipoj de piulo anoncas favoraĵon, Kaj la buŝo de malpiuloj malicaĵon.
