Job 28
1 Surely there is a mine for silver, a place where they refine gold.
Tunay na may mina na mayroong pilak, at dako na ukol sa ginto na kanilang pinagdadalisayan.
2 Iron is taken out of the earth; copper is smelted out of the stone.
Bakal ay hinuhukay sa lupa, at tanso ay binububo mula sa bato.
3 A man sets an end to darkness and searches out, to the farthest limit, the stones in obscurity and thick darkness.
Ang tao'y naglalagay ng wakas sa kadiliman, at sumisiyasat hanggang sa kalayulayuang hangganan ng mga bato ng kadiliman at salimuot na kadiliman.
4 He breaks open a shaft away from where people live, places that are forgotten by anyone's foot. He hangs far away from people; he swings to and fro.
Siya'y humuhukay ng malayo sa tinatahanan ng mga tao: nililimot ng paa na dumadaan nagbibitin doong malayo sa mga tao, sila'y umuugoy na paroo't parito.
5 As for the earth, out of which comes bread, it is turned up below as if by fire.
Tungkol sa lupa, mula rito'y nanggagaling ang tinapay: at sa ilalim ay wari tinutuklap ng apoy.
6 Its stones are the place where sapphires are found, and its dust contains gold.
Ang mga bato nito'y kinaroroonan ng mga zafiro. At ito'y may alabok na ginto.
7 No bird of prey knows the path to it, nor has the falcon's eye seen it.
Yaong landas na walang ibong mangdadagit ay nakakaalam. Ni nakita man ng mata ng falkon:
8 The proud animals have not walked such a path, nor has the fierce lion passed there.
Hindi natungtungan ng mga palalong hayop, ni naraanan man ng mabangis na leon,
9 A man lays his hand on the flinty rock; he overturns mountains by their roots.
Kaniyang inilalabas ang kaniyang kamay sa batong pingkian; binabaligtad ng mga ugat ang mga bundok.
10 He cuts out channels among the rocks; his eye sees every valuable thing there.
Siya'y nagbabangbang sa gitna ng mga bato; at ang kaniyang mata ay nakakakita ng bawa't mahalagang bagay.
11 He ties up the streams so they do not run; what is hidden there he brings out to the light.
Kaniyang tinatalian ang mga lagaslas upang huwag umagos; at ang bagay na nakukubli ay inililitaw niya sa liwanag.
12 Where will wisdom be found? Where is the place of understanding?
Nguni't saan masusumpungan ang karunungan? At saan naroon ang dako ng pagkaunawa?
13 Man does not know its price; neither is it found in the land of the living.
Hindi nalalaman ng tao ang halaga niyaon; ni nasusumpungan man sa lupain ng may buhay.
14 The deep waters under the earth say, 'It is not in me'; the sea says, 'It is not with me.'
Sinasabi ng kalaliman. Wala sa akin: at sinasabi ng dagat: Hindi sumasaakin.
15 It cannot be gotten for gold; neither can silver be weighed as its price.
Hindi mabibili ng ginto, ni matitimbangan man ng pilak ang halaga niyaon.
16 It cannot be valued with the gold of Ophir, with precious onyx or sapphire.
Hindi mahahalagahan ng ginto sa Ophir, ng mahalagang onix, o ng zafiro.
17 Gold and crystal cannot equal it in worth; neither can it be exchanged for jewels of fine gold.
Ginto at salamin ay hindi maihahalintulad doon: ni maipagpapalit man sa mga hiyas na dalisay na ginto.
18 No mention is worth making of coral or jasper; indeed, the price of wisdom is more than rubies.
Hindi mabibilang ang coral o ang cristal; Oo, ang halaga ng karunungan ay higit sa mga rubi.
19 The topaz of Cush does not equal it; neither can it be valued in terms of pure gold.
Ang topacio sa Etiopia ay hindi maipapantay doon, ni mahahalagahan man ng dalisay na ginto.
20 From where, then, comes wisdom? Where is the place of understanding?
Saan nanggagaling nga ang karunungan? At saan naroon ang dako ng pagkaunawa?
21 Wisdom is hidden from the eyes of all living things and is kept hidden from the birds of the heavens.
Palibhasa't nakukubli sa mga mata ng lahat na may buhay, at natatago sa mga ibon sa himpapawid.
22 Destruction and Death say, 'We have heard just a rumor about it with our ears.'
Ang kapahamakan at ang kamatayan ay nagsasabi, narinig namin ng aming mga pakinig ang bulungbulungan niyaon.
23 God understands the way to it; he knows its place.
Nauunawa ng Dios ang daan niyaon, at nalalaman niya ang dako niyaon.
24 For he looks to the very ends of the earth and sees under all the heavens.
Sapagka't tumitingin siya hanggang sa mga wakas ng lupa, at nakikita ang silong ng buong langit;
25 He made the force of the wind and parceled out the waters by measure.
Upang bigyan ng timbang ang hangin; Oo, kaniyang tinatakal ang tubig sa takalan.
26 He made a decree for the rain and a path for the thunder.
Nang siya'y gumawa ng pasiya sa ulan, at ng daan sa kidlat ng kulog:
27 Then he saw wisdom and announced it; he established it, indeed, and he examined it.
Nang magkagayo'y nakita niya ito, at inihayag; kaniyang itinatag ito, oo, at siniyasat.
28 To people he said, 'See, the fear of the Lord—that is wisdom; to depart from evil is understanding.'”
At sa tao ay sinabi niya, Narito, ang pagkatakot sa Dios ay siyang karunungan; at ang paghiwalay sa kasamaan ay pagkaunawa.
