Matthew 26
1 It came about that when Jesus had finished all these words, he said to his disciples,
Miabot nga sa dihang natapos na ni Jesus kining tanan nga mga pulong, miingon siya sa iyang mga disipulo,
2 “You know that after two days the Passover is coming, and the Son of Man will be delivered up to be crucified.”
“Nasayod kamo nga human sa duha ka adlaw moabot ang adlaw sa Pagsaylo, ug ang Anak sa Tawo igatugyan aron ilansang sa krus.”
3 Then the chief priests and the elders of the people were gathered together in the palace of the high priest, who was named Caiaphas.
Unya ang mga pangulong pari ug mga kadagkoan sa katawhan nagkatigom didto sa palasyo sa labawng pari, nga ginganlan ug Caifas.
4 They plotted together to arrest Jesus stealthily and kill him.
Naghiusa silang naglaraw sa pagdakop kang Jesus sa hilom ug sa pagpatay kaniya.
5 For they were saying, “Not during the feast, so that a riot does not arise among the people.”
Kay miingon sila, “Dili panahon sa pista, aron nga dili magsugod ang kagubot taliwala sa katawhan.”
6 Now while Jesus was in Bethany in the house of Simon the leper,
Karon samtang si Jesus anaa sa Betania sa balay ni Simon nga sanglahon,
7 as he was reclining at table, a woman came to him having an alabaster jar of very expensive ointment, and she poured it upon his head.
samtang nagsandig siya sa kan-anan, ang usa ka babaye miduol kaniya nga adunay usa ka alabastro nga tibod sa mahalon nga pahumot, ug gibubo niya kini didto sa iyang ulo.
8 But when his disciples saw it, they became angry and said, “What is the reason for this waste?
Apan sa dihang nakakita niini ang iyang mga disipulo, nasuko sila ug miingon, “Unsa man ang hinungdan niining pag-usik-usik?
9 This could have been sold for a large amount and given to the poor.”
Mahimo pa unta kining ibaligya sa dako nga kantidad ug ihatag ngadto sa mga kabos.”
10 But Jesus, knowing this, said to them, “Why are you troubling this woman? For she has done a beautiful thing for me.
Apan si Jesus, nga nasayod niini, miingon kanila, “Nganong ginasamok man ninyo kining babaye? Kay gibuhat niya ang matahom nga butang alang kanako.
11 You always have the poor with you, but you will not always have me.
Kanunay ninyong gikauban ang mga kabos, apan dili ninyo ako makauban sa kanunay.
12 For when she poured this ointment on my body, she did it for my burial.
Kay sa dihang gibubo niya kining pahumot sa akong lawas, gibuhat niya kini alang sa akong lubong.
13 Truly I say to you, wherever this gospel is preached in the whole world, what this woman has done will also be spoken of in memory of her.”
Sa pagkatinuod moingon ako kaninyo, bisan asa mawali kining ebanghelyo sa tibuok kalibotan, kung unsa man ang nabuhat niini nga babaye masulti usab sa paghinumdom kaniya.”
14 Then one of the twelve, who was named Judas Iscariot, went to the chief priests
Unya ang usa sa napulog duha, nga ginganlan ug Judas Iskariote, miadto sa mga pangulong pari
15 and said, “What are you willing to give me to deliver him to you?” They weighed out thirty pieces of silver for him.
ug miingon, “Unsa man ang andam ninyong ihatag kanako aron sa pagtugyan kaniya nganha kaninyo?” Nagtimbang sila ug 30 kabuok nga plata alang kaniya.
16 From that moment he sought an opportunity to deliver him to them.
Sukad niadtong taknaa nangita siya ug kahigayonan sa pagtugyan kaniya ngadto kanila.
17 Now on the first day of unleavened bread the disciples came to Jesus and said, “Where do you want us to prepare for you to eat the Passover meal?”
Karon sa unang adlaw sa tinapay nga walay igpapatubo ang mga disipulo miduol kang Jesus ug miingon, “Diin mo man kami buot mangandam alang sa pagkaon nimo sa Pagsaylo nga panihapon?”
18 He said, “Go into the city to a certain man and say to him, 'The Teacher says, “My time is at hand. I will keep the Passover at your house with my disciples.”'”
