< Luke 15 >
1 Now all the tax collectors and other sinners were coming to Jesus to listen to him.
Karon ang tanan nga mga maniningil ug buhis ug ang ubang makasasala niadto kang Jesus aron maminaw kaniya.
2 Both the Pharisees and the scribes grumbled to each other, saying, “This man welcomes sinners, and even eats with them.”
Ang Pariseo ug ang mga manunulat nagbagulbol sa usag usa, unya miingon, “Kining tawhana gadawat ug mga makasasala, ug gakaon pa gayod kauban nila.”
3 Jesus spoke this parable to them, saying,
Nagsugilon si Jesus ug sambingay kanila,
4 “Which one of you, if he has a hundred sheep and then loses one of them, will not leave the ninety-nine in the wilderness, and go after the lost one until he finds it?
“Kinsa kaninyo, kung kamo adunay 100 nga nating karnero unya nawala ang isa, dili ba ninyo biyaan ang 99 sa kamingawan, aron pangitaon ang isa nga nawala hangtod nga makaplagan ninyo kini?
5 Then when he has found it, he lays it across his shoulders and rejoices.
Unya sa dihang makaplagan na ninyo kini, pas-anon ninyo kini ug ibutang sa inyong abaga ug magmalipayon.”
6 When he comes to the house, he calls together his friends and his neighbors, saying to them, 'Rejoice with me, for I have found my lost sheep.'
Sa dihang pag-abot ninyo sa balay, tawagon ninyo ang tanan ninyong mga higala ug silingan, ug moingon kanila, 'Pagmalipayon kamo uban kanako, tungod kay nakaplagan ko na ang akong karnero nga nawala.'
7 I say to you that even so, there will be joy in heaven over one sinner who repents, more than over ninety-nine righteous persons who do not need to repent.
Ako moingon kaninyo sa sama nga paagi, nga mas aduna pa'y kalipay sa langit tungod sa isa ka makasasala nga naghinulsol, kaysa sa 99 ka matarong nga mga tawo nga dili na kinahanglan maghinulsol.
8 Or what woman who has ten silver coins, if she were to lose one coin, would not light a lamp, sweep the house, and seek diligently until she has found it?
O kinsa nga babaye ang adunay pulo ka sinsilyo, kung mawala niya ang isa niini, dili ba niya dagkotan ang lampara, silhigan ang balay, ug makugihon nga mangita hangtod nga makaplagan niya kini?
9 When she has found it, she calls together her friends and neighbors, saying, 'Rejoice with me, for I have found the coin which I lost.'
Ug sa dihang makaplagan na niya kini, tawagon niya ang iyang mga higala ug silingan, ug moingon, 'Pagmalipayon kamo uban kanako, tungod kay nakaplagan ko na ang isa ka sinsilyo nga akong nawala, '
10 Even so, I say to you, there is joy in the presence of the angels of God over one sinner who repents.”
Ug sama usab, ako moingon kaninyo, adunay kalipay sa presensya sa mga anghel sa Dios alang sa isa ka makasasala nga naghinulsol.”
11 Then Jesus said, “A certain man had two sons,
Unya miingon si Jesus, “Ang usa ka tawo adunay duha ka lalaki nga anak,
12 and the younger of them said to his father, 'Father, give me the portion of the wealth that falls to me.' So he divided his property between them.
ug ang kamanghoran miingon sa ilang amahan, 'Amahan, ihatag na kanako karon ang akong panulondon nga katigayonan.” Mao nga gibahin sa amahan ang iyang kabtangan tali kanila.
13 Not many days later, the younger son gathered together all he owned and went to a country far away, and there he wasted all his wealth by living recklessly.
Sa wala pa milabay ang pipila ka adlaw, ang kamanghoran nga anak, namutos ug naglakaw ngadto sa layo nga lugar, ug giusik-usikan niya ang iyang salapi sa abunda nga pagpuyo.
14 Now when he had spent everything, a severe famine spread through that country, and he began to be in need.
Ug pagkahuman niyag gasto niining tanan, adunay dakong kagutom ang nahitabo sa maong lugar, mao nga nahiabot siya sa kawalad-on.
15 He went and hired himself out to one of the citizens of that country, who sent him into his fields to feed pigs.
Milakaw siya ug nagtrabaho sa isa ka lungsoranon sa maong kaumahan, unya iya siyang gisugo ngadto sa iyang uma aron magpakaon sa mga baboy.
16 He would gladly have eaten the carob pods that the pigs ate, because no one gave him anything.
Ug gusto unta siya mokaon ug panit sa mga liso tungod kay wala gayoy naghatag kaniya ug bisan unsa nga pagkaon.
