Jeremiah 31
1 “At that time—this is Yahweh's declaration—I will be the God of all the clans of Israel, and they will be my people.”
Шу вақитта, — дәйду Пәрвәрдигар, — Мән Исраилниң җәмәтлириниң Худаси болимән, улар Мениң хәлқим болиду.
2 Yahweh says this, “The people who have survived the sword have found favor in the wilderness; I will go out to give rest to Israel.”
Пәрвәрдигар мундақ дәйду: — Қиличтин аман қалған хәлиқ, йәни Исраил, чөл-баяванда илтипатқа егә болған; Мән келип уларни арам тапқузимән.
3 Yahweh appeared to me in the past and said, “I have loved you, Israel, with everlasting love. So I have drawn you toward myself with covenant faithfulness.
Пәрвәрдигар жирақ жутта бизгә көрүнүп: «Мән сени мәңгү бир муһәббәт билән сөйүп кәлдим; шуңа Мән өзгәрмәс меһриванлиқ билән сени Өзүмгә тартип кәлгәнмән.
4 I will build you up again so you will be built, virgin Israel. You will again pick up your tambourines and go out with happy dances.
Мән сени қайтидин қуримән, шуниң билән сән қурулисән, и Исраил қизи! Сән қайтидин даплириңни елип шат-хурам қилғанларниң уссуллириға чиқисән.
5 You will plant vineyards again on the mountains of Samaria; the farmers will plant and put the fruit to good use.
Сән қайтидин Самарийәниң тағлири үстигә үзүмзарлар тикисән; уларни тиккүчиләр өзлири тикип, мевисини өзлири йәйду.
6 For a day will come when the watchmen in the mountains of Ephraim will proclaim, 'Arise, let us go up to Zion to Yahweh our God.'
Чүнки Әфраимниң егизлигидә турған күзәтчиләр: «Туруңлар, Пәрвәрдигар Худайимизға ибадәт қилишқа Зионға чиқайли!» — дәп нида көтиридиған күни келиду.
7 For Yahweh says this, “Shout for joy over Jacob! Shout in gladness for the chief people of the nations! Let praise be heard. Say, 'Yahweh has rescued his people, the remnant of Israel.'
Чүнки Пәрвәрдигар мундақ дәйду: — Яқуп үчүн шат-хурамлиқ билән нахша ейтиңлар, Әлләрниң беши болғучи үчүн айһай көтириңлар; Җакалаңлар, мәдһийә оқуп: «И Пәрвәрдигар, Сениң хәлқиңни, Йәни Исраилниң қалдисини қутқузғайсән!» — дәңлар!
8 See, I am about to bring them from the northern lands. I will gather them from the farthest parts of the earth. The blind and lame will be among them; pregnant women and those who are about to give birth will be with them. A great assembly will return here.
Мана, Мән уларни шималий жутлардин епкелимән, Йәр йүзиниң чәт-чәтлиридин жиғимән; Улар арисида әмалар вә токурлар болиду; Һамилдар вә туғай дегәнләр биллә болиду; Улар улуқ бир җамаәт болуп қайтип келиду.
9 They will come weeping; I will lead them as they make their pleas. I will have them journey to streams of water on a straight road. They will not stumble on it, for I will be a father to Israel, and Ephraim will be my firstborn.”
Улар жиға-зерәлар көтирип келиду, Улар дуа-тилавәт қилғанда уларни йетәкләймән; Мән уларни ериқ-өстәңләр бойида, һеч путлашмайдиған түз йол билән йетәкләймән; Чүнки Мән Исраилға ата болимән, Әфраим болса Мениң тунҗа оғлумдур.
10 “Hear the word of Yahweh, nations. Report along the coasts in the distance. You nations must say, 'The one who scattered Israel is gathering her up and keeping her as a shepherd keeps his sheep.'
Пәрвәрдигарниң сөзини аңлаңлар, и әлләр, Деңиз бойидики жирақ жутларға: — «Исраилни тарқатқучи уни қайтидин жиғиду, Пада баққучи падисини баққандәк У уларни бақиду;
11 For Yahweh has ransomed Jacob and has redeemed him from the hand that was too strong for him.
Чүнки Пәрвәрдигар Яқупни бәдәл төләп қутулдурған, Униңға Һәмҗәмәт болуп өзидин зор күчлүк болғучиниң чаңгилидин қутқузған!» — дәп җакалаңлар.
