Luke 16
1 Jesus also said to the disciples, “There was a certain rich man who had a manager, and it was reported to him that this manager was wasting his possessions.
୧ଜୀସୁ ତାନି ସୀସୁୟାଁଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ର଼ ଦ଼ନଗାଟାସି ମାଚେସି; ଏ଼ୱାଣାକି ର଼ ଗୁମୁସ୍ତା ମାଚେସି, ଏ଼ୱାସି ତାନି ଦ଼ନତି ଆଲାରା କିହାମାନାଣି ପୁଞ୍ଜାନା,
2 So the rich man called him and said to him, 'What is this that I hear about you? Give an account of your management, for you can no longer be manager.'
୨ଏ଼ୱାସି ଏ଼ୱାଣାଇଁ ହା଼ଟାନା ଏଲେଇଚେସି, ‘ନା଼ନୁ ନୀ କାତା ୱେଚେଏଁ ନୀନୁ ନୀ ଗୁମୁସ୍ତା କାମା ଏ଼ନି କିହିମାଞ୍ଜି ଲେକା ତ଼ସ୍ତାମୁ, ଇଚିହିଁ ନୀନୁ ଅ଼ଡ଼େ ଗୁମୁସ୍ତା ଆ଼ହା ମାଞ୍ଜାଲି ଆ଼ଡଅତି ।’
3 The manager said to himself, 'What should I do, since my master is taking away my management job? I do not have strength to dig, and I am ashamed to beg.
୩ଏମ୍ବାଟିଏ ଏ଼ ଗୁମୁସ୍ତା ଅଣ୍ପା କଡିତେସି, ‘ନା଼ ସା଼ୱୁକାରି ନା଼ ଗୁମୁସ୍ତା କାମା ପିସ୍ପି କିହିମାଞ୍ଜାନେସି, ନା଼ନୁ ଏ଼ନାଆଁ କିଇଁ? ଇର୍ଆ କା଼ର୍ହାଲି ନାଙ୍ଗେ ବପୁ ହିଲେଏ, ଅ଼ଡ଼େ ରୀସ୍ପା ତିଞ୍ଜାଲି ଲାଜା ହ଼ଚି ମାଞ୍ଜାନେ ।
4 I know what I will do, so that when I am removed from my management job, people will welcome me into their houses.'
୪ନୀଏଁ ପୁଚେଏଁ, ନାଙ୍ଗେ ଗୁମୁସ୍ତା ପା଼ଣାଟି ପିସ୍ପି କିୟାତି ଡା଼ୟୁ ଲ଼କୁ ନାଙ୍ଗେ ତାମି ଇଲ୍କାଣା ଆବାନିଲେହେଁ କିଇଁ ।’
5 Then the manager called for each one of his master's debtors, and he asked the first one, 'How much do you owe to my master?'
୫ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱାସି ତାମି ସା଼ୱୁକାରି ତା଼ଣାଟି ରୀଣା ଅ଼ହାମାଚାରାଇଁ ହା଼ଟାନାହାଁ ତଲିତାଣାଇଁ ୱେଚେସି, ‘ନା଼ ସା଼ୱୁକାରି ତା଼ଣା ନୀ ରୀଣା ଏଚେକା ମାନେ?’
6 He said, 'A hundred baths of olive oil.' He said to him, 'Take your bill, sit down quickly, and write fifty.'
୬ଏ଼ୱାସି ଏଲେଇଚେସି, ‘ପା଼ସାକ଼ଡ଼ି ଡା଼ବା ନିୟୁଁ’ ଗୁମୁସ୍ତା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, ‘ନୀନୁ ତବେ ଇମ୍ବାଆଁ କୁଗାନା ରୀ କ଼ଡ଼ି ଦସ ଇଞ୍ଜିଁ ରା଼ଚାମୁ ।’
7 Then the manager said to another, 'How much do you owe?' He said, 'A hundred cors of wheat.' He said to him, 'Take your bill, and write eighty.'
