Proverbs 1
1 The proverbs of Solomon son of David, the king of Israel.
İsrail padşahı Davud oğlu Süleymanın məsəlləri:
2 These proverbs are to teach wisdom and instruction, to teach words of insight,
Hikmət və tərbiyəyə malik olmaq, Müdrik sözləri dərk etmək üçün,
3 that you may receive instruction in order to live by doing what is right, just, and fair.
Salehlik, ədalət, insaf barədə İdrak tərbiyəsi almaq üçün,
4 These proverbs are also to give wisdom to the naive, and to give knowledge and discretion to young people.
Cahillərə uzaqgörənlik, Gənc oğlana bilik və dərrakə vermək üçün;
5 Let wise people listen and increase their learning, and let discerning people get guidance,
Qoy hikmətli qulaq asıb müdrikliyini artırsın, Dərrakəli adam sağlam məsləhət alsın.
6 to understand proverbs, sayings, and words of wise people and their riddles.
Bu yolla insanlar məsəl və kinayələri, Hikmətlilərin sözlərini və müəmmalarını anlasınlar.
7 The fear of Yahweh is the beginning of knowledge— fools despise wisdom and instruction.
Rəbb qorxusu biliyin başlanğıcıdır, Amma səfehlər hikmət və tərbiyəyə xor baxar.
8 My son, hear the instruction of your father and do not lay aside the rules of your mother;
Oğlum, ata tərbiyəsinə qulaq as, Ananın öyrətdiklərini kənara atma.
9 they will be a graceful wreath for your head and pendants hanging from your neck.
Onlar başını gözəl çələng kimi, Boynunu boyunbağı kimi bəzər.
10 My son, if sinners try to entice you into their sin, refuse to follow them.
Oğlum, qoyma səni günahkarlar azdırsın.
11 If they say, “Come with us, let us lie in wait for blood, let us hide and attack innocent people for no reason.
Desələr ki: «Gəl bizimlə pusqu qurub qan tökək, Nahaq yerə günahsızları güdək,
12 Let us swallow them up alive, like Sheol takes away those who are healthy, and make them like those who fall into the pit. (Sheol h7585)
Gəl onları ölülər diyarı kimi diri-diri udaq, Tamam qəbirə düşənlərə bənzəsinlər. (Sheol h7585)
13 We shall find all kinds of valuable things; we will fill our houses with what we steal from others.
Onda çoxlu qiymətli sərvət taparıq, Evlərimizi talan malı ilə doldurarıq.
14 Throw in your lot with us; we will all have one purse together.”
Bizə qoşul, Qoy kisəmiz bir olsun»,
15 My son, do not walk down that road with them; do not let your foot touch where they walk;
Oğlum, onlara qoşulma, Yollarına ayaq basma.
16 their feet run to evil and they hurry to shed blood.
Çünki onların ayaqları pisliyə tərəf qaçar, Qan tökməyə tələsər.
17 For it is useless to spread the net in the sight of any bird.
Bir quşun gözü önündə Tələ qurmaq faydasızdır.
18 These men lie in wait for their own blood— they set an ambush for their own lives.
Çünki onların qurduğu pusqu öz qanlarını tökmək üçündür, Güdməkləri öz canları üçündür.
19 So are the ways of everyone who gains riches by injustice; unjust gain takes away the lives of those who hold on to it.
Tamahkarın yolu həmişə belədir, Tamahı onun canını alar.
20 Wisdom cries aloud in the street, she raises her voice in the open places;
Hikmət bayırda ucadan çağırır, Meydanlarda onun səsi ucalır.
21 at the head of the noisy streets she cries out, at the entrance of the city gates she speaks,
O, səsli-küylü küçələrin başında çağırır, Şəhər darvazalarında deyir:
22 “How long, you naive people, will you love being naive? How long, you mockers, will you delight in mockery, and how long, you fools, will you hate knowledge?
«Ey cahillər, nə vaxtadək Cəhaləti sevəcəksiniz? Nə vaxtadək rişxəndçilər rişxənddən zövq alacaq, Axmaqların bilikdən zəhləsi gedəcək?
23 Pay attention to my correction; I will pour out my thoughts to you; I will make my words known to you.
Məzəmmətimdən düzəlsəydiniz, Ruhumu üstünüzə tökərdim, Sözlərimi sizə bildirərdim.
24 I have called, and you have refused to listen; I reached out with my hand, but there was no one who paid attention.
Sizi çağıranda məni rədd etdiniz, Əlimi uzadanda əhəmiyyət vermədiniz.
25 But you have ignored all my instruction and paid no attention to my correction.
Bütün nəsihətlərimi boş saydınız, Məzəmmətlərimi qəbul etmədiniz.
26 I will laugh at your calamity, I will mock you when the terror comes—
Ona görə də sizin üzərinizə bəla gələndə güləcəyəm, Dəhşət sizi bürüyəndə,
27 when your fearful dread comes like a storm and disaster sweeps over you like a whirlwind, when distress and anguish come upon you.
Tufan kimi dəhşət sizə hücum çəkəndə, Sizə qasırğa kimi bəla gələndə, Dara, əziyyətə düşəndə istehza edəcəyəm.
28 Then they will call upon me, and I will not answer; they will desperately call for me, but they will not find me.
O vaxt məni çağıranlara cavab verməyəcəyəm, Səylə axtarsalar da, məni tapa bilməyəcəklər.
29 Because they hate knowledge and did not choose the fear of Yahweh,
Çünki onlar biliyə nifrət etdilər, Rəbdən qorxmaq istəmədilər,
30 they would not follow my instruction, and they despised all my correction.
Nəsihətimi istəmədilər, Hər məzəmmətimi rədd etdilər.
31 They will eat the fruit of their ways, and with the fruit of their schemes they will be filled.
Buna görə də öz yollarının bəhrəsini yeyəcəklər, Öz nəsihətləri ilə doyacaqlar.
32 For the naive are killed when they turn away, and the indifference of fools will destroy them.
Cahili özbaşınalığı öldürəcək, Axmağı laqeydliyi məhv edəcək.
33 But whoever listens to me will live in safety and will rest secure with no fear of disaster.”
Mənə qulaq asanlarsa əmin-amanlıqda yaşayacaq, Rahatlıq tapacaq, pislikdən qorxmayacaq».
