Matthew 15
1 Then some Pharisees and scribes came to Jesus from Jerusalem. They said,
Nang magkagayo'y nagsilapit kay Jesus na mula sa Jerusalem ang mga Fariseo at ang mga eskriba, na nagsisipagsabi,
2 “Why do your disciples violate the traditions of the elders? For they do not wash their hands when they eat.”
Bakit ang iyong mga alagad ay nagsisilabag sa sali't-saling sabi ng matatanda? sapagka't hindi sila nangaghuhugas ng kanilang mga kamay pagka nagsisikain sila ng tinapay.
3 He answered and said to them, “Then why do you violate the commandment of God for the sake of your traditions?
At siya'y sumagot at sinabi sa kanila, Bakit naman kayo'y nagsisilabag sa utos ng Dios dahil sa inyong sali't-saling sabi?
4 For God said, 'Honor your father and your mother,' and 'He who speaks evil of his father or mother, will surely die.'
Sapagka't sinabi ng Dios, Igalang mo ang iyong ama at ang iyong ina: at, Ang manungayaw sa ama at sa ina, ay mamatay siyang walang pagsala.
5 But you say, 'Whoever says to his father or mother “Whatever help you would have received from me is now a gift given to God,”'
Datapuwa't sinasabi ninyo, Sinomang magsabi sa kaniyang ama o sa kaniyang ina, Yaong mangyayaring pakinabangan mo sa akin ay hain ko na sa Dios:
6 that person does not need to honor his father. In this way you have made void the word of God for the sake of your traditions.
Ay hindi niya igagalang ang kaniyang ama. At niwalan ninyong kabuluhan ang salita ng Dios dahil sa inyong sali't-saling sabi.
7 You hypocrites! Well did Isaiah prophesy about you when he said,
Kayong mga mapagpaimbabaw, mabuti ang pagkahula sa inyo ni Isaias, na nagsasabi,
8 'This people honors me with their lips, but their heart is far from me.
Ang bayang ito'y iginagalang ako ng kanilang mga labi; Datapuwa't ang kanilang puso ay malayo sa akin.
9 They worship me in vain, because they teach as their doctrines the commandments of people.'”
Datapuwa't walang kabuluhan ang pagsamba nila sa akin, Na nagtuturo ng kanilang pinakaaral ang mga utos ng mga tao.
10 Then he called the crowd to himself and said to them, “Listen and understand—
At pinalapit niya sa kaniya ang karamihan, at sa kanila'y sinabi, Pakinggan ninyo, at unawain.
11 Nothing that enters into the mouth defiles a person. Instead, what comes out of the mouth, this is what defiles a person.”
Hindi ang pumapasok sa bibig ang siyang nakakahawa sa tao; kundi ang lumalabas sa bibig, ito ang nakakahawa sa tao.
12 Then the disciples came and said to Jesus, “Do you know that the Pharisees were offended when they heard this statement?”
Nang magkagayo'y nagsilapit ang mga alagad, at sa kaniya'y sinabi, Nalalaman mo bagang nangagdamdam ang mga Fariseo, pagkarinig nila ng pananalitang ito?
13 Jesus answered and said, “Every plant that my heavenly Father has not planted will be rooted up.
Datapuwa't sumagot siya at sinabi, Ang bawa't halamang hindi itinanim ng aking Ama na nasa kalangitan, ay bubunutin.
14 Let them alone, they are blind guides. If a blind person guides another blind person, both will fall into a pit.”
Pabayaan ninyo sila: sila'y mga bulag na tagaakay. At kung ang bulag ay umakay sa bulag, ay kapuwa sila mangahuhulog sa hukay.
15 Peter responded and said to Jesus, “Explain this parable to us.”
At sumagot si Pedro, at sinabi sa kaniya, Ipaliwanag mo sa amin ang talinghaga.
16 Jesus said, “Are you also still without understanding?
At sinabi niya, Kayo baga nama'y wala pa ring pagiisip?
17 Do you not see that whatever goes into the mouth passes into the stomach and is then passed out into the latrine?
Hindi pa baga ninyo nalalaman, na ang anomang pumapasok sa bibig ay tumutuloy sa tiyan, at inilalabas sa daanan ng dumi?
18 But the things that come out of the mouth come from the heart. They are the things that defile a person.
Datapuwa't ang mga bagay na lumalabas sa bibig ay sa puso nanggagaling; at siyang nangakakahawa sa tao.
19 For from the heart proceed evil thoughts, murder, adultery, sexual immorality, theft, false witness, and slander.
Sapagka't sa puso nanggagaling ang masasamang pagiisip, mga pagpatay, mga pangangalunya, pakikiapid, mga pagnanakaw, mga pagsaksi sa di katotohanan, mga pamumusong:
20 These are the things that defile a person. But to eat with unwashed hands does not defile a person.”
Ito ang mga bagay na nangakakahawa sa tao; datapuwa't ang kumaing hindi maghugas ng mga kamay ay hindi makakahawa sa tao.
21 Then Jesus went away from there and withdrew toward the regions of the cities of Tyre and Sidon.
At umalis doon si Jesus, at lumigpit sa mga sakop ng Tiro at Sidon.