୭ଡା଼ୟୁ ଅ଼ଡ଼େ ରଅଣାଇଁ ୱେଚେସି, ‘ନୀନୁ ଏଚେକା ରୀଣା ଅ଼ହାମାଞ୍ଜି?’ ଏ଼ୱାସି ଏଲେଇଚେସି, ‘ର଼ ମା଼ଣା ବାସ୍ତା ଗ଼ହଁୟାଁ’ ଗୁମୁସ୍ତା ଏ଼ୱାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, ‘ନୀନୁ ତବେ ଇମ୍ବାଆଁ କୁଗାନା ଆ଼ଟା ୱାଞ୍ଜା ଇଞ୍ଜିଁ ରା଼ଚାମୁ ।’
8 The master then commended the unrighteous manager because he had acted shrewdly. For the children of this world are more shrewd in dealing with their own people than are the children of light. (aiōn g165)
୮ଏ଼ ଲାଗେଏତି ଗୁମୁସ୍ତା ବୁଦିତଲେ କାମା କିହାମାନାକି ସା଼ୱୁକାରି ଏ଼ୱାଣାଇଁ ନୀନୁ ନେହିଁ କାମା କିହାମାଞ୍ଜି ଇଚେସି; ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଉଜେଡ଼ିତି ମୀର୍କା କିହାଁ ଈ ଦାର୍ତିତାରି ତାମି କାମାତା ହା଼ରେକା ବୁଦିଗାଟାରି ।” (aiōn g165)
9 I say to you, make friends for yourselves by means of unrighteous wealth, so that when it is gone, they may welcome you into the eternal dwellings. (aiōnios g166)
୯ନା଼ନୁ ଜିକେଏ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, “ମୀରୁ ଦାର୍ତିତି ଲାଗେଏତି ଦ଼ନ ତଲେ ତ଼ଣେ ଦହ୍ଦୁ, ଏ଼ଦି ରା଼ତିସାରେ ମିଙ୍ଗେ କା଼ଲାକା଼ଲାତି ବାସା ଟା଼ୟୁତା ମିଙ୍ଗେ ଆବାନେରି । (aiōnios g166)
10 He who is faithful in very little is also faithful in much, and he who is unrighteous in very little is also unrighteous in much.
୧୦ଆମ୍ବାଆସି ଊଣା କାମାତା ନାମୁଗାଟାସି ଆ଼ନେସି ଏ଼ୱାସି କାଜା କାମାତା ଜିକେଏ ନାମୁଗାଟାସି ଆ଼ନେସି, ଇଞ୍ଜାଁ ଆମ୍ବାଆସି ଊଣା କାମାତା ନାମୁଗାଟାସି ଆ଼ଆସାରେ ଏ଼ୱାସି କାଜା କାମାତା ଜିକେଏ ନାମୁଗାଟାସି ଆ଼ଅସି ।
11 If you have not been faithful in using unrighteous wealth, who will trust you with true wealth?
୧୧ଲାଗେଏତି ଦ଼ନତା ନାମୁ ଗାଟାତେରି ଆ଼ହାହିଲଅତେରି, ଆତିହିଁ ଆମ୍ବାଆସି ମିଙ୍ଗେ ନାମାହାଁ ସାତା ଦ଼ନ ମୀ କେୟୁତା ହେର୍ପାନେସି?
12 If you have not been faithful in using other people's property, who will give you money of your own?
୧୨ମୀରୁ ଏଟ୍କାତା଼ଣା ଦ଼ନତି ନାମୁତଲେ ଲେ଼ମ୍ବା ହିଲାଆସାରେ ମିଙ୍ଗେ ମୀ ଲ଼ଡ଼ାମାନାଣି ଆମ୍ବାଆସି ହିୟାନେସି?”
13 No servant can serve two masters, for either he will hate the one and love the other, or else he will be devoted to one and despise the other. You cannot serve God and wealth.”
