Job 38
1 Then Yahweh called to Job out of a fierce storm and said,
Unya gitawag ni Yahweh si Job gikan sa mabangis nga unos ug miingon,
2 “Who is this who brings darkness to plans by means of words without knowledge?
“Kinsa kining nagdala ug kangitngit sa mga plano pinaagi lamang sa mga pulong nga walay kahibalo?
3 Now gird up your loins like a man for I will ask you questions, and you must answer me.
Karon, itaod imong bakos ug tindog sama sa usa ka lalaki kay daghan ako ug pangutana kanimo, ug kinahanglan nga imo akong tubagon.
4 Where were you when I laid the earth's foundations? Tell me, if you have so much understanding.
Asa ka man sa dihang gibutang ko ang mga patukoranan sa kalibotan? Sultihi ako, kung nakasabot ka man ugaling.
5 Who determined its dimensions? Tell me, if you know. Who stretched the measuring line over it?
Kinsa man ang nagbuot sa iyang kadak-on? Sultihi ako, kung nasayod ka man ugaling. Kinsa man ang nag-inat sa linya nga sukdanan niini?
6 On what were its foundations laid? Who laid its cornerstone
Unsa man ang gibutangan sa patukoranan niini? Kinsa man ang nagbutang sa batong patukoranan
7 when the morning stars sang together and all the sons of God shouted for joy?
sa dihang nanag-awit ang mga bituon sa kabuntagon ug ang tanang anak sa Dios nanaghugyaw sa kalipay?
8 Who shut up the sea with doors when it burst out, as if it had come out of the womb—
Kinsa man ang misira sa dagat pinaagi sa pultahan sa dihang mibuhagay kini, nga daw gikan kini sa tagoangkan—
9 when I made clouds its clothing, and thick darkness its swaddling bands?
sa dihang gihimo ko ang panganod nga iyang bisti, ug ang bagang kangitngit nga iyang lampin?
10 That was when I marked out for the sea my boundary, and when I placed its bars and doors,
Mao kadto ang higayon nga akong gimarkahan ang dagat sa akong utlanan, ug sa dihang gibutang ko ang mga babag ug pultahan niini,
11 and when I said to it, 'You may come this far, but no farther; here is where I will put a boundary to the pride of your waves.'
ug sa dihang gisultihan ko kini, 'Moabot ka niini nga kalay-on, apan dinhi lamang; dinhi ang dapit diin butangan ko ug utlanan ang garbo sa imong mga balod.'
12 Have you given orders to the morning, or caused the dawn to know its place,
Nasulayan na ba nimo, sukad nga nagsugod ang imong mga adlaw, nga mihatag ka ug mando sa kabuntagon nga magsugod, ug nahimong hinungdan sa banagbanag nga mahibalo sa iyang dapit diha sa kahan-ayan sa mga butang,
13 so that it might take hold of the edges of the earth and shake the wicked out of it?
aron mahuptan niini ang kinatumyan sa kalibotan ug aron ang daotang mga tawo mangurog tungod niini?
14 The earth is changed in appearance like clay changes under a seal; all things on it stand out clearly like the folds of a piece of clothing.
Nabag-o ang panagway sa kalibotan sama nga mabag-o ang lapok ilalom sa silyo; ang tanang butang niini maklaro pag-ayo sama sa pinilo nga panapton.
15 From wicked people their 'light' is taken away; their uplifted arm is broken.
Gikan sa daotang mga tawo gikuha ang ilang 'kahayag'; ang ilang gibayaw nga kamot nabali.
16 Have you gone to the sources of the waters of the sea? Have you walked in the lowest parts of the deep?
Nakaabot ka na ba sa mga tinubdan sa tubig sa dagat? Nakalakaw ka na ba sa kinahiladman nga bahin sa dagat?
17 Have the gates of death been revealed to you? Have you seen the gates of the shadow of death?
Gipadayag na ba kanimo ang ganghaan sa kamatayon? Nakita na ba nimo ang ganghaan sa anino sa kamatayon?
18 Have you understood the earth in its expanse? Tell me, if you know it all.
Nasabtan ba nimo ang kadak-on sa kalibotan? Sultihi ako, kung nasayod ka man ugaling niining tanan.
19 Where is the way to the resting place of light— as for darkness, where is its place?
Asa man ang dalan sa pahulayanang dapit sa kahayag— ug sa kangitngit, asa man ang dapit niini?
20 Can you lead light and darkness to their places of work? Can you find the way back to their houses for them?
Magiyahan mo ba ang kahayag ug ang kangitngit sa mga dapit sa ilang trabahoan? Makaplagan mo ba ang dalan balik sa ilang mga panimalay alang kanila?
