Numbers 13
1 Then Yahweh spoke to Moses. He said,
| پەرۋەردىگار مۇساغا سۆز قىلىپ: — |
2 “Send some men to examine the land of Canaan, which I have given to the people of Israel. Send a man from every tribe of their ancestors. Each man must be a leader among them.”
| مەن ئىسرائىللارغا مىراس قىلىپ بەرگەن قانائان زېمىنىنى چارلاپ كېلىشكە ئادەملەرنى ئەۋەتكىن؛ ھەربىر ئاتا جەمەتكە تەۋە قەبىلىدىن بىردىن ئادەم چىقىرىلسۇن، ئۇلار ئۆز قەبىلىسىدىكى ئەمىر بولسۇن، — دېدى. |
3 Moses sent them from the wilderness of Paran, so that they might obey Yahweh's command. All of them were leaders among the people of Israel.
| مۇسا پەرۋەردىگارنىڭ ئەمرى بويىچە، ئۇلارنى پاران چۆلىدىن يولغا سالدى؛ ئۇلارنىڭ ھەممىسى ئىسرائىللارنىڭ باشلىرى ئىدى. |
4 These were their names: from the tribe of Reuben, Shammua son of Zaccur;
| تۆۋەندىكىلەر ئۇلارنىڭ ئىسىملىرى: — رۇبەن قەبىلىسىدىن زاككۇرنىڭ ئوغلى شاممۇيا، |
5 from the tribe of Simeon, Shaphat son of Hori;
| شىمېئون قەبىلىسىدىن خورىنىڭ ئوغلى شافات، |
6 from the tribe of Judah, Caleb son of Jephunneh;
| يەھۇدا قەبىلىسىدىن يەفۇننەھنىڭ ئوغلى كالەب، |
7 from the tribe of Issachar, Igal son of Joseph;
| ئىسساكار قەبىلىسىدىن يۈسۈپنىڭ ئوغلى ئىگال، |
8 from the tribe of Ephraim, Hoshea son of Nun;
| ئەفرائىم قەبىلىسىدىن نۇننىڭ ئوغلى ھوشىيا، |
9 from the tribe of Benjamin, Palti son of Raphu;
| بىنيامىن قەبىلىسىدىن رافۇنىڭ ئوغلى پالتى، |
10 from the tribe of Zebulun, Gaddiel son of Sodi;
| زەبۇلۇن قەبىلىسىدىن سودىنىڭ ئوغلى گاددىيەل، |
11 from the tribe of Joseph (that is to say, from the tribe Manasseh), Gaddi son of Susi;
| يۈسۈپ قەبىلىسىدىن، يەنى ماناسسەھ قەبىلىسىدىن سۇسىنىڭ ئوغلى گاددى، |
12 from the tribe of Dan, Ammiel son of Gemalli;
| دان قەبىلىسىدىن گىماللىنىڭ ئوغلى ئاممىيەل، |
13 from the tribe of Asher, Sethur son of Michael;
| ئاشىر قەبىلىسىدىن مىكائىلنىڭ ئوغلى سەتۇر، |
14 from the tribe of Naphtali, Nahbi son of Vophsi;
| نافتالى قەبىلىسىدىن ۋوفسىنىڭ ئوغلى ناھبى، |
15 from the tribe of Gad, Geuel son of Maki.
| گاد قەبىلىسىدىن ماكىنىڭ ئوغلى گېئۇئەل. |
16 These were the names of the men whom Moses sent to examine the land. Moses called Hoshea son of Nun by the name of Joshua.
| مانا بۇلار مۇسا چارلاپ كېلىڭلار دەپ قانائان زېمىنىغا ئەۋەتكەن ئادەملەرنىڭ ئىسمى. مۇسا نۇننىڭ ئوغلى ھوشىيانى يەھوشۇيا دەپ ئاتىدى. |
17 Moses sent them to examine the land of Canaan. He said to them, “Approach from the Negev and go up into the hill country.
| مۇسا ئۇلارنى چارلاپ كېلىشكە قانائانغا سەپەرۋەر قىلىپ: — سىلەر مۇشۇ يەردىن نەگەۋ چۆلى تەرەپكە قاراپ مېڭىڭلار، ئاندىن تاغلىق رايونغا چىقىڭلار. |
18 Examine the land to see what it is like. Observe the people who live there, whether they are strong or weak, and whether they are few or many.
