Job 28
1 Surely there is a mine for silver, a place where they refine gold.
| زیو کانی هەیە و بۆ زێڕیش شوێنێک هەیە بۆ پاڵاوتنی. |
2 Iron is taken out of the earth; copper is smelted out of the stone.
| ئاسن لە خۆڵ دەردەهێنرێت، مسیش لە توانەوەی بەرد. |
3 A man sets an end to darkness and searches out, to the farthest limit, the stones in obscurity and thick darkness.
| مرۆڤ کۆتایی بە تاریکی دەهێنێت؛ لەناو تاریکی سێبەری مەرگ بۆ بەردی کانزایی دوورترین کون و کەلەبەرەکان دەپشکنن. |
4 He breaks open a shaft away from where people live, places that are forgotten by anyone's foot. He hangs far away from people; he swings to and fro.
| کانێکی لێدا دوور لە خەڵکی، لە شوێنێکی لەبیرکراو لەلایەن ڕێبوارانەوە؛ شۆڕ کرانەوە و دوور لە خەڵکی جۆلانەیان پێکرا. |
5 As for the earth, out of which comes bread, it is turned up below as if by fire.
| زەوی ئەوەی کە نانی لێوە دەردەهێنرێت، لە ژێرەوە دەگۆڕدرێت بە چەشنی ئاگر؛ |
6 Its stones are the place where sapphires are found, and its dust contains gold.
| بەردەکانی یاقووتی شینی تێدایە و لە خۆڵەکەیدا زێڕ هەیە. |
7 No bird of prey knows the path to it, nor has the falcon's eye seen it.
| ڕێگایەک کە مەلە گۆشتخۆرەکان پێی نازانن و چاوی هەڵۆ نایبینێت. |
8 The proud animals have not walked such a path, nor has the fierce lion passed there.
| ئاژەڵە دڕندەکان پێیدا نەڕۆیشتوون، شێر پێیدا تێنەپەڕیوە. |
9 A man lays his hand on the flinty rock; he overturns mountains by their roots.
| مرۆڤ دەستدرێژی دەکاتە سەر بەرد، بنکەی چیاکان دەردەخات. |
10 He cuts out channels among the rocks; his eye sees every valuable thing there.
| لە تاشەبەردەکان تونێل دەکات؛ چاوەکانی هەموو شتێکی گرانبەها دەبینێت. |
11 He ties up the streams so they do not run; what is hidden there he brings out to the light.
| ئاودزی ڕووبارەکان دەپشکنێت و ئەوەی شاراوەیە دەیخاتە بەر ڕووناکی. |
12 Where will wisdom be found? Where is the place of understanding?
| بەڵام دانایی لەکوێ دەدۆزرێتەوە و تێگەیشتن لەکوێ نیشتەجێیە؟ |
13 Man does not know its price; neither is it found in the land of the living.
| مرۆڤ نرخەکەی نازانێت و لە خاکی زیندوواندا نادۆزرێتەوە. |
14 The deep waters under the earth say, 'It is not in me'; the sea says, 'It is not with me.'
| قووڵایی ژێر زەوی دەڵێت: «لەناو مندا نییە،» دەریا دەڵێت: «لەلای من نییە.» |
15 It cannot be gotten for gold; neither can silver be weighed as its price.
| دانایی نە زێڕی بێگەرد لە جیاتی دەدرێت و نە بە زیویش نرخەکەی دەکێشرێت. |
16 It cannot be valued with the gold of Ophir, with precious onyx or sapphire.
| نە بە زێڕی ئۆفیر و نە بە بەردی عاشقبەندی گرانبەها و نە بە یاقووتی شین دەکێشرێت. |
17 Gold and crystal cannot equal it in worth; neither can it be exchanged for jewels of fine gold.
| نە زێڕ و نە بلور هاوتایەتی، نە بە دەفرێکی زێڕی بێگەرد دەگۆڕدرێتەوە. |
18 No mention is worth making of coral or jasper; indeed, the price of wisdom is more than rubies.
| لە پاڵ ئەودا نە مەرجان و نە یەشب باسیان ناکرێت و نرخی دانایی لە یاقووت بەهادارترە. |
19 The topaz of Cush does not equal it; neither can it be valued in terms of pure gold.
| یاقووتی زەردی کوش هاوتای نابێت و بە زێڕی بێگەرد ناکێشرێت. |
20 From where, then, comes wisdom? Where is the place of understanding?
| ئیتر دانایی لەکوێ دەدۆزرێتەوە و تێگەیشتن لەکوێ نیشتەجێیە؟ |
21 Wisdom is hidden from the eyes of all living things and is kept hidden from the birds of the heavens.
| لەبەرچاوی هەموو زیندووێک شاراوەیە و لەبەرچاوی باڵندەکانی ئاسمان داپۆشراوە. |
22 Destruction and Death say, 'We have heard just a rumor about it with our ears.'
| لەناوچوون و مردن دەڵێن: «بە گوێی خۆمان هەواڵی ئەومان بیست.» |
23 God understands the way to it; he knows its place.
| خودا ڕێگاکەی تێدەگات و ئەو شوێنەکەی پێ دەزانێت. |
24 For he looks to the very ends of the earth and sees under all the heavens.
| لەبەر ئەوەی ئەو تەماشای ئەوپەڕی زەوی دەکات و هەموو ژێر ئاسمان دەبینێت. |
25 He made the force of the wind and parceled out the waters by measure.
| کاتێک کێشی بۆ با دروستکرد و ئاوەکانی بە پێوانە پێوا، |
26 He made a decree for the rain and a path for the thunder.
| کاتێک بۆ باران یاسای دانا و بۆ دەنگی هەورەتریشقەش ڕێگا، |
27 Then he saw wisdom and announced it; he established it, indeed, and he examined it.
| ئەو کاتە دانایی بینی و باسی کرد، ئامادەی کرد و هەروەها تاقی کردەوە. |
28 To people he said, 'See, the fear of the Lord—that is wisdom; to depart from evil is understanding.'”
| بە مرۆڤی فەرموو: «بێگومان دانایی لە لەخواترسییەوەیە و لە خراپە لادانیش لە تێگەیشتنەوەیە.» |
