Luke 22
1 Now the Festival of Unleavened Bread was approaching, which is called the Passover.
I zbliżało się święto Przaśników, zwane Paschą.
2 The chief priests and the scribes discussed how they could put Jesus to death, for they were afraid of the people.
A naczelni kapłani i uczeni w Piśmie szukali [sposobu], jak by go zabić, ale bali się ludu.
3 Then Satan entered into Judas Iscariot, who was one of the twelve.
Wtedy szatan wszedł w Judasza, zwanego Iskariotą, który był z grona dwunastu.
4 Judas went to the chief priests and captains and discussed with them how he would betray Jesus to them.
Poszedł więc i umówił się z naczelnymi kapłanami i przełożonymi [świątyni], jak ma im go wydać.
5 They were glad, and agreed to give him money.
A oni ucieszyli się i umówili się z nim, że dadzą mu pieniądze.
6 He consented, and looked for an opportunity to deliver him to them away from the crowd.
On się zgodził i szukał sposobności, aby im go wydać z dala od tłumu.
7 Then came the day of unleavened bread, on which the Passover lamb had to be sacrificed.
I nadszedł dzień Przaśników, w którym należało zabić baranka paschalnego.
8 So Jesus sent Peter and John, saying, “Go and prepare for us the Passover meal, so that we may eat it.”
Wtedy posłał Piotra i Jana, mówiąc: Idźcie i przygotujcie nam Paschę, abyśmy [mogli] jeść.
9 They said to him, “Where do you want us to make preparations?”
A oni go zapytali: Gdzie chcesz, abyśmy [ją] przygotowali?
10 He answered them, “Listen, when you have entered the city, a man bearing a pitcher of water will meet you. Follow him into the house that he goes into.
On im odpowiedział: Gdy będziecie wchodzić do miasta, spotka się z wami człowiek niosący dzban wody. Idźcie za nim do domu, do którego wejdzie;
11 Then say to the master of the house, 'The Teacher says to you, “Where is the guest room, where I will eat the Passover with my disciples?”'
I powiedzcie gospodarzowi tego domu: Nauczyciel cię pyta: Gdzie jest pokój, w którym będę jadł Paschę z moimi uczniami?
12 He will show you a large furnished upper room. Make the preparations there.”
On wam pokaże wielką, urządzoną salę [na piętrze]. Tam [wszystko] przygotujcie.
13 So they went, and found everything as he had said to them. Then they prepared the Passover meal.
Odeszli więc i znaleźli [wszystko] tak, jak im powiedział, i przygotowali Paschę.
14 When the time came, he sat down with the apostles.
A gdy nadeszła pora, usiadł za stołem, a z nim dwunastu apostołów.
15 Then he said to them, “I have greatly desired to eat this Passover with you before I suffer.
I powiedział do nich: Gorąco pragnąłem zjeść tę Paschę z wami, zanim będę cierpiał.
16 For I say to you, I will not eat it again, until it is fulfilled in the kingdom of God.”
Mówię wam bowiem, że nie będę jej więcej jadł, aż się spełni w królestwie Bożym.
17 Then Jesus took a cup, and when he had given thanks, he said, “Take this, and share it among yourselves.
Potem wziął kielich, złożył dziękczynienie i powiedział: Weźcie go i rozdzielcie między siebie.
18 For I say to you, I will not drink of the fruit of the vine again until the kingdom of God comes.”
Mówię wam bowiem, że nie będę pił z owocu winorośli, aż przyjdzie królestwo Boże.
19 Then he took bread, and when he had given thanks, he broke it, and gave to them, saying, “This is my body which is given for you. Do this in remembrance of me.”
Wziął też chleb, złożył dziękczynienie, połamał i dał im, mówiąc: To jest moje ciało, które jest za was dane. To czyńcie na moją pamiątkę.
20 He took the cup in the same way after supper, saying, “This cup is the new covenant in my blood, which is poured out for you.
Podobnie i kielich, gdy było po wieczerzy, mówiąc: Ten kielich to nowy testament w mojej krwi, która jest za was wylana.
21 But pay attention. The one who betrays me is with me at the table.
Lecz oto ręka tego, który mnie wydaje, jest ze mną na stole.
22 For the Son of Man indeed goes as it has been determined. But woe to that man through whom he is betrayed!”
Wprawdzie Syn Człowieczy odchodzi, jak zostało postanowione, ale biada temu człowiekowi, przez którego będzie wydany.
23 They began to discuss among themselves which one of them it might be who would do this.
Wtedy oni zaczęli się między sobą pytać, który z nich miałby to zrobić.
24 Then there arose also a quarrel among them about which of them was considered to be greatest.
Wszczął się też między nimi spór o to, kto z nich ma być uważany za największego.
25 He said to them, “The kings of the Gentiles are masters over them, and the ones who have authority over them are referred to as those who do good to their people.
Lecz on powiedział do nich: Królowie narodów panują nad nimi, a ci, którzy sprawują nad nimi władzę, nazywani są dobroczyńcami.
26 But it must not be like this with you. Instead, let the one who is the greatest among you become like the youngest, and let the one who is the most important become like the one who serves.