12 Then they will come and rejoice on the heights of Zion. Their faces will shine because of Yahweh's goodness, over the corn and the new wine, over the oil and the offspring of the flocks and herds. For their lives will become like a watered garden, and they will never again feel any more sorrow.
Улар келип Зиондики егизликләрдә шат-хурамлиқта товлайду, Пәрвәрдигарниң илтипатидин, йәни йеңи шараптин, зәйтун мейидин, мал-варанниң қозилиридин бәрқ уриду; Уларниң җени худди мол суғирилған бағдәк болиду, Улар иккинчи һеч солашмайду.
13 Then virgins will rejoice with dancing, and young and old men will be together. For I will change their mourning into celebration. I will have compassion on them and cause them to rejoice instead of sorrowing.
Шу чағда қизлар уссулда шатлиниду, Жигитләр вә мойсипитларму тәң шундақ болиду; Чүнки Мән уларниң аһ-зарлирини шат-хурамлиққа айландуримән; Мән уларға тәсәлли берип, дәрд-әлиминиң орниға уларни шатлиққа чөмдүримән.
14 Then I will saturate the lives of the priests in abundance. My people will fill themselves with my goodness—this is Yahweh's declaration.”
Мән каһинларни молчилиқ билән тойғузимән, Хәлқим илтипатимға қанаәт қилиду, — дәйду Пәрвәрдигар.
15 Yahweh says this: “A voice is heard in Ramah, wailing and bitter weeping. It is Rachel weeping for her children. She refuses to be comforted over them, for they live no longer.”
Пәрвәрдигар мундақ дәйду: — Рамаһ шәһиридә бир сада, Аччиқ жиға-зериниң пиғани аңлиниду, — Бу Раһиләниң өз балилири үчүн көтәргән аһ-зарлири; Чүнки у балилири болмиғачқа, тәсәллини қобул қилмай пиған көтириду.
16 Yahweh says this, “Hold your voice back from weeping and your eyes from tears; there is a reward for your work—this is Yahweh's declaration—your children will return from the land of the enemy.
Пәрвәрдигар [униңға] мундақ дәйду: — Жиға-зерәиңни тохтат, көзлириңни яшлардин тарт; чүнки муну тартқан җапайиңдин мевә болиду, — дәйду Пәрвәрдигар; — улар дүшмәнниң зиминидин қайтиду;
17 There is hope for your future—this is Yahweh's declaration—your descendants will return inside their borders.”
бәрһәқ, келәчикиң үмүтлик болиду, — дәйду Пәрвәрдигар; — вә сениң балилириң йәнә өз чегарисидин кирип келиду.
18 “I have certainly heard Ephraim sorrowing, 'You punished me, and I have been punished like an untrained calf. Bring me back and I will be brought back, for you are Yahweh my God.
Мән дәрвәқә Әфраимниң өзи тоғрилиқ өкүнүп: «Сән бизгә шаш топаққа тәрбийә бәргәндәк савақ-тәрбийә бәрдиң; Әнди бизни товва қилдурғайсән, Биз шуниң билән товва қилип қайтип келимиз, Чүнки Сән Пәрвәрдигар Худайимиздурсән;
19 For after I turned back to you, I was sorry; after I was trained, I slapped my thigh. I was ashamed and humiliated, for I have borne the guilt of my youth.'
Чүнки биз товва қилдурулушимиз билән һәқиқәтән товва қилдуқ; Биз өзимизни тонуп йәткәндин кейин, йотимизни урдуқ; Биз яшлиғимиздики [қилмишниң] шәрм-һаяси түпәйлидин номус қилип, хиҗаләттә қалдуқ!» — дегәнлигини аңлидим.
20 Is not Ephraim my precious child? Is he not my dear, delightful son? For whenever I speak against him, I certainly still call him to my loving mind. In this way my heart longs for him. I will certainly have compassion on him—this is Yahweh's declaration.”
— Әфраим Маңа нисбәтән җан-җигәр балам әмәсму? Чүнки Мән уни әйиплигән тәғдирдиму, уни һәрдайим көңлүмдә сеғинимән; Шуңа ич-бағрим униңға ағриватиду; Мән униңға рәһим қилмисам болмайду, — дәйду Пәрвәрдигар.