୧୩“ର଼ ହ଼ଲେଏସି ରୀ ସା଼ୱୁକାରି ତା଼ଣା ହ଼ଲେଏସି ଆ଼ହାଲି ଆ଼ଡଅସି; ଇଚିହିଁ ରଅଣାଇଁ ଜୀୱୁ ନ଼ନେସି ରଅଣାଇଁ ଜୀୱୁ ନ଼ନେସି, ଆ଼ଆତିଁ ରଅଣାଇଁ ମା଼ନୱି ଆ଼ନେସି ରଅଣାଇଁ ଅ଼ପଅସି । ମୀରୁ ମାହାପୂରୁ ଅ଼ଡ଼େ ଦ଼ନତି ହ଼ଲିୟାଙ୍ଗା ଆ଼ହାଲି ଆ଼ଡଅତେରି ।”
14 Now the Pharisees, who were lovers of money, heard all these things, and they ridiculed him.
୧୪ଈ ବାରେ କାତା ୱେଞ୍ଜାନା ଦ଼ନ ଜୂପ୍କା ପାରୁସିୟାଁ ଜୀସୁଇଁ କାକ୍ହେରି ।
15 He said to them, “You justify yourselves in the sight of men, but God knows your hearts. That which is exalted among men is detestable in the sight of God.
୧୫ଏଚେଟିଏ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ଆମ୍ବାଆରି ମାଣ୍ସି ନ଼କିତା ତୀରିଗାଟାରି ଇଞ୍ଜିଁ ତ଼ସା କଡିମାନେରି, ମୀରୁ ଏଲେତି ଲ଼କୁ, ସାମା ମାହାପୂରୁ ମୀ ହିୟାଁତି ପୁନାସି ଇଚିହିଁ ଏ଼ନାୟି ମାଣ୍ସି ଅଣ୍ପୁତା କାଜାୟି ଲେହେଁ ତ଼ଞ୍ଜା ଆ଼ନେ, ଏ଼ଦି ମାହାପୂରୁ ନ଼କିତା ଅ଼ପାଆଗାଟାୟି ।”
16 The law and the prophets were in effect until John came. From that time on, the gospel of the kingdom of God is preached, and everyone tries to force their way into it.
୧୬“ମ଼ସାତି ମେ଼ରା ଅ଼ଡ଼େ ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେହ୍ନାରି ରା଼ଚିତି ପତି ଜହନ ପାତେକା ସା଼ଲୱି ଆ଼ହିମାଚୁ; ଏଚିବେ଼ଲାଟିଏ ମାହାପୂରୁ ରା଼ଜିତି ନେହିଁ କାବ୍ରୁ ୱେ଼କ୍ହି ମାନେରି ଇଞ୍ଜାଁ ବାରେଜା଼ଣା ତାମି ବା଼ଡ଼୍ୟୁ ତଲେ ମାହାପୂରୁ ରା଼ଜିତା ହ଼ଡିମାନେରି ।
17 But it is easier for heaven and earth to pass away than for one stroke of a letter of the law to become invalid.
୧୭ହା଼ଗୁପା଼କା ଅ଼ଡ଼େ ଦାର୍ତି ବାରେ ମେଣ୍ଙ୍ଗିନେ ସାମା ମେ଼ରାତି ଇଚାୟି ସିନା ଜିକେଏ ମେଣ୍ଙ୍ଗେଏ ।”
18 Everyone who divorces his wife and marries another commits adultery, and he who marries one who is divorced from her husband commits adultery.
୧୮“ଆମ୍ବାଆସି ତାନି ଡକ୍ରିନି ପିସାନା ଏଟ୍କାତାଣି ବୀହା ଆ଼ନେସି, ଏ଼ୱାସି ଦା଼ରି କିନେସି; ଇଞ୍ଜାଁ ଆମ୍ବାଆସି ପିସ୍ତି ଡକ୍ରିନି ବୀହା ଆ଼ନେସି, ଏ଼ୱାସି ଦା଼ରେଲା ଆ଼ନେସି ।”
19 Now there was a certain rich man who was clothed in purple and fine linen and was enjoying every day his great wealth.
