Job 34
1 Moreover, Elihu continued to speak:
Labut pa si Eliu mitubag ug miingon:
2 “Listen to my words, you wise men; hear me, you who have knowledge.
Pamatia ang akong mga pulong, kamo nga mga tawong manggialamon; Ug patalinghugi ako ninyo, kamo nga may kahibalo.
3 For the ear tries words as the palate tastes food.
Kay ang igdulungog magasulay sa mga pulong, Maingon nga ang dila magatilaw sa makaon.
4 Let us choose for ourselves what is just: let us discover among ourselves what is good.
Pilion ta alang kanato ang matarung, Sayron ta sa atong kaugalingon ang butang nga maayo.
5 For Job has said, 'I am righteous, but God has taken away my rights.
Tungod kay si Job miingon man: Ako matarung, Ug ang Dios nagkuha sa akong katungod:
6 Regardless of my rights, I am considered to be a liar. My wound is incurable, although I am without sin.'
Bisan pa sa akong katungod ako ginaisip nga bakakon; Ang akong sakit walay kaayohon, bisan ako walay kalapasan.
7 What man is like Job, who drinks up mockery like water,
Unsang tawohana ang mahasama kang Job, Nga motulon sa mga pagtamay ingon sa tubig,
8 who goes around in the company of those who do evil, and who walks with wicked men?
Nga makigkuyog sa mamumuhat sa kasal-anan, Ug nagalakaw uban sa mga tawong dautan?
9 For he has said, 'It is no use to a person to take pleasure in doing what God wants.'
Kay miingon man siya: Dili magpulos sa tawo, Nga ikalipay niya sa iyang kaugalingon ang pagpakig-uban sa Dios.
10 So listen to me, you men of understanding: far be it from God that he should do wickedness; far be it from the Almighty that he should commit sin.
Busa patalinghugi ako ninyo, kamo oh mga tawo nga masinabuton: Ipahalayo kana sa Dios, nga siya maghimo ug kadautan, Ug ipahalayo sa Makagagahum, nga magbuhat siya ug kasal-anan.
11 For he pays back a person's work; he makes every man come upon the reward of his own ways.
Kay ang buhat sa usa ka tawo iyang igabayad kaniya, Ug ang tagsatagsa ka tawo iyang padangaton sumala sa iyang ginaagian.
12 Indeed, God does nothing wicked, nor does the Almighty ever pervert justice.
Oo, sa pagkamatuod ang Dios dili magbuhat sa kadautan, Dili balit-aron sa Dios ang justicia.
13 Who put him in charge over the earth? Who put the whole world under him?
Kinsa ba ang naghatag kaniya ug gahum sa pagmando sa ibabaw sa yuta? Kun kinsa ba ang magbuot sa paghatag kaniya sa tibook nga kalibutan?
14 If he ever set his intentions only on himself, and if he ever gathered back to himself his spirit and his breath,
Kong iyang ipahaluna ang iyang kasingkasing sa iyang kaugalingon, Kong iyang tigumon ngadto sa iyang kaugalingon ang iyang espiritu ug ang iyang gininhawa;
15 then all flesh would perish together; mankind would return to dust again.
Ang tanang unod mangawala sa tingub, Ug ang tawo mahabalik pag-usab sa abug.
16 If now you have understanding, listen to this; listen to the sound of my words.
Kong karon ikaw adunay salabutan, pamatia kini: Patalinghugi ang tingog sa akong mga pulong.
17 Can one who hates justice govern? Will you condemn God, who is righteous and mighty?
Magamando ba bisan ngani kadtong nagadumot sa justicia? Ug imo bang pagasilotan kadtong matarung ug makagagahum?
18 God, who says to a king, 'You are vile,' or says to nobles, 'You are wicked'?
Siya nga nagaingon sa usa ka hari: Ikaw tampalasan, Kun sa mga harianon: Kamo mga dautan;
19 God, who does not show favoritism to leaders and does not acknowledge rich people more than poor, for they all are the work of his hands.
Labi pa kadtong walay pinalabi sa mga tawo nga principe, Ni gipalabi ang dato kay sa kabus; Kay silang tanan buhat man sa iyang mga kamot.
20 In a moment they will die; at midnight people will be shaken and will pass away; mighty people will be taken away, but not by human hands.