21 Undoubtedly you know, for you were born then; the number of your days is so large!
Nasayod ka gayod sa walay pagduhaduha, tungod natawo ka na kaniadto; ang gidaghanon sa imong mga adlaw dako kaayo!
22 Have you entered the storehouses for the snow, or have you seen the storehouses for the hail,
Nakasulod ka na ba sa pundohanan sa niyebe, o nakita ba nimo ang pundohanan sa ice,
23 these things that I have kept for times of trouble, for days of battle and war?
kining mga butang nga gigahin ko sa panahon sa kagubot, alang sa mga adlaw sa pakig-away ug pakiggubat?
24 What is the path to where the lightning bolts are distributed or to where the winds are scattered from the east over the earth?
Unsa man ang dalan diin ang mga kidlap sa kilat gibahinbahin, o diin man nagkatibulaag ang hangin gikan sa sidlakan ibabaw sa kalibotan?
25 Who has created the channels for the floods of rain, or who has made a path for the thunder,
Kinsa man ang nagbuhat sa agianan alang sa mga baha sa ulan, o kinsa man ang naghimo ug mga agianan alang sa kusog nga dalugdog,
26 to cause it to rain on lands where no person exists, and on the wilderness, in which there is no one,
aron moulan sa dapit nga walay tawo nga nagpuyo, ug sa kamingawan, diin walay usa ka tawo,
27 to satisfy the devastated and desolate places, and to make the ground sprout with grass?
aron tagboon ang panginahanglan sa mga walay tanom ug mingaw nga mga rehiyon, ug aron maghimo sa mga gagmay nga sagbot nga moturok?
28 Does the rain have a father, or, who fathers the drops of dew?
Aduna bay amahan ang ulan? Kinsa man ang nagmugna sa tulo sa yamog?
29 Out of whose womb did the ice come? Who bore the white frost out of the sky?
Kang kinsa mang tagoangkan naggikan ang ice? Kinsa man ang nagpakatawo sa puti nga tun-og sa kalangitan?
30 The waters hide themselves and become like stone; the surface of the deep becomes frozen.
Gitagoan sa mga tubig ang ilang kaugalingon ug nahimong daw sama sa bato; ug migahi ang ibabaw sa kinahiladman.
31 Can you fasten chains on the Pleiades, or undo the cords of Orion?
Mahugtan ba nimo ang kadena sa Pleiades o usabon ang hikot sa Orion?
32 Can you lead the constellations to appear at their proper times? Can you guide the Bear with its children?
Magiyahan ba nimo ang mga bituon nga magpakita sa ilang hustong panahon? Magiyahan ba nimo ang Oso uban sa mga anak niini?
33 Do you know the regulations of the sky? Could you set in place the sky's rule over the earth?
Nasayod ka ba sa mga patakaran sa kalangitan? Mabutang ba nimo ang pagdumala sa kalangitan ibabaw sa kalibotan?
34 Can you raise your voice up to the clouds, so that an abundance of rainwater may cover you?
Mapadungog ba nimo ang imong tingog ibabaw sa kapanganoran, aron ang kadagaya sa ulan motabon kanimo?
35 Can you send out bolts of lightning that they may go out, that they say to you, 'Here we are'?
Makapadala ka ba ug kidlap sa kilat aron manggawas sila, nga miingon sila kanimo, 'Ania na kami'?
36 Who has put wisdom in the clouds or has given understanding to the mists?
Kinsa bay nagbutang ug kaalam sa panganod o naghatag ug kahibalo sa yamog?
37 Who can number the clouds by his skill? Who can pour out the water skins of the sky
Kinsa man ang makaihap sa panganod pinaagi sa iyang kahanas? Kinsa man ang makayabo sa panit nga sudlanan ug tubig sa kalangitan
38 when the dust runs into a hard mass and the clods of earth clump tightly together?
sa dihang ang abog matapok ug ang tibugol nga yuta mogahi?
39 Can you hunt down a victim for a lioness or satisfy the appetite of her young lion cubs
Makapangayam ka ba ug pagkaon alang sa babayeng liyon o matagbaw ang iyang mga batan-ong anak nga liyon
40 when they are crouching in their dens and sheltering in hiding to lie in wait?
sa dihang naghupo sila sa ilang lungib ug nagtago aron sa pag-atang sa ilang kan-onon?
41 Who provides victims for the ravens when their young ones cry out to God and stagger about for lack of food?
Kinsa man ang naghatag ug bihagonon sa mga uwak sa dihang ang iyang mga anak misinggit ngadto sa Dios ug ningbarag tungod sa kakulang sa pagkaon?