Miingon siya, “Adtoa ang usa ka tawo didto sa siyudad ug sultihi siya, 'Ang Magtutudlo nag-ingon, “Ang akong panahon haduol na. Pagabuhaton nako ang Pagsaylo dinhi sa imong balay kauban ang akong mga disipulo.”
19 The disciples did as Jesus directed them, and they prepared the Passover meal.
Gibuhat sa mga disipulo ang gitugon ni Jesus, ug giandam nila ang pagkaon sa Pagsaylo.
20 When evening came, he sat down to eat with the twelve disciples.
Sa dihang miabot na ang kagabhion, milingkod siya aron mokaon kauban ang napulo ug duha ka mga disipulo.
21 As they were eating, he said, “Truly I say to you that one of you will betray me.”
Samtang nangaon sila, miingon siya, “Sa pagkatinuod moingon ako kaninyo nga ang usa kaninyo magluib kanako.”
22 They were very sorrowful, and each one began to ask him, “Surely not I, Lord?”
Nagmasulub-on sila, ug ang matag usa nagsugod sa pagpangutana kaniya, “Sigurado nga dili ako, Ginoo?”
23 He answered, “The one who dips his hand with me in the dish is the one who will betray me.
Mitubag siya, “Ang usa nga magtuslob sa iyang kamot uban kanako sa panaksan mao ang magbudhi kanako.
24 The Son of Man will go, just as it is written about him. But woe to that man by whom the Son of Man is betrayed! It would be better for that man if he had not been born.”
Molakaw ang Anak sa Tawo, sama sa nahisulat mahitungod kaniya. Apan alaot kanang tawhana nga pinaagi kaniya ang Anak sa Tawo budhian! Mas maayo alang nianang tawhana kung wala na lamang siya natawo.”
25 Judas, who would betray him said, “Is it I, Rabbi?” He said to him, “You have said it yourself.”
Si Judas, nga mao ang magbudhi kaniya miingon, “Ako ba kana, Rabbi?” Miingon siya kaniya, “Giingon mo na kini sa imong kaugalingon.”
26 As they were eating, Jesus took bread, blessed it, and broke it. He gave it to the disciples and said, “Take, eat. This is my body.”
Samtang nangaon sila, gikuha ni Jesus ang tinapay, gipanalanginan kini, ug gipikaspikas kini. Gihatag niya kini sa mga disipulo ug miingon, “Dawata, ug kaona. Mao kini ang akong lawas.”
27 He took a cup and gave thanks, and gave it to them and said, “Drink it, all of you.
Gikuha niya ang usa ka kopa ug naghatag ug pagpasalamat, ug gihatag kini kanila ug miingon, “Inom niini, kamong tanan.
28 For this is my blood of the covenant that is poured out for many for the forgiveness of sins.
Kay mao kini ang akong dugo sa pakigsaad nga ibubo sa kadaghanan alang sa kapasayloan sa mga sala.
29 But I say to you, I will not drink again of this fruit of the vine, until that day when I drink it new with you in my Father's kingdom.”
Apan moingon ako kaninyo, dili na ako makainom pag-usab niining bunga sa paras, hangtod sa adlaw dihang moinom ako niini nga bag-o uban kaninyo didto sa gingharian sa akong Amahan.”
30 When they had sung a hymn, they went out to the Mount of Olives.
Sa dihang miawit sila ug mga alawiton, miadto sila sa Bungtod sa mga Olibo.
31 Then Jesus said to them, “All of you will fall away tonight because of me, for it is written, 'I will strike the shepherd and the sheep of the flock will be scattered.'
Unya si Jesus miingon kanila, “Kamong tanan karong gabhiona mabungkag tungod kanako, kay nahisulat kini, 'Pagabunalan ko ang magbalantay ug ang karnero sa panon magkatibulaag.'
32 But after I am raised up, I will go ahead of you into Galilee.”
Apan human sa akong pagkabanhaw, mag-una ako kaninyo didto sa Galilea.”
33 But Peter said to him, “Even if all fall away because of you, I will never fall away.”
Apan si Pedro miingon kaniya, “Bisan kung ang tanan mopalayo tungod kanimo, dili ako mopalayo.”