Sa usa lamang ka pagpamilok sila mangamatay, bisan sa tungang gabii; Ang mga tawo ginauyog ug mangawagtang, Ug ang mga gamhanan gipanguha sa walay kamot.
21 For God's eyes are upon a person's ways; he sees all his steps.
Kay ang iyang mga mata anaa sa mga alagianan sa usa ka tawo, Ug siya nagasud-ong sa tanan niyang mga lakang.
22 There is no darkness, no thick gloom where the doers of iniquity may hide themselves.
Walay kangitngit, ni mabaga nga kangiub, Diin makatago sa ilang kaugalingon ang mga mamumuhat sa kadautan.
23 For God does not need to examine a person further; there is no need for any person to go before him in judgment.
Kay dili na kinahanglan nga siya magsusi pa sa usa ka tawo, Nga siya mangatubang pa sa Dios sa hukmanan.
24 He breaks mighty men into pieces for their ways that need no further investigation; he puts others in their places.
Iyang ginalaglag ang mga tawong gamhanan sa paagi nga dili matugkad, Ug ipahaluna ang uban sa ilang dapit.
25 In this way he has knowledge of their deeds; he overthrows these people in the night; they are destroyed.
Busa siya nagatimaan sa ilang mga buhat; Ug siya nagabalintong kanila sa magabii, sa pagkaagi nga sila nangalaglag.
26 In the open sight of others, he kills them for their wicked deeds like criminals
Siya magahampak kanila ingon nga mga tawong dautan. Sa atubangan sa mga mata sa uban;
27 because they turned away from following him and refused to acknowledge any of his ways.
Kay mingsukwahi man sila gikan sa pagsunod kaniya, Ug wala magtagad sa bisan unsang paagi niya:
28 In this way, they made the cry of poor people come to him; he heard the cry of afflicted people.
Bus ilang gipadangat kaniya ang mga pagtu-aw sa mga kabus, Ug siya nakadungog sa mga agulo sa mga sinakit.
29 When he stays silent, who can condemn him? If he hides his face, who can perceive him? He rules over nation and individual alike,
Sa diha nga pahulay ang iyang ihatag, kinsa man ang arang makahukom? Ug sa diha nga iyang tagoan ang iyang nawong, kinsa man diay makasud-ong kaniya? Managsama ra kong buhaton kana sa usa ka nasud, kun sa usa ka tawo:
30 so that a godless man may not rule, so that there may be no one to entrap people.
Aron ang tawo nga walay Dios dili makahari, Aron walay bisan kinsa nga arang makalit-ag sa mga katawohan.
31 Suppose someone says to God, 'I am certainly guilty, but I will not sin any longer;
Kay may bisan kinsa ba nga miingon sa Dios: Ako nakadawat na ug silot, dili na ako magpakasala pag-usab:
32 teach me what I cannot see; I have committed sin, but I will do it no longer.'
Niadtong dili nako makita tudloan mo ako: Kong nakasala ako dili ko na kana usbon.
33 Do you think that God will punish that person's sin, since you dislike what God does? You must choose, not I. So say what it is that you know.
Mahauyon ba sa imong hunahuna ang iyang igabalus, nga ikaw nagadumili man niana? Kay kinahanglan nga ikaw ang magpili, ug dili ako: Busa isulti mo ang imong hibaloan.
34 Men of understanding will say to me— indeed, every wise man who hears me will say,
Mga tawo nga masinabuton moingon kanako: Oo, ang tagsatagsa ka tawo nga may kaalam mamati kanako:
35 'Job speaks without knowledge; his words are without wisdom.'
Si Job mosulti sa walay hibangkaagan, Ug ang iyang mga pulong walay kaalam.
36 If only Job were put on trial in the smallest details of his case because of his talking like wicked men.
Itugot unta nga si Job pagasulayan hangtud sa katapusan, Tungod kay ang iyang pagtubag-tubag ingon man sa mga tawong dautan.
37 For he adds rebellion to his sin; he claps his hands in mockery in our midst; he piles up words against God.”
Kay sa iyang sala iya man nga gidugang ang pagsuki; Siya nagapakpak sa iyang kamot sa taliwala nato, Ug gipadaghan ang iyang mga pulong batok sa Dios.