21 Place road signs for yourself. Set up guideposts for yourself. Set your mind on the right path, the way you should take. Come back, virgin Israel! Come back to these cities of yours.
— Шуңа өзүңгә йол бәлгүлирини бекитип қойғин; Сән сүргүнгә маңған йолға, шу көтирилгән йолға көңүл қоюп диққәт қилғин; Һазир шу йол билән қайтип кәл, и җан-җигирим Исраил қизи, Мошу шәһәрлириңгә қарап қайтип кәл!
22 How long will you waver, faithless daughter? For Yahweh has created something new on earth—a woman surrounds a strong man.
Сән қачанғичә тенәп жүрисән, и йолдин чиққучи қизим? Чүнки Пәрвәрдигар йәр йүзидә йеңи иш яритиду: — Аял киши батурниң әтрапида йепишип хәвәр алиду!
23 Yahweh of hosts, the God of Israel, says this, “When I bring back the people to their land, they will say this in the land of Judah and its cities, 'May Yahweh bless you, you righteous place where he lives, you holy mountain.'
Самави қошунларниң Сәрдари болған Пәрвәрдигар — Исраилниң Худаси мундақ дәйду: — Мән уларни сүргүнлүктин қайтуруп әслигә кәлтүргинимдә Йәһуданиң зиминида вә шәһәрлиридә хәқләр йәнә [Йерусалим тоғрилиқ]: «Пәрвәрдигар сени бәхитлиқ қилғай, и һәққанийлиқ турған җай, пак-муқәддәсликниң теғи!» дәйдиған болиду.
24 For Judah and all its cities will live together there, as will farmers and those who set out with flocks.
Шу йәрдә Йәһуда — шәһәрлиридикиләр, деханлар вә пада баққучи көчмән чарвичилар һәммиси биллә туриду.
25 For I will cause those who are weary to drink, and I fill up those who are faint.”
Чүнки Мән һерип кәткән җан егилириниң һаҗитидин чиқимән, һәр бир һалидин кәткән җан егилирини йеңиландуримән.
26 After this I awoke, and I realized that my sleep had been refreshing.
— Мән [Йәрәмия] буни аңлап ойғандим, әтрапқа қаридим, наһайити татлиқ ухлаптимән.
27 “Look, the days are coming—this is Yahweh's declaration—when I will sow the houses of Israel and Judah with the descendants of man and beast.
Мана, шу күнләр келидуки, — дәйду Пәрвәрдигар, — Мән Исраил җәмәтидә вә Йәһуда җәмәтидә инсан нәслини вә һайванларниң нәслини терип өстүримән.
28 In the past, I kept them under surveillance in order to uproot them and to tear them down, to overthrow, destroy, and bring them harm. But in the coming days, I will watch over them, in order to build them up and to plant them—this is Yahweh's declaration.
Шундақ болидуки, Мән уларни жулуш, сөкүш, һалак қилиш, ағдуруш үчүн, уларға нәзиримни салғандәк, Мән уларни қуруш вә тикип өстүрүш үчүнму уларға нәзиримни салимән, — дәйду Пәрвәрдигар.
29 In those days no one will say any longer, 'Fathers have eaten sour grapes, but the children's teeth are dulled.'
Шу күнләрдә улар йәнә: «Атилар аччиқ-чүчүк үзүмләрни йегән, шуңа балиларниң чиши қериқ сезилиду» дегән мошу мақални һеч ишләтмәйду.
30 For each man will die in his own iniquity; everyone who eats sour grapes, his teeth will be dulled.
Чүнки һәр бирси өз гунайи үчүн өлиду; аччиқ-чүчүк үзүмләрни йегәнләрниң болса, өзиниң чиши қериқ сезилиду.
31 Look, the days are coming —this is Yahweh's declaration— when I will establish a new covenant with the house of Israel and the house of Judah.
Мана, шу күнләр келидуки, — дәйду Пәрвәрдигар, — Мән Исраил җәмәти вә Йәһуда җәмәти билән йеңи әһдә түзимән;
32 It will not be like the covenant that I established with their fathers in the days when I took them by their hand to bring them out from the land of Egypt, because they broke my covenant, although I was a husband for them. —this is Yahweh's declaration.