34 Jesus said to him, “Truly I say to you, this very night, before the rooster crows, you will deny me three times.”
Si Jesus miingon kaniya, “Sa pagkatinuod moingon ako kanimo, niini gayong gabhiona sa dili pa motuktugaok ang manok, ilimod mo ako sa makatulo ka higayon.”
35 Peter said to him, “Even if I must die with you, I will not deny you.” All the other disciples said the same thing.
Si Pedro miingon kaniya, “Bisan pa kung mamatay ako uban kanimo, dili ko ikaw ilimod.” Ug ang tanang mga disipulo misulti sa samang butang.
36 Then Jesus went with them to a place called Gethsemane and said to his disciples, “Sit here while I go over there and pray.”
Unya si Jesus miadto uban kanila sa dapit nga gitawag ug Getsemane ug miingon sa iyang mga disipulo, “Lingkod dinhi samtang moadto ako didto aron moampo.”
37 He took Peter and the two sons of Zebedee with him and began to become sorrowful and troubled.
Gidala niya si Pedro ug ang duha ka anak nga lalaki ni Zebedeo uban kaniya ug nagsugod sila sa pagkamasulub-on ug naguol.
38 Then he said to them, “My soul is deeply sorrowful, even to death. Remain here and watch with me.”
Unya miingon siya kanila, “Ang akong kalag nagsubo gayod, bisan hangtod sa kamatayon. Pabilin dinhi ug pagtukaw uban kanako.”
39 He went a little farther, fell on his face, and prayed. He said, “My Father, if it is possible, let this cup pass from me. Yet, not as I will, but as you will.”
Miadto siya sa unahan, mihapa, ug nag-ampo. Miingon siya, “Amahan ko, kung mahimo, tugoti kining kopa nga mosaylo gikan kanako. Apan, dili ang akong pagbuot, kondili ang imong pagbuot.”
40 He came to the disciples and found them sleeping, and he said to Peter, “What, could you not watch with me for one hour?
Miadto siya sa iyang mga disipulo ug nakaplagan nga nangatulog sila, ug miingon siya kang Pedro, “Unsa, dili ba kamo makatukaw uban kanako bisan sa usa lamang ka oras?
41 Watch and pray that you do not enter into temptation. The spirit indeed is willing, but the flesh is weak.”
Pagtukaw ug pag-ampo nga dili kamo madala ngadto sa tintasyon. Andam gayod ang espiritu, apan huyang ang unod.”
42 He went away a second time and prayed. He said, “My Father, if this cannot pass away unless I drink it, your will be done.”
Mipalayo siya sa ikaduhang higayon ug miampo, miingon siya, “Amahan ko, kung kini dili mosaylo gawas kung imnon ko kini, ang imong kabubut-on maoy matuman.”
43 He came again and found them sleeping, for their eyes were heavy.
Mibalik na usab siya ug nakaplagan nga nangatulog sila, kay nagbug-at na ang ilang mga mata.
44 So leaving them again, he went away and prayed a third time, saying the same words.
Unya gibiyaan niya sila pag-usab ug mipalayo. Nag-ampo siya sa ikatulo nga higayon ug gisulti ang sama nga mga pulong.
45 Then Jesus came to the disciples and said to them, “Are you still sleeping and taking your rest? Look, the hour is at hand, and the Son of Man is being betrayed into the hands of sinners.
Unya miadto si Jesus sa mga disipulo ug miingon ngadto kanila, “Natulog ba gihapon kamo ug nagpahulay? Tan-awa, ang takna ania na, ug gibudhian na ang Anak sa Tawo ngadto sa kamot sa mga makasasala.
46 Arise, let us go. Look, the one who is betraying me is near.”
Tindog, manglakaw na kita. Tan-awa, ang usa nga maoy magbudhi kanako haduol na.”
47 While he was still speaking, Judas, one of the twelve, came. A large crowd came with him from the chief priests and elders of the people. They came with swords and clubs.
Samtang nagsulti pa siya, si Judas, ang usa sa napulo ug duha, miabot. Ang dakong panon sa katawhan miabot uban kaniya gikan sa pangulong pari ug mga kadagkoan sa katawhan. Miabot sila uban ang mga espada ug mga bunal.