| ئۇ يەرنىڭ قانداق ئىكەنلىكىنى، ئۇ يەردىكىلەرنىڭ كۈچلۈك-ئاجىزلىقىنى، ئاز ياكى كۆپلۈكىنى كۆرۈپ بېقىڭلار؛ |
19 See what the land is like where they live. Is it good or bad? What cities are there? Are they like camps, or are they fortified cities?
| ئۇلار تۇرۇۋاتقان يەرنىڭ قانداق ئىكەنلىكىنى، ياخشى-يامانلىقىنى كۆرۈڭلار؛ ئۇلار تۇرۇۋاتقان شەھەرلەرنىڭ قانداق ئىكەنلىكىنى، بارگاھلىق شەھەر ياكى سېپىل-قەلئەلىك شەھەر ئىكەنلىكىنى؛ |
20 See what the land is like, whether it is good for growing crops or not, and whether there are trees there or not. Be brave and bring back samples of the land's produce.” Now the time was the season for the first ripe grapes.
| ئۇ يەرنىڭ مۇنبەت ياكى مۇنبەتسىز ئىكەنلىكىنى، دەل-دەرەخلىرىنىڭ بار-يوقلۇقىنى كۆرۈپ كېلىڭلار. يۈرەكلىكرەك بولۇپ، مېۋە-چىۋىلىرىدىن ئالغاچ كېلىڭلار، — دېدى. بۇ چاغ دەل ئۈزۈم پىشىپ قالغان ۋاقىت ئىدى. |
21 So the men went up and examined the land from the wilderness of Zin to Rehob, near Lebo Hamath.
| ئۇلار شۇ تەرەپلەرگە چىقىپ، زېمىننى زىن چۆلىدىن تارتىپ تاكى ھامات ئېغىزىنىڭ يېنىدىكى رەھوبقىچە بېرىپ چارلاشتى. |
22 They went up from the Negev and arrived at Hebron. Ahiman, Sheshai, and Talmai, clans descended from Anak, were there. Now Hebron had been built seven years before Zoan in Egypt.
| ئۇلار جەنۇب تەرەپتە ھېبرونغا باردى، ئۇ يەرلەردە ئاناقىيلارنىڭ ئەۋلادلىرىدىن ئاھىمان، شىشاي، تالماي دېگەنلەر ئولتۇرۇشلۇق ئىدى. ئەسلىدە ھېبرون شەھىرى مىسىردىكى زوئان شەھىرىدىن يەتتە يىل ئىلگىرى ياسالغانىدى. |
23 When they reached the Valley of Eshkol, they cut down a branch with a cluster of grapes. They carried it on a staff between two of their group. They also brought pomegranates and figs.
| ئۇلار «ئەشكول جىلغىسى»غا كەلدى، ئۇ يەردە بىر ساپ ئۈزۈمى بار بىر ئۈزۈم شېخىنى كېسىپ، بىر بالداققا ئېسىپ ئىككى ئادەمگە كۆتۈرگۈزۈپ ماڭدى؛ ئۇلار ئازراق ئانار بىلەن ئەنجۈرمۇ ئېلىپ قايتىپ كەلدى. |
24 That place was named the Valley of Eshkol, because of the grape cluster that the people of Israel cut down there.
| ئىسرائىللار شۇ يەردە كېسىۋالغان ئەشۇ ئۈزۈم سەۋەبىدىن ئۇ يەر «ئەشكول جىلغىسى» ‹«[ئۈزۈم ساپىقى جىلغىسى]»› دەپ ئاتالدى. |
25 After forty days, they returned from examining the land.
| ئۇلار قىرىق كۈندىن كېيىن ئۇ يەرلەرنى چارلاپ تۈگىتىپ، قايتىپ كەلدى. |
26 They came back to Moses, Aaron, and all the community of the people of Israel in the wilderness of Paran, at Kadesh. They brought back word to them and to all the community, and showed them the produce from the land.