୧୯“ର଼ ଦ଼ନ ଗାଟାସି ମାଚେସି, ଏ଼ୱାସି ହା଼ରେକା ଅ଼ଜିତି ହିମ୍ବରିଦୂକି ହୁଚାନା ନେହିଁ ରା଼ନ୍ଦା ତିଞ୍ଜିହିଁ ହା଼ରେକା ରା଼ହାଁତଲେ ଡ଼ୟିମାଚେସି ।
20 A certain beggar named Lazarus was laid at his gate, covered with sores,
୨୦ସାମା ଏ଼ୱାଣି ଦୁୱେରି ଦାରିତା ଲାଜର ଦ଼ରୁଗାଟି ରୀସ୍ପା ତିନାସି ଡ଼ୟାମାଚେସି,
21 and longing to eat what fell from the rich man's table. Even the dogs came and licked his sores.
୨୧ଗୂଡ଼ା ଆଙ୍ଗା ଗା଼ହାଁୟାଁ ଆ଼ହାମାଚେସି; ଏ଼ ଦ଼ନ ଗାଟାଣି ଜୁଟା ଲିତା ତିଞ୍ଜାନା ତାନି ବାଣ୍ତି ପାଞ୍ଜିକିହାଲି ଆ଼ସା କିହିମାଚେସି; ଇଞ୍ଜାଁ ନେସ୍କା ୱା଼ହି ତାନି ଗା଼ହାଁୟାଁ ନା଼କିମାଚୁ ।
22 It came about that the beggar died and was carried away by the angels to Abraham's side. The rich man also died and was buried,
୨୨ର଼ ଦିନା କାର୍ମାଗାଟି ଲାଜର ହା଼ହାହାଚେସି ଇଞ୍ଜାଁ ଲାକପୂରୁତି ଦୂତୁୟାଁ ତଲେ ଅବ୍ରାହାମ ମାଚିତା଼ଣା ଅ଼ୱିଆ଼ତେସି; ଡା଼ୟୁ ଏ଼ ଦ଼ନ ଗାଟାସି ଜିକେଏ ହା଼ହାହାଚେସି ଇଞ୍ଜାଁ ମାହ୍ଣି ମାଣ୍ତାତା ମୁସ୍ପି ଆ଼ତେସି,
23 and in Hades, being in torment, he lifted up his eyes and saw Abraham far away and Lazarus at his side. (Hadēs g86)
୨୩ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ୱାସି ହା଼ତାରି ମାନି ରା଼ଜିତି କସ୍ତତଲେ କିଲିବିଲି ଆ଼ହିଁ ଲାକ ସିନିକିହାଲିଏ ହେକଟି ଅବ୍ରାହାମ ଅ଼ଡ଼େ ତାନିତଲେ ଲାଜରଇଁ ମେସ୍ତେସି । (Hadēs g86)
24 So he cried out and said, 'Father Abraham, have mercy on me and send Lazarus, that he may dip the tip of his finger in water and cool my tongue, for I am in anguish in this flame.'
୨୪ଏଚେଟିଏ ଏ଼ୱାସି ହା଼ଟିତେସି, ‘ଏ଼ ଆ଼ବା ଅବ୍ରାହାମ, ନାଙ୍ଗେ କାର୍ମା ଅଣ୍ପାନା ଲାଜରଇଁ ନା଼ ତା଼ଣା ପାଣ୍ତାମୁ, ଏ଼ୱାସି ତାନି ୱାଞ୍ଜୁତା ଏ଼ୟୁ ବନ୍ଦା ତାଚାନା ନା଼ ୱେନ୍ଦରିତି ହିତ୍ଡ଼ି କିୟାପେସି, ଇଚିହିଁ ନା଼ନୁ ଈ ହିଚୁତା କିଲିବିଲି ଆ଼ହିମାଇଁ ।’
25 But Abraham said, 'Child, remember that in your lifetime you received your good things, and Lazarus in like manner evil things. But now he is comforted here, and you are in agony.
୨୫ସାମା ଅବ୍ରାହାମ ଏଲେଇଚେସି, ‘ମୀର୍ଏଣା ନୀନୁ ନୀଡାମାଚି ବେ଼ଲାତା ନୀ ନେହାଁଣି ବେଟାଆ଼ତି, ଇଞ୍ଜାଁ ଲାଜର ଏଲେକିହିଁଏ ପ଼ଲ୍ଆ ଗାଟାଣି ବେଟାଆ଼ତେସି, ଈଦାଆଁ ଅଣ୍ପାମୁ; ସାମା ନୀଏଁ ଏ଼ୱାସି ଇମ୍ବାଆଁ ସୁକୁ ବେଟାଆ଼ହି ମାନେସି, ଅ଼ଡ଼େ ନୀନୁ କିଲିବିଲି ଆ଼ହିମାଞ୍ଜି ।
26 Besides all this, a great chasm has been put in place, so that those who want to cross over from here to you cannot, and no one can cross over from there to us.'