48 Now the man who was going to betray Jesus had given them a signal, saying, “Whomever I kiss, he is the one. Seize him.”
Karon ang tawo nga maoy mobudhi kang Jesus naghatag kanila ug ilhanan, nga nag-ingon, “Kung si kinsa ang akong halokan, siya na kana. Dakpa siya.”
49 Immediately he came up to Jesus and said, “Greetings, Rabbi!” and he kissed him.
Dihadiha miduol siya kang Jesus ug miingon, “Kumusta, Rabbi!” Ug gihalokan niya siya.
50 Jesus said to him, “Friend, do what you have come to do.” Then they came, laid hands on Jesus, and seized him.
Si Jesus miingon kaniya, “Higala, buhata ang imong gianhi dinhi nga buhaton.” Unya miduol sila, gigunitan si Jesus, ug gidakop siya.
51 Behold, one of those who was with Jesus stretched out his hand, drew his sword, and struck the servant of the high priest, and cut off his ear.
Tan-awa, ang usa niadtong kauban ni Jesus mituy-od sa iyang kamot, mihulbot sa iyang espada, ug mitigbas sa sulugoon sa labawng pari, ug naputol ang iyang dalunggan.
52 Then Jesus said to him, “Put your sword back in its place, for all those who take up the sword will perish by the sword.
Unya miingon si Jesus kaniya, “Ibalik ang imong espada sa iyang butanganan, kay ang tanan niadtong naghulbot sa espada mahanaw pinaagi sa espada.
53 Do you think that I could not call upon my Father, and he would send me more than twelve legions of angels?
Naghunahuna ka ba nga dili ako makatawag sa akong Amahan, ug mopadala siya kanako ug labaw pa sa napulo ug duha ka panon sa mga anghel?
54 But how then would the scriptures be fulfilled, that this must happen?”
Apan unsaon unya pagkatuman sa kasulatan, kinahanglan nga mahitabo gayod kini?”
55 At that time Jesus said to the crowd, “Have you come out with swords and clubs to seize me like a robber? Every day I sat teaching in the temple, and you did not arrest me.
Niadtong taknaa miingon si Jesus ngadto sa panon sa katawhan, “Migawas ba kamo uban sa mga espada ug mga bunal aron sa pagdakop kanako sama sa usa ka tulisan? Naglingkod ako matag adlaw didto sa templo ug nagtudlo, ug wala ninyo ako dakpa.
56 But all this has happened so that the writings of the prophets might be fulfilled.” Then all the disciples left him and fled.
Apan kining tanan mahitabo aron nga ang mga sinulat sa mga propeta matuman.” Unya ang tanang mga disipulo mibiya kaniya ug mipalayo.
57 Those who had seized Jesus led him away to Caiaphas the high priest, where the scribes and the elders had gathered together.
Kadtong nagdakop kang Jesus nangulo kaniya palayo didto kang Caifas ang labawng pari, diin ang mga eskriba ug ang mga kadagkoan naghiusa pagtigom.
58 But Peter followed him from a distance to the courtyard of the high priest. He went inside and sat down with the guards to see the outcome.
Apan si Pedro nagsunod kaniya sa halayo lamang didto sa hawanan sa labawng pari. Miadto siya sa sulod ug milingkod uban sa mga guwardiya aron makita ang mahitabo.
59 Now the chief priests and the whole council were looking for false testimony against Jesus so that they might put him to death.
Karon ang mga pangulong pari ug ang tibuok Konseho nangita ug mga bakak nga pagpamatuod batok kang Jesus, aron nga mabutang nila siya sa kamatayon.
60 They did not find any, even though many false witnesses came forward. But later two came forward
Apan wala gayod silay nakaplagan nga bisan unsa, bisan tuod daghang mga mini nga mga tigpamatuod ang miadto sa atubangan. Apan sa kadugayan adunay duha nga miadto sa atubangan
61 and said, “This man said, 'I am able to destroy the temple of God and rebuild it in three days.'”
ug miingon, “Kining tawhana miingon, 'Makahimo ako sa pagguba sa templo sa Dios ug tukoron kini pag-usab sulod sa tulo ka adlaw.'”