22 Behold, a Canaanite woman came out from that region. She shouted out and said, “Have mercy on me, Lord, Son of David! My daughter is severely demon-possessed.”
At narito, ang isang babaing Cananea na lumabas sa mga hangganang yaon, at nagsisigaw, na nagsasabi, Kahabagan mo ako, Oh Panginoon, ikaw na Anak ni David; ang aking anak na babae ay pinahihirapang lubha ng isang demonio.
23 But Jesus answered her not a word. His disciples came and begged him, saying, “Send her away, for she is shouting after us.”
Datapuwa't siya'y hindi sumagot ng anomang salita sa kaniya. At nilapitan siya ng kaniyang mga alagad at siya'y pinamanhikan, na nangagsasabi, Paalisin mo siya; sapagka't nagsisisigaw siya sa ating hulihan.
24 But Jesus answered and said, “I was not sent to anyone except to the lost sheep of the house of Israel.”
Datapuwa't siya'y sumagot at sinabi, Hindi ako sinugo kundi sa mga tupang nangaligaw sa bahay ni Israel.
25 But she came and bowed down before him, saying, “Lord, help me.”
Datapuwa't lumapit siya at siya'y sinamba niya, na nagsasabi, Panginoon, saklolohan mo ako.
26 He answered and said, “It is not right to take the children's bread and throw it to the little dogs.”
At siya'y sumagot at sinabi, Hindi marapat na kunin ang tinapay sa mga anak at itapon sa mga aso.
27 She said, “Yes, Lord, but even the little dogs eat some of the crumbs that fall from their masters' tables.”
Datapuwa't sinabi niya, Oo, Panginoon: sapagka't ang mga aso man ay nagsisikain ng mga mumo na nangalalaglag mula sa dulang ng kanilang mga panginoon.
28 Then Jesus answered and said to her, “Woman, great is your faith; let it be done for you just as you wish.” At that hour her daughter was healed.
Nang magkagayo'y sumagot si Jesus at sinabi sa kaniya, Oh babae, malaki ang pananampalataya mo: mangyari sa iyo ayon sa ibig mo. At gumaling ang kaniyang anak mula sa oras na yaon.
29 Jesus left that place and went near to the Sea of Galilee. Then he went up a hill and sat there.
At umalis si Jesus doon, at naparoon sa tabi ng dagat ng Galilea; at umahon sa bundok, at naupo doon.
30 Large crowds came to him. They brought with them lame, blind, mute, and crippled people, and many others who were sick. They presented them at Jesus' feet, and he healed them.
At lumapit sa kaniya ang lubhang maraming tao, na may mga pilay, mga bulag, mga pipi, mga pingkaw, at iba pang marami, at sila'y kanilang inilagay sa kaniyang mga paanan; at sila'y pinagaling niya:
31 So the crowd marveled when they saw the mute persons speak, the crippled made well, the lame walking, and the blind seeing. They praised the God of Israel.
Ano pa't nangagtaka ang karamihan, nang mangakita nilang nangagsasalita ang mga pipi, nagsisigaling ang mga pingkaw, at nagsisilakad ang mga pilay, at nangakakakita ang mga bulag: at kanilang niluwalhati ang Dios ng Israel.
32 Jesus called his disciples to him and said, “I have compassion on the crowd, because they have stayed with me for three days already and have nothing to eat. I do not want to send them away without eating, or they may faint on the way.”
At pinalapit ni Jesus sa kaniya ang kaniyang mga alagad, at sinabi, Nahahabag ako sa karamihan, sapagka't tatlong araw nang sila'y nagsisipanatili sa akin at wala silang makain: at di ko ibig na sila'y paalising nangagaayuno, baka sila'y manganglupaypay sa daan.
33 The disciples said to him, “Where can we get enough loaves of bread in such a deserted place to satisfy so large a crowd?”
At sa kaniya'y sinabi ng mga alagad, Saan tayo mangakakakuha rito sa ilang ng sapat na daming tinapay na makabubusog sa ganyang lubhang napakaraming tao?
34 Jesus said to them, “How many loaves do you have?” They said, “Seven, and a few small fish.”
At sinabi ni Jesus sa kanila, Ilang tinapay mayroon kayo? At sinabi nila, Pito, at ilang maliliit na isda.
35 Then Jesus commanded the crowd to sit down on the ground.
At iniutos niya sa karamihan na magsiupo sa lupa;
36 He took the seven loaves and the fish, and after giving thanks, he broke the loaves and gave them to the disciples. The disciples gave them to the crowd.
At kinuha niya ang pitong tinapay at ang mga isda; at siya'y nagpasalamat at pinagputolputol, at ibinigay sa mga alagad, at ibinigay naman ng mga alagad sa mga karamihan.
37 The people all ate and were satisfied. Then they gathered up seven baskets full of the broken pieces that were left over.
At nagsikain silang lahat, at nangabusog: at pinulot nila ang lumabis sa mga pinagputolputol, na pitong bakol na puno.
38 Those who ate were four thousand men, besides women and children.
At silang nagsikain ay apat na libong lalake, bukod ang mga babae at mga bata.
39 Then Jesus sent the crowds away and got into the boat and went into the region of Magadan.
At pinayaon niya ang mga karamihan at lumulan sa daong, at napasa mga hangganan ng Magdala.