Wy zaś tak nie [postępujcie]. Lecz kto jest największy wśród was, niech będzie jak najmniejszy, a kto jest przełożonym, [niech będzie] jak ten, kto służy.
27 For who is greater, the one who sits at the table, or the one who serves? Is it not the one who sits at the table? Yet I am among you as one who serves.
Któż bowiem jest większy? Ten, kto siedzi, czy ten, kto służy? Czy nie ten, kto siedzi? Ale ja jestem pośród was jako ten, kto służy.
28 But you are the ones who have continued with me in my temptations.
A wy jesteście tymi, którzy wytrwali przy mnie w moich próbach.
29 I give to you a kingdom, even as my Father has given a kingdom to me,
I ja przekazuję wam królestwo, jak mnie przekazał mój Ojciec;
30 that you may eat and drink at my table in my kingdom, and you will sit on thrones judging the twelve tribes of Israel.
Abyście jedli i pili za moim stołem w moim królestwie, i zasiadali na tronach, sądząc dwanaście pokoleń Izraela.
31 Simon, Simon, be aware, Satan asked to have you, that he might sift you as wheat.
I powiedział Pan: Szymonie, Szymonie, oto szatan wyprosił, żeby was przesiać jak pszenicę.
32 But I have prayed for you, that your faith may not fail. After you have turned back again, strengthen your brothers.”
Lecz ja prosiłem za tobą, żeby nie ustała twoja wiara. Ty zaś, gdy się nawrócisz, utwierdzaj swoich braci.
33 Peter said to him, “Lord, I am ready to go with you both to prison and to death.”
A on mu powiedział: Panie, z tobą gotów jestem iść i do więzienia, i na śmierć.
34 Jesus replied, “I tell you, Peter, the rooster will not crow this day, before you deny three times that you know me.”
On rzekł: Mówię ci, Piotrze, nim zapieje dziś kogut, trzy razy się wyprzesz, że mnie znasz.
35 Then Jesus said to them, “When I sent you out without a purse, a bag of provisions, or shoes, did you lack anything?” They answered, “Nothing.”
I powiedział do nich: Gdy was posyłałem bez sakiewki, bez torby i bez obuwia, czy brakowało wam czegoś? A oni odpowiedzieli: Niczego.
36 Then he said to them, “But now, the one who has a purse, let him take it, and also a bag of provisions. The one who does not have a sword should sell his cloak and buy one.
Wtedy im powiedział: Teraz jednak, kto ma sakiewkę, niech [ją] weźmie, podobnie i torbę. A kto nie ma miecza, niech sprzeda swoją szatę i kupi [go].
37 For I say to you, what is written about me must be fulfilled, 'He was counted with the lawless ones.' For what is predicted about me is being fulfilled.”
Mówię wam bowiem, że jeszcze musi się wypełnić na mnie to, co jest napisane: Zaliczono go w poczet złoczyńców. Spełnia się bowiem to, co mnie [dotyczy].
38 Then they said, “Lord, look! Here are two swords.” He said to them, “It is enough.”
Oni zaś powiedzieli: Panie, oto tu dwa miecze. A on im odpowiedział: Wystarczy.
39 Jesus went, as he often did, to the Mount of Olives, and the disciples followed him.
Potem wyszedł i udał się według [swego] zwyczaju na Górę Oliwną, a szli za nim także jego uczniowie.
40 When they arrived, he said to them, “Pray that you do not enter into temptation.”
Kiedy przyszedł na miejsce, powiedział do nich: Módlcie się, abyście nie ulegli pokusie.
41 He went away from them about a stone's throw, and he knelt down and prayed,
A sam oddalił się od nich na [odległość] jakby rzutu kamieniem, upadł na kolana i modlił się:
42 saying, “Father, if you are willing, remove this cup from me. Nevertheless not my will, but yours be done.”
Ojcze, jeśli chcesz, zabierz ode mnie ten kielich. Jednak nie moja wola, lecz twoja niech się stanie.
43 Then an angel from heaven appeared to him, strengthening him.
Wtedy ukazał mu się anioł z nieba i umacniał go.
44 Being in agony, he prayed more earnestly, and his sweat became like great drops of blood falling down upon the ground.
I w [śmiertelnym] zmaganiu [jeszcze] gorliwiej się modlił, a jego pot był jak krople krwi spadające na ziemię.
45 When he rose up from his prayer, he came to the disciples, and found them sleeping because of their sorrow,
A gdy wstał od modlitwy i przyszedł do uczniów, zastał ich śpiących ze smutku.
46 and asked them, “Why are you sleeping? Rise and pray, that you may not enter into temptation.”
I powiedział do nich: Czemu śpicie? Wstańcie i módlcie się, abyście nie ulegli pokusie.
47 While he was still speaking, behold, a crowd appeared, with Judas, one of the twelve, leading them. He came near to Jesus to kiss him,
Kiedy on jeszcze mówił, oto [nadszedł] tłum, a jeden z dwunastu, zwany Judaszem, idąc przodem, zbliżył się do Jezusa, aby go pocałować.
48 but Jesus said to him, “Judas, are you betraying the Son of Man with a kiss?”
