< Job 28 >
1 Surely there is a mine for silver, a place where they refine gold.
Mać w prawdzie srebro początki żył swoich, a złoto miejsce, kędy bywa pławione.
2 Iron is taken out of the earth; copper is smelted out of the stone.
Żelazo z ziemi biorą, a z kamienia zlewają miedź.
3 A man sets an end to darkness and searches out, to the farthest limit, the stones in obscurity and thick darkness.
Celu ciemnościom ułożonego i końca wszystkich rzeczy on dochodzi, i kamieni, które w ciemności i cieniu śmierci leżą.
4 He breaks open a shaft away from where people live, places that are forgotten by anyone's foot. He hangs far away from people; he swings to and fro.
Wyleje rzeka z miejsca swojego, tak, iż jej nikt przebyć nie może, bywa jednak zahamowana przemysłem nędznego człowieka, i odchodzi.
5 As for the earth, out of which comes bread, it is turned up below as if by fire.
Z ziemi wychodzi chleb, chociaż pod nią coś różnego, podobnego ogniowi.
6 Its stones are the place where sapphires are found, and its dust contains gold.
W niektórych miejscach jest kamień Safir, i piasek złoty;
7 No bird of prey knows the path to it, nor has the falcon's eye seen it.
A tej ścieszki ani ptak nie wie, ani jej widzało oko sępie.
8 The proud animals have not walked such a path, nor has the fierce lion passed there.
Nie depczą po niej zwierzęta srogie, ani lew przeszedł przez nię.
9 A man lays his hand on the flinty rock; he overturns mountains by their roots.
Na krzemień ściągnął rękę swoję, wywrócił góry z korzenia;
10 He cuts out channels among the rocks; his eye sees every valuable thing there.
Z skał wywodzi strumienie, a każdą rzecz kosztowną widzi oko jego.
11 He ties up the streams so they do not run; what is hidden there he brings out to the light.
Wylewać się rzekom nie dopuszcza, a rzeczy skryte wywodzi na jaśnię.
12 Where will wisdom be found? Where is the place of understanding?
Ale mądrość gdzież może być znaleziona? a kędy jest miejsce roztropności?
13 Man does not know its price; neither is it found in the land of the living.
Nie wie człowiek śmiertelny ceny jej, ani bywa znaleziona w ziemi żyjących.
14 The deep waters under the earth say, 'It is not in me'; the sea says, 'It is not with me.'
Przepaść mówi: Niemasz jej we mnie; i morze też powiada: Niemasz jej u mnie.
15 It cannot be gotten for gold; neither can silver be weighed as its price.
Nie dawają szczerego złota za nię; ani odważają srebra, za odmianę jej.
16 It cannot be valued with the gold of Ophir, with precious onyx or sapphire.
Nie może być oszacowana za złoto Ofir, ani za Onychyn drogi, ani za Safir.
17 Gold and crystal cannot equal it in worth; neither can it be exchanged for jewels of fine gold.
Nie porówna z nią złoto, ani kryształ, ani odmiana jej może być za klejnot złota szczerego.
18 No mention is worth making of coral or jasper; indeed, the price of wisdom is more than rubies.
Koralów i pereł nie wspomina, bo nabycie mądrości kosztowniejsze jest nad perły.
19 The topaz of Cush does not equal it; neither can it be valued in terms of pure gold.
Nie zrówna z nią i szmaragd z ziemi etyjopskiej; ani za złoto najczystsze szacowana być może.
20 From where, then, comes wisdom? Where is the place of understanding?
Skądże tedy mądrość pochodzi? albo gdzie jest miejsce rozumu?
21 Wisdom is hidden from the eyes of all living things and is kept hidden from the birds of the heavens.
Gdyż zakryta jest od oczu wszystkich żyjących, i przed ptastwem niebieskim zatajona jest.
22 Destruction and Death say, 'We have heard just a rumor about it with our ears.'
Zginienie i śmierć rzekły: Uszyma swemi słyszałyśmy sławę jej.
23 God understands the way to it; he knows its place.
Bóg sam rozumie drogę jej, a on wie miejsce jej.
24 For he looks to the very ends of the earth and sees under all the heavens.
Bo on na kończyny ziemi patrzy, a wszystko, co jest pod niebem, widzi.
25 He made the force of the wind and parceled out the waters by measure.
Wiatrom uczynił wagę, a wody odważył pod miarą.
26 He made a decree for the rain and a path for the thunder.
On też prawo dżdżom postanowił, a drogę błyskawicom gromów.
27 Then he saw wisdom and announced it; he established it, indeed, and he examined it.
W ten czas ją widział, i głosił ją: zgotował ją, i doszedł jej.
28 To people he said, 'See, the fear of the Lord—that is wisdom; to depart from evil is understanding.'”
Ale człowiekowi rzekł: Oto bojaźń Pańska jest mądrością, a warować się złego, jest rozumem.