62 The high priest stood up and said to him, “Do you have no answer? What is it that they are testifying against you?”
Ang labawng pari mitindog ug miingon kaniya, “Wala ka bay itubag? Unsa man kining ginapamatud-an nila batok kanimo?”
63 But Jesus was silent. The high priest said to him, “I command you by the living God, tell us whether you are the Christ, the Son of God.”
Apan naghilom lamang si Jesus. Ang labawng pari miingon kaniya, “Gimandoan ko ikaw pinaagi sa buhi nga Dios, sultihi kami kung ikaw ba ang Cristo, ang Anak sa Dios.”
64 Jesus replied to him, “You have said it yourself. But I tell you, from now on you will see the Son of Man sitting at the right hand of Power, and coming on the clouds of heaven.”
Mitubag si Jesus, “Giingon mo na kini sa imong kaugalingon. Apan sultihan ko ikaw, sukad karon makakita na kamo sa Anak sa Tawo nga molingkod sa tuong kamot sa Gahom, ug moanhi ibabaw sa mga panganod sa langit.”
65 Then the high priest tore his clothes and said, “He has spoken blasphemy! Why do we still need witnesses? Look, now you have heard the blasphemy.
Unya ang labawng pari migisi sa iyang mga bisti ug miingon, “Nagsulti siya ug pagpasipala! Nganong nanginahanglan pa man kita ug mga saksi? Tan-awa, nadungog na ninyo karon ang pagpasipala.
66 What do you think?” They answered and said, “He is worthy of death.”
Unsa man ang inyong hunahuna?” Mitubag sila ug miingon, “Angay siya sa kamatayon.”
67 Then they spit in his face and beat him, and struck him with the palms of their hands,
Unya giluwaan nila ang iyang dagway ug gikulata siya, ug gihapak siya sa palad sa ilang mga kamot,
68 and said, “Prophesy to us, you Christ. Who is it that struck you?”
ug miingon, “Tagnaa kami, ikaw nga Cristo. Kinsa man kadtong mihapak kanimo?”
69 Now Peter was sitting outside in the courtyard, and a servant girl came to him and said, “You were also with Jesus of Galilee.”
Karon si Pedro naglingkod sa gawas sa hawanan, ug ang usa ka sulugoon nga babaye miduol kaniya ug miingon, “Kauban ka usab ni Jesus nga taga-Galilea.”
70 But he denied it in front of them all, saying, “I do not know what you are talking about.”
Apan gilimod niya kini sa atubangan nilang tanan, nga nag-ingon, “Wala ako masayod kung unsa ang inyong gipanulti.”
71 When he went out to the gateway, another servant girl saw him and said to those there, “This man was also with Jesus of Nazareth.”
Sa dihang migawas siya ngadto sa ganghaan, ang laing sulugoon nga babaye nakakita kaniya ug miingon niadtong anaa didto, “Kining tawhana kauban usab ni Jesus nga taga-Nazaret.”
72 He again denied it with an oath, “I do not know the man!”
Ug milimod na usab siya uban sa panumpa, “Wala ako makaila nianang tawhana.”
73 After a little while those who were standing by came and said to Peter, “Surely you are also one of them, for the way you speak gives you away.”
Pagkataodtaod kadtong mga nanagtindog miduol ug miingon kang Pedro, “Sigurado nga ikaw usab usa kanila, kay ang imong paagi sa pagsulti maoy nagpaila kanimo.”
74 Then he began to curse and swear, “I do not know the man,” and immediately a rooster crowed.
Unya nagsugod na siya sa pagpanunglo ug nanumpa, “Wala ako makaila nianang tawhana,” ug dihadiha mituktugaok ang manok.
75 Peter remembered the words that Jesus had said, “Before the rooster crows you will deny me three times.” Then he went outside and wept bitterly.
Nahinumdoman ni Pedro ang mga pulong nga giingon ni Jesus, “Sa dili pa motuktogaok ang manok ilimod mo ako sa makatulong higayon.” Ug miadto siya sa gawas ug mihilak sa hilabihan gayod.