Lecz Jezus mu powiedział: Judaszu, pocałunkiem wydajesz Syna Człowieczego?
49 When those who were around Jesus saw what was happening, they said, “Lord, should we strike with the sword?”
A ci, którzy przy nim byli, widząc, na co się zanosi, zapytali go: Panie, czy mamy uderzyć mieczem?
50 Then one of them struck the servant of the high priest, and cut off his right ear.
I jeden z nich uderzył sługę najwyższego kapłana i odciął mu prawe ucho.
51 Jesus said, “That is enough!” He touched his ear, and healed him.
Ale Jezus odezwał się: Pozwólcie aż dotąd. I dotknąwszy jego ucha, uzdrowił go.
52 Jesus said to the chief priests, to the captains of the temple, and to elders who came against him, “Do you come out as against a robber, with swords and clubs?
Wtedy Jezus powiedział do naczelnych kapłanów, przełożonych świątyni i starszych, którzy przyszli do niego: Jak na bandytę wyszliście z mieczami i kijami?
53 When I was daily with you in the temple, you did not lay your hands on me. But this is your hour, and the authority of darkness.”
Gdy codziennie bywałem z wami w świątyni, nie podnieśliście na mnie ręki. Lecz to jest wasza godzina i moc ciemności.
54 Seizing him, they led him away, and brought him into the high priest's house. But Peter followed from a distance.
Wtedy schwytali go, poprowadzili i przywiedli do domu najwyższego kapłana. A Piotr szedł za nim z daleka.
55 After they had kindled a fire in the middle of the courtyard and had sat down together, Peter sat in the midst of them.
Kiedy rozniecili ogień na środku dziedzińca i usiedli razem, usiadł i Piotr wśród nich.
56 A certain female servant saw him as he sat in the light of the fire, and looked straight at him and said, “This man also was with him.”
A pewna służąca, gdy zobaczyła go siedzącego przy ogniu, uważnie mu się przyjrzała i powiedziała: On też był z nim.
57 But Peter denied it, saying, “Woman, I do not know him.”
Lecz on zaparł się go, mówiąc: Kobieto, nie znam go.
58 After a little while someone else saw him, and said, “You are also one of them.” But Peter said, “Man, I am not.”
A po chwili ktoś inny go zobaczył i powiedział: I ty jesteś [jednym] z nich. Ale Piotr odrzekł: Człowieku, nie jestem.
59 After about an hour another man insisted and said, “Truly this man also was with him, for he is a Galilean.”
A po upływie około jednej godziny ktoś inny stwierdził [stanowczo]: Na pewno i ten [człowiek] był z nim, bo też jest Galilejczykiem.
60 But Peter said, “Man, I do not know what you are saying.” Immediately, while he was speaking, a rooster crowed.
Piotr zaś powiedział: Człowieku, nie wiem, o czym mówisz. I natychmiast, gdy on jeszcze mówił, zapiał kogut.
61 Turning, the Lord looked at Peter, and Peter remembered the word of the Lord, when he said to him, “Before a rooster crows today you will deny me three times.”
A Pan odwrócił się i spojrzał na Piotra. I przypomniał sobie Piotr słowa Pana, jak mu powiedział: Zanim kogut zapieje, trzy razy się mnie wyprzesz.
62 Peter went outside and wept bitterly.
I Piotr, wyszedłszy na zewnątrz, gorzko zapłakał.
63 Then the men guarding Jesus mocked and beat him.
Tymczasem mężczyźni, którzy trzymali Jezusa, naśmiewali się z niego i bili go.
64 They put a cover over him and asked him, saying, “Prophesy! Who is the one who hit you?”
A zasłoniwszy mu [oczy], bili go po twarzy i mówili: Prorokuj, kto cię uderzył.
65 They spoke many other things against Jesus, blaspheming him.
Wiele też innych bluźnierstw wypowiadali przeciwko niemu.
66 As soon as it was day, the elders of the people gathered together, both chief priests and scribes. They led him into the council
A gdy nastał dzień, zebrali się starsi ludu, naczelni kapłani i uczeni w Piśmie i przyprowadzili go przed swoją Radę.
67 and said, “If you are the Christ, tell us.” But he said to them, “If I tell you, you will not believe,
I mówili: Jeśli ty jesteś Chrystusem, powiedz nam. I odpowiedział im: Jeśli wam powiem, nie uwierzycie.
68 and if I ask you, you will not answer.
A jeśli też [o coś] zapytam, nie odpowiecie mi ani mnie nie wypuścicie.
69 But from now on, the Son of Man will be seated at the right hand of the power of God.”
Odtąd Syn Człowieczy będzie siedział po prawicy mocy Boga.
70 They all said, “Then you are the Son of God?” Jesus said to them, “You say that I am.”
Wtedy wszyscy powiedzieli: Więc ty jesteś Synem Bożym? A on im odpowiedział: Wy [sami] mówicie, że ja jestem.
71 They said, “Why do we still need a witness? For we ourselves have heard from his own mouth.”
A oni rzekli: Czyż jeszcze potrzebujemy świadectwa? Sami przecież słyszeliśmy z jego ust.