бу әһдә уларниң ата-бовилири билән түзгән әһдигә охшимайду; шу әһдини Мән ата-бовилирини қолидин тутуп Мисирдин қутқузуп йетәклигинимдә улар билән түзгән едим; гәрчә Мән уларниң йолдиши болған болсамму, Мениң улар билән түзүшкән әһдәмни бузған, — дәйду Пәрвәрдигар.
33 This is the covenant that I will establish with the house of Israel after these days —this is Yahweh's declaration. I will place my law within them and will write it on their heart, for I will be their God, and they will be my people.
Чүнки шу күнләрдин кейин, Мениң Исраил җәмәти билән түзидиған әһдәм мана шуки: — Мән Өз Тәврат-қанунлиримни уларниң ичигә салимән, Һәмдә уларниң қәлбигиму язимән. Мән уларниң Илаһи болимән, Уларму Мениң хәлқим болиду.
34 Then each man will no longer teach his neighbor, or a man teach his brother and say, 'Know Yahweh!' For all of them will know me, from the smallest of them to the greatest —this is Yahweh's declaration— for I will forgive their iniquity and will no longer call their sins to mind.”
Шундин башлап һеч ким өз йеқиниға яки өз қериндишиға: — «Пәрвәрдигарни тонуғин» дәп үгитип жүрмәйду; чүнки уларниң әң кичигидин чоңиғичә һәммиси Мени тонуп болған болиду; чүнки Мән уларниң қәбиһлигини кәчүримән һәмдә уларниң гунайини һәргиз есигә кәлтүрмәймән, — дәйду Пәрвәрдигар.
35 Yahweh says this, it is he who makes the sun to shine by day and fixes the moon and stars to shine by night. He is the one who sets the sea in motion so that its waves roar— Yahweh of hosts is his name.
Қуяшни күндүздә нур болсун дәп бәргән, ай-юлтузларни кечидә нур болсун дәп бәлгүлигән, долқунлирини шарқиритип деңизни қозғайдиған Пәрвәрдигар мундақ дәйду (самави қошунларниң Сәрдари болған Пәрвәрдигар Униң намидур): —
36 “Only if these permanent things vanish from my sight—this is Yahweh's declaration— will Israel's descendants ever stop from forever being a nation before me.”
— Мошу бәлгүлигәнлирим Мениң алдимдин йоқап кәтсә, — дәйду Пәрвәрдигар, — әнди Исраилниң әвлатлириму Мениң алдимдин бир әл болуштин мәңгүгә қелиши мүмкин.
37 Yahweh says this, “Only if the highest heavens can be measured, and only if the earth's foundation below can be discovered, will I reject all of Israel's descendants because of all that they have done—this is Yahweh's declaration.”
Пәрвәрдигар мундақ дәйду: — Жуқирида асманлар мөлчәрләнсә, төвәндә йәр һуллири тәкшүрүлүп билинсә, әнди Мән Исраилниң барлиқ әвлатлириниң қилған һәммә қилмишлири түпәйлидин улардин ваз кечип ташлиғучи болимән, — дәйду Пәрвәрдигар.
38 “Look, the days are coming—this is Yahweh's declaration—when the city will be rebuilt for me, from the Tower of Hananel to the Corner Gate.
Мана, шу күнләр келидуки, — дәйду Пәрвәрдигар, — шәһәр мәхсус Маңа атилип «Һананийәлниң мунари»дин «Доқмуш дәрвазаси»ғичә қайтидин қурулиду;
39 Then the measuring line will go out again farther, to the hill of Gareb and around Goah.
әлчәм таниси қайтидин өлчәш үчүн шу йәрдин «Гарәб дөңи»гичә, андин Гоатқа бурулуп созулиду;
40 The whole valley of the dead bodies and the ashes, and all the terraced fields going out to the Kidron Valley as far as the corner of the Horse Gate on the east, will be set apart for Yahweh. The city will not be pulled up or overthrown again, forever.”
җәсәтләр вә [қурбанлиқ] күллири ташлинидиған пүткүл җилға, шундақла Кидрон дәриясиғичә һәм шәриқкә қарайдиған «Ат дәрвазиси»ниң доқмушиғичә ятқан етизларниң һәммиси Пәрвәрдигарға пак-муқәддәс дәп һесаплиниду; шәһәр қайтидин һеч жулуп ташланмайду, һәргиз қайтидин ағдуруп ташланмайду.