୨୬ଅ଼ଡ଼େ ର଼ କାତା ମୀ ମାଦି ମା଼ ମାଦି ର଼ କାଜା ଗା଼ଡ଼୍ୟୁ ମାନେ, ଆମ୍ବାଆରି ଈ ଟା଼ୟୁଟି ମୀ ତା଼ଣା ହାଜାଲି ମ଼ନ କିନେରି, ଏ଼ୱାରି ହାଜାଲି ଆ଼ଡଅରି ଆ଼ଆତିଁ ଏ଼ ଟା଼ୟୁଟି ଈ ଟା଼ୟୁତା ଗା଼ଣ୍ଚାନା ୱାୟାଲି ଆ଼ଡଅରି ।’
27 The rich man said, 'I beg you, Father Abraham, that you would send him to my father's house—
୨୭ଏମ୍ବାଟିଏ ଦ଼ନ ଗାଟାସି ଏଲେଇଚେସି, ‘ଏ଼ ଆ଼ବା, ଆତିହିଁ ନା଼ନୁ ନିଙ୍ଗେ ବାତିମା଼ଲିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଲାଜରଇଁ ମା଼ ଆ଼ବା ଇଜ ପାଣ୍ତାମୁ,
28 for I have five brothers—in order that he may warn them, so that it may not be that they come into this place of torment.'
୨୮ଇଚିହିଁ ନା଼ ପା଼ସାଜା଼ଣା ତାୟିୟାଁ ମାନେରି; ଏ଼ୱାରି ଜିକେଏ ଏ଼ନିକିଁ ଈ କସ୍ତଗାଟି ଟା଼ୟୁତା ୱା଼ଅରି, ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଏ଼ୱାସି ଏ଼ୱାରିତା଼ଣା ସା଼କି ହୀନେସି ।’
29 But Abraham said, 'They have Moses and the prophets; let them listen to them.'
୨୯ସାମା ଅବ୍ରାହାମ ଏଲେଇଚେସି, ‘ଏ଼ୱାରିତା଼ଣା ମ଼ସା ଅ଼ଡ଼େ ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେହ୍ନାରି ପତିୟାଁ ମାନୁ, ଏ଼ୱାରି ଏ଼ କାତାତି ୱେଣ୍ମ୍ବାରି ।’
30 The rich man replied, 'No, Father Abraham, but if someone would go to them from the dead, they will repent.'
୩୦ଏମ୍ବାଟିଏ ଦ଼ନ ଗାଟାସି ଏଲେଇଚେସି, ‘ଏ଼ ଆ଼ବା ଅବ୍ରାହାମ, ଏଚେକେଏ ସା଼ରି ଆ଼ଏ, ସାମା ହା଼ତାରି ବିତ୍ରାଟି ରଅସି ଏ଼ୱାରିତା଼ଣା ହାନେସି ଆତିହିଁ ଏ଼ୱାରି ମ଼ନ ୱେଟ୍ନେରି ।’
31 But Abraham said to him, 'If they do not listen to Moses and the prophets, neither will they be persuaded if someone rises from the dead.'”
୩୧ସାମା ଅବ୍ରାହାମ ଏଲେଇଚେସି, ଏ଼ୱାରି ମ଼ସା ଅ଼ଡ଼େ ମାହାପୂରୁ ଅଣ୍ପୁତି ବ଼ଲୁ ୱେହ୍ନାରି କାତା ୱେନଅରି, ଆତିହିଁ ହା଼ତାରି ବିତ୍ରାଟି ୱେଣ୍ତେ ନିଙ୍ଗିତିଁ ଜିକେଏ ଏ଼ୱାଣି କାତା ନାମଅରି ।”