17 But when the young son came to himself, he said, 'How many of my father's hired servants have more than enough food, and I am here, dying from hunger!
Apan sa dihang ang kamanghoran nga anak nakahunahuna sa iyang kaugalingon, siya miingon, 'Pila ka sulugoon sa akong amahan ang adunay sakto nga pagkaon, unya ako ania, mamatay na sa ka gutom!
18 I will leave here and go to my father, and will say to him, “Father, I have sinned against heaven and against you.
Mohawa ko ngari ug moadto sa akong amahan, ug sultihan ko siya, “Amahan, nakasala ako batok sa langit, ug sa imong panan-aw.
19 I am no longer worthy to be called your son; make me as one of your hired servants.”'
Dili na gayod ako takos nga tawagon nga imong anak; himoa na lang ko nga isa sa imong mga sulugoon.”
20 So the young son left and came toward his father. While he was still far away, his father saw him and was moved with compassion, and he ran and embraced him and kissed him.
Mao nga ang kamanghoran nga anak mipahawa ug miadto sa iyang amahan. Samtang layo pa siya, nakita siya sa iyang amahan, ug natandog sa tumang kaluoy, midagan, migakos ug mihalok kaniya.
21 The son said to him, 'Father, I have sinned against heaven and against you. I am no longer worthy to be called your son.'
Ang anak miingon, 'Amahan, nakasala ako batok sa langit, ug sa imong panan-aw. Dili na gayod ako takos nga tawagon nga imong anak.”
22 The father said to his servants, 'Bring quickly the best robe, and put it on him, and put a ring on his hand, and sandals on his feet.
Ang amahan miingon sa iyang mga sulugoon, 'Dad-a karon dayon ang labing maayo nga kupo ug ipasul-ob kini kaniya, sul-obi iyang tudlo ug sing-sing, ug hatagi siyag sandalyas saiyang tiil.
23 Then bring the fattened calf and kill it. Let us celebrate with a feast!
Unya dad-a ang tambok nga nating baka ug ihawa kini. Mangaon kita ug magkumbira.
24 For my son was dead, and now he is alive. He was lost, and now he is found.' Then they began to celebrate.
Tungod kay ang akong anak namatay na, ug karon nabuhi. Siya nawala, apan karon nakaplagan.' Unya nagsugod na sila ug kumbira.
25 Now his older son was out in the field. As he came and approached the house, he heard music and dancing.
Karon ang iyang kamagulangan nga anak tua sa uma. Sa dihang duol na siya sa balay, nakadungog siya ug sonata ug panagsayaw.
26 He called to one of the servants and asked what these things might be.
Mitawag siya sa usa ka sulugoon ug nangutana kung unsa ang pasabot niining mga butanga.
27 The servant said to him, 'Your brother has come home and your father has killed the fattened calf because he has returned safely.'
Ang sulugoon mitubag, 'Ang imong igsoon mibalik na sa balay ug gipaihaw sa imong amahan ang tambok nga nating baka, tungod kay siya nibalik nga luwas.
28 The older son was angry and would not go in, and his father came out and begged him.
Ang kamagulangan nga anak nasuko, ug wala gayod misulod, apan ang iyang amahan nigawas ug gihangyo siya.
29 But the older son answered and said to his father, 'Look, these many years I slaved for you, and I never broke a rule of yours, and yet you never gave me a young goat that I might celebrate with my friends,
Mitubag ang kamagulangan nga anak, 'Paminaw, sa pila ka tuig nga ako nagpakaulipon diha kanimo, ug wala gayod ako nagsupak sa imong balaod, apan bisag nating kanding wala mo man lang ako gihatagan aron makalipay-lipay ako kauban ang akong mga higala,
30 but when your son came, who has devoured your living with prostitutes, you killed for him the fattened calf.'
apan sa dihang niabot ang imong anak, nga maoy nagguba sa imong pagpamuyo uban sa mga babaye nga gabaligya ug dungog, giihaw nimo alang kaniya ang tambok nga nating baka.'
31 The father said to him, 'Son, you are always with me, and all that is mine is yours.
Ang amahan miingon kaniya, 'Anak, kanunay kang anaa kanako, ug ang tanan nga akoang gipanag-iyahan imuha usab.
32 But it was proper for us to feast and be happy, for this brother of yours was dead, and is now alive; he was lost, and has now been found.'”
Apan kinahanglan gayod nga kita magkumbira ug maglipay, tungod kay kining imong igsoon namatay, unya nabuhi; siya nawala, ug karon nakaplagan.''