| ئۇلار كېلىپ، پاران چۆللۈكىدىكى قادەشتە مۇسا، ھارۇن ۋە پۈتۈن ئىسرائىل جامائىتى بىلەن كۆرۈشتى. ئۇلار ئىككىيلەنگە ھەم پۈتكۈل ئىسرائىل جامائىتىگە مەلۇمات بەردى ھەم زېمىننىڭ مېۋىلىرىنى ئۇلارغا كۆرسەتتى. |
27 They told Moses, “We reached the land to which you sent us. It certainly flows with milk and honey. Here is some produce from it.
| ئۇلار مۇساغا مەلۇمات بېرىپ: — بىز ئۆزلىرى بېرىڭلار دېگەن يەرلەرگە باردۇق، راستتىنلا سۈت بىلەن ھەسەل ئېقىپ تۇرىدىغان يەر ئىكەن، مانا بۇلار شۇ يەرنىڭ مېۋىلىرى. |
28 However, the people who make their homes there are strong. The cities are fortified and very large. We also saw descendants of Anak there.
| بىراق ئۇ يەردىكىلەر بەك كۈچتۈڭگۈر ئىكەن، شەھەرلەر سېپىللىق بولۇپ ھەم پۇختا-ھەيۋەتلىك ئىكەن. ئۇنىڭ ئۈستىگە، بىز ئۇ يەردە ئاناقىيلارنىڭ ئەۋلادلىرىنىمۇ كۆردۇق. |
29 The Amalekites live in the Negev. The Hittites, Jebusites, and Amorites have their homes in the hill country. The Canaanites live by the sea and along the Jordan River.”
| ئامالەكلەر جەنۇب تەرەپتە تۇرىدىكەن؛ ھىتتىيلار، يەبۇسىيلار، ئامورىيلار تاغلاردا تۇرىدىكەن؛ قانائانىيلار دېڭىز بويلىرىدا ۋە ئىئوردان دەرياسى بويلىرىدا تۇرىدىكەن، — دېدى. |
30 Then Caleb silenced the people who were before Moses and said, “Let us go up and take possession of the land, for we are certainly able to conquer it.”
| كالەب مۇسانىڭ ئالدىدا كۆپچىلىكنى تىنچىتىپ: — بىز دەرھال ئاتلىنىپ بېرىپ ئۇ يەرنى ئىگىلەيلى! چۈنكى بىز چوقۇم غالىپ كېلىمىز — دېدى. |
31 But the other men who had gone with him said, “We are not able to attack the people because they are stronger than we are.”
| لېكىن ئۇنىڭ بىلەن بىللە چىققان باشقىلار بولسا: — ئۇلار بىزدىن كۈچلۈك ئىكەن، شۇڭا ئۇلارغا ھۇجۇم قىلساق بولمايدۇ، — دېيىشتى. |
32 So they spread around a discouraging report to the people of Israel about the land that they had examined. They said, “The land that we looked at is a land that eats up its inhabitants. All the people whom we saw there are people of great height.
| ئاندىن چارلىغۇچىلار ئۆزلىرى چارلاپ كەلگەن زېمىننىڭ ئەھۋالىدىن ئىسرائىللارغا يامان مەلۇمات بېرىپ: — بىز كىرىپ چارلاپ ئۆتكەن زېمىن بولسا ئۆز ئاھالىسىنى يەيدىغان زېمىن ئىكەن؛ بىز ئۇ يەردە كۆرگەنلەرنىڭ ھەممىسى يوغان ئادەملەر ئىكەن. |
33 There we saw giants, descendants of Anak, people who came from giants. In our own sight we were like grasshoppers in comparison with them, and this is what we were in their sight, too.”
| بىز ئۇ يەرلەردە «نەفىلىيلەر» دېگەن [گىگانت] ئادەملەرنى كۆردۇق ‹دەرۋەقە ئاناقىيلارنىڭ ئەۋلادلىرى نەفىلىيلەردىن چىققاندۇر›؛ بىز ئۆزىمىزگە قارىساق چېكەتكىدەك تۇرىدىكەنمىز، بىز ئۇلارغىمۇ شۇنداق كۆرىنىدىكەنمىز، — دېدى. |
